از مدت‌ها پیش و به‌طور خاص از نیمه دوم سال 1398 و در سال 1399 که هجوم سرمایه‌گذاران جدید به بازار سرمایه شدت گرفت و عموم کسانی که وارد این بازار شدند با سازوکار آن آشنایی نداشته و می‌خواستند در مدت زمان کم به سودآوری بالایی دست پیدا کنند، عده‌ای فرصت‌طلب با راه‌اندازی کانال‌های اطلاع‌رسانی در شبکه‌های مختلف اجتماعی به این سهامداران و سمت و سوی سرمایه‌گذاری آنها جهت دادند.
به گزارش فارس سرمایه‌گذاران جدیدالورود خواهان آن بودند تا با دستیابی به اطلاعات سهام مختلف برای خرید و فروش سهم‌هایی اقدام کنند که سود آنچنانی را نصیبشان کنند و در این راستا کانال‌های تلگرامی و غیرتلگرامی با هدف دادن اطلاعات و در اصل با هدف سیگنال‌فروشی راه‌اندازی شدند که غالب آنها به‌دنبال منفعت‌طلبی و سوءاستفاده از سهامداران تازه‌وارد بوده و هستند.
البته سیگنال‌فروشی در همه بازارها از جمله طلا، خودرو و ارز هم وجود دارد و فقط منحصر به بورس نیست ولی چون امسال بورس رونق بیشتری پیدا کرد و کاربران جدیدی وارد این بازار شدند، سیگنال‌فروشی هم در این بازار شدت گرفت.
ظهور و بروز سیگنال‌فروشی در بورس کار را تا آنجا رسانده که با افزایش جذب سرمایه‌گذاران جدیدالورود به این بازار و ناآشنایی آنها با سبک و سیاق این بازار پرریسک، هر روز عده بیشتری از ایشان در دام سیگنال فروشان می‌افتند و با دریافت مشاوره‌های اشتباه و جهت‌دار، سرمایه‌شان در معرض تهدید و نابودی قرار می‌گیرد.
انتقاد اساسی فعالان بازار سرمایه از سازمان بورس این است که به‌رغم بزرگ شدن حجم و ضریب نفوذ بازار همچنان با همان روش‌های قدیمی، نیروی انسانی کم و تفکرات گذشته می‌خواهد بر آن نظارت کند. این در حالی است که بازاری که سیگنال فروشان بدون ترس از قانون در آن جولان می‌زنند، نیاز به ابزار جدید دارد.
خبرگزاری تسنیم در این خصوص با چند کارشناس بازار بورس به گفتگو نشسته که مهمترین بخش‌های آن در ادامه آمده است.
احمد پویانفر،عضو هیأت علمی گروه مالی دانشگاه خاتم و مدیرعامل شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری آیکو
- در بررسی‌ای که چند ماه پیش روی چندین کشور پیشرفته بورسی داشتم به کشوری مانند ایران که این حجم عظیم سیگنال‌فروشی از طریق اشخاص غیرمجوزدار انجام شود، برنخوردم.
- از آنجا که حجم عظیمی از شبکه‌ها در حال سیگنال‌فروشی هستند بنابراین اگر سازمان بخواهد به‌صورت دستی و متکی بر اشخاص این مسائل را پیگیری کند باید 100هزار نیرو داشته باشد تا شبکه‌های اجتماعی را رصد و پیگیری کنند که نشدنی است.
- انتقاد بزرگی به سازمان بورس و دیگر بورس‌ها به‌دلیل عدم سرمایه‌گذاری در حوزه نظارت وارد است. اینها درآمدشان در یکسال گذشته 10برابر افزایش پیدا کرده و در مقابل هزینه‌هایشان دو برابر رشد کرده است. آیا از این 10 برابر شدن درآمدها در زیرساخت‌ها هزینه کرده‌اند؟
- برخی از این سیگنال فروشان محدود می‌شوند به تعدادی از گروه‌های خانوادگی و دوستی. اما برخی نظام‌مند هستند و با ابزارهای خیلی پیشرفته از طریق ایجاد شبکه‌ها و کانال‌های تودرتو، برنامه‌ریزی شده به بازار سرمایه جهت می‌دهند. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که اینها می‌توانند به‌راحتی میلیاردها تومان سرمایه را نه در یک روز، بلکه در کسری از ثانیه با دستکاری قیمت‌ها و اطلاعات دستکاری شده و مخدوش و ایجاد صف خرید و فروش برای سهام مختلف به دست آورند.
- وقتی یک سهامدار یا سرمایه‌گذار با یک کارگزاری تماس می‌گیرد تا سهمی را بخرد و اپراتور پاسخ می‌دهد فلان گروه پشت این سهام است و قرار است آن را تا این قیمت بالا ببرد، درواقع همان دست گذاشتن روی سهام است. بله این کار انجام می‌شود و قیمت سهام را بالا می‌برند و پایین می‌آورند و متاسفانه قصور سازمان بورس است که در حوزه نظارت کار نشده است.
- همه این سیگنال‌فروشان هم در خارج از کشور نیستند و در خوشبینانه‌ترین حالت حدود 10 درصد از آنها در خارج از کشور هستند.
حسین خزلی‌خرازی، فعال بازار سرمایه
- انواع مشاوره بورسی به 4 پرسش اصلی برمی‌گردد: « چی بخرم؟ چی بفروشم؟ کِی بخرم؟ کِی بفروشم؟» که جز آنها یک پرسش پنجمی هم پیش می‌آید و آن این است که حالا این چیزهایی که خریده‌ام، ترکیب و درصدش چگونه باشد؟ که مجموع اینها می‌شود مدیریت پرتفوی.
- اشخاص حقیقی یا حقوقیِ احراز هویت شده دارای کد معاملاتی در جایی شروع به خرید می‌کنند که اگر رصد کنید می‌بینید حجم زیادی از اخبار و اطلاعات می‌آید و آنها در این زمان می‌فروشند. کافیست چند بار بین این کدها اشتراک گرفته شود. وظیفه کشف این تخلف هم دقیقا با سازمان بورس است.
- به‌تازگی اعلام شد که پس از 4 سال یک معامله بزرگ بورسی با همکاری دستگاه امنیتی و قضایی باطل شد و آن را برگرداندند. تا پیش از این هیچگاه در سال‌های گذشته اقدامات نظارتی سازمان بورس که منجر به اعلام جرم از سوی سازمان و صدور رای دستگاه قضایی شده، اطلاع‌رسانی شفاف نشده بنابراین یک طیف از افرادی که وارد بازار شده و فکر می‌کنند کسی به کسی نیست، همان کارهای خلاف را ادامه می‌دهند و نمی‌دانند با آنها برخورد خواهد شد.
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه
- کسانی‌که کانال‌های سیگنال‌فروشی را مدیریت می‌کنند، هویتی ندارند و حتی با وجود تلاش‌های پلیس فتا بازهم ردیابی آنها در ایران سخت است. پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی ارائه‌دهنده خدمات در ایران، خارجی هستند و در داخل کشور قرار ندارند بنابراین تعیین هویت آنها بسیار سخت است
- یک عده از این کانال‌ها از سرمایه‌گذاران بورسی برای عضویت در کانال خود حق اشتراک می‌گیرند و یک عده هم بابت دادن هر سیگنال به فرد بورسی، پولی از او می‌گیرند.
- اگر کسی بخواهد با یک حساب کاربری جعلی و ناشناس به‌عنوان نمونه در توییتر یا کانالی در فضای مجازی دیگر مطلبی بنویسد و منتشر کند، کمیسیون بورس و اوراق بهادار امریکا از توییتر می‌خواهد که آن کانال یا اکانت فرد توییت‌کننده را متوقف و مشخصات آن را در اختیارشان قرار دهد.
- درباره تلگرام هم دیدیم زمانی که می‌خواست ارز مجازی خود را ارائه کند وقتی کمیسیون بورس و اوراق بهادار امریکا جلویش را گرفت و قاضی فدرال حکم به توقف آن داد، ارز مجازی تلگرام متوقف شد.
علیرضا تاجبر، عضو هیأت مدیره کارگزاری اقتصاد بیدار
- وقتی مردم را تنها می‌گذاریم و خلائی را برای ارائه داده به وجود می‌آوریم، روشن است که یک تعداد کانال در فضای مجازی و از سوی دیگر مؤسسات آموزشی غیرمجاز و یا هر رسانه‌ای که معتبر نیست از این فرصت استفاده کرده و با نیات مختلف چه خوب یا بد اقدام به انتشار داده می‌کنند.
- به یک چشم‌انداز 10ساله آموزشی در حوزه بورس و بازار سرمایه نیاز داریم تا از همه ارکان بازار و فعالان بازار سرمایه، استفاده و جایگاه ایشان در سند تعیین شود.
