کدام دعا برای رفع مشکلات مالی توصیه شده است؟ یکی از آموزه‌های اصلی ایمانی و عبادی اسلام، دعا کردن و طلب یاری برای رفع گرفتاری‌ها و مشکلات از خداوند است. توسل و دعا اگر چه نباید جایگزین تلاش و کوشش فرد بشود، همواره در متون دینی به نحو عام و خاص توصیه شده است. یکی از مشکلاتی که همواره دامن‌گیر افراد جامعه بوده و دعاهای فراوانی برای رفع آن توصیه شده است، گرفتاری‌های مالی است.
۱) آیه مشکل گشا؛ آیات ۲ و ۳ سوره مبارکه طلاق
شاید بتوان گفت بیشترین راهکاری که در احادیث و روایات برای رفع گرفتاری‌ها و مشکلات، به ویژه وسعت رزق، ذکر شده است، قرائت آیات ۲ و ۳ سوره مبارکه طلاق است. برای این ۲ آیه که به آیه «و من یتق الله» معروف است، روش‌های ختم مختلفی توصیه شده است که بررسی همه آن‌ها از حوصله این بحث خارج است، اما اجمالاً می‌توان این روش را برای ختم آن معرفی کرد:
پس از هر نماز واجب، ابتدا سه صلوات فرستاده و سپس سه مرتبه این آیات را قرائت کنید. همچنین توصیه شده است که پس از خواندن این آیات، مجددا سه مرتبه صلوات فرستاده شود.
آیه: وَ مَنْ یَتَّقِ اللهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکِّلْ عَلَی الله فَهُوَ حَسْبُهُ اِنَّ اللهَ بالغُ اَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرا.
ترجمه: هر که از خدا پروا کند، خدا برای او راه بیرون شدن (از مشکلات و تنگنا‌ها را) قرار می‌دهد؛ و او را از جایی که گمان نمی‌برد روزی می‌دهد و کسی که بر خدا توکل کند، خدا برایش کافی است، (و) خدا فرمان و خواسته‌اش را (به هر کس که بخواهد) می‌رساند؛ یقیناً خدا برای هر چیزی اندازه‌ای قرار داده است.
پیامبر اکرم (ص) در خصوص این آیه شریفه می‌فرمایند: من آیه‌ای را می‌شناسم که اگر تمام مردم دست به دامان آن بشوند، باز هم همه مشکلاتشان رفع می‌شود. این آیه همان آیه «و من یتق الله» است.
۲) اذکار روزی‌بخش؛ نام و یاد خداوند
یکی از اذکاری که در این خصوص مکرراً در متون دینی توصیه شده است، ذکر «لا اله الاّ الله الملکُ الحقُّ المبین» است. در فضیلت این آیه علاوه بر ثروت‌مندی و رفع فقر، ایمن ماندن از وحشت قبر نیز بیان شده است.
دومین ذکر توصیه شده در این باره، ذکر «یا غَفور یا وَدود» است. روش ختم این ذکر به این صورت است که فرد باید روزانه ۷۷ مرتبه آن را خوانده و از خدا طلب گشایش روزی کند.
۳) ادعیه وسعت رزق، آمده در روایات
نقل شده است که پیامبراکرم (ص) فرموده‌اند: قسم به خدایی که مرا مبعوث کرده است، هر کس که این دعا را همیشه همراه خود برده و یا در خانه و محل کار خود بگذارد، فقر او به ثروت تبدیل می‌شود.
یا اللهُ یا رَبِّ یا حَیُّ یا قَیّوم یا ذَالجَلالِ وَالاکرام اَسئَلُکَ بِاسمِکَ اَلعَظیم اَلاَعظَم اَن تَرزُقَنی رَزقاً حَلالاً طَیِّباً بِرَحمَتِکَ الواسِعَه یا اَرحَمَ الرّاحِمِین.
نقل است که امام صادق (ع) به معاویه ابن عمار این دعا را برای افزایش روزی یاد داده و فرموده‌اند: من چیزی بهتر از این دعا برای فراوانی رزق ندیده‌ام:
اَللّهُمَّ ارْزُقْنى مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ الْحَلالِ الطَّیِّبِ رِزْقاً واسِعاً حَلالاً طَیِّباً بَلاغاً لِلدُّنْیا وَالاْخِرَهِ صَبّاً صَبّاً هَنیَّئاً مَری ئاً مِنْ غَیْرِ کَدٍّ وَلا مَنٍّ مِنْ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ اِلا سَعَهً مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ فَاِنَّکَ قُلْتَ وَاسْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِکَ اَسْئَلُ وَ مِنْ عَطِیَّتِکَ اَسْئَلُ وَ مِنْ یَدِکَ الْمَلاْ اَسْئَلُ.
در چهارده روایت متون دینی، خواندن این دعا برای وسعت رزق و رفع مشکلات مالی توصیه شده است. همچنین طبق روایاتی این دعا موجب سعادت انسان نیز می‌شود:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ. بِسْمِ اللَّهِ مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ. تَوَکَّلْتُ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لا یَمُوتُ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیراً.
شیوه ختم این دعا نیز به این صورت است که باید پس از هر نماز هفت مرتبه خوانده شود.
امام باقر (ع) خواندن این دعا را در سجده نماز‌های واجب توصیه کرده‌اند:
یا خَیْرَ الْمَسْئُولینَ وَ یا خَیْرَ الْمُعْطینَ اُرْزُقْنى وَارْزُقْ عِیالى مِنْ فَضْلِکَ فَاِنَّکَ ذُوالْفَضْلِ الْعَظیمِ.
پیامبر اکرم (ص) به اصحاب صفه که از فقر خود گلایه می‌کردند، علاوه بر آیه «و من یتق الله»، خواندن این دعا را نیز به صورت روزانه توصیه کرده و آن را موجب غنای فرد دانسته‌اند:
اللّهُمَّ رَبِ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ اِقْضِ عَنّا الدَّیْنِ وَ أغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ.
از دیگر راهکار‌هایی که برای گشایش روزی توصیه شده است، مداومت بر خواندن این دعا است:
اللهم اَغْنِنِى بحَلالِکَ عَنْ حَرامِکْ و بِطاعَتِکَ عَنْ مَعْصیَتِکْ و بِفَضْلِکَ عَمَّنْ سِواکَ.
آخرین دعایی که می‌توان به آن اشاره کرد، دعایی است که امام صادق (ع) برای از بین رفتن تنگدستی و نیازمند نشدن به ابوبصیر آموزش داده‌اند. این دعا را باید در سجده نماز خواند:
یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَ یا خَیْرَ مَسْئُولٍ وَ یا اَوْسَعَ مَنْ اَعْطى وَ یا خَیْرَ مُرْتَجىً اُرْزُقْنى وَ اَوسِعْ عَلَىَّ مِنْ رِزْقِکَ وَ سَبِّبْ لى رِزْقاً مِنْ قِبَلِکَ اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْئٍ قَدیرٌ.
۴) سوره‌های گشایش‌بخش؛ واقعه، ملک و ...
در روایات آمده است که امام صادق (ع) فضیلت خواندن سوره مبارکه واقعه را بسیار دانسته و آن را مکرراً توصیه کرده‌اند. از جمله این فضائل می‌توان به گشایش روزی، رفع فقر و به حساب آمدن در زمره دوستان حضرت علی (ع) اشاره کرد.
یکی دیگر از سوره‌هایی که برای وسعت رزق و به خصوص رفع اقراض و بدهی‌ها توصیه شده است، سوره ملک است. پیامبر اکرم (ص) همچنین در خصوص ختم آن توصیه کرده‌اند که بهتر است پس از آن این دعا خوانده شود:
یا رَحْمانَ الدُّنیا وَ الْآخِرةِ وَ رَحیمَهُما تُعْطی مِنْهُما ما تشاءُ و تَمْنَعُ مِنْهُما ما تَشاءُ صلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ و اقْضِ عَنّی دَیْنی.
سوره مبارکه لیل نیز از جمله سوره‌هایی است که خواندن آن برای افزایش رزق توصیه شده است. پیامبر اکرم (ص) در این باره می‌فرمایند: خداوند متعال به هر کسی که سوره لیل را بخواند، آن‌قدر عطا می‌کند که راضی شده و بر او آسان می‌گیرد.
از دیگر سوره‌های توصیه شده در این موضوع، سوره مبارکه ذاریات است. امام صادق (ع) در این باره می‌فرمایند: خواندن این سوره موجب فراوانی رزق و اصلاح زندگی فرد می‌شود.
۵) اعمال عبادی مشکل‌گشا مانند نماز اول وقت
در روایات و متون دینی انجام و مداومت بر برخی از اعمال، موجب افزایش رزق و گشایش روزی است. از میان این امور می‌توان به نماز اول وقت، استغفار، تقوا و پرداختن مداوم خمس و زکات اشاره کرد.
سخن پایانی
مشکلات اقتصادی و تنگدستی، از جمله گرفتاری‌های مهم و همیشگی انسان‌هاست. دین اسلام در خصوص این موضوع نیز مانند گرفتاری‌های دیگر همواره توصیه‌های مختلفی کرده است. این توصیه‌ها هم شامل ختم سوره‌های قرآن و ادعیه بوده و هم اعمالی، چون نماز اول وقت و استغفار را در بر می‌گیرد. از میان ختم‌ها و ادعیه‌های توصیه شده، قرائت مداوم آیه «و من یتق الله» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر علاقه دارید که با روش‌های ختم این آیه آشنا شوید، خواندن مطلب «سه روش ختم آیه و من یتق الله و فضیلت آن» را به شما توصیه می‌کنیم.
