بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند به‌لحاظ هزینه فرصت برجام معامله‌ای سودمند برای کشور نبود. اکنون که شرایط از آن جو هیجانی گذشته فاصله گرفته، امکان بررسی علمی و عقلی آن به‌دور از هیاهو وجود دارد.
به گزارش تسنیم در اینکه آیا به‌طور کلی برجام گشایش معناداری برای اقتصاد کشور به‌همراه داشته یا خیر، بین کارشناسان اقتصادی اختلاف نظر وجود داشت و اکنون نیز سؤال اینجاست که اثرات خروج آمریکا از برجام و عدم همکاری احتمالی اروپا با ایران چه چالش‌هایی برای اقتصاد کشور ایجاد می‌نماید، در این رابطه با حجت الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کردیم.
وی با اظهار تأسف از اینکه دولت به‌بهانه برجام در 5 سال گذشته از ظرفیتهای عظیم کشور برای ساختن و آبادانی غافل شد گفت: دولت تمام آبادانی را در فضای پسابرجام می‌دید و بر این اساس نیز وعده‌هایی به ملت ایران می‌داد.
موسوی لارگانی با تذکر به اینکه این نگاه دولت یک نگاه خطرناک بود گفت: اما این نگاه برای دولت یقینی بود و بر همین اساس بود که به مردم قول داده بود آن‌قدر برای آنها رفاه ایجاد می‌کند تا مردم نیازی به پول یارانه‌ای که پرداخت می‌شود نداشته باشند.
این نماینده مجلس با اشاره به سخت شدن وضع معیشت و زندگی مردم گفت: اکنون دولت باید از اشتباهات گذشته هرچه سریعتر درس عبرت بگیرد و برای بهبود وضعیت اقتصادی مردم بهترین شیوه یعنی رجوع به اقتصاد مقاومتی را دنبال کند و در این راه هر سه قوه به یکدیگر کمک کنند.
موسوی لارگانی با تصریح به اینکه اکنون زمان همکاری و تعامل سه قوه در راه تحقق اقتصاد مقاومتی است گفت: اگر مسئولین با جدیت شعار سال یعنی حمایت از کالای ایرانی و شعار سال گذشته یعنی اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال را در سرلوحه برنامه‌های خود قرار بدهند اقتصاد کشور مقاوم می‌شود و بسیاری از مشکلاتی که اکنون با آن دست و پنجه نرم می‌کنند برطرف خواهد شد.
وی با بیان اینکه منظور از این کلام قطع ارتباط با خارج از کشور نیست گفت: بلکه این وابستگی که اقتصاد کشور را معطل تصمیم چند کشور قرار می‌دهد به هیچ وجه امر پذیرفتنی نیست و هرچه سریعتر باید کشور را از این فضا خارج کرد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سؤال که؛ "یکی از مسائلی که باعث ایجاد وادادگی می‌شود بحث نفت‌محور بودن اقتصاد کشور است و نیاز شدید بودجه به فروش نفت است در این رابطه باید چه تدابیری اندیشید؟" گفت: متأسفانه چندین سال است که فقط شعار اقتصاد غیرنفتی و عدم اتکای به نفت را سر می‌دهیم در حالی که در واقعیت اتفاقی صورت نمی‌گیرد و نمی‌توانیم اقتصاد خود را بی‌نیاز از فروش نفت کنیم.
موسوی لارگانی افزود: اگرچه به‌لحاظ عددی دولت برای بودجه امسال از سهم درآمد نفتی کم کرد اما این بازی با اعداد است چراکه در بودجه درآمد نفت بشکه‌ای 50 دلار در نظر گرفته شد در صورتی که اکنون کشورمان 3 میلیون بشکه نفت را متوسط 70 دلار می‌فروشد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با تأکید به اینکه باید عدم اتکا به درآمد نفتی به‌تدریج صورت بگیرد گفت: در مدتی نیز که این اتفاق صورت می‌گیرد دولت نباید نگرانی بابت فروش نفت داشته باشد چرا که برای آن راهکارهایی وجود دارد.
موسوی لارگانی افزود: اکنون کشورهایی همچون چین و روسیه هستند که مستقل عمل می‌کنند و ایران می‌تواند با فروش نفت به این کشورها و بستن پیمانهای پولی دوجانبه و چندجانبه از زیر یوغ دلار نیز خارج شود.
وی با بیان اینکه تحت هر شرایطی توقف اقتصاد کشور با امید و اعتماد به اروپائیان خطای محض است گفت: مگر وقتی آمریکا در برجام بود چه گام مثبتی اروپائیان در راستای برجام و رونق اقتصادی کشور برداشتند و چه اقدام مثبتی انجام دادند که اکنون بخواهند آن را ادامه بدهند؟
* تصمیم برجام اروپایی؛ یعنی چشم‌پوشی از اثرات برجام در اقتصاد کشور
موسوی لارگانی با ابراز اینکه در این چند سالی که برجام اجرایی شد هیچ تحریم بانکی به‌طور کامل رفع نشد؛ یعنی هیچ سوئیفت و ال.سی. باز نشد گفت: بنابراین اکنون بحث ادامه برجام بدون آمریکا ساده‌اندیشی است و تصمیمی است که با چشم‌پوشی از اثرات برجام در اقتصاد کشور و بررسی نقش آن در بهبود وضعیت اقتصادی کشور اتخاذ شده است.
* معقول‌نبودن معطل‌کردن اقتصاد کشور برای برجام اروپایی با توجه به تجربه گذشته
این نماینده مجلس شورای اسلامی با تصریح به اینکه فارغ از همه بحثها و جدلها اکنون وقت پندپذیری از گذشته است گفت: در طول مدت اجرایی شدن برجام نه‌تنها وضعیت اقتصادی مردم بهبود پیدا نکرد بلکه روز به روز نیز سفره مردم کوچکتر شد بنابراین اگر دولت به‌فکر سفره مردم است معطل کردن اقتصاد کشور برای ثمردهی برجام اروپایی نمی‌تواند وجه عقلی داشته باشد.
* تأثیر منفی برجام بر وضعیت معیشت مردم
وی با اشاره به نگاه نادرست دولت در مورد گشایشهای برجامی گفت: آن‌قدر دولتمردان به گشایشهای برجامی امیدوار بودند که هر چیز مرتبط و نامرتبط از مشکلات آب‌وهوا تا رفع فقر و بیکاری را به برجام نسبت می‌دادند اما چیزی که در واقع با برجام برای اقتصاد کشور صورت گرفت چیزی جز گسترش فقر و افزایش بیکاری نبود؛ زیرا واردات به کشور فزونی یافت و به‌عوض آن کارخانجات کشور بسته شد و کارگران بیکار شدند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با یادآوری تعطیلی چندین کارخانه، تعدیل نیروهای برخی کارخانجات دیگر، معوق شدن چندین ماهه پرداخت حقوق کارگران شرکتهای صنعتی و تولیدی گفت: این موارد مسائل روز مردم است که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و نیازی به آمار هم ندارد بنابراین وضع معیشت مردم با برجام به‌مراتب بدتر از گذشته شده است.
موسوی لارگانی با تصریح بر اینکه دولتمردان باید ابتدا گزارش دهند که در این چند سال که کشور را معطل برجام گذاشتند کدام گشایش برای صنعتگران و تولید کنندگان ایجاد شد که اکنون بحث برجام اروپایی را مطرح می‌کنند گفت: بنابراین در شرایط فعلی اگر تصمیمی بدون نگاه به اثرات واقعی در اقتصاد کشور و صرفاً به‌دلایل غیرواقعی و سیاسی گرفته شود خیانت محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه وقتی آمریکا در برجام حضور داشت برجام در اقتصاد کشور تأثیری ایجاد نکرد اکنون که دیگر آمریکا حضور ندارد تکلیف مشخص است گفت: دولت باید هوشیار باشد طرف مقابل قصد وقت‌کشی دارد تا مدت مدیدی را ایران صرف مذاکره کند تا کشور از پرداختن به اقتصاد مقاومتی خود غافل بشود و از تکیه به داشته خود اجتناب کند و هم اینکه جلوی این قول مسئولان را بگیرند که "اگر برجام از بین رفت غنی‌سازی را شروع می‌کنیم".
