بر اساس آمار، ۳ آسیب اعتیاد، طلاق، فقر و بیکاری درصدر آسیب‌های امروزی جامعه قرار دارند. در این میان کاهش سن اعتیاد در کشور و ورود مواد مخدر جدید، موضوعی است که باعث نگرانی مسئولان ذی ربط شده است.
به گزارش مهر پیش از این اعتیاد بیشتر در میان طبقه محروم جامعه رواج داشت؛ طبقه ای که عمدتا به دلیل فقر فرهنگی و اجتماعی به سمت آسیب ها گرایش پیدا می کردند اما بر اساس آمارهای موجود با وجود آنکه محرومین و نیازمندان و افراد ناآگاه و کم‌سواد بیشتر در معرض اعتیاد هستند اما اعتیاد در تمام گروه‌ها و طبقات اجتماعی از نیازمندان و توانگران، تحصیلکرده‌ها و غیرتحصیلکرده‌ها، شیوع داشته و رو به گسترش است. در این میان کارشناسان معتقد هستند که مواد مخدر جدید و تبلیغات پیرامون آن ها باعث شده است که نوجوان ها و اقشار تحصیل کرده نیز به دام استفاده از مواد مخدر بیفتند.
به اعتقاد کارشناسان، آموزش مهارت های زندگی در سنین پایین و آشنا کردن نوجوان ها با مواد مخدر جدید و شیوه های تبلیغی آنها، مهمترین راه مبارزه اجتماعی با اعتیاد است.
قدرت نه گفتن را به نوجوان ها بیاموزیم
سردار منتظرالمهدی در نشست خبری خود بیان کرد: برای سالم سازی جامعه باید قدرت (نه گفتن) به پیشنهادهای آسیب زا را در نسل جوان تقویت کنیم چرا که آسیب های اجتماعی جزء لاینفک زندگی در جوامع بشری است و نمی توان اثرات آن را نادیده گرفت.
معاون اجتماعی ناجا خاطرنشان کرد: خانواده و مدرسه از مهمترین پایگاه های تقویت شخصیت افراد هستند و آموزش های این دونهاد تعیین کننده آینده و سرنوشت نسل جوان کشور هستند.
وی تاکید کرد: پیشگیری از آسیب های اجتماعی یکی از اولویت های ناجا در تحقق منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است و پلیس دراین خصوص برنامه های متعددی دارد.
معاون اجتماعی ناجا افزود: باید مهارت تاب آوری روانی را در برابر مسائل و مشکلات در نسل جوان تقویت کنیم تا در برابر آسیب های اجتماعی واکسینه شوند.
مسدود شدن روزانه حدود ۲۰۰ کانال که در حوزه انواع جرایم فعالیت می کنند نشان از چیره دستی پلیسی دارد که پشت پرده دستان ناپاک را آشکار کرده و نقاب از رخ شیادان بر می دارد؛ هر چند که ضرورت ارتقاء دانش رسانه ای و سواد فضای مجازی کاربران برای ناکام ماندن مجرمان کاملا احساس می شودسردار رحیمی رئیس پلیس پایتخت نیز بر قدرت «نه» گفتن تاکید کرد و گفت: با توجه به گردش مالی بسیار بالا در حوزه مواد مخدر و نوآوری های فراوان قاچاقچیان در این عرصه، ما باید گام اصلی را در پیشگیری و آموزش قرار دهیم، در قدرت «نه» گفتن به پیشنهادهای نادرست.
وی افزود: در این زمینه نقش خانواده ها بسیار حائز اهمیت است. خانواده ها باید با هشیاری نسبت به این مسائل ورود کنند.
شبکه های اجتماعی و اغفال نوجوان ها
سردار منتظر المهدی معاون اجتماعی نیروی انتظامی با اشاره به فعالیت شبکه های اجتماعی تاکید کرد: مسدود شدن روزانه حدود ۲۰۰ کانال که در حوزه انواع جرایم فعالیت می کنند نشان از چیره دستی پلیسی دارد که پشت پرده دستان ناپاک را آشکار کرده و نقاب از رخ شیادان بر می دارد؛ هر چند که ضرورت ارتقاء دانش رسانه ای و سواد فضای مجازی کاربران برای ناکام ماندن مجرمان کاملا احساس می شود.
وی با بیان این که در فضای مجازی، ۴۶ درصد از جرایم در تلگرام و ۲۵ درصد در اینستاگرام رخ می دهد، گفت: بیشترین جرایم در حوزه کلاهبرداری های مالی و برداشت های غیرمجاز با ۳۵ درصد است؛ در مرحله دوم فروش و تبلیغات مواد مخدر قرار دارد که در این زمینه شناسایی و برخورد با ۳ هزار و ۳۲۰ کانال، گروه و سایت از جمله فعالیت های مردان تیز بین پلیس فتاست که مجرمان حقیقی در پس فضای مجازی را به طرفه العینی شکار می کنند.
این روزها بر اساس آماری که پلیس اعلام می کند، سوداگران مرگ و فروشندگان مواد مخدر، بر روی شبکه های مجازی تمرکز کرده اند و با توجه به گرایش جوان ها به این فضا، هر روز نیز بر میزان فعالیت آن ها در این شبکه ها افزوده می شود.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیز با اشاره به تغییری که در الگوی مصرف مواد مخدر درحال شکل‌گیری است، گفت: این تغییر رفتار را می توان در رواج مخدرهای جدید و گرایش به مصرف مخدری مانند گل که یکی از مشتقات گیاه شاهدانه است مشاهده می‌شود.
سرهنگ بخشنده ادامه داد: متاسفانه با رشد روز افزون شبکه های اجتماعی در فضای مجازی، افرادی شیاد از این طریق قصد فروش مواد مخدر در این شبکه ها را دارند که به صورت روزانه شاهد تبلیغات دروغین آن ها در سایت ها هستیم.
وی توضیح داد: گرایش به سمت استفاده از این ماده قابل توجه است و می توان گفت حدود ۱۲ درصد کشفیات ما را این ماده مخدر به خود اختصاص داده است. این مواد جدید، چون در داخل کشور تولید می‌شوند، سختی‌های مواد سنتی را برای رسیدن به تهران ندارند، چرا که خیلی از آنها حتی در اطراف تهران یا پایتخت تولید می‌شوند.
سرهنگ محمد بخشنده به شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: پروسه تولید مواد مخدر جدید کاملا متفاوت است و حتی توزیع آن نیز آهسته آهسته به سمت شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی می‌رود ما موارد بسیاری از دستگیری ها را داریم که در شبکه های اجتماعی نسبت به فریب نوجوان ها اقدام کرده اند .
وی افزود: با توجه به تبلیغات گسترده، اثرگذاری شبکه‌های اجتماعی و دوره حساس آغاز جوانی، این خانواده‌ها هستند که نباید از مسئولیت شانه خالی کنند و برای شناخت مواد مخدر جدید، شناخت آثار آنها و برای فرزندانشان وقت بگذارند.
نیروی انتظامی، قوه قضائیه، جامعه و مدرسه، همگی در این زمینه نقش دارند اما خانواده نقش اصلی را دارد چرا که خانواده کودک را به مدرسه و جامعه راهی می کند و او را از جامعه و مدرسه تحویل می گیردرئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ، با بیان اینکه کارشناسان فتای پلیس مبارزه با مواد مخدر فاتب، به صورت شبانه روزی فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را برای شناسایی سوداگران مرگ در فضای مجازی، رصد می کنند، تصریح کرد: در صورت مشاهده موارد خلاف و موضوعات مجرمانه در زمینه تبلیغ و یا فروش مواد مخدر و روانگردان در فضای مجاری، با متخلفان برابر قانون و مقتدرانه برخورد خواهد شد.
وی ادامه داد: کارشناسان فضای سایبری این پلیس با رصد های مدام و مستمر خود سعی می کنند ضمن ایجاد امنیت در فضای مجازی از آسیب های موجود در این فضا که جوانان و به ویژه خانواد های آنان را تهدید می کند پیشگیری نمایند.
باید از ظرفیت شبکه های مجازی برای بازدارندگی بهره برد
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران با بیان این مطلب که شبکه های مجازی و تبلیغات می تواند در زمینه کاهش مصرف هم مفید باشند و نیاز به برنامه ریزی ویژه در این زمینه داریم گفت: نمی توان چشم را بر آثار چشمگیر تبلیغات منفی درباره این مواد بست. به عنوان مثال بر اساس آمار، کشفیات ما در حوزه قرص اکس و کراک به دلیل تبلیغات منفی تقریبا به صفر رسیده است.
سرهنگ بخشنده ادامه داد: وقتی از معتادان می پرسیم چرا دیگر سراغ کراک نمی روید می گویند چون بدن آدم کرم می زند. تاثیر این موضوع به حدی بوده که کراک الان به تاریخ پیوسته است. به همین دلیل نگاه ما ورود جدی تر خانواده ها از یکسو و توجه به نقش ها و اثرگذاری های شبکه های اجتماعی برای آگاه سازی جوان ها و نوجوان هاست.
سردار احمدرضا رادان رئیس مرکز مطالعات راهبردی نیروی انتظامی نیز عنوان کرد: نیروی انتظامی، قوه قضائیه، جامعه و مدرسه، همگی در این زمینه نقش دارند اما خانواده نقش اصلی را دارد چرا که خانواده کودک را به مدرسه و جامعه راهی می کند و او را از جامعه و مدرسه تحویل می گیرد. نتیجه این است که خانواده ها اول باید این موضوع را بفهمند، آموزش بگیرند، شاخص ها، علائم و مسیرها را بیاموزند و همراه فرزندانشان باشند.
سردار رادان تاکید کرد: خانواده هایی که فرزندان را فقط به مدرسه و جامعه می سپارند و از خودشان غافل می شوند معمولا آسیب می بینند. نقش اول و پله اول با خانواده است و گام اول همیشه تاثیرگذارترین است؛ خانواده ها نباید این موضوع را فراموش کنند. خانواده ها باید با شناخت از مواد مخدر جدید و تاثیر آن ها، و همچنین رصد کردن شبکه های اجتماعی بویژه شبکه هایی که فرزندانشان در آن ها عضو هستند، نقش اصلی را در بازدارنگی ایفا کنند.
واقعیت این است که با توجه به گسترش اعتیاد در قشر جوان و نوجوان و گرایش این قشر به مواد مخدر جدید، مسوولان و دستگاه‌های دست اندرکار مبارزه با مواد مخدر باید به نقش پررنگ خانواده‌ها برای تحقق رویکرد اجتماعی مقابله با اعتیاد بپردازند؛ امروزه شبکه های اجتماعی برای حضور خانواده‌ها در این مسیر مهم می توانند بهتر عمل کنند و ضرورت دارد مطالب آموزشی، پیشگیری، مقابله و درمان از طریق این شبکه ها به آنها اطلاع‌رسانی شود.
