صراط: در حالی مردم آسیب دیده از حوادثی مانند زلزله، سیل از هلال احمر انتظار کمک دارند و این جمعیت وظیفه توزیع اقلام امدادی در میان آسیب دیدگان را دارد که از بودجه 700 میلیاردی سال جاری آنها، هنوز ریالی به هلال احمر پرداخت نشده است.
سیل و زلزله که می‌آید، حادثه دیدگان منتظر هستند تا امدادگرانی که لباس‌های سرخ و سفید هلال احمر بر تن دارند، به یاری آنها بشتابند و آنها را اسکان و غذا دهند، چادر ها بر پا شود و آسیب دیدگان اسکان اضطراری یابند و اینها تکالیف و وظایفی است که بر دوش هلال احمر قرار گرفته است.
به علت وظایف حاکمیتی که بر دوش جمعیت هلال احمر قرار گرفته و در قانون مدیریت بحران نیز وظایفی نظیر نجات و امداد را برای سازمان امداد و نجات در نظر گرفته‌اند، هر ساله در بودجه مصوب کشور، مبلغی نیز برای هزینه‌های جمعیت هلال احمر در نظر گرفته می‌شود.
سازمان امداد و نجات علاوه بر تأمین وسایل امدادی مانند بالگرد جهت دسترسی به نقاط صعب العبور و تسریع در توزیع اقلام امدادی و خودروهای امدادی که هزینه زیادی خواهد داشت، اقلامی مانند نان، کنسرو، پتو، چراغ والور، چادر، موکت، برنج، روغن، حبوبات، قند و شکر، آب معدنی، فانوس، کلمن آب، ماسک تنفسی، ظروف غذا و نایلون‌های پوششی میان حادثه دیدگان توزیع می‌کند.
از آنجا که حادثه خبر نمی‌کند و هر لحظه ممکن است که یک حادثه در نقطه‌ای از کشور رخ دهد، لازم است که انبارهای این سازمان در شهرهای مختلف همیشه پر از اقلام امدادی باشد تا در اسرع وقت این اقلام میان حادثه دیدگان توزیع شود.
بعد از وقوع هر حادثه مانند سیل اخیر در لرستان و ایلام که انبارهای هلال احمر خالی شده و اقلام در اختیار مردم قرار گرفته، لازم است که به سرعت همه این انبارها مجددا پر شود چرا که حادثه خبر نمی‌کند و ممکن است هر لحظه نیاز مجدد به این اقلام احساس شود.
پر کردن انبارها از این اقلام، باید به سرعت صورت گیرد اما همه این کارها نیاز به پول و بودجه دارد. حال بگذریم از هزینه‌های جاری مانند حقوق پرسنل، هزینه نگهداری و پرواز بالگرد و... .
مسلما سازمانی با این وسعت فعالیت که همه مردم در هنگام حوادث مختلف از آن انتظار حضور سریع در صحنه و امدادرسانی و توزیع اقلام را دارند، نیاز به بودجه‌ای دارد که بتواند در کشوری که سالانه 32 حادثه طبیعی در آن رخ می‌دهد، تمام و کمال خدمت رسانی کند.
البته این نکته را هم نباید فراموش کنیم که با توجه به وظایف ذاتی هلال احمر و صلیب سرخ، جمعیت هلال احمر کشورمان باید برای کمک رسانی به دیگر کشورها در حوادث بزرگ نیز آماده باشد و انبارهای خود را به روز و پر نگه دارد.
همین چند ماه گذشته بود که حملات رژیم آل سعود به مردم یمن موجب شده بود که این مردم در وضعیت اسفناکی به سر برند و به همین علت محموله‌هایی شامل اقلام امدادی از طرف هلال احمر به این کشور ارسال شد.
از این دست حوادث در سطح جهان و کشور به وفور رخ می‌دهد و سازمان امداد و نجات باید همیشه انبارهای خود را از اقلام مختلف امدادی پر نگه دارد، اما همه این کارها در چه شرایطی ممکن می‌شود؟
به طور یقین زمانی این اقدامات ممکن می‌شود که دولت بودجه مصوب هر ساله به این جمعیت را تخصیص دهد و برای هر سال نیز بودجه مناسبی را در نظر بگیرد.
در حالیکه به گفته مهدی علیپور، خزانه دار کل جمعیت هلال احمر امسال تنها 300 میلیارد تومان از بودجه 1000 میلیاردی این جمعیت تخصیص داده شده که در اخبار شنیده می‌شود دولت تصمیم گرفته تا بودجه سال آینده این جمعیت را کم کند.
این در حالی است که طبق گفته‌های خزانه دار کل جمعیت هلال احمر، شرکت‌های هواپیمایی نیز از پرداخت یک درصد عوارض بلیت‌ها به هلال احمر طفره می‌روند.
در این شرایط که وزارت نیرو و سازمان مدیریت بحران نسبت به بروز پدیده ال‌نینو و در راه بودن زمستانی سرد و سخت هشدار داده‌اند، آیا جایز است که دولت بودجه دستگاهیی مانند هلال احمر کامل اختصاص ندهد و با گذشت 9 ماه از سال، تنها یک سوم بودجه را تخصیص داده باشد؟
ضمن اینکه علاوه بر حوادث طبیعی که هر لحظه ممکن است رخ دهد، از چند روز دیگر طرح زمستانه امداد و نجات در جاده‌های کشور نیز آغاز می‌شود و سازمان امداد و نجات برای این اقدامات نیز نیاز به بودجه دارد.
تخصیص 42 درصد بودجه 93 و 16 درصد بودجه 94
با وجود همه نیازهای هلال احمر به پول برای پر کردن انبارهای خود جهت مقابله با حوادث و امدادرسانی‌های به موقع به مردم، در سال 93 تنها 42 درصد بودجه مصوب این جمعیت محقق شده است.
بودجه‌ای که در سال 93 محقق شده است، 8 درصد کمتر از بودجه نصف سال است، به این معنی که حداقل 6 ماه سال را جمعیت هلال احمر بدون بودجه سپری کرده است.
علی اکبر پرواز، مدیرکل دفتر برنامه و بودجه هلال احمر بودجه مصوب سال 93 را 1691 میلیارد تومان اعلام کرد و به فارس گفت: بودجه منابع هزینه‌ای 885 میلیارد تومان و بودجه تملک دارایی 803 میلیارد تومان در نظر گرفته گرفته شده بود.
پرواز در خصوص منابع وصول شده گفت: از منابع هزینه‌ای 524 میلیارد تومان و از محل تملک دارایی‌ها 203 میلیارد تومان وصول شده است که در مجموع مبلغ 727 میلیارد تومان می‌شود.
به گفته مدیرکل دفتر برنامه و بودجه هلال احمر از بودجه سال 93 تنها 42 درصد محقق شده است و از بودجه سال 94 نیز تا پایان 6 ماه نخست امسال، 16 درصد تخصیص یافته است.
تخصیص 16 درصد بودجه حتی به‌صورت میانگین از بودجه تخصیص یافته سال 93 که 42 درصد بوده نیز کمتر است و اگر 42 را تقسیم بر تعداد فصول کنیم، برای هر فصل 10.5 درصد تخصیص یافته در شرایطی که برای دو فصل ابتدایی امسال تنها 8 درصد تخصیص یافته است.
پرواز در این خصوص نیز می‌گوید: از محل 912 میلیارد تومان منابع اختصاصی و عمومی تا پایان شهریور 224 میلیارد وصول شده است که با توجه به منابع دیگر این عدد در مجموع به 260 میلیارد می‌رسد.
به گفته وی، بودجه مصوب سال 94، 1612 میلیارد تومان بوده که تا پایان شهریور تنها 16 درصد وصول شده است.
در این میان عدم تخصیص بودجه مشکلات زیادی را برای جمعیت هلال احمر ایجاد کرده و مسئولان هلال احمر برای آنکه در جریان امدادرسانی به مردم خللی وارد نشود، با سختی بودجه تخصیص یافته را بین دستگاه‌های زیرمجموعه تقسیم می‌کنند.
به گفته مسئولان هلال احمر، حتی تخصیص 60 درصدی بودجه نیز می‌تواند مشکلات این جمعیت را برطرف کند اما متأسفانه تخصیص‌ها حتی به نصف بودجه مصوب نیز نمی‌رسد.
با این شرایط و در پیش بودن یک زمستان سرد و سخت و 32 حادثه‌ای که در کمین هستند و هر لحظه می‌تواند کشور را دچار مشکل کند، آیا می‌توان از دستگاهی که حتی یک چهارم بوده خود را دریافت نکرده انتظار داشت که به نحو احسن خدمت رسانی کند؟
ریالی از بودجه 700 میلیارد تومانی 94 را دریافت نکرده‌ایم
سیدامیرمحسن ضیایی، رئیس جمعیت هلال احمر نیز چند روز پیش در جریان گرامیداشت سالگرد ارتحال آیت‌الله غیوری در این ارتباط گفته بود: از بودجه 700 میلیارد تومانی سال 94، هنوز ریالی دریافت نکرده‌ایم.
به گفته وی، البته امروز نامه‌ای از معاون اول رئیس جمهور دیدم که دستور دادند به سازمان برنامه و بودجه که مبلغ بیشتری به هلال‌احمر تخصیص داده شود که امیدواریم این مبلغ هر چه زودتر به ما تخصیص داده شود. ما از سایر ردیف‌ها مبالغی دریافت کرده‌ایم اما از این ردیف که مربوط به بند «ج» و «د» که به موضوع امداد و نجات مرتبط است هنوز ریالی نگرفتیم.
ضیایی در آن زمان تأکید کرد که در تأمین امکانات و تکمیل پایگاه‌های امداد و نجات به مشکل خورده‌ایم اما اگر تا انتهای آذر ماه نیز این مبلغ را به ما بدهند مشکلات برطرف می‌شود و می‌توانیم خود را آماده کنیم.
وی با بیان اینکه اعتبارات امداد و نجات کشور کم است، گفت: توجه داشته باشیم که حوادث سالی یکبار در ایران رخ نمی‌دهد بلکه گاهی هر روز ما شاهد بروز یک حادثه در کشور هستیم و این موضوع می‌طلبد که اعتبارات بیشتری به امداد و نجات تخصیص داده شود.
تکلیف امداد و نجات در روزگار بی‌پولی چه می‌شود؟
جزء یک بند ج ماده 19 قانون بودجه کشور مبلغ 700 میلیارد تومان را برای هلال احمر در نظر گرفته که 40 درصد آن جهت خرید بالگرد و تجهیزات امداد هوایی باید هزینه شود.
از محل این بودجه است که نوسازی، بازسازی، خرید و احداث پایگاه های هوایی امداد و نجات و انبارهای اضطراری، خودروهای امداد و نجات و سایر باید تأمین اعتبار شود.
ضمن اینکه نباید به وظیفه پیشگیری و آمادگی برای مقابله با حوادث که نمود آن را در آموزش همگانی می‌بینیم فراموش کنیم و بدون شک با توجه به حادثه خیز بودن کشورمان باید سرمایه گذاری بیشتری در این عرصه صورت بگیرد.
چند روز پیش سالگرد زلزله بم بود، حادثه‌ای که در آن عده زیادی از هموطنان جان خود را از دست دادند. اینگونه حوادث هر لحظه ممکن است که در ایران رخ دهد، آیا نباید برای مواقع بحرانی آماده شویم؟
تهیه اقلام امدادی و تجهیزات امدادرسانی نیز تنها یک بعد قضیه است و بعد دیگر تربیت و بکارگیری افرادی است که برای امدادرسانی در حوادث مختلف آموزش دیده‌اند.
آموزش امدادگر هزینه کلان می خواهد و بکارگیری امدادگر حرفه ای نیز بودجه می‌خواهد، چراکه بالاخره این فرد نیز باید امرار معاش کند و روزگار بگذراند.
در زلزله بم، حضور افراد داوطلب کمک زیادی به نجات افراد زلزله زده کرد اما همانگونه که نوربالا، رئیس وقت جمعیت هلال احمر در مصاحبه‌ای به آن اشاره کرد، آموزش ندیده بودن این افراد موجب شد تا تعداد زیادی از هموطنان زلزله زده به علت حمل نادرست دچار معلولیت شوند.
بنابراین نیاز است که دستگاهی مانند سازمان امداد و نجات هلال احمر افراد متخصص را بکار گیرد اما با کدام پول؟
به نظر می‌رسد اکنون برای آقایانی که وظیفه تخصیص بودجه را دارند، جان افراد در اولیت‌های بعدی قرار دارد و تصمیمی به آماده سازی کشور برای مقابله با حوادث ندارند.
مدت زمانی است که به سیستم «نوش دارو پس از مرگ سهراب» عادت کرده‌ایم. جایی که مسئولان بعد از حادثه تصمیم می‌گیرند که چه کنیم.
