پنجمین برنامه سودای سیمرغ، ویژه‌برنامه سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر با حضور کارشناسان محمدرضا شهیدی‌فر، سید آریا قریشی، مرتضی اسماعیل‌دوست، بهمنی، سید بشیر حسینی و مهدی انصاری با اجرای سید امیر جاوید برگزار شد.
در بخش ابتدایی برنامه، شهیدی‌فر درباره اتفاقات دیروز جشنواره فجر به خصوص اکران فیلم «نفس» اظهارنظر کرد و گفت: متاسفانه خیلی فاصله قریبی بین این فیلم با «شیار» هست و خیلی تاسف‌برانگیز است که چنین کسی که این فیلم را ساخته حالا در فیلم «نفس» اینقدر شرایطش به لحاظ ساخت و معنی متفاوت شده است، شاید لازم باشد خانم آبیار یکبار دیگر در معنی و حقیقت دین و مناسک دینی و حقیقت یک ملت و تاریخ آن تامل کنند، این نحوه از مواجهه با تاریخ یک ملت شاید خیلی دقیق نباشد.
*«نفس» فیلمی دور از حقیقت و واقعیت بود و از خانم آبیار متاسف شدم
وی افزود: نباید چیزی را به نام دین به مردم منتشر، تبلیغ و اعلام کرد که نسبتی با دین نداشته باشد، کثرت آن که نشان ویژه‌ای نیست و باید با یک معیار دقیق اینها را سنجید و سره را از ناسره تشخیص داد. از خانم آبیار و فیلم نفس متاسف شدم که غیر از اینکه فیلم به لحاظ ریتم و ساختار و موسیقی خوب نبود، از لحاظ معنی و مضمون هم اینقدر از حقیقت و واقعیت دور بود.
*«زاپاس» فیلمی شلخته، ضعیف و آزاردهنده
در ادامه، به بررسی فیلم «زاپاس» پرداخته شد. شهیدی‌فر درباره این فیلم بیان داشت: این فیلم خیلی نزدیک به سریال‌های ضعیف، سطحی و آزاردهنده تلویزیونی بود که می‌خواهند ادای فیلم‌های گنده را دربیاورند و از پس آن هم بر نمی‌آیند. ضمن اینکه فیلم بسیار شلخته‌ای هم بود، از ریتم و تدوین تا بازی‌های به هم‌ریخته و ...؛ فیلم، زبان ثابتی نداشت و شروع فیلم به ما می‌گفت قرار است فیلم کمدی ببینیم ولی باز همان مؤلفه‌ها را می‌شکست.
*یکی از مبتذل‌ترین فیلم‌ها در شکل و محتوا، «لانتوری» بود
محمدرضا شهیدی‌فر فیلم «لانتوری» را یکی از مبتذل‌ترین فیلم‌ها در شکل و محتوا دانست و افزود: متاسفم و فکر می‌کردم باید چه باید کرد، از اینکه خیلی از این پول‌ها و انرژی‌ها و فرصت‌ها و زمان‌ها از دست می‌رود خجالت‌زده و متاسف می‌شود. فیلم به شدت دو پاره است و نیمه اول و دوم فیلم دو ساختار کاملاً متفاوت دارد. این فیلم تلگراف‌خانۀ محض بود و پیامکهای سردستی، حرف‌های دم‌دستی و پیامکهای رایج و مبتذل درون فیلم آمده بود تا یک اثر مغشوش داشته باشیم ضمن اینکه فکر کردم چرا باید از احساسات، هیجانات و حتی تعلقات مردم و یک نسل اینطور سوءاستفاده کنیم.
شهیدی‌فر ادامه داد: چیزی شبیه جنس تاثیرگذاری سینمای هند به لحاظ سطحی در این فیلم وجود دارد از این حیث که می‌خواهد یک تاثیر سطحی هیجانی و زودگذر را روی مخاطب بگذارد، هیچ امر عمقی در فیلم ندیدم و این اثر پر از شعار و بسیار به هم‌ریخته بود.
با وجود سختی‌های این چندروز برای چک کردن کارت اصحاب رسانه، برای فیلم لانتوری هیچ کارتی چک نشد و درها برای ورود مردم باز شد!
مجری برنامه به ذکر حواشی اکران‌های روز قبل پرداخت و گفت: فیلم «نفس» 120 دقیقه بود و تمام اکران‌ها را یک ساعت عقب انداخت. ضمن اینکه اگر ده دقیقه پایانی «زاپاس» از سالن خارج می‌شدید به اندازه جمعیت داخل سالن، جمعیت بیرون سالن می‌دیدید، با وجود سختی‌های این چند روز برای اهل رسانه برای چک کردن کارتها دیروز کارتی چک نمی‌شد و درها باز شد برای اینکه مردم فیلم «لانتوری» را ببینند و خیلی از افراد ایستاده فیلم را دیدند!
محمدرضا شهیدی‌فر اضافه کرد: صحبت دبیر جشنواره فجر در توجیه اتفاقات دیروز، بر شیرینی لطیفه اتفاقات دیروز افزود و گفتند مردمی که دوست داشتند «لانتوری» را در سینماهای مردمی ببینند و موفق نشدند خبر پیدا کردند که این فیلم قرار است چه ساعتی در برج میلاد برگزار شود و برای همین به اینجا هجوم آوردند و ما برای اینکه از یک فاجعه جلوگیری کنیم تصمیم گرفتیم درها را باز کنیم تا مردم فیلم را ببینند. سؤال این است که اگر برای «رسوایی 2» مسعود ده‌نمکی یا «یتیم‌خانه» و یا «اژدها وارد می‌شود» هم مردم بیایند شما همین‌گونه تدبیر می‌کنید؟!! ضمن اینکه یکی دیگر از حواشی دیروز این جشنواره کارناوال پیاده سیاسی در جشنواره بود.
*فیلم «نفس» ایده اولیه جالبی دارد اما بیش از اندازه تهی است
سپس قریشی درباره فیلم «نفس» اظهار داشت: این فیلم روی کاغذ به عنوان ایده اولیه جالب است ولی نتیجه فیلمی هست که بیش از اندازه تهی است و حتی پایانی که خیلی‌ها را سر ذوق آورد هم جهان‌بینی جدید را خلق نمی‌کند و فیلم را در عمل وارد حوزه جدیدی نمی‌کند.
اسماعیل‌دوست نیز دیدگاه خود را درباره «نفس» بیان کرد و گفت: پس از فیلم شیار، خانم آبیار در این فیلم سعی کرد به اجرای متفاوتی برسد ولی با تمام توفیقاتی که وی در اجرا داشت در نهایت دچار لکنت‌هایی در بیان و روایت شده است. آبیار سعی کرد یک دوره گسترده‌ای را در اثر خود نمایش دهد ولی سینما شرایط، نگاه و ساختار خاص خودش را دارد و فیلم بیش از 90 دقیقه مخاطب را خسته می‌کند.
*«متولد 65» قابل قبول و استاندارد بود
قریشی «متولد 65» را فیلم قابل قبولی دانست و در این رابطه گفت: این فیلم بی‌آزار است و روایت آن افتان و خیزان به سرانجام رسیده است، اجرای استانداری دارد و پکیجی از حداقل‌های یک فیلم را دارد که بتوان آن را پذیرفت.
*فیلم «ایستاده در غبار» تاثیرگذار بود و با نگاه دراماتیک خوبی طراحی شده بود
در بخش بعدی برنامه، بهمنی در ارتباط با فیلم «ایستاده در غبار» اظهار داشت: این فیلم تاثیرگذار و بسیار خوب بود و با نگاه دراماتیک خوبی طراحی شده بود، آقای مهدویان کارگردان بااستعدادی هستند و این نوع فیلم‌ها را خوب می‌سازند و با تکیه بر تحقیقات مفصل از عهده کار برآمدند. خیلی‌ها دنبال اسطوره‌های افسانه‌ای می‌گردند اما اسطوره‌های دفاع مقدس کاملاً حقیقی است و این به ما کمک می‌کند تا در حوزه دفاع مقدس دنبال الگوی غربی نرویم.
اسماعیل دوست ضمن بیان این نکته که «متولد 65» اثر نسبتا قابل پذیرشی است، اضافه داشت: اثر فضایی بین تلخ و کمیک دارد گرچه حفره‌هایی در فیلمنامه داشتیم ولی به نسبت آثار دیگر در بخش سودای سیمرغ و هنر و تجربه ثابل پذیرش هست.
قریشی نظر خود را درباره «لانتوری» بیان کرد و گفت: این اثر از لحاظ تولیدی استانداردها را رعایت می‌کند ولی در بسیاری از قسمت‌ها در اضافه کردن جنبه‌های متنی به ایده فرامتنی ناموفق می‌ماند، ضمن اینکه شعارهای سیاسی هم وجود دارند و فیلم را وارد حوزه ریاکارانه می‌کنند و این ارزش چند سکانس تاثیرگذار فیلم را هم زیر سوال می‌برد.
*«لانتوری» را یکی از ضعیف‌ترین فیلم‌های این جشنواره می‌دانم
اسماعیل‌دوست نیز در همین رابطه خاطرنشان کرد: «لانتوری» را یکی از ضعیف‌ترین فیلم‌های این جشنواره می‌دانم و این مسئله به خاطر نگاه شعارگرایانه فیلمساز و صدور بیانیه‌ای است که آن را از قالب سینمایی خارج می‌کند.
حسینی به ذکر اتفاقات دیروز جشنواره پرداخت و گفت: دیروز چند فیلم بد دیدیم، سینما بخشی از یک دورهمی خانواده است ولی آیا بعضی از فیلم‌ها ارزش دیده شدن ندارند برای اینکه قالب حرفشان سینما نیست. بدی‌های برخی فیلم‌ها به خاطر چند اتفاق خوب مثل مضمون زیبای مادر، انتظار، شهید و ... یکهو بیش از حد باب شد، فیلم‌های دیروز در تیتراژ تمام شد.
*اثرهایی که دیروز اکران شد، کلیپ یا مقاله روزنامه بودند!
مهدی انصاری نیز در روایت روز قبل اظهار داشت: دیروز در سالن برج میلاد اثرهایی را دیدیم که کلیپ و یا مقاله روزنامه بودند. قبل از اینکه هرکدام از این آثار را ببینیم بهتر است تحقیق و بررسی کنیم درباره اینکه حال و هوای فیلم چیست و تیزر و رزومه کارگردان چگونه است.
مجری برنامه سوال کرد: « با حضور جشنواره در شهرستان‌های مختلف، دیگر اکران چه معنایی می‌دهد؟!» انصاری در جواب بیان داشت: این اتفاق بدی هست؛ ضمن اینکه سطح گسترده‌ای هم در تهران اکران می‌شود و امکان بلیط فروشی برای مردم فراهم است.
وی در صحبت‌های پایانی خود خاطرنشان کرد: کارگردانان و نویسندگان خوب است مدیوم اثر خود را بشناسند و ذائقه کار خود را بسنجند. قصه‌گویی و فیلمسازی باید با حکمت، دقت و تامل بیشتری برای تولیدکنندگان همراه باشد.
*مدیر جشنواره حاضر به پاسخ‌گویی درباره اتفاقات دیروز نشد
مجری برنامه در پایان اضافه کرد: با بهروز قریب‌پور مدیر جشنواره وعده کرده بودیم که درباره اتفاقات دیروز پاسخ‌گو باشند، اما اعلام کردند نمی‌خواهند درباره مسائل دیروز صحبت کنند.
