صادق زیباکلام فعال اصلاح‌طلب با اشاره به استانی شدن انتخابات و مزایا و معایب این طرح اظهار داشت: من معتقدم که مسئله استانی شدن انتخابات در مجموع گام درست و رو به جلو است و می‌تواند وضعیت مجلس را از حالت فعلی نجات دهد و آن را در جایگاهی که در قانون اساسی به عنوان «در رأس امور» تعریف شده و همانند مجالس اول و دوم بعد انقلاب قرار دهد.
*استانی شدن انتخابات نمایندگان را از باتلاق حوزه انتخابیه نجات می‌دهد
این فعال اصلاح‌طلب با بیان اینکه این در حالی است که اگر بهترین تدابیر نیز اندیشیده شود اما راه رسیدن به آن تدابیر فراهم نشود کار به جایی نمی‌رسد، ادامه داد: آنچه مسلم است اینکه بسیاری از نمایندگان ما در حوزه‌های کوچکتر در باتلاق خواسته‌ها و مطالبات حوزه انتخابیه خود فرو رفته‌اند و چنین نمایندگانی در عزل و نصب مدیران و امور داخلی دخالت می‌کنند و تنها مسئله مهم‌شان این است که وجهه‌ای در حوزه انتخابیه از خود ترسیم کنند تا چهار سال آینده بتوانند رأی بیاورند.
وی با انتقاد از اینکه در این حالت مسائل بلندمدت‌تر برای نمایندگان مطرح نیست، با طرح این پرسش که چرا اینقدر مسائل حوزه انتخابیه مهم شده است، گفت: اولین دلیل عدم وجود احزاب و تشکل‌های ملی و نیرومند است که مورد وثوق مردم باشد.
زیباکلام ادامه داد: از آنجایی که چنین احزابی در کشور وجود ندارد نامزدها مجبورند به توانایی‌های شخصی خود متکی باشند و هزینه‌های زیادی را صرف کنند یا با دستاویز قرار دادن مسائل ملی، کسب محبوبیت کنند.
این فعال اصلاح‌طلب بر همین اساس افزود: اگر نامزدها از سوی یک حزب ملی مانند سایر جوامع توسعه یافته در کشور شناخته شوند دیگر خصوصیات فردی آن نامزد مهم نیست و مردم می‌توانند به نامزد مورد نظر آن حزب رأی دهند؛ بنابراین آن نامزد دیگر مجبور نیست که از خودش هزینه کند و وزیر کشور مجبور نمی‌شود که درباره پول کثیف صحبت و تحت فشار و یک هفته بعد هم آن را تکذیب کند.
*بهبود مسئله پول کثیف با استانی شدن انتخابات
وی با بیان اینکه در این حالت شاید مسئله پول کثیف به طور کامل حل نشود اما با استانی شدن انتخابات وضعیت فعلی بهبود می‌یابد، به مسئله نظارت استصوابی در این زمینه اشاره کرد و گفت: اگرچه شورای نگهبان اذعان نکرده اما مواردی در رد صلاحیت نامزدها در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری وجود داشته که نمی‌توان گفت نظارت استصوابی و یا تأیید صلاحیت‌ها در چارچوب قانون صورت گرفته و شورای نگهبان هیچ نظر سیاسی اعمال نکرده است.
زیباکلام تصریح کرد: متأسفانه در بسیاری موارد کسانی که رد صلاحیت شدند تنها به دلیل گرایش سیاسی آنها بوده بنابراین افرادی که از فیلتر شورای نگهبان رد شده و از سوی مردم انتخاب می‌شوند در آن چهار سال مراقب هستند مبادا موضعی بگیرند که مورد غضب شورای نگهبان قرار بگیرد و دور بعد ردصلاحیت شود.
این فعال اصلاح‌طلب درباره تأثیر این مسئله با استانی شدن انتخابات توضیح داد: همانطور که گفتم اگر استانی شدن با تغییرات دیگری همراه نباشد به تنهایی مؤثر نیست و چنانچه فکری به حال نظارت استصوابی نشود استانی شدن انتخابات هم چیزی را تغییر نمی‌دهد.
وی در جمع‌بندی سخنان خود اظهار داشت: بنابراین تأثیراتی استانی شدن انتخابات زمانی می‌تواند بیشتر شود که اولا شرایط برای حضور احزاب سیاسی و ملی نیرومند فراهم شده و نظارت استصوابی در چارچوب قانون و به دور از گرایش سیاسی صورت بگیرد.
زیباکلام درباره نقاط ضعف استانی شدن انتخابات خاطرنشان کرد: عمده‌ترین نقطه ضعف آن این است که احتمالا در حوزه‌های انتخاباتی کوچکتر فاصله ایجاد می‌کند؛ یعنی در حوزه‌هایی که رابطه مردم و نامزد به صورت فردی و شخصی می‌شود این امر ممکن است اتفاق بیفتد اما باید به خاطر داشته باشیم چنانچه احزاب قوی فعالیت کنند این اشکال تا حدود زیادی برطرف می‌شود.
وی تأکید کرد: در این صورت نامزدهای حزبی می‌توانند برطرف کننده
خواسته‌های محل‌های کوچک هم باشند و در جایی مانند روستا که رأی مردم مهم است حزب
می‌تواند از طریق نامزد خود منعکس کننده خواسته‌های محلی مردم نیز باشد.
