محتوای سوره ملک به شرح زیر است:
صفات خداوند
آفرینش و مرگ و حیات در جهت آزمایش الهی و انتخاب اصلح
نظام شگفت انگیز خلقت مخصوصا آفرینش آسمان ها، ستارگان، زمین و مواهب آن و همچنین آفرینش پرندگان و آب‌های جاری و آفرینش گوش و چشم و ابزار شناخت
عذاب دوزخ و گفتگو‌های ماموران عذاب با دوزخیان
تبریک و تحسین خداوند در مورد فرمانروایی و حاکمیت و قدرت مطلقه او
فضیلت سوره ملک
پیامبر اکرم (ص) در مورد فضیلت سوره ملک فرمودند:
هر کس در شب سوره ملک را قرائت کند اجری مانند احیای شب قدر را خواهد داشت. (مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۶)
بدانید سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز قیامت مجادله می‌کند و برای او طلب آمرزش و مغفرت می‌کند. (مستدرک الوسائل، ج ۴، ص ۳۶۶)
دوست دارم که سوره ملک در قلب هر مؤمنی باشد. (کنزالعمال، ص ۲۶۴۸)
پیامبر خود هر شب پیش از خواب این سوره را قرائت می‌کردند. (مستدرک الوسائل، ج ۴، ص ۳۰۶)
حضرت علی (ع) به نقل از پیامبر فرمود:
هر کس این سوره را (حداقل روزی یک بار) بخواند در روز قیامت با چهره همانند جمال یوسف (ع) بر بال‌های فرشتگان درمی آید. (تفسیر نورالثقلین)
آثار و برکات سوره ملک
نجات دهنده از عذاب قبر
ابن عباس می‌گوید:مردی بر روی قبری نشست در حال که نمی‌دانست آنجا قبری است و سوره ملک را قرائت نمود ناگاه صدایی بلند شنید که می‌گوید:این سوره نجات دهنده است. این مطلب را به عرض پیامبر خدا (ص) رساندند ایشان فرمود:این سوره نجات دهنده از عذاب قبر است. (الدعوات، ص ۲۷۹)
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
هر کس سوره ملک را قرائت کند، نجات دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می‌شود و هر کس این سوره را حفظ کند، انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می‌دارد، او را به خدا نزدیک می‌کند تا اینکه وارد بهشت شود، در حالی که از وحشت قبر در امان است. (تفسیرالبرهان، سید هاشم بحرانی، جلد ۵، صفحه ۴۳۳)
سوره ملک برای میت
مقابله با نکیر و منکر
امام باقر (ع) نیز در فضیلت این سوره فرمودند:
سوره ملک، سوره مانعه است و مانع از عذاب قبر می‌شود و در تورات نیز سوره ملک نوشته شده است. هر کس در شب‌ها این سوره را قرائت نماید عملی زیاد و پاک و نیکو به جا آورده است؛ و از گروه غفلان نوشته نمی‌شود. من پس از نماز عشای خود به حالت نشسته آن را قرائت می‌کنم و پدرم امام سجاد (ع) در شب و روز این سوره را قرائت می‌کرد.
هر کس آن را قرائت کند هنگامی که نکیر و منکر از جانب پاهایش وارد قبرش می‌شوند پاهایش به این دو فرشته می‌گویند:شما را به بالاتر از من راهی نیست، زیرا این بنده خدا به روی ما ایستاد و سوره ملک را در شب و روز قرائت می‌کرد و اگر از جانب شکم و سینه اش بیایند به آن‌ها گفته می‌شود که شما را به این بنده راهی نیست؛ زیرا او، سینه اش را جایگاه سوره ملک قرار داده است و اگر نکیر و منکر از جانب سرش بیایند زبانش به آن دو می‌گوید:شما را به پایین‌تر از من راهی نیست، زیرا این بنده خدا به وسیله من سوره ملک را هر شب و روز قرائت می‌کرد. (الکافی، ج ۲، ص ۶۳۳)
شفاعت و بخشش
پیامبر اکرم (ص) فرموده است:
سوره‌ای در قرآن است که سی آیه دارد و فرد قرائت کننده خود را آنقدر شفاعت می‌کند تا او را ببخشند و آن سوره ملک است. (الدر المنثور، ج ۶، ص ۲۴۶)
هر کس سوره ملک را قرائت کند نجات دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می‌شود و هر کس این سوره را حفظ کند. انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می‌دارد او را به خدا نزدیک می‌کند تا اینکه وارد بهشت شود در حالی که از وحشت قبر در امان است. (تفسیرالبرهان، ج ۵، ص ۴۳۳)
رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم فرموده است:
هر کس که دندانش درد می‌کند انگشتش را بر دندانی که درد می‌کند بگذارد و آیه «۲۳ سوره ملک» را هفت مرتبه بخواند. (مکارم الاخلاق، ص ۴۰۵)
قرائت قرآن و هدیه کردن ثواب آن به گذشتگان، موجب رفع گرفتاری‌های آخرت آن‌ها و مغفرت و بخشش برای ایشان خواهد بود.
رسول خدا (ص) در این باره فرموده است:
هر کس سوره ملک را قرائت کن وبه برداران خود که در گذشته اند هدیه کند ثواب آن با سرعت برق به آن‌ها خواهد رسید و در عذاب گناهان ایشان تخفیف داده می‌شود و مایه انس ایشان در قبر می‌شود. (تفسیرالبرهان، ج ۵، ص ۴۳۳)
امام صادق (ع) در روایتی فرموده است:
هر کس سوره ملک را برای میّتی بخواند از عذابی که در آن است تخفیف داده می‌شود و اگر قرائت کننده به اموات هدیه کند ثواب آن با سرعت برق به ان‌ها می‌رسد. (تفسیرالبرهان، ج ۵، ص ۴۳۳)
خواص سوره ملک برای مرده
پیامبر اکرم (ص) فرموده است:
در کتاب خدا سوره‌ای است که سی آیه دارد و هر کس پیش از خوابیدن آن را قرائت کن خداوند برای او سی حسنه می‌نویسد و سی گناه از او را پاک می‌کند وسی درجه بر درجات او می‌افزاید و فرشته‌ای از فرشتگان خدا مأمور می‌شود تا بال هایش را بر روی او بگسترد و او را از هر بدی و آفتی نگه دارد تا از خواب بیدار شود و این سوره از جانب صاحبش در روز قیامت مجادله می‌کند و آن سوره ملک است. (کنزالعمال، ح ۲۷۰۸)
امام صادق (ع) نیز در این باره فرمودند:
هر کس سوره ملک را در نماز واجب خود یا پیش از آنکه بخواند قرائت نماید تا صبح در امان الهی خواهد بود تا وارد بهشت شود. (ثواب الاعمال، ص ۱۱۹)
سوره ملک در روایات
سوره ملک به همراه ترجمه آن
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿۱﴾
بزرگوار [و خجسته]است آنکه فرمانروایی به دست اوست و او بر هر چیزی تواناست (۱)
الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ ﴿۲﴾
همانکه مرگ و زندگی را پدید آورد تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکارترید و اوست ارجمند آمرزنده (۲)
الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا مَا تَرَی فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَی مِنْ فُطُورٍ ﴿۳﴾
همان که هفت آسمان را طبقه طبقه بیافرید در آفرینش آن [خدای]بخشایشگر هیچ گونه اختلاف [و تفاوتی]نمی بینی بازبنگر آیا خلل [و نقصانی]می بینی (۳)
ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خَاسِئًا وَهُوَ حَسِیرٌ ﴿۴﴾
باز دوباره بنگر تا نگاهت زبون و درمانده به سویت بازگردد (۴)
وَلَقَدْ زَیَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّیَاطِینِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِیرِ ﴿۵﴾
و در حقیقت آسمان دنیا را با چراغ‌هایی زینت دادیم و آن را مایه طرد شیاطین [= قوای مزاحم]گردانیدیم و برای آن‌ها عذاب آتش فروزان آماده کرده ایم (۵)
وَلِلَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ﴿۶﴾
و کسانی که به پروردگارشان انکار آوردند عذاب آتش جهنم خواهند داشت و چه بد سرانجامی است (۶)
إِذَا أُلْقُوا فِیهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِیقًا وَهِیَ تَفُورُ ﴿۷﴾.
چون در آنجا افکنده شوند از آن خروشی می شنوند در حالی که می جوشد (۷)
تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ ﴿۸﴾
نزدیک است که از خشم شکافته شود هر بار که گروهی در آن افکنده شوند نگاهبانان آن از ایشان پرسند مگر شما را هشدار دهندهای نیامد (۸)
قَالُوا بَلَی قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِی ضَلَالٍ کَبِیرٍ ﴿۹﴾
گویند چرا هشدار دهندهای به سوی ما آمد و [لی]تکذیب کردیم و گفتیم خدا چیزی فرو نفرستاده است شما جز در گمراهی بزرگ نیستید (۹)
وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿۱۰﴾
و گویند اگر شنیده [و پذیرفته]بودیم یا تعقل کرده بودیم در [میان]دوزخیان نبودیم (۱۰)
فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿۱۱﴾
پس به گناه خود اقرار می‌کنند و مرگ باد بر اهل جهنم (۱۱)
إِنَّ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ کَبِیرٌ ﴿۱۲﴾
کسانی که در نهان از پروردگارشان می ترسند آنان را آمرزش و پاداشی بزرگ خواهد بود (۱۲)
وَأَسِرُّوا قَوْلَکُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۱۳﴾
و [اگر]سخن خود را پنهان دارید یا آشکارش نمایید در حقیقت وی به راز دل‌ها آگاه است (۱۳)
أَلَا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ ﴿۱۴﴾
آیا کسی که آفریده است نمی داند با اینکه او خود باریک بین آگاه است (۱۴)
هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَإِلَیْهِ النُّشُورُ ﴿۱۵﴾
اوست کسی که زمین را برای شما رام گردانید پس در فراخنای آن رهسپار شوید و از روزی [خدا]بخورید و رستاخیز به سوی اوست (۱۵)
أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یَخْسِفَ بِکُمُ الْأَرْضَ فَإِذَا هِیَ تَمُورُ ﴿۱۶﴾
آیا از آن کس که در آسمان است ایمن شده اید که شما را در زمین فرو برد پس بناگاه [زمین]به تپیدن افتد (۱۶)
أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِبًا فَسَتَعْلَمُونَ کَیْفَ نَذِیرِ ﴿۱۷﴾
یا از آن کس که در آسمان است ایمن شده اید که بر [سر]شما تندبادی از سنگریزه فرو فرستد پس به زودی خواهید دانست که بیم دادن من چگونه است (۱۷)
وَلَقَدْ کَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَکَیْفَ کَانَ نَکِیرِ ﴿۱۸﴾
و پیش از آنان [نیز]کسانی به تکذیب پرداختند پس عذاب من چگونه بود (۱۸)
أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَی الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِکُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ ﴿۱۹﴾
آیا در بالای سرشان به پرندگان ننگریسته اند [که گاه]بال می گسترند و [گاه]بال می آنند جز خدای رحمان [کسی]آن‌ها را نگاه نمی‌دارد او به هر چیزی بیناست (۱۹)
أَمَّنْ هَذَا الَّذِی هُوَ جُنْدٌ لَکُمْ یَنْصُرُکُمْ مِنْ دُونِ الرَّحْمَنِ إِنِ الْکَافِرُونَ إِلَّا فِی غُرُورٍ ﴿۲۰﴾
یا آن کسی که خود برای شما [چون]سپاهی است که یاریتان می کند جز خدای رحمان کیست کافران جز گرفتار فریب نیستند (۲۰)
أَمَّنْ هَذَا الَّذِی یَرْزُقُکُمْ إِنْ أَمْسَکَ رِزْقَهُ بَلْ لَجُّوا فِی عُتُوٍّ وَنُفُورٍ ﴿۲۱﴾
یا کیست آن که به شما روزی دهد اگر [خدا]روزی خود را [از شما]باز دارد [نه]بلکه در سرکشی و نفرت پافشاری کردند (۲۱)
أَفَمَنْ یَمْشِی مُکِبًّا عَلَی وَجْهِهِ أَهْدَی أَمَّنْ یَمْشِی سَوِیًّا عَلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿۲۲﴾
پس آیا آن کس که نگونسار راه می پیماید هدایت یافته‌تر است یا آن کس که ایستاده بر راه راست می رود (۲۲)
قُلْ هُوَ الَّذِی أَنْشَأَکُمْ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِیلًا مَا تَشْکُرُونَ ﴿۲۳﴾
بگو اوست آن کس که شما را پدید آورده و برای شما گوش و دیدگان و دل‌ها آفریده است چه کم سپاسگزارید (۲۳)
قُلْ هُوَ الَّذِی ذَرَأَکُمْ فِی الْأَرْضِ وَإِلَیْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۲۴﴾
بگو اوست که شما را در زمین پراکنده کرده و به نزد او [ست که]گرد آورده خواهید شد (۲۴)
وَیَقُولُونَ مَتَی هَذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿۲۵﴾
و می گویند اگر راست می گویید این وعده کی خواهد بود (۲۵)
قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ ﴿۲۶﴾
بگو علم [آن]فقط پیش خداست و من صرفا هشدار دهندهای آشکارم (۲۶)
فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِیئَتْ وُجُوهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَقِیلَ هَذَا الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ ﴿۲۷﴾
و آنگاه که آن [لحظه موعود]را نزدیک ببینند چهره های کسانی که کافر شده اند در هم رود و گفته شود این است همان چیزی که آن را فرا می خواندید (۲۷)
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَهْلَکَنِیَ اللَّهُ وَمَنْ مَعِیَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَنْ یُجِیرُ الْکَافِرِینَ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿۲۸﴾
بگو به من خبر دهید اگر خدا مرا و هر که را با من است هلاک کند یا ما را مورد رحمت قرار دهد چه کسی کافران را از عذابی پر درد پناه خواهد داد (۲۸)
قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَیْهِ تَوَکَّلْنَا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿۲۹﴾
بگو اوست خدای بخشایشگر به او ایمان آوردیم و بر او توکل کردیم و به زودی خواهید دانست چه کسی است که خود در گمراهی آشکاری است (۲۹)
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُکُمْ غَوْرًا فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِمَاءٍ مَعِینٍ ﴿۳۰﴾
بگو به من خبر دهید اگر آب [آشامیدنی]شما [به زمین]فرو رود چه کسی آب روان برایتان خواهد آورد (۳۰)
صدق الله علی العظیم
