خودرو‌های مدرن امروزی به عملکرد صحیح سیستم‌های برقی خود بسیار متکی هستند. دینام، باتری و دیگر وسایل برقی موجود در خودرو بیشتر عملکرد‌های خودرو را کنترل می‌کنند و اگر یکی از این قطعات به‌درستی کار نکند، خودرو از کار می‌افتد. متأسفانه در بیشتر مواقع ممکن است زود متوجه وجود اشکال در سیستم برق خودرو نشوید و در بدترین زمان و مکان در راه بمانید؛ بنابراین بهترین کار برای پیشگیری از بروز این وضعیت، بررسی مرتب سیستم برق خودرو و تشخیص علائم خرابی احتمالی آنهاست. در ادامه پنج علامت رایجی را که نشان می‌دهد سیستم برق خودرو دچار مشکل شده بررسی می‌کنیم.
موتور درست استارت نمی‌زند: موتور خودرو برای استارت‌زدن و روشن‌شدن به نیروی برق نیاز دارد. وقتی سوئیچ خودرو را در جای خود می‌چرخانید، باتری دست به‌کار شده و با استفاده از شمع در سیلندر، جرقه می‌زند و سوخت خودرو را مشتعل می‌کند که در نتیجه آن موتور روشن می‌شود. اما اگر موتور به‌درستی استارت نزد و روشن نشد، می‌تواند علامت خرابی باتری، دینام یا یک مشکل برقی در جایی غیر از قسمت موتور باشد. دینام باید در کنار باتری خودرو کار کند تا سیستم برقی خودرو همیشه شارژ باقی بماند. دینامی که خراب باشد مسلما اثر بدی روی عملکرد خودرو می‌گذارد.
وقتی سوئیچ را در جای خود چرخاندید و صرفا صدای «تق‌تق» شنیدید و خودرو استارت نزد، به این معنی است که جریان برق کافی در سیستم برقی خودرو وجود ندارد که موتور را روشن کند. این مشکل معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که باتری خراب یا تخلیه و دشارژ شده باشد. البته احتمال دارد که دکمه استارت خودرو خراب شده باشد.
موتور استارتر باید به محض استارت‌زدن، موتور خودرو را روشن کند تا همه چیز درست پیش رود. وقتی استارت زده می‌شود موتور استارت باید به موتور خودرو اجازه دهد تا هوا را به درون خود بکشد. اگر هنگام استارت زدن، صدای «سایش» شنیدید، این به‌معنای خرابی استارتر یا دنده رینگی چرخ‌لنگر خودروست.
اگر خودرویتان قدیمی است و کیلومتر‌های زیادی رانده است، احتمال اینکه سیستم برقی آن دچار مشکل شده باشد، زیاد است؛ بنابراین بهتر است سیستم برق آن بررسی شود.
باتری خودرو دچار مشکل شده است: اگر باتری خودروی شما دچار مشکلی شده است، آن را بدون بررسی سیستم برقی خودرو تعویض نکنید. بیشتر باتری‌های خودرو حدود پنج سال - در آب‌وهوای گرم کمتر- کار می‌کنند؛ بنابراین امکان دارد دینام خودرو یا بخش دیگری از سیستم خودکار برقی خودرو دچار مشکل شده باشد. از طرفی باتری وقتی خراب شود یا از کار بیفتد، موتور خودرو روشن نمی‌شود.
اگر فکر می‌کنید، باتری خودرو کار نمی‌کند، ابتدا سیم‌های باتری را بررسی کنید. شاید سیم‌ها فرسوده شده باشد. در واقع سیم‌های باتری نیروی برق را به سیستم‌های برقی خودرو منتقل می‌کنند؛ بنابراین آن‌ها باید سالم و بدون قطعی باشند. اما اگر سیم‌ها سالم بودند و باتری همچنان کار نمی‌کرد، باتری را به تعمیرگاه ببرید تا در آنجا صحت یا خرابی آن را بررسی کنند.
اگر باتری سالم بود و مطمئن شدید درست کار می‌کند، مشکل روشن‌نشدن موتور خودرو در بخش دیگری از آن نهفته است. در این زمان باید دینام و سیستم‌های دیگر تأمین نیروی خودرو بررسی شود. متخصصان تعمیرات برق خودرو برای تشخیص خرابی قطعات سیستم برق خودرو راه‌حل‌های خوبی دارند؛ بنابراین اگر نمی‌دانید چگونه باید سیستم برق خودرویتان را بررسی کنید، خودرو را نزد متخصص برق خودرو ببرید.
چراغ‌های جلو و چراغ‌های دیگر خودرو درست کار نمی‌کنند: چراغ‌های جلوی خودرو از مهم‌ترین چراغ‌هایی هستند که سیستم برق خودرویتان آن‌ها را کنترل می‌کند. روشن نگه داشتن چراغ‌های جلو، راهنما و چراغ‌های ترمز، ایمنی شما را در جاده حفظ می‌کند و لامپ‌های اتاق خودرو به شما کمک می‌کنند که در تاریکی شب، آنچه را نیاز دارید ببینید.
اگر سیستم برق خودرویتان خراب شده باشد، چراغ‌های خودرویتان ضعیف و کم‌نور می‌شوند. کم‌نوری چراغ‌ها نشان‌دهنده این است که آن‌ها درست شارژ نمی‌شوند و ولتاژ برق موجود در سیستم برق خودرو پایین و کم است. در این حالت احتمال دارد خرابی باتری، شل و فرسوده‌شدن سیم‌ها یا خرابی دینام موجب این وضعیت شده باشد.
وضعیت نور چراغ‌های داشبورد خودرو را بررسی کنید. اگر نور این بخش کم‌سو شده بود، به این معناست که سیستم برق خودرو دچار مشکلی جزئی یا مهمی شده است و خودرویتان را باید نزد متخصص سیستم برق خودرو ببرید. همچنین چراغ چک خودرو را نگاه کنید. اگر مشکلی در سیستم برق خودرو وجود داشته باشد، کامپیوتر موتور خودرو به شما هشدار می‌دهد. فرسودگی سیستم برق خودرو هم می‌تواند دلیلی برای از کار افتادن موتور خودرو باشد. در این گونه مواقع بهترین اقدام، بردن خودرو به تعمیرکار و متخصص برق خودرو است.
فیوز‌های خودرو دائم می‌سوزد: جعبه فیوز خودرو برای پیشگیری از تولید ولتاژ بسیار بالا و ایجاد مدار کوتاه در خودرو تعبیه شده است. در واقع وقتی بار اضافی در باتری و دینام خودرو تولید شود، فیوز با قطع جریان برق جلوی صدمه به دستگاه‌های برقی خودرو را می‌گیرد.
گاهی اوقات برخی از فیوز‌های خودرو بدون دلیل خاصی می‌سوزند. در این مواقع فقط با تعویض فیوز سوخته با جدید آن، مشکل حل می‌شود. اما اگر فیوز‌های خودرو مرتب می‌سوزد، پس سیستم برق خودرو دچار مشکل شده است.
حرارت بیش از حد موجب ذوب فیوز‌ها و در نتیجه اختلال در سیستم برق‌رسانی خودرو می‌شود. بعضی مواقع سوختن فیوز نشان از وجود مشکل بزرگ‌تری در سیستم برق خودرو دارد؛ بنابراین در این مواقع باید سیستم برق خودرو را نزد متخصص برق خودرو ببرید تا مشکل اصلی را بیابد.
در صورت توجه‌نکردن به این موضوع احتمال اینکه به دستگاه‌های برقی خودرویتان صدمات بیشتری وارد شود، بسیار زیاد است.
بوی سوختگی به مشام می‌رسد: اگر موقع رانندگی بوی سوختگی به مشام‌تان خورد توقف کنید. این بو نشانه قطعی خرابی سیستم برق خودرویتان است یا مدار کوتاه در این سیستم رخ داده است. بوی سوختگی به‌ویژه اگر همراه با کم‌سوشدن چراغ‌ها، سوختگی فیوز و مشکلاتی در استارت‌زدن خودرو همراه شود، مسلما سیستم برق خودرو اشکال پیدا کرده است. در این گونه مواقع باید خودرویتان را با کمک یک خودروی یدک‌کش به تعمیرگاه ببرید تا صدمه بیشتری به سیستم برق خودرویتان وارد نشود.
علت انواع بوی سوختگی در خودرو
معمولا ۴ نوع بوی سوختگی از خودرو استشمام می‌شود:
بوی لاستیک سوخته: این مهم‌ترین علامت است که موتور خودرو مسافت زیادی را طی کرده است و در کلاچ، تسمه پروانه، نشت روغن، نشت آب رادیاتور دچار مشکل شده است.
بوی پلاستیک سوخته: معمولا این بو از فن و بخاری خودرو شروع می‌شود و نشان‌دهنده خرابی از بخاری یا سیستم برق خودروست.
بوی روغن سوخته: این بو زمانی حس می‌شود که از اگزوز خودرو، روغن نشت می‌کند. در این مواقع ممکن است تعویض روغن به‌درستی انجام نشده باشد که با اصلاح آن مشکل برطرف می‌شود. یا مشکل از فیلتر روغن، واشر‌های مورد استفاده یا درپوش روغن است و باید به آن‌ها رسیدگی شود.
بوی فرش سوخته: وقتی ترمز‌های خودرو فرسوده شده و به تعمیر نیاز دارد، معمولا این بو حس می‌شود که با تعویض لنت ترمز مشکل برطرف می‌شود.
هر زمان با یکی از مشکلات مطرح شده در این مقاله برخورد کردید، پیش از ادامه رانندگی با خودرو، آن را حتما نزد تعمیرکار خودرو برده و ایرادهایش را برطرف کنید تا به دردسر بیشتر نیفتید.
منبع:جام جم
