به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل از ایکنا، جلسه تفسیر قرآن آیت‌الله سیدجعفر سیدان با موضوع سنت‌های الهی در قرآن صبح امروز چهارم اسفندماه برگزار شد. متن جلسه را در ادامه می‌خوانید.
در ارتباط با مباحث اعتقادی قرآن کریم مباحث مختلفی مطرح شد. بحث تازه‌ای که شروع می‌کنیم مربوط به آزمایش و امتحان است. آزمایش و امتحان، سنتی از سنن الهی در قرآن کریم است. منظور از سنن الهی برنامه‌هایی است که خداوند متعال در ارتباط با خلقش دارد. برنامه‌هایی که در اقوام مختلف در ملل مختلف در گروه‌های مختلف تداوم دارد. این برنامه‌ها در میان اقوام مختلف اجرا شده و اجرا می‌شود. به چنین چیز‌هایی سنن الهی گفته می‌شود از قبیل سنت امتحان که فعلا می‌خواهیم درباره آن صحبت کنیم.
سنن الهی متعدد است. یکی از آن‌ها سنت آزمایش و امتحان در قرآن کریم است. آیات مربوط به این سنت هم در لغت «بلیه» و هم در لغت «فتنه» قابل مشاهده است که به بعضی از آن‌ها اشاره می‌شود. مثلا در قرآن کریم آمده است: «وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّیِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ». در آیه دیگری می‌خوانیم: «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنْکُمْ وَالصَّابِرِینَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَکُمْ». همه این آیات جای صحبت دارد که یکی یکی مورد بحث قرار خواهیم داد. آیه سوم: «وَنَبْلُوکُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً وَإِلَیْنَا تُرْجَعُونَ». آیه بعدی: «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ». آیه دیگر: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ».
روایت داریم که حضرت امیر (ع) هنگام سحر وارد مسجد شدند. پیامبر (ص) هم در مسجد تشریف داشتند. پیامبر (ص) به حضرت امیر (ع) فرمودند: «الیّ» یعنی پیش من بیا. ایشان طرف پیامبر (ص) رفتند. پیامبر (ص) گفتند من از سر شب اینجا بودم و هزار خواسته از خدا خواستم که همه‌اش امضا شد. بعد از خدا خواستم علی بن ابی‌طالب (ع) که شایسته خلافت است و باید بعد از من خلیفه شود دشمنانش کنار بروند و قطعا قدرت را در دست بگیرد. هرچه اصرار کردم خداوند فرمود این کار را نمی‌کنم، چون مردم باید امتحان شوند و این عامل، امتحان مهمی برای امت من است. هرچه گفتم کاری شود که حق به حقدار برسد قرار بر این نشد بلکه قرار شد مطلب به مردم ابلاغ شود و مردم امتحان شوند. حال هرکه قبول کرد سعادتمند و هرکه قبول نکرد بیچاره می‌شود. بعد پیامبر (ص) این آیه را تلاوت فرمود: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ؛ آیا مردم پنداشتند که تا گفتند ایمان آوردیم رها مى شوند و مورد آزمایش قرار نمى گیرند».
کدام دعای پیامبر (ص) اجابت نشد؟
پیامبر (ص) فرمودند از خدا خواستم علی بن ابی‌طالب (ع) که شایسته خلافت است و باید بعد از من خلیفه شود دشمنانش کنار بروند و قطعا قدرت را در دست بگیرد، ولی هرچه اصرار کردم خداوند فرمود این کار را نمی‌کنم، چون مردم باید امتحان شوند و این عامل، امتحان مهمی برای امت من است.
