صراط: «موضوع استفاده از وسایلی مثل گاز اشک‌آور، شوکر و... توسط شهروندان عادی چند سالی است که مطرح شده و جرم تلقی می‌شود. این وسایل در نزاع‌های خیابانی بسیار دیده شده است که حتی با شروع یک بحث معمولی، یکی از طرفین با اسپری‌های فلفل و... از طرف مقابل پذیرایی می‌کند و متواری می‌شود.»
به گزارش روزنامه آرمان، «جنجالی‌ترین استفاده از این نوع اسپری‌ها به خرداد سال جاری برمی‌گردد که یکی از تماشاچیان برنامه خندوانه به دلیل دعوا بر سر آب جوش ناگهان به طرف مقابل گاز اشک‌آور زده و موجب شده بود تا ضبط این برنامه دچار اشکال شود.
جوانان دهه هشتادی نیز در تجمع مجتمع کوروش از گازهای اشک‌آور استفاده کرده بودند و حالا این سوال مطرح می‌شود که چطور می‌توان به برخی تجهیزات بدون مجوزهای قانونی دسترسی داشت؟ میدان گمرک، میدان امام حسین و میدان حسن‌آباد سه مرکز عمده فروش لباس و تجهیزات نظامی در تهران‌اند که معمولا سربازان و نیروهای نظامی کادر برای خرید، فروش یا خیاطی و دوخت اتیکت لباس خدمت به این سه مرکز مراجعه می‌کنند اما با کمی چرخیدن در میان مغازه‌ها و پرس‌وجو درباره وسایل و ابزاری که برای خرید و فروش گذاشته‌اند، خیلی زود دستگیرتان می‌شود که اینجا فقط محلی برای فروش لباس و پوتین سربازی نیست، بلکه اجناس و کالاهایی در اینجا به فروش می‌رسند که شاید فقط در تلویزیون و فیلم‌ها دیده باشید. پوتین‌های عاجدار، لباس‌های ضد حریق، علائم جاده‌ای، تبرهایی که تا چهار هزار ولت می‌توانند برق را تحمل کند، باتوم، شوکر برقی، اسپری اشک‌آور، پنجه بوکس و... هر چه فکرش را بکنید. مغازه‌داران تا توانسته‌اند آن قدر به در و دیوار مغازه‌هایشان لباس، پوتین، کوله‌پشتی، کلاه و... آویزان کرده و روی زمین جنس تلنبار کرده‌اند؛ امکان ندارد شیر مرغی که می‌خواهید در بین آنها نباشد.
شوکر با مجوز حمل یک میلیون تومان
سخت می‌شود سراغ اصل مطلب رفت. برای این که قصدمان از آمدن به خیابان گمرک، اطلاع پیدا کردن از وضعیت خرید و فروش اسپری اشک‌آور و شوکرهای برقی بود که گفته می‌شد به راحتی می‌توان در این خیابان تهیه کرد. بالاخره حرف اصلی‌مان را با یکی از مغازه‌داران مطرح می‌کنیم. پسری که در مغازه بود بدون آن که واکنش بد یا عجیبی نشان بدهد، می‌گوید: «برای خودت می‌خواهی؟» وقتی با جواب مثبت روبه‌رو می‌شود، می‌گوید: «در اینجا شوکر بدون مجوز حمل بخواهی از ۳۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان قیمت دارد اما اگر می‌خواهی مجوز حمل هم داشته باشی باید کمی بیشتر هزینه کنی، چون دردسر تهیه مجوز هم به آن اضافه می‌شود و باید نزدیک به یک میلیون تومان بابت شوکر مجوزدار بپردازی. البته این مجوز فقط برای حمل است و برای استفاده نیست.»
شوکرهای برقی انواع گوناگونی دارند و او درباره انواع شوکرها می‌افزاید: «شوکرها بسته به این که برای چه سالی‌اند، قیمتشان فرق می‌کند. چون کیفیت کارش آن هم هر چه به سال ۲۰۱۶ نزدیک‌تر باشد، بالاتر می‌رود. ۲ نوع شوکر هم وجود دارد. شوکر تماسی و شوکری که برق را شلیک می‌کند. شوکرهایی که برق را شلیک می‌کنند خیلی خطرناکند و ممکن است باعث مرگ شوند اما شوکرهای تماسی را اگر به کمر به پایین بزنید آن قدر آسیب‌رسان نیست. اگر به سمت گردن یا قلب زده شود خطر مرگ را خیلی زیاد می‌کند. همچنین شوکرها ولتاژهای متفاوت دارند که طبیعتا هر چه ولتاژ آن بالاتر برود خطرناک‌تر می‌شوند.»
اسپری اشک‌آور ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان
تهیه اسپری اشک‌آور ساده‌تر از شوکر برقی است و آن‌قدرها هم قیمت ندارد. حتی خود مغازه‌دار هم پیشنهاد می‌دهد که حمل اسپری دردسر کمتری دارد و ممکن است از شوکر در زمان خطر به درستی نتوان استفاده کرد و می‌گوید: «اسپری هم قیمت کمتری دارد و هم دردسر حمل آن کمتر است. شوکر به دلیل برقی که دارد ممکن است در زمان خطر عجله کنی و دستگاه را به سمت خودت بگیری یا وقتی می‌خواهی به بدن کسی که شما را مورد اذیت قرار داده بزنی، به نقطه حساس ضربه بزنی و آن وقت آسیب باعث مرگ طرف مقابل بشود اما نهایت خطر اسپری اشک‌آور همان سوزش چشم است و طرز استفاده‌اش مانند افشانه‌های خوشبوکننده است و زیاد نیاز به آموزش و دقت ندارد. البته اگر پلیس در وسایل شما اسپری را پیدا کند باید پاسخگو باشید و جرم حساب می‌شود.»
از قیمت که می‌پرسیم متوجه می‌شویم آن‌قدرها هم قیمت بالایی ندارد و می‌گوید: «اسپری اشک‌آور از ۳۰ هزار تا ۵۰-۷۰ هزار تومان قیمت دارد. مراقب باش که بعضی از مغازه‌داران اسپری تاریخ گذشته می‌فروشند که دیگر یا به درد نمی‌خورد یا ضرر آن خیلی زیادتر می‌شود و بعضی وقت‌ها باعث کور شدن طرف مقابل هم خواهد شد.
مجازات حمل و نگهداری گاز اشک‌آور و شوکر
در قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز مصوب سال ۱۳۹۰ آمده است:
ماده۱۱ـ هر کس مرتکب قاچاق اقلام یا مواد تحت کنترل شود یا به ساخت و مونتاژ هر یک از آنها اقدام کند، به ترتیب زیر به مجازات تعزیری محکوم می‌شود:
الف- مواد رادیواکتیو یا میکروبی، به حبس از بیست‌وپنج تا سی سال
ب- مواد منفجره نظامی یا شیمیایی، به حبس از پنج تا ده سال
پ- مواد ناریه یا منـفجره غیر نظامی، به حبس از دو تا پنج سال و جزای نقدی یک تا دو برابر ارزش مواد کشـف شده و در صـورتی که هدف از ارتکاب جرم مقاصد غـیر امنیتی از قبیل بهره‌برداری غیر مجاز از معادن باشد، به حبس از شش ماه تا دو سال
ت- گازهای بی‌حس‌کننده، بیهوش‌کننده و اشک‌آور به حبس از دو تا پنج سال
ث- مواد محترقه و شوک‌دهنده‌ها (شوکرها)، به حبس از شش ماه تا دو سال
ماده۱۲ـ هر کس به طور غیر مجاز اقلام یا مواد تحت کنترل را خریداری، نگهداری یا حمل نماید، یا به توزیع یا فروش آنها اقدام کند یا هر گونه معامله دیگری با آنها انجام دهد به ترتیب زیر به مجازات تعزیری محکوم می‌شود:
الف- مواد رادیواکتیو یا میکروبی، به حبس از پانزده تا بیست‌وپنج سال
ب- مواد منفجره نظامی یا شیمیایی، به حبس از دو تا پنج سال
پ- مواد ناریه یا منفجره غیرنظامی، به حبس از شش ماه تا دو سال و جزای نقدی یک تا دو برابر ارزش مواد کشف شده و در صورتی که هدف از ارتکاب جرم مقاصد غیر امنیتی از قبیل بهره‌برداری غیر مجاز از معادن باشد، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه
ت- گازهای بی‌حس‌کننده، بیهوش‌کننده و اشک‌آور، به حبس از شش ماه تا دو سال
ث- مواد محترقه و شوک‌دهنده‌ها (شوکرها)، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه.
تبصره:
خـرید و حمل مواد محترقه غیر مجـاز که برای جشنـها و مراسم استفاده می‌شود مستوجب جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا ده میلیون ریال است. مواد محترقه‌ای که به تشخیص وزارت دفاع خطرساز نیست از شمول این ماده و تبصره آن خارج است. بنابراین قانون در رابطه با این وسایل و تجهیزات صراحت دارد اما نظارت قوی‌تری در این باره لازم است.»
به گزارش روزنامه آرمان، «جنجالی‌ترین استفاده از این نوع اسپری‌ها به خرداد سال جاری برمی‌گردد که یکی از تماشاچیان برنامه خندوانه به دلیل دعوا بر سر آب جوش ناگهان به طرف مقابل گاز اشک‌آور زده و موجب شده بود تا ضبط این برنامه دچار اشکال شود.
جوانان دهه هشتادی نیز در تجمع مجتمع کوروش از گازهای اشک‌آور استفاده کرده بودند و حالا این سوال مطرح می‌شود که چطور می‌توان به برخی تجهیزات بدون مجوزهای قانونی دسترسی داشت؟ میدان گمرک، میدان امام حسین و میدان حسن‌آباد سه مرکز عمده فروش لباس و تجهیزات نظامی در تهران‌اند که معمولا سربازان و نیروهای نظامی کادر برای خرید، فروش یا خیاطی و دوخت اتیکت لباس خدمت به این سه مرکز مراجعه می‌کنند اما با کمی چرخیدن در میان مغازه‌ها و پرس‌وجو درباره وسایل و ابزاری که برای خرید و فروش گذاشته‌اند، خیلی زود دستگیرتان می‌شود که اینجا فقط محلی برای فروش لباس و پوتین سربازی نیست، بلکه اجناس و کالاهایی در اینجا به فروش می‌رسند که شاید فقط در تلویزیون و فیلم‌ها دیده باشید. پوتین‌های عاجدار، لباس‌های ضد حریق، علائم جاده‌ای، تبرهایی که تا چهار هزار ولت می‌توانند برق را تحمل کند، باتوم، شوکر برقی، اسپری اشک‌آور، پنجه بوکس و... هر چه فکرش را بکنید. مغازه‌داران تا توانسته‌اند آن قدر به در و دیوار مغازه‌هایشان لباس، پوتین، کوله‌پشتی، کلاه و... آویزان کرده و روی زمین جنس تلنبار کرده‌اند؛ امکان ندارد شیر مرغی که می‌خواهید در بین آنها نباشد.
شوکر با مجوز حمل یک میلیون تومان
سخت می‌شود سراغ اصل مطلب رفت. برای این که قصدمان از آمدن به خیابان گمرک، اطلاع پیدا کردن از وضعیت خرید و فروش اسپری اشک‌آور و شوکرهای برقی بود که گفته می‌شد به راحتی می‌توان در این خیابان تهیه کرد. بالاخره حرف اصلی‌مان را با یکی از مغازه‌داران مطرح می‌کنیم. پسری که در مغازه بود بدون آن که واکنش بد یا عجیبی نشان بدهد، می‌گوید: «برای خودت می‌خواهی؟» وقتی با جواب مثبت روبه‌رو می‌شود، می‌گوید: «در اینجا شوکر بدون مجوز حمل بخواهی از ۳۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان قیمت دارد اما اگر می‌خواهی مجوز حمل هم داشته باشی باید کمی بیشتر هزینه کنی، چون دردسر تهیه مجوز هم به آن اضافه می‌شود و باید نزدیک به یک میلیون تومان بابت شوکر مجوزدار بپردازی. البته این مجوز فقط برای حمل است و برای استفاده نیست.»
شوکرهای برقی انواع گوناگونی دارند و او درباره انواع شوکرها می‌افزاید: «شوکرها بسته به این که برای چه سالی‌اند، قیمتشان فرق می‌کند. چون کیفیت کارش آن هم هر چه به سال ۲۰۱۶ نزدیک‌تر باشد، بالاتر می‌رود. ۲ نوع شوکر هم وجود دارد. شوکر تماسی و شوکری که برق را شلیک می‌کند. شوکرهایی که برق را شلیک می‌کنند خیلی خطرناکند و ممکن است باعث مرگ شوند اما شوکرهای تماسی را اگر به کمر به پایین بزنید آن قدر آسیب‌رسان نیست. اگر به سمت گردن یا قلب زده شود خطر مرگ را خیلی زیاد می‌کند. همچنین شوکرها ولتاژهای متفاوت دارند که طبیعتا هر چه ولتاژ آن بالاتر برود خطرناک‌تر می‌شوند.»
اسپری اشک‌آور ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان
تهیه اسپری اشک‌آور ساده‌تر از شوکر برقی است و آن‌قدرها هم قیمت ندارد. حتی خود مغازه‌دار هم پیشنهاد می‌دهد که حمل اسپری دردسر کمتری دارد و ممکن است از شوکر در زمان خطر به درستی نتوان استفاده کرد و می‌گوید: «اسپری هم قیمت کمتری دارد و هم دردسر حمل آن کمتر است. شوکر به دلیل برقی که دارد ممکن است در زمان خطر عجله کنی و دستگاه را به سمت خودت بگیری یا وقتی می‌خواهی به بدن کسی که شما را مورد اذیت قرار داده بزنی، به نقطه حساس ضربه بزنی و آن وقت آسیب باعث مرگ طرف مقابل بشود اما نهایت خطر اسپری اشک‌آور همان سوزش چشم است و طرز استفاده‌اش مانند افشانه‌های خوشبوکننده است و زیاد نیاز به آموزش و دقت ندارد. البته اگر پلیس در وسایل شما اسپری را پیدا کند باید پاسخگو باشید و جرم حساب می‌شود.»
از قیمت که می‌پرسیم متوجه می‌شویم آن‌قدرها هم قیمت بالایی ندارد و می‌گوید: «اسپری اشک‌آور از ۳۰ هزار تا ۵۰-۷۰ هزار تومان قیمت دارد. مراقب باش که بعضی از مغازه‌داران اسپری تاریخ گذشته می‌فروشند که دیگر یا به درد نمی‌خورد یا ضرر آن خیلی زیادتر می‌شود و بعضی وقت‌ها باعث کور شدن طرف مقابل هم خواهد شد.
مجازات حمل و نگهداری گاز اشک‌آور و شوکر
در قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز مصوب سال ۱۳۹۰ آمده است:
ماده۱۱ـ هر کس مرتکب قاچاق اقلام یا مواد تحت کنترل شود یا به ساخت و مونتاژ هر یک از آنها اقدام کند، به ترتیب زیر به مجازات تعزیری محکوم می‌شود:
الف- مواد رادیواکتیو یا میکروبی، به حبس از بیست‌وپنج تا سی سال
ب- مواد منفجره نظامی یا شیمیایی، به حبس از پنج تا ده سال
پ- مواد ناریه یا منـفجره غیر نظامی، به حبس از دو تا پنج سال و جزای نقدی یک تا دو برابر ارزش مواد کشـف شده و در صـورتی که هدف از ارتکاب جرم مقاصد غـیر امنیتی از قبیل بهره‌برداری غیر مجاز از معادن باشد، به حبس از شش ماه تا دو سال
ت- گازهای بی‌حس‌کننده، بیهوش‌کننده و اشک‌آور به حبس از دو تا پنج سال
ث- مواد محترقه و شوک‌دهنده‌ها (شوکرها)، به حبس از شش ماه تا دو سال
ماده۱۲ـ هر کس به طور غیر مجاز اقلام یا مواد تحت کنترل را خریداری، نگهداری یا حمل نماید، یا به توزیع یا فروش آنها اقدام کند یا هر گونه معامله دیگری با آنها انجام دهد به ترتیب زیر به مجازات تعزیری محکوم می‌شود:
الف- مواد رادیواکتیو یا میکروبی، به حبس از پانزده تا بیست‌وپنج سال
ب- مواد منفجره نظامی یا شیمیایی، به حبس از دو تا پنج سال
پ- مواد ناریه یا منفجره غیرنظامی، به حبس از شش ماه تا دو سال و جزای نقدی یک تا دو برابر ارزش مواد کشف شده و در صورتی که هدف از ارتکاب جرم مقاصد غیر امنیتی از قبیل بهره‌برداری غیر مجاز از معادن باشد، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه
ت- گازهای بی‌حس‌کننده، بیهوش‌کننده و اشک‌آور، به حبس از شش ماه تا دو سال
ث- مواد محترقه و شوک‌دهنده‌ها (شوکرها)، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه.
تبصره:
خـرید و حمل مواد محترقه غیر مجـاز که برای جشنـها و مراسم استفاده می‌شود مستوجب جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا ده میلیون ریال است. مواد محترقه‌ای که به تشخیص وزارت دفاع خطرساز نیست از شمول این ماده و تبصره آن خارج است. بنابراین قانون در رابطه با این وسایل و تجهیزات صراحت دارد اما نظارت قوی‌تری در این باره لازم است.»
