گروه اجتماعی صراط: درخت کهور آمریکایی؛ دیوی سیاه است که عملا محیط زیست جنوب کشور را در سیطره خود گرفته است، از هر زاویه ای که به آثار زیان بار کاشت این نوع درخت نگاه می شود، تنها می توان نام خیانت زیست محیطی یا اهمال کاری را برای مسئولان اجرایی در نظر گرفت و واقعا نمی توان رویکرد و هدف اصلی مسئولان و متولیان اجرای طرح کاشت درخت کهور آمریکایی را در مناطق جنوبی دریافت.
در شرایط کنونی اطلاعات عموم جامعه و حتی عده ای از مسئولان و متخصصان نسبت به تبعات زیست محیطی کاشت درخت کهور آمریکایی بسیار کم است و این مسئله موجب شده که متولیان مقابله با معضل گرد و غبار به جای کاشت درختان بومی و کم خطر تر به کاشت درخاتی روی بیاورند که آثار سوء آن برای چند صد سال گریبان محیط زیست آن منطقه را بگیرد.
امروز تمام کشورهای خارجی و منطقه ای حتی کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس، سرمایه گذاری هنگفتی را برای نابودی این نوع درخت صورت داده اند و حتی اتحادیه اروپا این گونه گیاهی را خطرناک‌ترین موجود زنده دنیا نامگذاری کرده و در لیست سیاه مهاجم دنیا قرار گرفته است.
کهور آمریکایی یا پاکستانی چیست؟
درخت کهور در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران، هند، استرالیا، آمریکای لاتین، آفریقای جنوبی و در صحرای سوزان امارات متحده عربی می‌روید، البته کارشناسان داخلی تفاوت بسیاری را میان درخت کهور ایرانی با کهور پاکستانی قائل هستند و گونه داخلی آن را بسیار کم خطرتر می دانند، اما متأسفانه در اکثر نقاط مورد نظر، درخت کهور پاکستانی یا آمریکایی کاشت شده است.
کهور آمریکایی(کنوکارپوس) از جمله گیاهان غیر مثمری است که به صورت مستمر از خود غبار تولید می‌کند و ورود گرده‌های آنها به ریه سبب ایجاد حساسیت، بیماری‌های تنگی و عروقی و حتی سرطان ریه می‌شود.
درختان کهور آمریکایی فاقد رطوبت بوده و با خشک نگه‌داشتن هوای اطراف خود مانع تشکیل ابرهای باران‌زا می‌شوند و با خاصیت پوست‌ریزی برگ‌هایشان در زمان گرده‌افشانی گرده‌هایشان را وارد هوا می‌کنند.این درختان با سفت کردن خاک و کم کردن پوشش گیاهی سبب می‌شوند آب‌های سطحی به زمین فرو نرود و در نتیجه سیلاب‌های ویرانگر ایجاد شود. با کم شدن گیاهان و بوته‌های اطراف، خاک حاصلخیز شسته شده و گیاهان خودرو رشد نمی‌کنند.
کهور آمریکایی دارای سمی است که منجر به فلج اعصاب فک و صورت و لرزش فک و در نهایت مرگ دام می شود و مسمومیت دام های اهلی از نیام های باران خورده این گونه نیز گزارش شده است.این گونه گیاهی زمین را غیرقابل استفاده می کند و به خاطر این موضوع در فهرست گونه های مهاجم اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت قرار دارد.
از طرف دیگر بر اساس برخی گزارش ها علت 45 درصد آلرژی بیماران در امارات متحده عربی وجود گیاه کهور است.
بیش از 90 درصد پوشش گیاهی خوزستان کهور آمریکایی است
گزارش های متعدد کارشناسان، نخبگان و متخصصان حوزه محیط زیست درباره آثار فاجعه بار کاشت درخت کهور نشان می دهد که کاشت و نگهداری از این درخت در هر منطقه ای عواقب جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت، حال عمق بحران و فاجعه آنجاست که بدانید که بیش از ۹۰ درصد از پوشش گیاهی خوزستان از نوع کهور آمریکایی است و روند کاشت و نگهداری از این گونه گیاهی تا امروز ادامه داشته است.
چرا کارشناسان با کاشت کهور پاکستانی مخالف هستند؟
دلیل این مخالفت‌ها به این مهم برمی‌گردد که شاید این درختان با مختصات جغرافیایی و اقلیمی استان خوزستان هماهنگ باشند، اما تهدیدکننده سلامت انسان‌ها و سایر موجوددات زنده اعم از حیوانات و گیاهان هستند، چرا که بر اساس نظر کارشناسان امر درخت مسکیت(کهور آمریکایی) سایر درختان و گیاهان بومی را نابود می‌کند و در صورتی که خارهایش با بدن انسان برخورد کند منجر به قطع عضو می‌شود، همچنین گرده‌های آن حساسیت ایجاد می‌کند و چنانچه غلاف میوه‌اش توسط دام‌ها خورده شود موجب ریختن دندان‌ها، لاغری و در نهایت تلف شدنشان خواهد شد.
ریشه این درختان موجب شور شدن آب چاه‌ها می‌شود و به دلیل تاثیر منفی که بر آب‌های زیرزمینی دارد باعث انسداد راه آب باران و تغییر مسیر آنها می‌شود و این در حالی است که، دولت به منظور مقابله با ریزگردها تعداد زیادی از آنها را در استان خوزستان کاشته است.
کهور پاکستانی راهی برای ورود بیماری های مختلف به کشور است/درختان بومی باید جایگزین کهور شوند
محمد درویش عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع در این زمینه گفت: کهور پاکستانی گونه‌ای از درختان است که اصطلاحا به آن درخت مهاجم اطلاق می‌شود، چرا که در رقابت با سایر گونه‌هایی که در هر منطقه رویش داشته باشد، پیروز می‌شود و همه فضا را به تصرف خود در می‌آورد و اجازه رشد به گونه‌های بومی نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه در استان خوزستان گونه‌های بومی مناسبی وجود دارد که می‌توان از آنها در جهت مقابله با ریزگردها استفاده کرد، افزود: هم‌اکنون نگرانی فعالان محیط زیست و گیاه شناسان این است که ورود این گیاهان باعث شود به ترتیب فلور طبیعی خود را از دست بدهیم، کمااینکه در جزیره کیش، سواحل خلیج فارس و استان هرمزگان نیز به تجربه رسیده است، تحقق این امر باعث می‌شود کهور ایرانی و کنار هم به تدریج اثر خود را از دست بدهند.
کهور آمریکایی خطری مضاعف برای خوزستانی ها ایجاد می کند/انتقال آفت‌ها، حشرات و بیماری‌های ناشناخته‌ای به کشور
درویش با یادآوری اینکه کاشت درختان کهور خطر مضاعفی را برای استان خوزستان ایجاد می‌کند، تصریح کرد: این درختان نه تنها گونه‌های بومی را از بین می‌برند، بلکه به همراه خود آفت‌ها، حشرات و بیماری‌های ناشناخته‌ای را وارد کشور می‌کنند که بروز خطرات جبران‌ناپذیری را در پی خواهد داشت، که مصداق این عمل ورود سفید بالک‌ها به تهران است که معضل بزرگی برای این شهر ایجاد کرد.
وی تاکید کرد: هم‌اکنون باید تا جایی که امکان دارد تلاش کنیم تا از کاشت گونه‌های بومی سازگار با عرصه‌های بیابانی و خشک همچون سالیکورنیا، تاماریکس، پده، کنار یا کهور ایرانی استفاده کنیم.
وکلای مردم خوزستان در مجلس شورای یکی از منتقدان این موضوع هستند و معتقدند راه‌های دیگری نیز برای مقابله با ریزگردها وجود دارد که به‌کارگیری آنها بر کاشت نهال ارجحیت دارد.
کاظم نسب: کاشت کهور راهکار مناسبی برای رفع ریزگردخوزستان نیست/بررسی تهدیدات زیست محیطی کهور در کمیسیون کشاورزی مجلس
جواد کاظم نسب الباجی با بیان اینکه مخالف کاشت نهال برای مهار ریزگردها است گفت: کاشت نهال اقدام صحیحی نیست آن هم در شرایطی که 350 هزار هکتار از این اراضی به آب نیاز دارد و نزدیک به 5 سال هم طول می‌کشد تا به اندازه‌ای رشد کند که بتواند در این مورد کارایی لازم را داشته باشد.
وی افزود: اگر بجای این قبیل اقدامات خاک را مرطوب کرده یا شست و شو داده و زمین‌ها را در اختیار کشاورزان این منطقه قرار دهند، هم اقتصاد کشور رونق پیدا می‌کند و هم می‌توان ریزگردها را مهار کرد.
نماینده مردم اهواز درمجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه دولت اعتبارات کافی برای مقابله با ریزگردها تخصیص نداده است افزود: کاشت درختان کهور نمی‌تواند راهکار مناسبی برای رفع معضل ریزگردها در استان خوزستان باشد، بنابراین این موضوع را در کمیسیون کشاورزی مطرح می‌کنم تا بتوانیم بر اساس مستنداتی که در مورد عوارض کاشت این درختان وجود دارد، مانع از تداوم کاشت آن در این منطقه شویم.
فعالان محیط زیست نیز بر این مهم تاکید کردند که مسئولان می‌توانند از گونه های ایرانی جایگزین کهور پاکستانی استفاده کنند چرا که با توجه به خطرات جبران ناپذیری که کاشت این گونه متهاجم به همراه دارد استفاده از آنها از چاله به چاه افتادن است.
اما مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست هر گونه انتقاد نسبت به کاشت کهور پاکستانی را رد کرده و از آن تحت عنوان دیدگاهی مغرضانه علیه خود یاد می‌کنند.سازمان محیط زیست همواره به عنوان یکی از حامیان و پشتیبانان اجرای طرح کاشت کهور در مناطق جنوبی محسوب می شود و این رویکرد تا به امروز ادامه داشته است.
مشاور رئیس سازمان محیط زیست: کاشت گونه‌های ایرانی را به جای کهور پاکستانی در خوزستان ترجیح می دهم
اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه بوی مخالفت با اقدامات دولت به مشام می رسد، گفت: ممکن است گرده‌های انواع گل و گیاه حساسیت ایجاد کند، اما نمی‌توان به این بهانه از کاشت آنها ممانعت به عمل آورد.
وی ادامه داد: کاشت درختان کهور پاکستانی در پی مطالعات انجام‌شده ازسوی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به منظور مقابله با ریزگردها انجام شده و 150 میلیون دلار نیز اعتبار بدان تخصیص داده شد که یک سوم از آن به این سازمان، یک سوم به وزارت جهاد کشاورزی و یک سوم نیز به وزارت نیرو داده شد تا اقدامات مختلفی را در این حوزه انجام دهند.
کهرم با بیان اینکه مضراتی که برای کاشت درختان کهور برشمرده شده خیلی کلی بوده و دلایل کافی برای بیان آنها ارائه نشده است، تصریح کرد: کاشت کهور پاکستانی امر متداولی در مناطق گرمسیر است، کما اینکه 85 درصد گیاهان این مناطق ریشه در شبه قاره هند دارند، از سوی دیگر در استان سیستان و بلوچستان و شرق استان خوزستان نیز گونه‌های مختلف گیاهان پاکستانی اعم از کهور، موز، انبه و خربزه درختی کشت می‌شود، بدون اینکه هیچ مشکلی در این منطقه ایجاد کرده باشد.
کاشت درخت کهور در 5هزار هکتار از اراضی خوزستان/ کاشت 8هزار هکتار کهور تا پایان سال جاری
وی یادآورشد: البته بنده هم ترجیح می‌دادم که از کاشت گونه‌های ایرانی استفاده شود، اما در استان خوزستان از کاشت گونه‌های خارجی استفاده می‌شود به این دلیل که امتحان خود را در آن اقلیم پس داده‌اند، از سوی دیگر تاکنون در 5000 هکتار درخت کهور پاکستانی کاشته شده و قرار شده تا پایان سال در 8000 هزار هکتار دیگر این استان نیز کاشته شود.
کهرم با اشاره به هدف دولت از کاشت کهور پاکستانی برای مهار ریزگردها تاکید کرد: نقش اصلی کهور پاکستانی تثبیت خاک است، ضمن اینکه به آب کمی نیاز داشته و سریع هم رشد می‌کند، بنابراین پیش‌بینی شده تا 12 سال آینده با این روش بتوان به‌راحتی گرد و خاک موجود در استان خوزستان را کنترل کرد.
مسئولان باید کاشت درختان مخل حیات را متوقف کنند
ناگفته نماند که اعطای هوای پاک و صدور مجوز تنفس آسان برای مردم خوزستان مهم‌ترین وعده رئیس دولت در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود. هم‌اکنون تردیدی وجود ندارد که باید معضل ریزگردها برطرف شود، اما لازم است به این نکته هم توجه شود که اجرای هر طرحی برای رفع این مشکل باید با برنامه‌ریزی جامعی که تضمین‌کننده عدم بازگشت این موج خطرناک به این منطقه باشد، صورت بگیرد.
به گزارش خانه ملت در شرایط کنونی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و محققان، کاشت گسترده درخت کهور یکی از مهم ترین تهدیدات زیست محیطی استان خوزستان محسوب می شود، از این رو مهم ترین اولویت برای توقف این روند، آن است که متولیان زیست محیطی، این گونه گیاهی را به عنوان گونه ای مهاجم بشناسند، تا به این وسیله بتوان با برنامه ریزی تدریجی، نوع پوشش گیاهی در استان های جنوبی به ویژه خوزستان را تغییر داد، همچنین وکلای ملت باید در جهت دفاع از حقوق اهالی این منطقه با قاطعیت مانع از تداوم این روند شده و اجازه ندهند مسئولان به هر قیمتی حتی انجام اقداماتی که تهدیدکننده حیات باشد به حل مشکل خود در جهت رفع مشکلات زیست محیطی بپردازند.
