ویتامین B۵ که یکی از ویتامین های محلول در آب است در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد و موارد کمبود بالینی آن نادر است. سایر اسامی این ویتامین عبارتند از :ویتامین فاکتور آنتی درماتیت جوجه، ویتامین آنتی درماتوز و فاکتور ضد پلاگر جوجه است.
به گزارش مشرق، این ویتامین دارای نقش حیاتی در متابولیسم است. یک جزء جدا نشدنی کوآنزیم آ (CoA) که در تولید انرژی از درشت مغذی ها نقش دارد و پروتئین حامل آسیل (ACP) که در واکنشهای سنتتیک دخیل است، محسوب می گردد.اسید پانتوتنیک در مواد غذایی حیوانی و گیاهی بصورت آزاد و کونژوگه یافت می شود. ۸۵% اسید پانتوتنیک رژیمی به صورت COA یا فسفوپانتتئین می باشد.
اسید پانتوتنیک برحسب میلیگرم اندازهگیری میشود. دریافت مرجع رژیمی برحسب میزان دریافت کافی (AI) بیان میگردد و هیچگونه نیاز متوسط تخمینی (EARs) یا میزان توصیه شده دریافت روزانهای تعریف نشده است.مقدار مورد نیاز اسید پانتوتنیک ۷-۱.۷میلی گرم در روز بر حسب سن و جنس می باشد.
اسید پانتوتنیک در تمام بافتهای گیاهی و حیوانی وجود دارد. مهمترین منابع آن در رژیمهای غذایی مختلط عبارتند از: گوشتها (خصوصاً جگر و قلب). البته قارچ، آووکادو، بروکلی، زرده تخممرغ، مخمر، شیر بدون چربی و سیبزمینی شیرین نیز منابع خوبی از این ویتامین هستند. (فرآورده های گوجه فرنگی و غلات کامل نیز از منابع عمده می باشند.)جگر سرخ شده، قارچ پخته و سبوس کامل به ترتیب منابع غنی از اسید پانتوتنیک می باشند.
فرآورده های تهیه شده از میوه ها و غلات ذرتی یا شیرین شده از منابع فقیر اسید پانتوتنیک محسوب می شوند.اسید پانتوتنیک نسبتاً هنگام پختن معمولی غذا و ذخیره سازی پایدار است. این ویتامین در PH خنثی پایدار است ولی پخت می تواند باعث تخریب ۵۰-۱۵% آن گردد؛ در سبزیجات نیز طی فرآیند ۷۴% این ویتامین از بین می رود.
افراد در معرض کمبود این ویتامین:
افراد الکلی:
مصرف الکل با متابولیسم اسید پانتوتنیک تداخل می نماید لذا در افراد الکلی نیاز به اسید پانتوتنیک افزایش می یابد.
دیابتی ها:
افرادی که کمبود اسید پانتوتنیک دارند قند خون پایین تر و حساسیت به انسولین بیشتری دارند. در افراد دیابتی دفع ادراری اسید پانتوتنیک بیشتر می باشد .
مبتلایان به آرتریت روماتوئید:
کمبود اسید پانتوتنیک در خون بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید پایین است. مصرف این ویتامین به میزان ۱ گرم در روز منجر به کاهش درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید می گردد (مصرف دارویی اسید پانتوتنیک).
علائم کمبود اسید پنتوتنیک عبارتند از: بی حسی در انگشتان و کف پا، احساس سوزش در پاها، افسردگی، احساس بی حسی و بیحالی، بیخوابی و ضعف.
