حسین اسفندیاری قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره عملیات حج در فرودگاههای کشور اظهار کرد: در سال جاری طبق اعلام سازمان حج و زیارت 85 هزار حاجی از فرودگاههای کشور به سرزمین وحی اعزام می‌شوند.
اسفندیاری بازه اعزام حجاج را 28 روزه اعلام کرد و افزود: در صورت عدم اعلام تغییر توسط سازمان حج و زیارت و ثابت ماندن برنامه‌ها، پروازهای رفت حجاج از 28 تیرماه در فرودگاههای اهواز، بوشهر، حضرت امام(ره) و مشهد شروع و آخرین پروازهای رفت هم از 24 مرداد در فرودگاههای حضرت امام(ره) و تبریز انجام می شود.
وی ادامه داد: عملیات برگشت نیز از 3 شهریور آغاز می شود و تا 22 شهریور به طول می‌انجامد. اولین پرواز برگشت به فرودگاه بوشهر و آخرین پروازهای برگشت در فرودگاههای بیرجند، تبریز، حضرت امام(ره) و گرگان انجام می‌شود.
به گفته اسفندیاری، عملیات حج امسال در فرودگاههای امام‌خمینی (ره)، مشهد، اصفهان، اهواز، شیراز، همدان، گرگان، ساری، تبریز، کرمان، ارومیه، یزد، بیرجند، زاهدان، کرمانشاه، زنجان، بندرعباس، بوشهر و رشت انجام خواهد شد. البته مدیریت فرودگاه امام (ره) بر عهده شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) است. همچنین بیشترین تعداد حجاج به تعداد 22 هزار 716 نفر از فرودگاه امام خمینی(ره) و کمترین تعداد حجاج به تعداد 493 نفر از فرودگاه رشت اعزام خواهند شد.
این مقام مسئول در شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران گفت: متولی اصلی حج در ایران، سازمان حج و زیارت است و بعد از اعلام زمانبندی حج، فرودگاههای کشور برنامه‌ریزی مربوطه را سازماندهی می‌کنند؛ با این حال، در یک بازه زمانی کوتاه بخش عمده‌ای از فرودگاه های ما درگیر عملیات حج هستند و فشار زیادی بر روی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران وجود دارد. باید توجه داشت که چون فرودگاه نقطه شروع و پایان سفر است، خاطره‌ای ماندگار را در ذهن حجاج ایجاد می‌کند.
مشارکت 19 فرودگاه در عملیات حج
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران عملیات حج را بسیار حساس توصیف کرد و گفت: چند ویژگی در مورد عملیات حج وجود دارد که این عملیات را حساس می‌سازد؛ وگرنه به عنوان مثال در سال 96، 62 میلیون مسافر در فرودگاه های کشور جابجا شدند و آمار حج نسبت به این تعداد مسافر زیاد نیست.
اسفندیاری حج را یک سفر معنوی با جنبه تقدس برای همه کشورهای اسلامی دانست و افزود: حج برای اغلب حجاجی که اعزام و پذیرش می‌شوند، یک سفر برای یکبار در تمام عمر است پس باید همه تلاش‌ها انجام شود که این سفر با تسهیلات و روند مناسب انجام شود و خاطره خوبی برای مردم برجا بگذارد؛ همچنین باید تلاش شود کمترین معطلی و کمترین تاخیرات در این سفرها وجود داشته باشد. حجاج باید به راحتی اعزام شوند و برگردند.
وی ادامه داد: مساله دیگر این است که این تعداد حجاج در یک بازه زمانی کوتاه اعزام می شوند و در بازه زمانی کوتاه به کشور باز می‌گردند بنابراین، فرودگاه ها باید کاملا آمادگی مناسب را داشته باشند که در این بازه زمانی بتوانند سرویس و خدمات خوبی را به حجاج و به شرکت های هواپیمایی که این پروازها را انجام می‌دهند، ارائه دهند.
اسفندیاری از وجود تعداد زیادی از سالمندان در کاروان های اعزام حج و حضور همراهان در قالب مشایعت‌کننده و مستقبل به عنوان ویژگی‌های دیگر عملیات حج خبر داد و گفت: ویژگی دیگر این است که کاروان‌های حج زمان بیشتری را در فرودگاه صرف می کنند، این مسأله مخصوصا در فرودگاه‌هایی که تعداد پروازهای حجشان بیشتر است به آن معنی است که فضای ترمینالی باید به سرعت آماده شود، این تعداد زیاد کاروان ها باید به گونه‌ای سازمان داده شوند که امور پروازهای عادی مختل نشود و خدمت رسانی به حجاج نیز به نحو احسن انجام شود.
تسهیلات ویژه فرودگاهی برای حجاج
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره اقدامات این شرکت برای تسهیل عملیات حج گفت: طبیعتا از هم اکنون اطلاع رسانی به فرودگاه‌ها انجام شده است. ما جلسات هماهنگی مدیران این فرودگاه ها به همراه مسئول عملیات حج در چندین نوبت در تهران برگزار و برنامه ریزی های لازم را انجام خواهیم داد.
وی ادامه داد: هفته آینده بعد از ایام عید فطر، اولین جلسه هماهنگی را با مدیران فرودگاه ها خواهیم داشت و تذکرات لازم ارائه خواهد شد. البته اولین اطلاع‌رسانی به فرودگاه‌ها درباره حج سال 97 در اسفندماه 96 انجام شده است.
اسفندیاری درباره اقدامات انجام شده برای ساماندهی همراهان حجاج گفت: تعداد زیادی از مردم مخصوصا در زمان برگشت حجاج، به عنوان مستقبل به فرودگاه ها مراجعه می‌کنند. حتی در برخی شهرها شاهدیم که به ازای هر حاجی تا 30 نفر مستقبل به فرودگاه مراجعه می کنند. یکی از برنامه های ما، ساماندهی مستقبلین و مشایعت کنندگان است تا حضورشان اخلالی در پروازهای حج و سایر پروازها ایجاد نکند.
وی ادامه داد: پارکینگ مستقبلین به صورت خاص در فرودگاه ها آماده خواهد شد. این محوطه‌ها باید تجهیز و آماده شوند. در فرودگاه‌ها به منظور جلوگیری از مشکلات ترافیکی در مسیر فرودگاه، با برگزاری جلساتی برای هماهنگی با ارگان ها مربوطه، شرکت‌های هواپیمایی، شرکت‌های هندلینگ، سپاه. پلیس، گذرنامه، گمرک، سوختگیری و همه ارگان‌های شهری، از این اتفاق جلوگیری می‌شود.
اسفندیاری با بیان اینکه ترکیب زائران حج به سمت سالمندی حرکت کرده است، افزود: بخشی از سالمندان توانایی انجام امورات شخصی خود را دارند و بخشی دیگر باید خدمات ویژه دریافت کنند. خدمات ویژه برای سالمندان در ترمینال‌های فرودگاهی تدارک دیده شده است، اما خدمات از شهر به فرودگاه توسط کاروان ها و از ترمینال به هواپیما توسط شرکت‌های هواپیمایی ارائه خواهد شد.
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران هماهنگی با وزارت بهداشت را از دیگر اقدامات این شرکت دانست و گفت: امسال رفت و برگشت پروازهای حج در اوج گرما انجام می‌شود و لازم است که در فرودگاه ها هم برای حجاج و هم برای مستقبلان و مشایعت کنندگان امکانات رفاهی برای مقابله با گرما انجام شود؛ بهبود تجهیزات داخل ترمینال ها و آماده سازی سیستم‌های سرمایشی، از جمله اقدامات انجام شده است.
وی افزود: امسال نیز بر مبنای نظام ASQ نظارت و رتبه‌بندی فرودگاه‌ها بر اساس کیفیت عملکرد در عملیات حج انجام خواهد شد.
فرودگاه ها برای عملیات پروازی آماده‌اند
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران با اشاره به اینکه امسال 50 درصد عملیات پروازی توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و 50 درصد توسط هواپیمایی سعودی انجام می‌شود، گفت: بر اساس اعلام سازمان حج و زیارت، اعزام در فرودگاههای اصفهان، اهواز، شیراز، همدان، کرمان، یزد، بیرجند، بندرعباس و رشت توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و در فرودگاههای مشهد، گرگان، ساری، تبریز، ارومیه، زاهدان، کرمانشاه و اردبیل توسط هواپیمایی سعودی انجام خواهد شد. فرودگاه حضرت امام(ره) نیز هر دو ایرلاین پرواز دارند.
اسفندیاری فرودگاههای درگیر در عملیات حج را آماده پذیرفتن هواپیماهای سنگین دانست و افزود: مشخصات فرودگاه‌ها از جمله طول و مقاومت باند، ارتفاع از سطح دریا و دستگاه‌های ناوبری در نشریه اطلاعات هوانوردی یا AIP مندرج می‌شود و ایرلاین بر اساس این اطلاعات تایپ هواپیمای خود را مشخص می‌کنند؛ اغلب فرودگاههای ذکر شده قابلیت پذیرش هواپیماهای بدنه متوسط و سنگین را دارند.
وی ادامه داد: هواپیمایی سعودی طبق پروسه‌های بین المللی و استاندارد با فرودگاه ها و شرکت‌های هندلینگ کننده قرارداد می‌بندند.
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره آمادگی فرودگاه ها برای عملیات پروازی نیز گفت: دستورالعملی برای مجموع تسهیلاتی که باید برقرار شود، تهیه شده است و در اختیار فرودگاه ها قرار خواهد گرفت؛ خدمات فرودگاهی به مسافران، عملیات فرودگاهی، هماهنگی با ارگان‌ها، نظارت بر هندلینگ و غیره نیز در این دستورالعمل آورده شده است.
اسفندیاری افزود: آخرین بررسی پروازی دستگاه‌های ناوبری و کمک ناوبری فرودگاه ها نیز توسط فلایت چک انجام شده است و فرودگاه ها در آمادگی کامل به سر می‌برند.
وی با اشاره به احتمال تاخیر در پروازهای حج نیز گفت: در بحث تاخیر، فرودگاه نقشی ندارد، اما فرودگاه‌ها سعی کرده اند در صورت تاخیر، امکانات لازم را برای مسافران فراهم کنند.
شرایط ویژه عملیات سال گذشته حج
قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره عملیات سال گذشته حج نیز گفت: حج سال گذشته یکی از عملیات‌های ویژه ما بود، بعد از حادثه سال 94 در منا و شهید شدن تعدادی از حجاج، حج برای یک سال تعطیل بود، در سال 96 نیز تا نزدیک زمان حج تردید وجود داشت که آیا حج برگزار می‌شود یا نه، بنابراین تنظیم زمان پروازهای حج در فرودگاه‌ها در آخرین لحظات انجام شد.
وی ادامه داد: چون قسمت عمده مسافران حج را شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران جابة‌جا می‌کرد و این شرکت نیز برای گرفتن زمان پروازی در فرودگاه های جده و مدینه با مشکل مواجه بود، بار عمده حج در فرودگاه‌ها بود و وقتی این بار به فرودگاه تحمیل می‌شود، باید آمادگی می‌داشتیم که فرودگاه‌ها به هم نریزد.
اسفندیاری افزود: سال گذشته کاروان‌هایی داشتیم که در حدود 20 ساعت در فرودگاه مانده بودند، زیرا فرودگاه های سعودی مجوز ورود پرواز را صادر نمی‌کردند، همچنین یک فرودگاه جدید نیز به عملیات حج اضافه شد و با اضافه شدن فرودگاه بیرجند، عملیات حج در 19 فرودگاه انجام شد.
وی گفت: اهمیت سال گذشته این بود که بعد از یک‌سال وقفه، با چنین شرایط ویژه‌ای در فرودگاه‌ها روبرو بودیم از این نظر سال سختی بود؛ مخصوصا که تعداد حجاج در برخی فرودگاه‌ها تا 350 درصد افزایش یافته بود و لازم بود امکانات لازم فراهم می‌شد.
اسفندیاری بیان کرد: با این حال، عملیات حج سال گذشته با یک حرکت جهادی به خوبی انجام شد و کمترین اختلال، مشکل یا نارضایتی در فرودگاه ها نداشتیم.
