کرونا یک‌دفعه و ناگهانی آمد وسط کار و زندگی همه مردم دنیا و تا به خودشان آمدند هم کار و کاسبی‌شان تعطیل شده بود و هم زندگیشان دیگر از حالت عادی خارج شده بود. این چندماه، همه کشورها اقدامات مختلفی را برای کنترل شیوع ویروس انجام دادند؛ از قرنطینه سفت‌و سخت تا محدودیت‌های گسترده در سفر و تعطیلی فعالیت‌های مختلف اجتماعی. حالا اما دولت‌ها کم‌کم کنترل امور را در دست می‌گیرند و اقداماتی برای فعال‌کردن دوباره بخشی از کسب‌وکارها و مراکز آموزشی در پیش می‌گیرند.
به گزارش تسنیم در شرایطی که هنوز واکسن کرونا کشف نشده و مردم دنیا همچنان در معرض ابتلا هستند، چه شرایطی برای از سر گیری برخی فعالیت‌ها باید در نظر گرفته شود؟ کدام کشورها بازگشایی فعالیت‌ها را در دست اقدام قرار داده‌اند و کدام بخش‌ها در اولویت قرار دارند؟ این‌ها مواردی است که در این گزارش به بررسی آن پرداخته‌ایم.
این شرایط برای بازگشایی الزامی است
کشورهایی که در حال اقدام به بازگشایی هستند، چند ویژگی مشترک دارند؛ اول آنکه نخستین کشورهایی بوده‌اند که محدودیت‌ها یا فاصله‌گذاری اجتماعی شدید را آغاز کرده‌اند. به‌عبارت دیگر مدت زمان زیادی را برای کنترل کرونا صرف نموده‌اند. در طی این مدت تست کرونا را در سطح گسترده انجام داده‌اند. این کشورها آن‌هایی بوده‌اند که اقدامات پیشگیرانه مناسبی داشته‌اند و به همین خاطر میزان مرگ و میر در آن‌ها نه به اندازه هزاران نفر بلکه در حد ده‌ها یا صدها نفر بوده است. بازگشایی در سطح این کشورها طی یک فرایند تدریجی انجام خواهد شد و در صورت افزایش شمار مبتلایان، دوباره محدودیت‌هایی اعمال خواهد شد.
بر همین اساس کشورهایی که می‌خواهند بر اساس این الگو بازگشایی را در دستور کار خود قرار دهند، سه معیار را باید مدنظر می‌دهند؛ اول آنکه نمودار ابتلا به یک شیب نزولی رسیده باشد یعنی در تعداد نمونه‌های جدید ابتلا، یک کاهش مداوم وجود داشته باشد؛ دوم نظام سلامت بتواند بدون توسل به اقدامات مدیریت بحران مانند راه‌اندازی بیمارستان‌های اورژانسی (صحرایی) توانایی پذیرش و درمان مبتلایان را داشته باشد؛ و سوم اینکه یک سیستم منسجم ایجاد شود که تست کرونا را در سطح گسترده انجام دهد، تماس افراد مشکوک و یا بیمار را ردیابی کند و بیماران را قبل از انتقال ویروس به دیگران وارد قرنطینه نماید.
تمام سازمان‌ها و شرکت‌هایی که می‌خواهند فعالیت خود را از سر بگیرند باید به‌صورت مستمر کارکنان و مراجعان را از طریق تب‌سنجی، پایش کنند. همچنین برای اطمینان از سلامت کارکنان، برای گرفتن آزمایش خون از آن‌ها اقدام نمایند. مهم‌ترین نکته‌ای که در بازگشایی فعالیت ادارات و شرکت‌ها باید مدنظر قرار گیرد، فعالیت شیفتی کارکنان به منظور حفظ فاصله اجتماعی است. مسابقات ورزشی در صورت برگزاری، حتما می‌بایست بدون تماشاگر باشد.
کدام کشورها اقدام به بازگشایی کرده‌اند؟
آلمان
آلمان یکی از کشورهایی است که بعد از یک ماه قرنطینه، توانسته این ویروس را تا حد قابل قبولی کنترل کند «ینس اسپان» وزیر بهداشت آلمان می‌گوید از 12 آوریل (24 فروردین) تعداد مبتلایان به ویروس کرونا که بهبود می‌یابند از تعداد مبتلایان جدید به ویروس کرونا پیشی گرفته است. این کشور از همان ابتدای شیوع، تست گسترده کرونا را در دستور کار خود قرار داده بود.
موفقیت نسبی در مهار کرونا باعث شده آلمان بازگشایی فعالیت‌ها را در دستور کار خود قرار دهد. در پروتکل بازگشایی، فروشگاه‌های کمتر از 800 مترمربع با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و جلوگیری از تشکیل صف‌های خرید باز می‌شوند. مدارس نیز با رعایت پروتکل‌ها از 4 می (15 اردیبهشت) دوباره باز می‌شوند و اولویت با دانش‌آموزان سال‌های پایانی دبستان و راهنمایی است. مهدکودک‌ها همچنان تعطیل خواهد بود. فاصله‌گذاری اجتماعی و ممنوعیت تجمع‌ها همچنان ادامه خواهد داشت.
ایتالیا
در ایتالیا یک برنامه سه‌مرحله‌ای برای برگرداندن کشور به وضعیت عادی در نظر گرفته شده است. کتابفروشی‌ها، خشکشویی‌ها، فروشگاه‌های لوازم‌التحریر و فروشگاه‌های لباس کودک از 10 آوریل (22 فروردین) باز شده‌اند. از بعد از آن فهرست فعالیت‌های مجاز گسترش پیدا کرده‌است و فعالیت‌هایی مانند جنگل‌بانی، تولیدکنندگان رایانه، مراقبت و نگهداری فضا و مناظر شهری، خدمات هیدرولیک، تولید کاغذ و مقوا به آن اضافه شده است.
اما در برخی مناطق مانند لمباردی (کانون اولیه شیوع و کرونا) هنوز محدودیت‌ها برقرار هستند و حتی کتابفروشی‌ها و فروشگاه‌های لوازم‌التحریر اجازه بازگشایی ندارند. در همه مناطق همه کسب‌وکارها ملزم شده‌اند موارد ضدعفونی‌کننده دست را در دسترس قرار دهند، همه افراد در فضاهای بسته ملزم به استفاده از ماسک هستند. هم مشتریان و هم کارکنان فروشگاه‌ها برای جابه‌جا کردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها باید از دستکش یکبارمصرف استفاده کنند. همه ملزم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی هستند؛ یعنی شستن دست‌ها، اجتناب از دست‌دادن و روبوسی، حفظ فاصله حداقل یک متری از دیگران، استفاده از دستمال هنگام عطسه و سرفه، پاک کردن سطوح با ضدعفونی‌کننده‌های مبتنی بر کلر یا الکل.
اسپانیا
در اسپانیا حدود 300000 کارمند مشاغل غیرضروری در مادرید به کار بر می‌گردند؛ صنعت ساختمان و سایر صنایع شروع به کار می‌کنند. 10 میلیون ماسک در میان مسافران مترو، اتوبوس و قطارها توزیع می‌شود. تداوم قرنطینه سالمندان تا پایان سال الزامی است. همه مالکان شرکت‌ها ملزم هستند برای کارمندانشان تجهیزات حفاظت فردی را تأمین کنند و کارکنان به‌صورت شیفتی فعالیت می‌کنند. حفظ فاصله اجتماعی همچنان الزامی است و حمل‌ونقل عمومی همچنان تعطیل خواهد ماند. به فروشگاه‌ها و فضاهای عمومی را بعد از 26 آوریل اجازه فعایت داده شده است.
دانمارک
دانمارک یکی از کشورهایی است که به‌محض نزدیک‌شدن کرونا به مرزهایش در 13 مارس، یک واکنش سریع را در دستور کار قرار داد و مرزها به‌سرعت بسته شدند. مدارس، کافه‌ها و فروشگاه‌ها تعطیل شدند و تجمع بیش از 10 نفر ممنوع شد. حالا با نزولی شدن نمودار مبتلایان، این کشور بازگشایی فعالیت‌ها را در دستور کار خود قرار داده است و در فاز اول، مدارس باز می‌شوند. اما همچنان تا 10 مه ممنوعیت تجمع بیش از 10 نفر برقرار است؛ کلیساها، سینماها و مراکز خرید نیز همچنان بسته خواهند ماند. برگزاری جشنواره‌ها و تجمع‌های بزرگ همچنان تا آگوست ممنوع است.
جمهوری چک
جمهوری چک نیز از جمله کشورهایی بود که به‌سرعت نسبت به شیوع کرونا واکنش نشان داد و در 12 مارس، محدودیت‌های مسافرتی را اعمال نمود؛ برگزاری رویدادهای بزرگ ممنوع شد و کسب‌وکارهای غیرضروری تعطیل شدند. یک هفته بعد همه مردم ملزم شدند در خارج از منزل صورت خود را بپوشانند.
این کشور نیز با کاهش مستمر آمار مبتلایان، رفع برخی محدودیت‌ها را از 6 آوریل در دستور کار خود قرار داد. از جمله اینکه افراد می‌توانند در مکان‌های عمومی، به‌صورت فردی ورزش کنند و تجهیزات ورزشی در فضای پارک‌ها بازگشایی شده‌اند. دانشجویان و دانش‌آموزان به‌صورت فازبندی‌شده به دانشگاه‌ها و مدارس بر می‌گردند و امتحان فارغ‌التحصیلی و ورودی دبیرستان بعد از 1 ژوئن برگزار می‌گردد. البته بازگشایی کامل دبیرستان‌ها بعد از 1 سپتامبر خواهد بود.
بازار کشاورزان و بنگاه‌های معاملات خودرو نیز به‌زودی بازخواهد شد. از 25 مه نیز رستوران‌ها برای خدمات بیرون‌بر اجازه فعالیت خواهند داشت، فضای خارجی موزه‌ها، گالری‌ها، باغ‌وحش‌ها و آرایشگاه‌ها نیز باز خواهند شد و خرده‌فروشی‌ها شامل مغازه‌های مراکز خرید، همه رستوران‌ها و هتل‌ها از 8 ژوئن دوباره فعالیتشان را از سر می‌گیرند. همچنین سفرهای ضروری برون‌شهری مجاز خواهد بود.
اتریش، نروژ و فرانسه
در اتریش فروشگاه‌های کوچک (کمتر از 400 مترمربع) با حفظ فاصله اجتماعی بین مشتریان و نیز فروشگاه‌های سخت‌افزار و فروشگاه‌های لوازم باغبانی باز می‌شوند. همه افراد به استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی در سوپرمارکت‌ها و حمل‌ونقل عمومی ملزم خواهند بود. تمامی فروشگاه‌ها، مراکز خرید و آرایشگاه‌ها از 1 ماه می و رستوران‌ها و هتل‌ها، در صورت عدم افزایش موارد ابتلا به کرونا، از اواسط این ماه فعالیت خود را از سرخواهند گرفت. درباره تداوم تعطیلی مدارس و آموزش از راه دور طی چند روز آینده تصمیم‌گیری خواهد شد. رویدادهای مهم که جمعیت زیادی در آن شرکت می‌کنند تا پایان ژوئن ممنوع است.
در نروژ اولویت بازگشایی به مدارس داده شده است و از 20 آوریل با باز شدن کودکستان‌ها و یک هفته بعد از آن، مدارس دانش‌آموزان اول تا چهارم فعالیت‌های آموزشی از سر گرفته شده است. در فرانسه نیز تاریخ 11 می برای آغاز فرایند بازگشایی در نظر گرفته شده است.
چین
اما بازگشایی در ووهان چین بعد از یک شدیدترین قوانین قرنطینه با شیبی ملایم در پیش گرفته شد. افراد در این شهر در صورتی امکان خروج از منزل داشتند که اطلاعاتشان را در نرم‌افزار دولتی ثبت نمایند و سلامتی آن‌ها با توجه به آن اطلاعات (مثل آدرس منزل، سفرهای اخیر و سابقه پزشکی) تأیید شود. مدارس همچنان تعطیل هستند اما فروشگاه‌ها باز شده‌اند و در خیابان کانترهای فروش مستقر شده‌اند. افراد اجازه حضور در پارک‌ها را پیدا کرده‌اند و سالمندان می‌توانند در گروه‌های کوچک تجمع کنند. حمل‌ونقل عمومی (مترو و اتوبوس) با تعداد مسافران کمتر شروع به کار کرده و شرکت‌ها نیز به‌صورت تدریجی و با با حضور حدود 60 درصد کارکنان فعالیتشان را شروع کرده‌اند. در واقع به 94 درصد کسب‌وکارها اجازه فعالیت داده شده است که بیش از 97 درصد بنگاه‌های صنعتی بزرگ و حدود 93 درصد شرکت‌های خدماتی را در بر می‌گیرد. با این وجود همچنان تأکید می‌شود مردم تا آنجایی که ممکن است در خانه بمانند.
این نکته لازم به ذکر است که بازگشایی در همه کشورها شکننده و نسبی خواهد بود و همه‌چیز بستگی به نمودار مبتلایان جدید و میزان موفقیت اقدامات پیشگیرانه و پروتکل‌های بهداشتی دارد.
