«محمدرضا» و «جواد» و «محمد» و «علی» آگهی زده اند؛ آگهی فروش چشم و کلیه. خلاصه ماجرا همین است. «محمدرضا» یکی از چهار دوستی است که چند سال پیش از دهدشت کهگیلویه وبویراحمد برای کار به تهران آمدند و حالا مادر یکی شان باید در بیمارستان عمل قلب باز کند.
«محمدرضا» حالا می گوید برای تأمین هزینه عمل مادر دوستش و البته به دلیل فرستادن پول برای خانواده اش با دوستانش در آگهی فروش اعضا همراه شده است. او پیش از این دستفروش بوده، حالا بیکار است و می گوید بعد از دادن آگهی، مردم با او تماس می گیرند و همدردی می کنند: «همین همدردی یک دنیا می ارزد.»
به گزارش روزنامه شهروند، «جواد»، دوست محمدرضا است و یکی از کسانی که می خواهد یک چشمش را بفروشد. او هم به «شهروند» می گوید سه برادرش معتادند، خانواده اش وضع مالی خوبی ندارند و فروختن یک چشم برایش کار سختی نیست.
«محمدرضا» و «جواد» نمی دانند که نباید امیدی به این آگهی داشته باشند. وزارت بهداشت قبل از این و با منتشرشدن تصویر آگهی فروش چشم، اعلام کرده است که این آگهی ها شبیه جوک است. محمد آقاجانی، معاون پیشین درمان وزیر بهداشت پیش از این گفته است: «فروش چشم اصلا امکان پذیر نیست و بیان چنین موضوعی شبیه جوک و فکاهی است. اساسا پیوند چشم آن هم از فرد زنده امکان پذیر نیست و هرکس چنین ادعایی کرده است، حتما یک فرد شیاد است که هیچ آشنایی با نظام سلامت ندارد و قصد شوخی داشته است. در ایران و دنیا در مورد چشم فقط پیوند قرنیه وجود دارد که آن هم فقط از افراد مرگ مغزی انجام می شود. در ایران برای این کار بانک قرنیه وجود دارد و خارج از چارچوب بانک قرنیه و پیوند قرنیه از فرد دچار مرگ مغزی امکان انجام پیوند وجود ندارد.»
محمدرضا، ۲۰ ساله اهل دهدشت
اهل کدام شهرید؟
دهدشت در استان کهگیلویه وبویراحمد.
تحصیلاتتان چقدر است؟
تا پیش دانشگاهی تجربی خوانده ام.
در آگهی شما آمده چهار نفرید و دو چشم و دو کلیه تان را در مجموع برای فروش گذاشته اید. شما کدام یک از اعضا را می خواهید بفروشید؟
یک چشمم را.
چند می فروشید؟
اگر مشتری پیدا شود، ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون.
قیمت را از کجا و بر چه اساسی تعیین کرده اید؟
از یک سری سایت هایی که آگهی فروش اعضا می زنند. با چند نفر هم مشورت کردیم، گفتند رقم خاصی نمی شود برایش تعیین کرد، می شود تا بی نهایت قیمت معلوم کرد، بستگی به این دارد که چقدر مشتری برایش پیدا شود.
حالا چرا چشمتان را می خواهید بفروشید؟ در آگهی نوشته دو دوست دیگرتان کلیه شان را برای فروش گذاشته اند.
بله ما چهار دوست هستیم که دونفرمان کلیه و دونفرمان یک چشم مان را برای فروش گذاشته ایم. من چشمم را گذاشتم به این دلیل که شنیده ام نداشتن یک کلیه خیلی سخت است، بعدش آدم اذیت می شود و مدام باید رعایت کند و هر غذایی را نمی شود خورد. کلیه کلا حساس است.
از چشم که حساس تر نیست! شما سخت تان نیست یک چشمتان را از دست بدهید؟
بالاخره یک چشم دیگرم هست. من دیده ام که قبلا کسان دیگری برای فروش یک چشمشان آگهی داده اند. با یک چشم هم می شود زندگی کرد. من هم مجبورم، اگر مجبور نبودم، این کار را نمی کردم.
چرا مجبورید؟ وضع مالی تان چطور است؟
راستش را بخواهید مادر یکی از دوستانم، عمل قلب باز دارد و باید خیلی فوری عمل شود. گفته اند عملش ۴۸ میلیون تومان پول می خواهد. او برای تأمین این پول، آگهی فروش کلیه زد و ما هم برای این که با او همدردی کنیم، آگهی زدیم.
او یکی از همین چهارنفر است که در آگهی تان نوشته اید؟
بله.
شما می گویید که برای همدردی با دوستتان این کار را کرده اید، به هرحال اگر برای چشمتان مشتری پیدا شود، این کار را می کنید یا نه؟
بله حتما.
یعنی هر سه نفرتان می خواهید به او کمک کنید؟
بله.
خودتان نیاز ندارید؟
مطمئنا داریم. ما می خواهیم او فکر نکند تنهاست، ولی اگر هم این پول دستمان بیاید، بقیه اش را به زخم خودمان می زنیم.
اگر آنطور که شما می گویید، عمل قلب مادر دوستتان ۴۸ میلیون تومان می شود، لازم نیست همه تان این کار را بکنید.
بله، ولی خب من می دانم که این کار غیرقانونی است و از آن طرف گروه خونی ها فرق دارد و پیداکردن کسی که شرایطش جور باشد، سخت است، به همین دلیل ممکن است اگر یک نفر آگهی داده باشد، دیرتر موفق شویم، ما چهارتایی آگهی دادیم که شانس مان زیادتر شود.
الان در تهران زندگی می کنید؟
بله چندسال است که در تهران کار و زندگی می کنم.
با آن سه نفری که در مشخصاتشان در آگهی آمده زندگی می کنید؟
بله در خانه ای اجاره ای در یافت آباد. آن ها هم از ۵ تا ۹ سال است که از دهدشت به تهران آمده و کار می کنند.
ماهی چقدر اجاره می دهید؟
ماهی ۴۰۰ هزار تومان.
کارتان چیست؟
من و رفقایم دو سه سال اولی که به تهران آمدیم در رستوران کار می کردیم. بعدش دیگر همه جا رفتیم، بنگاه و... و اخیرا هم دستفروشی می کردم، ولی الان کار نمی کنم.
درآمد این چندسال هر ماه چقدر بوده؟
حدود یک میلیون تومان. ولی خب مشکلات دستفروشی زیاد است، چندبار جنس هایمان را از ما گرفتند و راستش ما هم خسته شدیم.
پس دلیلتان برای دادن این آگهی، فقط کمک به مادر دوستتان نیست.
خب به هرحال اگر این پول دستمان بیاید، خیلی خوب است. کمک زیادی به ما و خانواده هایمان می کند. دوستانم هم یا کارگری کرده اند یا دستفروشند و پولی ندارند. آن دوستم هم که مادرش بیمار است الان بیکار است.
مادر دوستتان چندوقت است که در بیمارستان بستری است؟
چهارماه است در یکی از بیمارستان ها بستری است و به زحمت پول بستری اش را جور کرده ایم.
بیمه نیست؟
بیمه معمولی هست، ولی با دفترچه می گویند اینقدر.
هم خانه هایت چندسالشان است؟
دو تایمان ۲۰ ساله ایم، دو تایمان ۲۳ ساله.
خانواده شما هم در دهدشت زندگی می کنند؟ چند خواهر و برادرید؟
بله آن جا هستند. دو خواهر و یک برادر دارم. وضع مالی آن ها هم خوب نیست.
چند روز است آگهی زده اید؟
حدود یک هفته.
در کدام خیابان ها زده اید؟
در خیابان های بالای شهر که مشتری بهتری پیدا شود.
در این مدت چند نفر به شما زنگ زده اند؟ نمی توانم دقیق بگویم، ولی در مجموع حدود ۳۰ نفر می شوند.
مشتری اند؟
زیادترشان زنگ می زنند و همدردی می کنند. مشتری جدی تا به حال پیدا نشده. البته همان همدردی هم خیلی مهم است. وقتی می شنویم مردم هم درد ما را درک می کنند و ناراحتند، دلمان گرم می شود.
اگر بر فرض مشتری پیدا شود، می دانید که چنین عملی کلا غیرقانونی است و از آدم زنده، چشم پیوند نمی زنند. در این باره فکری کرده اید؟ یا اگر اصلا پیدا شد، دکتری می شناسید که این کار را انجام دهد؟
من از قانون خبری ندارم و دکتری هم نمی شناسیم. دیده بودیم که قبلا این کار را کرده اند. امیدواریم که کسی پیدا شود و راهش را بلد باشد.
اگر مشتری پیدا شود، واقعا این کار را می کنید؟
بله می کنم. البته حرف زدن خیلی راحت است، موقع عمل نمی دانم همین قدر مطمئن باشم.
اگر کسی ۲۰۰ میلیون تومان بدهد و همین فردا بخواهد عمل کند، این کار را می کنی؟
اگر واقعا سریع باشد و به درد کار و نیتمان بخورد، بله حتما.
جواد، ۲۳ ساله، اهل دهدشت
شما هم می خواهید چشم تان را بفروشید؟
بله.
چرا؟
والا هر چهارتای ما زندگی درست وحسابی نداریم. از وقتی بچه بودیم کار کرده ایم، ولی هر روز یک بلایی سرمان آمده و نتوانسته ایم یک زندگی برای خودمان جمع وجور کنیم. یا پول مان را می خورند یا خانواده قرض دارد و باید به آن ها برسیم، حالا هم که مادر رفیق مان افتاده بیمارستان و عملش خرج برمی دارد. ما در این شهر همه کار کرده ایم، اما به نتیجه نرسیده ایم.
چه کارهایی؟
از آشپزی تا کارگری ساختمان و مشاور املاکی و دستفروشی. ما فقط دزدی نکرده ایم وگرنه همه کار کرده ایم.
وضع خانواده تان چطور است؟
پدر من ۳۰ سال است که کارمند یک اداره است و اخیرا به دلیل این که خانه اش به نام عمویم است و او هم بدهی بالا آورده، خانه اش را دارند می گیرند.
در خانواده چند نفرید؟
ما چهار پسر و یک دختریم. از چهار پسر خانواده، سه نفرشان معتادند و فقط من نیستم. در همه این هشت سالی که در تهران کار کرده ام، مدام برای آن ها پول فرستاده ام. باورتان می شود اگر بگویم کلا چهار تا پنج دست لباس برای خودم خریده ام؟ خب قطعا وضعیتم خوب نیست که می خواهم چشمم را بفروشم.
چند می خواهید بفروشید؟
۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون تومان.
اگر مشتری پیدا شود، واقعا این کار را می کنید؟
بله، واقعا این کار را می کنم. اگر بخواهم کار کنم، ۱۵ سال طول می کشد تا ۱۵۰ میلیون تومان پول داشته باشم، تازه اگر هیچ خرجی نکنم، یعنی وقتی ۳۸ ساله بشوم با بدبختی شاید این پول را داشته باشم.
اگر بر فرض این پول دست تان بیاید، غیر از کمک به مادر دوست تان می خواهید با آن چه کنید؟
همه اش را می دهم به خانواده ام.
خب آن ها اگر بفهمند پول چشم تان است، چه برخوردی خواهند داشت؟
من زیاد خانه مان نمی روم، از کجا می خواهند بفهمند. می دانید که این آگهی شما غیرقانونی است و اصلا چنین عملی در ایران انجام نمی شود؟
بله، شنیده ام غیرقانونی است. به من گفته اند، ولی خب هر کاری در ایران می شود انجام داد. من می خواهم با رضایت خودم یک عضو بدنم را بدهم، عاقل و بالغم.
چرا کلیه تان را نمی فروشید؟ امکان موفق شدن در فروش آن خیلی بالاتر است.
کلیه، هم نگهداری بعدش سخت است، هم پولش کمتر است، آدم با یک چشم هم می تواند زندگی کند.
در این مدت تماس ها با شما چطور بوده است؟
عده ای زنگ می زنند و به ما می خندند، عده ای دلداری می دهند، عده ای هم می گویند ما می آییم و قرار می گذاریم و ...
در این مدت چرا برای حل مشکلات تان وام یا قرض نگرفته اید؟
چندبار رفتیم بانک، وام؛ ضامن و چک و... می خواهد، من ندارم.
بیمه هستید؟
بیمه سلامت همگانی.
تحصیلات تان چقدر است؟
فوق دیپلم معماری دارم، از دانشگاه آزاد دهدشت. ترم یک بودم که برای کار آمدم تهران، این جا کار می کردم و موقع امتحانات می رفتم دانشگاه، تا هزینه اش دربیاید، بعدش هم که فقط کار کردم. من از بچگی ورزشکار هم بوده ام، انواع و اقسام ورزش ها: کشتی، تکواندو، فوتبال، فوتسال.
چرا ادامه ندادید؟
ورزش کردن و ادامه دادن آن هم پول می خواهد، بالاخره دستکش خوب، کفش خوب، ما پولش را نداشتیم. ما در خانواده مان همیشه دعوا بود، کسی نبود به ما برسد. ۱۰ ساله بودم که یکی از برادرهایم، جلوی من با تیغ خودش را زد، همه اش خودزنی و خودکشی و دعوا و جروبحث. اصلا نمی دانم محبت چیست. می دانید که خیلی ها ممکن است فکر کنند این آگهی شما کلاهبرداری است و برای پول درآوردن زیادتر این کار را کرده اید.
بیایند وضع ما را ببینند، بهشان ثابت می شود.
فقر در قرن بیست و یکم، همه جای دنیا وجود دارد. در آمریکا نیست؟ پس تف بر آمریکا و اسرائیل و انگلیس!
اتفاقا تف بر خائنین و وطن فروشان و دزدان و غارتگران بیت المال!
تف بر کسانی که شعار آزادی و مردم داری سر می دهند، و خون مردم را در شیشه می کنند و فرزندانشان در بهترین دانشگاه ها تحصیل می کنند!
تف بر اهل ریا و نفاق...