سونامي‌ رسوايي‌های‌ BBC به‌کجامی‌رسد؟

.

*** اگرچه برخي از مقامات اطلاعاتي و امنيتي استعفاي وي را گرفتار شدن در تور امنيتي و اطلاعاتي مي دانند، اما اين موضوع دلايل ديگري نيز دارد:

-1  رئيس سازمان سيا در بهمن ماه سال گذشته در جلسه استماع كميته سنا حاضر شد و هدف واشنگتن را از افزايش تحريم ها به روشني بازگو كرد و به سنا اطمينان داد كه از طريق تحريم ها مي توان مردم را ناراضي و نظام ايران را سرنگون كرد. وي افزود: بررسي ميزان تأثير آنها برسطح نارضايتي مردم ايران و تأثير متقابل اين نارضايتي برتصميمات دولت انگيزه اصلي تحريم ايران است. چيزي كه ما هم اكنون به دنبال آن هستيم اين است كه ببينيم پايان آن چگونه مي شود؟ سطح نارضايتي داخل ايران چه اندازه خواهد شد و آيا اين نارضايتي برتصميم راهبردي دولت ايران تأثير مي گذارد؟ اين سوالات رئيس سيا با استعفاي وي بي جواب نماند و نشان داد كه تحريم ها بر تصميمات نظام اثر نداشته است.

 -2  در مدت مسئوليت وي اقدامات سازمان سيا در منطقه عليه سوريه و حزب الله ناكام ماند و هفته گذشته وزارت خارجه آمريكا عملاً عبور از مخالفان سوريه را مطرح كرد

 -3  حزب الله لبنان نيز در مدت مشابه در مانورهاي قدرتي كه انجام داد آمريكا و رژيم صهيونيستي را با بحران مواجه كرد كه از جمله آنها پرواز ايوب بر فراز ديمونا و همچنين مقابله با مزدوران 41 مارس و تروريست هاي سلفي در لبنان است.

مسئولان آمريكا با به ميان كشيدن فساد اخلاقي و سپس استعفاي رئيس سيا عملاً به جايي كه كوزه خود را گذاشته اند سنگ پرتاب مي كنند؛ زيرا اكثر مقامات آمريكايي در مظان اين اتهام هستند و با اين شيوه بايد هر ماه منتظر استعفاي مسئولان ارشد آمريكا باشيم.

سونامي فساد در بي بي سي

ديوار همسايه را خراب كند، خانه خودش را ويران مي كند؛ حكايت بي بي سي اينچنين است. رسانه اي كه درصدد ترويج فساد در جهان بود، اكنون فساد اخلاقي، درون آن را به بحران هاي زنجيره اي مبتلا كرده تا جايي كه مديران آن از احتمال نابودي بي بي سي سخن مي گويند.

زمان زيادي از سخن وزير خارجه انگليس نمي گذرد كه گفته بود؛ بخش جهاني «بي بي سي» صداي رسا و قدرتمند انگليس در جهان است. اكنون اين صداي قدرتمند فاسد در حال نمايان شدن است. بخش هاي زيادي از اين موسسه به دليل كاهش مخاطب تعطيل شد و محبوبيت آن در انگليس به زير 50 درصد رسيده است و با رسوايي هاي به وجود آمده موجوديت اين موسسه در معرض تهديد قرار گرفته است.بي بي سي رسوايي هاي بي شماري دارد، اين رسانه اخيراً ركورد دار رسوايي شده است و هر ماه شاهد يك رسوايي خبري، سياسي، اخلاقي و حتي مالي است.

يكي از مهم ترين رسوايي هاي بي بي سي سوء استفاده جنسي جيمي ساويل يكي از مهم ترين و مشهورترين مجريان بي بي سي از كودكان بوده است.

در اين رسوايي تا كنون بيش از 300دختر جوان كه تعدادي از آنها حدوداً 12 ساله بوده اند قرباني آزار و اذيت جنسي وي شده اند و پارلمان، پليس، وزارت خارجه انگليس، نخست وزير و حتي كاخ ملكه انگليس را مجبور به واكنش كرده است.

در دوران چهار دهه فعاليت حرفه اي ساويل بارها شايعاتي در مورد رابطه جنسي وي با افراد زير سن قانوني منتشر شد، اما احاطه تبليغي بي بي سي مانع از آن شد كه پليس و يا دستگاه قضايي انگليس، شبكه كاخ سلطنتي را در ميان افكار عمومي بي اعتبار كنند.

اين در حالي بود كه برخي از ادله جرايم جنسي عليه ساويل از سوي شاهداني از ميان كارمندان بي بي سي تأييد شده بود. در اواخر عمر ساويل فيلمي از وي ساخته شد به نام «افشاگري: روي ديگر جيمي ساويل» بي بي سي كه براي پوشش رسانه اي چنين خبرهايي همواره لحظه شماري مي كرد اكنون كه خود را يك سوژه رسانه اي مي داند از افشا شدن ماهيت خود واهمه دارد و از پوشش رسانه اي به اين مستند فرار مي كند و هرگز حاضر نمي شود مستند افشاگري را پخش كند.

در نهايت اسكاتلند يارد به دليل شكايت قربانيان اين حادثه، از گوشه اي از فساد اخلاقي مجري مشهور بي بي سي پرده برداشت و در جريان اين افشاگري، مشخص شد كه 300نفر قرباني هوسراني جنسي جيمي ساويل، مجري بي بي سي شده اند.

وي طي چهار دهه به سيصد كودك و نوجوان تجاوز كرده كه برخي از موارد تجاوز در اتاق هاي بي بي سي صورت گرفته است. يكي از اولين افرادي كه از ميان اين 300نفر حاضر شد بخش هايي از زندگي شرم آور اين مجري بي بي سي را به صورت سر بسته و كوتاه بگويد، «ليز كرشاو» بود.

او شكايت خود را اينگونه مطرح كرد كه به طور مداوم، حتي موقعي كه در حال اجراي برنامه بوده، مورد آزار و اذيت جنسي قرار گرفته است. ليز كرشاو گزارشگر سابق راديو بي بي سي گفت: «يكي از مجريان به طور مداوم به من دست مي زد. من در استوديو پشت به در نشسته بودم، هدفونم هم روشن و برنامه زنده روي آنتن بود... كه دست هاي ساويل را روي لباسم...»

ماجراي مهم تر زماني رخ داد كه بي بي سي احساس كرد كه از سوي سياستمداران تحت فشار قرار گرفته و در اين حال فساد جنسي و كودك آزاري سياستمداران به اصطلاح خوشنام انگليسي را كليد زد.

گويا در اين رسوايي بي بي سي درصدد بود كه به برخي از مسئولان دولتي كه در انتقاد از فساد جنسي در بي بي سي سخنان كوتاهي را به زبان آورده بودند ضرب شستي نشان دهد. در اين زمان فردي به نام «استيو ماسوم» در برنامه نيوز نايت اين شبكه مدعي شد در زمان كودكي از طرف «لرد مك آلپاين» يكي از سياستمداران حزب محافظه كار انگليس بارها مورد آزار و اذيت جنسي قرار گرفته است.

در اين برنامه برخي سياستمداران حزب محافظه كار در دوران مارگارت تاچر متهم به سوءاستفاده جنسي از كودكان بي سرپرست شده بودند.

در پي متهم شدن «لرد مك آلپاين» به آزار جنسي كودكان در يكي از مهم ترين برنامه هاي خبري بي بي سي، حزب كارگر انگليس كه اعتماد عمومي خود را از دست رفته مي ديد، مدير كل خبر بي بي سي را به پارلمان فراخواند و از وي توضيح خواست و شبكه را وادار كرد كه مدير كل خبري اين شبكه را به دليل عدم سانسور اين برنامه مجبور به استعفا كند، سپس مديران بي بي سي «جورج انتويسل»، مديركل اين شبكه خبري را تخت فشار قرار داد و با پرداخت يك جايزه كه خشم پارلمان را برانگيخت، هم از اين حزب سياسي پر قدرت معذرت خواست و هم مدير كل خود را كنار گذاشت.

جورج انتويسل پيش از استعفا گفته بود كه گزارش برنامه نيوزنايت به غلط لرد مك آلپاين، از اعضاي برجسته حزب محافظه كار را به كودك آزاري متهم كرده بود و نبايد اين برنامه پخش مي شد. آلپاين به صورت غيرمستقيم از سوي فردي به نام «استيو ميشام» متهم شده است كه چند دهه پيش، او را در يك مركز نگهداري كودكان در ولز مورد سوءاستفاده جنسي قرار داده است.

«هلن بوآدن»، مدير بخش خبري بي بي سي و معاون وي نيز در ادامه رسوايي هاي اين بنگاه خبرپراكني و شيوع اپيدمي استعفا به دليل گرفتار شدن اين بنگاه در فساد، از سمت هاي شان كناره گيري كرده اند. كناره گيري اين دو نفر يك روز پس از استعفاي «جورج انتويسل» مدير كل بي بي سي انجام شده است.

بحران بي اعتمادي

اعتماد و اعتبار يگانه سرمايه هر رسانه است، اگر رسانه اي هيچ سرمايه مالي، انساني و فني نداشته باشد، اما اعتماد مخاطب را داشته باشد، مي تواند اهداف خود را در نگرش و رفتار مخاطب دنبال كند. اعتبار منابع خبري به عواملي نظير بي طرفي، عينيت، درستي، جامعيت. نظاير آن نسبت داده شده است. همچنين مفاهيمي نظير اعتماد، تخصص، خبرگي، صلاحيت، پويايي، درستي و بي طرفي از شاخصه هاي اعتبار رسانه و جذب مخاطب به سمت پيام رسانه است.

با اين حال كه بي بي سي خود را در همه موارد فوق سرآمد مي داند، اما اتهام فساد اخلاقي در يك منبع اطلاع رساني و تلاش براي سرپوش گذاشتن بر آن سبب شده است كه بي بي سي با بحراني مواجه شود كه در نيم قرن گذشته سابقه نداشته است. «تيم ديويي كفيل» مديريت بي بي سي با اذعان به وجود مشكلات زياد در اين شبكه وعده اصلاحات داده است. برخي در بي بي سي، بحران اخير را شديدترين بحران در طول فعاليت اين موسسه مي دانند.

وي مي گويد كه مسير بازگشت بي بي سي به قلب ملت انگليس مسيري دردناك خواهد بود. گفته مي شود روحيه برخي از كاركنان بي بي سي به شدت كاهش يافته است و پس از يك هفته عناوين خبري منفي، چنين چيزي دور از انتظار نيز نيست.

برخي در بي بي سي، بحران اخير را شديدترين بحران در طول فعاليت اين موسسه مي دانند. بي بي سي موسسه خبري است كه مي گويد اعتبارش را از اعتماد مخاطبانش مي گيرد و سوالي كه مطرح مي شود اين است كه اين اعتماد تا چه اندازه از افشا شدن آسيب ديده است.

ماه گذشته و پس از افشاي فساد اخلاقي گسترده «جيمي ساويل»، بنگاه «بي بي سي» به علت جلوگيري از پخش برنامه تحقيقي خود درباره فساد اين مجري سابق، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و حتي مديركل «بي بي سي» نيز پذيرفت كه جلوگيري از پخش اين برنامه اشتباه بوده و به اعتبار «بي بي سي» لطمه جدي زده است. در حال حاضر چهار تحقيق جداگانه در مورد عملكرد بي بي سي در پوشش خبري رسوايي جيمي ساويل، فرهنگ و سنت هاي رايج در بي بي سي در دوره كاري او، روش هاي مقابله با آزار جنسي در بي بي سي و برنامه اخير نيوزنايت (كه به كناره گيري مديرعامل بي بي سي منجر شد) در جريان است.

تاكتيك هاي بي بي سي براي پوشاندن فساد

1- جلوگيري از انتشار اخبار درون سازماني؛ يكي از قواعد مهم نزد رسانه هايي چون بي بي سي، جلوگيري از انتشار اخبار درون سازماني شان در ساير رسانه ها است. البته اين قواعد در زمره الزامات حرفه اي و ساختاري اين رسانه ها علي الخصوص بي بي سي تلقي مي شود. بي بي سي در 90 سال گذشته در اين رابطه سرآمد بوده است و در اين مدت اجازه نداده است اخبار آن به بيرون درز كند و وجهه خود در بين مردم را از دست بدهد.

2-تحريف دقيق وقايع؛ موضوع استعفاي مديركل دو ماهه بي بي سي به دليل دو رويداد متناسب با شرايط غيرحرفه اي اين رسانه و ميزان بازتابي كه در سطح بين الملل و داخل انگلستان داشته است از جمله حوادثي است كه در چگونگي انتشار و طرح آن، قاعده فوق به وضوح مشاهده مي شود. در اين زمينه، چرايي اين استعفا و پروسه طي شده از ابتدا تا نتيجه آن، كه منجر به استعفاي مدير اين رسانه شد، تماماً در رسانه بي بي سي بازگويي شد، به نحوي كه حتي گمانه زني هاي ساير رسانه ها پيرامون حواشي و اصول و رئوس اين تحولات در اين رسانه توسط ساير رسانه ها نيز منبعث شده از همين فرايند است. بي بي سي از اين رو به پوشش اين خبر پرداخت تا اين موضوع را نيز به شكل استادانه اي تحريف نمايد و از تلاش ساير رسانه ها براي كشف حقيقت جلوگيري كند.

3-وعده به اصلاح براي عبور از بحران؛ بي بي سي اكنون با بحران بي اعتمادي و بحران مخاطب مواجه است، بحراني كه براي هر رسانه اي كشنده و غيرقابل تحمل است و اكنون كه بي بي سي در معرض فشار افكار عمومي جهاني قرار گرفته است، «كريس پتن» رئيس بي بي سي تراست گفت: اگر شما مي پرسيد كه آيا بي بي سي به يك تغيير ساختاري بنيادين و اساسي نياز دارد؟ بله بايد بگويم كه قطعاً اين نياز وجود دارد. بي بي سي نياز به اصلاحات اساسي دارد تا در اين توفان دوام بياورد. اين بحران كه بي بي سي را احاطه كرده است با عمق اين باور مرتبط است. بي بي سي خود را در يك بحران مي بيند و تحت حمله قرار دارد. اين شبكه اعتماد بخش زيادي از نهادهاي سياسي را از دست داده است. مسير بازگشت بي بي سي به قلب ملت انگليس مسيري دردناك خواهد بود، اما بسياري از سوالات سخت و مهم براي مديريت بي بي سي وجود خواهد داد.

4- عدم اشاره به اصل موضوع؛ بي بي سي خطاهاي همه را از ريشه شناسايي مي كند و خطاهاي خود را با توسل به موضوعات جزئي پيگيري مي كند و در تلاش است كه بحران اخلاقي در اين شبكه را فقط مختص فردي بداند كه ممكن است در چند دهه پيش آن را مرتكب شده است.

5-فرار از پاسخگويي؛ بي بي سي در تلاش است كه از پاسخگويي به افكار عمومي در رابطه با فساد جنسي در اين شبكه تلويزيوني و همچنين فساد جنسي سياستمداران تا جايي كه منافعش تهديد نشده است، خودداري كند و ...

بي بي سي فارسي و پهلوي گرايي

يكي از بخش هاي ديگري كه در آينده تشت رسوايي آن نيز بر زمين مي خورد بي بي سي فارسي است؛ شبكه اي كه براي براندازي ايران راه اندازي شده و در آينده با افشا شدن ميزان كمك هاي يهوديان، بهايي ها وخانواده پهلوي اعتماد آن دچار خدشه خواهد شد.در سال جاري علاوه بر اين كمك هاي ويژه، منابع موثق از كمك يك ميليون پوندي مركز اصلي بهائيت در سرزمين هاي اشغالي (اسرائيل)، كمك 750هزار يورويي چند خانواده ثروتمند و معروف بهايي و كمك يك ميليون و 300 هزار پوندي انجمن يهوديان ايراني لندن به شبكه بي بي سي فارسي خبر مي دهند.فرح پهلوي نيز در بازديدي كه از بي بي سي فارسي داشت، 500 هزار دلار به اين شبكه تقديم كرد و اشرف پهلوي نيز سود يكي از سپرده هاي مالي هنگفت خود را به بي بي سي اختصاص داد.

در گفتمان بي بي سي فارسي رگه هاي پهلوي گرايي و حمايت از گروه هاي سلطنت طلب در داخل و خارج ايران به صراحت ديده مي شود. اين شبكه تلويزيوني درصدد است كه با متهم كردن جمهوري اسلامي، نظام مستبد و پادشاهي پهلوي ها را يكي از نمونه هاي موفق حكومت داري در ايران معرفي كند. هرچند كه اين شبكه مي كوشد كه از ذائقه هاي اصلاح طلبي براي جلب مخاطب نيز بهره جويد، اما در عمق نگاه، تحليل و راهبرد او براندازي جمهوري اسلامي مدنظر است. به نظر مي رسد كه با توجه به حمايت افراد فاسد از اين شبكه و همچنين ماهيت فسادپرور آن سونامي فساد در آينده سبب شود كه بي بي سي اعتبار خود را نزد مخاطبان از دست بدهد.