در طول تاریخ زنان موفق زیادی وجود داشتهاند که با وجود نقشی اساسی در پیشرفت علم و دانش، هرگز شناخته نشدهاند. برخی از آنها در زندگی خود تحتالشعاع مردان قرار گرفتهاند و برخی نیز با سرنوشت بدی روبرو شدهاند و مرگی ناگوار را تجربه کردهاند. از این رو تعداد بسیار کمی از آنها توانستهاند مشکلات پیرامون خود را شکست داده و در دنیای علم و دانش خود را به اثبات برسانند. در ادامه با برترینها همراه باشید تا به معرفی برخی از این زنان بپردازیم که توانستهاند تاثیر شگرفی از خود در تاریخ بر جای بگذارند.
۱. هیپاتیا
هیپاتیا که در اواخر قرن چهارم در اسکندریه متولد شد، به عنوان فیلسوف و ریاضیدان در عصر خود شناخته میشد. او زندگی خود را وقف تحصیل و تدریس در راه علم کرد. او باعث پیشرفت ابزارهایی شد که میتوانستند موقعیت ستارگان را تشخیص دهند. اگرچه هیپاتیا به عنوان اولین ریاضیدان زن تاریخ شناخته میشود، اما در زمان خود، میان مردم به صورت خوبی مورد استقبال قرار نمیگرفت و عدهای او را بتپرست میخواندند.
آموزههای علمی هیپاتیا بر اساس آثار افلاطون و ارسطو بودند. اما هیپاتیا متاسفانه با مرگ خوبی روبرو نشد. او در حالی که بین ۴۰ تا ۵۰ سال سن داشت توسط عدهای از اوباش شهر اسکندریه به قتل رسید. اما پس از مرگ او، «اورستیز» قتل او را محکوم کرد و بعد از این اتفاق، خشونت علیه فیلسوفان شهر اسکندریه خاتمه یافت. زندگی هیپاتیا همواره سرلوحه زندگی زنان موفق بسیاری در طول تاریخ بوده است.
۲. لیز میتنر
لیز میتنر که در سال ۱۸۹۷ در شهر وین متولد شد، فیزیکدانی بود که رادیواکتیویته را مورد بررسی قرار داد. او از سال ۱۹۲۶ تا ۱۹۳۳ در مؤسسهی «قیصر ویلهلم» و دانشگاه برلین تدریس میکرد. در سال ۱۹۳۸ به علت اینکه نژادی یهودی داشت مجبور به ترک کشور آلمان شد و پس از آن به کارکنان پژوهشگاه مؤسسهی «مانه سیگبن» در شهر استکهلم پیوست.
لیز میتنر بخشی از تیمی بود که شکافت هستهای را کشف کرد. با این حال وجود این دوست او «اتو هان» بود که موفق به دریافت این جایزه و جایزه نوبل شیمی شد. اگرچه کشف میتنر بسیار مهم بود، اما اعتبار وی تا سالها بعد مورد توجه جامعهی علمی قرار نگرفت. پس از مرگ میتنر نام او در زمینهی علمی، به رسمیت شناخته شد و کارهای او مورد تحسین قرار گرفت.
۳. آیدا لاولِیس
آیدا لاولیس متولد سال ۱۸۱۵ در لندن، ریاضیدان، دانشمند، نوسنده و تنها دختر آنا ایزابلا و لرد بایرون بود. ازدواج پدر و مادر آیدا ازدواجی موفق نبود و زمانی که آیدا تنها یک ماه داشت، پدرش خانه را ترک کرد و دیگر به خانه برنگشت. این امر باعث شد که مادر آیدا به تنهایی او را بزرگ کند و همچنین باعث شکلگیری بخش اعظم شخصیت آیدا شد.
در سن ۱۸ سالگی، آیدا با ریاضیدان «چارلز بابیج» آشنا شد که به او انگیزه داد تا به گروه معروف خود که «دستگاه تحلیلی» نام داشت، بپیوندد. آیدا نه تنها در این گروه به یکی از افراد موفق تبدیل شد، بلکه آنچه که امروزه به عنوان اولین الگوریتم یک رایانه شناخته میشود را به ثبت رساند. این امر به طور رسمی او را به اولین برنامه نویس رایانه تبدیل میکرد. امروزه زبان برنامه نویسی که توسط وزارت دفاع ایالات متحده ایجاد شده است، به پاس قدردانی از زحمات آیدا لاولیس به نام او نامگذاری شده است.
۴. ژوسلین بل بورنل
ژوسلین بل بورنل در سال ۱۹۴۳ متولد شد. ژوسلین اخترفیزیکدانی است که اولین سیگنال رادیویی یک «پالسار» را کشف کرد. پالسار ستارهای است که در فواصل کوتاه و منظم اشعهای بسیار شدید از خود تابش میکند. ژوسلین بل بورنل نیز برای رسیدن به موفقیت مسیری دشوار را طی کرد.
با اینکه ژوسلین نخستین کسی بود که پالسار را کشف کرد، اما تمام موفقیت این رخداد به استاد او «آنتونی هویش» رسید و تلاشهای ژوسلین مورد توجه دنیای علم قرار نگرفت. زیرا در آن زمان هیچ کس ژوسلین را به رسمیت نمیشناخت. با این حال برنل در مصاحبهای اعلام کرد که این اتفاق برای او خبر بدی محسوب نمیشود و این اتفاق باعث بیشتر شدن انگیزهی او شده است. برنل امروزه یکی از موثرترین دانشمندها و اخترفیزیکدانهای انگلستان محسوب میشود.
۵. ماری کوری
ماری کوری در سال ۱۸۶۷ در شهر ورشو متولد شد و دانشمند معروفی بود که ۲ جایزهی نوبل شیمی و فیزیک را دریافت کرد. ماری کوری از پیشگامان کشف رادیواکتیویته بود و تکنیکهایی را برای جداسازی ایزوتوپهای رادیواکتیو و ۲ عنصر شیمیایی «پولونیوم» و «رادیوم» کشف کرد. به خاطر این یافتهها زندگی کوری تحتالشعاع رادیواکتیویته قرار گرفت.
او این عنصر شیمیایی را بدون اطلاع از میزان آسیبش، در همه جا حمل میکرد. ماری کوری اغلب یافتههای خود را با همسرش «پیر کوری» و یکی از دو دخترش که «ایرن ژولیو کوری» نام داشت به اشتراک میگذاشت. ماری کوری در زندگی خود، دوستی نزدیکی با آلبرت انیشتین نیز داشت. بدون شک ماری کوری، برندهی دو جایزهی نوبل، از موفقترین زنان تاریخ در زمینهی علمی محسوب میشود.
۶. والنتینا ترشکووا
والنتینا ترشکووا در سال ۱۹۳۷ در روسیه متولد شد. او فضا نورد و سیاست مداری عالی بود. والنتینا اولین زنی بود که در تاریخ ۱۶ ژوئن سال ۱۹۶۳ به وسیلهی فضاپیمای «وستوک۶» به فضا رفت. اگرچه در ابتدا این فضاپیما از مسیر اصلی خود خارج شد، اما با تلاشهای والنتینا این فضاپیما به مسیر اصلی خود بازگشت.
ﻣﺄﻣﻮﺭﯾﺖ ﻭﺳﺘﻮﮎ۶ سه ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻃﻮﻝ ﺍﻧﺠﺎﻣﯿﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻃﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﺕ ﺗﺮﺷﮑﻮﻭﺍ آزمایشهای ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﺍﺩﻩﻫﺎﯼ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﯼ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩی ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﯽﻭﺯﻧﯽ ﺩﺭ ﻣﺤﯿﻂ ﻓﻀﺎ ﺑﺮ انسان ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﻧﻤﻮﺩ. ترشکووا هنوز هم نخستین زنی است که در یک ﻣﺄﻣﻮﺭﯾﺖ فضایی به صورت انفرادی حضور داشته است.
۷. ریتا لوی مونتالچینی
ریتا لوی مونتالچینی در سال ۱۹۰۹ در شهر تورین در ایتالیا متولد شد و دانشمندی بود که در زمینههای اعصاب و روانشناسی تخصص داشت. مونتالیچی همچنین موفق شد جایزهی نوبل فیزیولوژی را نیز دریافت کند. با وجود این موفقیتها، اما او زندگی آسانی نداشت. او که اصالتی یهودی داشت، در طول جنگ جهانی در دانشگاهی در ایتالیا تحصیل میکرد.
همزمان، در ایتالیا قوانینی برعلیه یهودیها توسط «بنیتو موسولینی» وضع شد که با توجه به این قوانین ریتا مجبور به رها کردن دانشگاه شد. مونتالیچی تمام آزمایشهای خود را به کمک میکروسکوپ کوچک و برخی از وسایل ارزان قیمت خود در اتاق خود انجام میداد. او پس از سالها تلاش به همراه همکار خود «استنلی کوهن» توانست «فاکتور عصبی رشد»، که یک پروتئین اساسی برای بقای نورونهاست را جدا کند. این اتفاق، اولین یافته در ارتباطهای سلول به سلول بود.
۸. مارگاریتا سالاس
مارگاریتا سالس در سال ۱۹۳۸ در اسپانیا به دنیا آمد. وی که مدرک شیمی خود را از دانشگاه مادرید کسب کرد، مسئول ارتقاء تحقیقات اسپانیا در زمینهی بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی بوده است. مطالعه وی بر روی ویروس «Phi۲۹» بود که به ما این امکان را میدهد تا درباره نحوهی رفتار DNA و چگونگی ارتباط رشتههای آن اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
مارگاریتا جوایز مختلفی را دریافت کرده است و به عنوان محقق اروپایی در سال ۱۹۹۹ توسط یونسکو انتخاب شده است. او همچنین در بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳، مدیر موسسهی علمی اسپانیا بود. در سال ۲۰۱۸ به پاس قدردانی از زحمات مارگاریتا سالاس، مدرسهای در شهر ساراگوسا در اسپانیا با نام وی تاسیس شد.
۹. ایرن ژولیو کوری
ایرن ژولیو کوری در سال ۱۸۹۷ در شهر پاریس متولد شد. او دختر ماری و پیر کوری دو دانشمند برجسته بود. وی در طول جنگ جهانی اول در دانشگاه پاریس در رشته فیزیک و شیمی تحصیل کرد. پس از پایان تحصیل، او به عنوان دستیار مادر خود در «رادیو پاریس»، که بعدها به موسسه کوری معروف شد، شروع به کار کرد.
تحقیقات وی در زمینه فیزیک هستهای شامل ساختار اتم، طرح ریزی هسته و تولید مصنوعی عناصر رادیواکتیو بود. وی همچنین در سال ۱۹۳۵ به همراه همسر خود برندهی جایزه نوبل شیمی شد. ایرن ژولیو کوری به علت تماس بیش از حد با پرتوهای رادیواکتیو بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
۱۰. هدی لامار
هدی لامار در سال ۱۹۱۴ در شهر وین در کشور اتریش متولد شد. او مخترع و بازیگری عالی بود. داستان زندگی لامار بسیار جالب است. علی رغم اینکه او بیشتر زندگی خود را در حرفهی بازیگری گذراند، ولی مخترع اولین نسخهی یک طیف امواج گسترده بود که ارتباطات بی سیم از راه دور را امکان پذیر میساخت که امروزه آن را با نام «Wi.Fi» میشناسیم. هدی لامار به همراه «جورج آنتیل» تکنیک این رمزگذاری را که به «پرش فرکانس» معروف است، توسعه دادند. اما قبل از کشف این تکنیک، هدی وضعیت وحشتناکی را تجربه میکرد. همسرش که «فردریش ماندل» نام داشت هدی را در خانه زندانی میکرد و او را مجبور کرد که از حرفهی بازیگری نیز کناره گیری کند.
در سال ۱۹۳۷، هدی موفق به فرار شد و به پاریس رفت تا حرفه هنری خود را ادامه دهد. در آنجا وی با «لوئیس بی مایر» دیدار کرد و با وی قراردادی برای بازی در هالیوود امضا کرد. در سال ۱۹۴۲، هدی روش ارتباطی مخفی خود را ثبت کرد. لامار این کار را برای جلوگیری از شناسایی زیردریاییها توسط نیروهای متفقین انجام داد، اما متاسفانه هدی لامار نتوانست اعتبار ثبت اختراع خود را دریافت کند.