صراط: این روزها خبر از آمار غریبی مبنی بر وجود 11
میلیون جوان آماده به ازدواج در کشور شنیده می‌شود. آمارهایی که توسط
معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان و سازمان ثبت احوال کشور بیان می‌شود و
موج نگرانی‌هایی را با خود برای جامعه کارشناسان و سیاست‌گذاران به همراه
می‌آورد.
ازدواج امری مقدس و توصیه‌شده بوده و عدم گرایش و توجه نسبت به آن، امری مذموم است و توجه جامعه کارشناسی به این امر را می‌طلبد. علاوه بر آن دلایل متعددی را می‌توان بر اهمیت مضاعف ازدواج برشمارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
یکی از مهم‌ترین دلایل مطرح‌شدن ازدواج جوانان و ارایه آمارهای نگران‌کننده، مسئله اخلاق جنسی و سلامت جامعه است. ارایه آمارهایی از روابط غیر قانونی و غیرشرعی میان جوانان در سن ازدواج و حتی در سنین پایین‌تر، ارایه آمارهای فراگیر غیررسمی در باب روسپی‌گری دختران و زنان شوهردار، شیوع سقط جنین‌های غیرقانونی و... سبب ایجاد نگرانی در جامعه دینی ایرانی شده است.
شیوع بیماری‌های مقاربتی خطرناک و مسری علاوه بر بی‌توجهی به حدود الهی با ایجاد این اقدامات، ضربه و صدمه به جمعیت جوان کشور با درگیری در این مسیر، دیگر پیامد شیوع روابط جنسی مخفی است که ایجاد بیماری‌های خطرناک و مسری مانند ایدز، سفلیس، هپاتیت از آن جمله به‌شمار می‌آید.
مسئله جمعیت و سالمندی
مسئله جمعیت و کاهش دامنه فرزندآوری و بعد خانوار دلیل دوم معطوف‌شدن نگاه‌ها به بحث ازدواج جوانان است. تبلیغات فراوان در خصوص کنترل جمعیت و ارایه رایگان وسایل پیش‌گیری از بارداری در دو دهه گذشته، ذائقه‌ای را در خانواده‌های ایرانی ایجاد کرد که دو و تک‌فرزندی را در میان آنان رواج داد. فراهم‌کردن امکانات بیشتر برای فرزندان کمتر و فراغت زودهنگام از مسئولیت فرزندان، در رواج خانواده‌های کم‌جمعیت مؤثر بود. در این خصوص نباید از سیاست‌های تنبیهی برای داشتن فرزند بیشتر غافل شد.
نگرانی جدی از قرارگرفتن کشور در مسیر سالمندی و پیری جمعیت، از نتایج کاهش نرخ جمعیت است که مسئله‌ای بسیار جدی و حایز اهمیت به‌شمار می‌آید. نخستین نتیجه آن کاهش نیروی فعال اقتصادی کشور است. ایران کشور پیشرفته صنعتی نیست که ماشین و تکنولوژی‌های پیشرفته اطلاعاتی امور آن را اداره کنند، بلکه کشوری در حال توسعه و نیازمند نیروی جوان و فعال جهت ایجاد زیرساخت‌های عمده و ضروری کشور است؛ درحالی‌که آمارها حاکی از آن است که جمعیت کشور در طی 35 سال آینده به مرز پیری می‌رسد، نگرانی جدی جهت تأمین نیروی فعال و مولد اقتصادی مطرح شده است. بنابراین تنها راه برون‌رفت از این وضع، تشویق جوانان به ازدواج و ایجاد تمایل به فرزندآوری بیشتر در آن‌ها است.
فقر زنانه و افزایش داوطلبان نیازمند کمک‌های دولتی در مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره)
شیوع فقر زنانه و افزایش داوطلبان نیازمند کمک‌های دولتی در مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز از دلایل دیگر بروز نگرانی در خصوص ازدواج جوانان است. افزایش دختران مجرد خودسرپرستی که از سن ازدواج آن‌ها گذشته و توانایی گذران امور اقتصادی خود را ندارند، افزایش دختران و زنان مطلقه که نیازمند مالی هستند، افزایش زنان سرپرست خانوار به دلیل طلاق، فوت همسر، افزایش زنان سرپرست خانواری که همسران معتاد یا زندانی دارند و اصطلاحاً بدسرپرست نامیده می‌شوند، از جمله دلایل مطرح‌شدن بحث ازدواج است.
عوامل مذکور بیان‌گر دلایلی است که اهمیت ازدواج جوانانی که یا تمایلی به ازدواج ندارند و یا به‌رغم تمایل موقعیت و امکانات لازم برای این اقدام به ازدواج را نمی‌یابند، را نشان می‌دهد.
ازدواج جوانان؛ مسئله‌ای اجتماعی
مسئله ازدواج جوانان و سپری‌شدن زمان مطلوب آن برای بخشی از آن‌ها، از جمله مسایل اجتماعی است. مسئله اجتماعی امری عینی است. به این معنا که از حوزه اختیارات فردی بیرون و به ساختارهایی مربوط می‌شود که خواست و اراده خود را بر افراد تحمیل می‌کنند. امر اجتماعی را تنها می‌توان با واقعیت‌های اجتماعی تبیین و مدیریت کرد. بنابراین در گام اول باید متذکر شد علی‌رغم وجود اراده و اختیار در افراد و توان تصمیم‌گیری، مبحث ازدواج جوانان امری فرافردی و نیازمند مدیریت و اصلاح ساختاری است.
بدون تغییر و اصلاح ساختارها نمی‌تواند کاری از پیش برد
واگذاری این امر به فرد جامعه و تشویق آن‌ها به ازدواج آسان یا سرزنش ایشان جهت تجملات و یا پیگیری آرزوهای شخصی که مانع از قبول مسئولیت ازدواج است، در این مسیر پر فایده نیست؛ اگر چه نباید منکر مشکلات فردی در این مسیر بود، اما به‌نظر می‌رسد در حال حاضر اندیشه و آرزوهای افراد به‌شدت متأثر و منبعث از تبلیغات وسیعی است که در خصوص آزادی و سرمایه‌گذاری بر موفقیت فردی انجام گرفته است. بنابراین به‌نظر نمی‌رسد بدون تغییر و اصلاح ساختارها بتوان در اذهان شکل‌گرفته افراد تغییری ایجاد و مسئله ازدواج جوانان را مدیریت کرد.
خانواده موضوعیت خود را به‌عنوان یک کل از دست داده است
مسئله خانواده و نادیده‌گرفتن آن در برهه‌هایی از زمان در سیاست‌های کلان کشور از یک‌سو و ارایه برنامه‌های کارشناسی‌نشده از سوی دیگر، از دیگر دلایل عمده و اساسی وضعیت فعلی است. جریان حوادث کشور در طی سی سال گذشته به‌نحوی رقم خورده است که خانواده موضوعیت خود را به‌عنوان یک کل از دست داده است. اعضای خانواده به‌جای آن‌که در خانواده و به‌عنوان زن/ همسر، مرد/ شوهر و فرزندان هویت یابند، به صورت اعضای منفردی تصویر شده‌اند که به‌دنبال بهزیستی و رفاه شخصی خود هستند.
رواج ایده فردگرایی و لذت‌بردن از فرصت زندگی محدود دنیوی و ارزش‌بخشیدن بیش از حد به موفقیت‌های مادی که ریشه در نظام سود محور و سرمایه‌سالار دارد، سبب شده است فرد ابتدائاً و اول به فکر خود و نیازهای خود باشد و پس از آن چنان‌چه فرصتی دست دهد، به ازدواج فکر کند.
ایجاد موج ناامیدی در دختران و تصور نادرست در پسران جهت داشتن امکان انتخاب‌های متعدد؛ نتیجه فراگیر شدن آمار در میان عموم مردم
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که مسئله ازدواج جوانان و ارایه آمارهای نگران‌کننده؛ اگر چه در میان جامعه متخصصین لازم و ضروری است، اما فراگیر شدن آن در میان عموم افراد جامعه نتیجه عکس خواهد داشت. ایجاد موج ناامیدی و اقدام به ازدواج‌های شتاب‌زده از جانب دختران جوان و خانواده‌های آن‌ها، گسترش فضای ناامیدی و راضی‌شدن فرد به انجام اعمال غیرقانونی برای تأمین نیازهای خود، توسل به آمارهای مذکور جهت انجام رفتارهای خلاف اخلاق و ادب و در نهایت ایجاد تصور نادرست برای مردان جهت داشتن امکان انتخاب‌های متعدد و تأخیر انداختن در ازدواج و مشغول‌شدن به سرگرمی‌های در دسترس، از آن جمله است.
به این ترتیب و به‌عنوان سخن پایانی باید متذکر شد که مسئله ازدواج جوانان ایرانی و مهم‌تر از آن خانواده ایرانی که ادامه و بقا جامعه ایرانی را ممکن و مقدور می‌سازد، در کنار ارایه آمار، نیازمند اقدامات عملی جدی و عاجل است. هر آن‌چه بتواند جوانان را متقاعد کند که علاوه بر فرد خویش و پیگیری خواسته‌ها، که البته در جای خود محترم و قابل ارزش است و خلاقیت و پیشرفت جامعه را در پی دارد، نیازمند حرکت جمعی و قدم‌برداشتن در راستای اهداف عالی‌تر جمعی هستیم، مثمرثمر است.
جامعه ایرانی در حال پیشرفت همراه با حس بالای تعلق خاطر جمعی است و به‌نظر می‌آید زمان آن است که از این آورده تاریخی جهت حل مشکل ازدواج و تشکیل خانواده ایرانی استفاده شود.
منبع: مهرخانه
ازدواج امری مقدس و توصیه‌شده بوده و عدم گرایش و توجه نسبت به آن، امری مذموم است و توجه جامعه کارشناسی به این امر را می‌طلبد. علاوه بر آن دلایل متعددی را می‌توان بر اهمیت مضاعف ازدواج برشمارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
یکی از مهم‌ترین دلایل مطرح‌شدن ازدواج جوانان و ارایه آمارهای نگران‌کننده، مسئله اخلاق جنسی و سلامت جامعه است. ارایه آمارهایی از روابط غیر قانونی و غیرشرعی میان جوانان در سن ازدواج و حتی در سنین پایین‌تر، ارایه آمارهای فراگیر غیررسمی در باب روسپی‌گری دختران و زنان شوهردار، شیوع سقط جنین‌های غیرقانونی و... سبب ایجاد نگرانی در جامعه دینی ایرانی شده است.
شیوع بیماری‌های مقاربتی خطرناک و مسری علاوه بر بی‌توجهی به حدود الهی با ایجاد این اقدامات، ضربه و صدمه به جمعیت جوان کشور با درگیری در این مسیر، دیگر پیامد شیوع روابط جنسی مخفی است که ایجاد بیماری‌های خطرناک و مسری مانند ایدز، سفلیس، هپاتیت از آن جمله به‌شمار می‌آید.
مسئله جمعیت و سالمندی
مسئله جمعیت و کاهش دامنه فرزندآوری و بعد خانوار دلیل دوم معطوف‌شدن نگاه‌ها به بحث ازدواج جوانان است. تبلیغات فراوان در خصوص کنترل جمعیت و ارایه رایگان وسایل پیش‌گیری از بارداری در دو دهه گذشته، ذائقه‌ای را در خانواده‌های ایرانی ایجاد کرد که دو و تک‌فرزندی را در میان آنان رواج داد. فراهم‌کردن امکانات بیشتر برای فرزندان کمتر و فراغت زودهنگام از مسئولیت فرزندان، در رواج خانواده‌های کم‌جمعیت مؤثر بود. در این خصوص نباید از سیاست‌های تنبیهی برای داشتن فرزند بیشتر غافل شد.
نگرانی جدی از قرارگرفتن کشور در مسیر سالمندی و پیری جمعیت، از نتایج کاهش نرخ جمعیت است که مسئله‌ای بسیار جدی و حایز اهمیت به‌شمار می‌آید. نخستین نتیجه آن کاهش نیروی فعال اقتصادی کشور است. ایران کشور پیشرفته صنعتی نیست که ماشین و تکنولوژی‌های پیشرفته اطلاعاتی امور آن را اداره کنند، بلکه کشوری در حال توسعه و نیازمند نیروی جوان و فعال جهت ایجاد زیرساخت‌های عمده و ضروری کشور است؛ درحالی‌که آمارها حاکی از آن است که جمعیت کشور در طی 35 سال آینده به مرز پیری می‌رسد، نگرانی جدی جهت تأمین نیروی فعال و مولد اقتصادی مطرح شده است. بنابراین تنها راه برون‌رفت از این وضع، تشویق جوانان به ازدواج و ایجاد تمایل به فرزندآوری بیشتر در آن‌ها است.
فقر زنانه و افزایش داوطلبان نیازمند کمک‌های دولتی در مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره)
شیوع فقر زنانه و افزایش داوطلبان نیازمند کمک‌های دولتی در مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز از دلایل دیگر بروز نگرانی در خصوص ازدواج جوانان است. افزایش دختران مجرد خودسرپرستی که از سن ازدواج آن‌ها گذشته و توانایی گذران امور اقتصادی خود را ندارند، افزایش دختران و زنان مطلقه که نیازمند مالی هستند، افزایش زنان سرپرست خانوار به دلیل طلاق، فوت همسر، افزایش زنان سرپرست خانواری که همسران معتاد یا زندانی دارند و اصطلاحاً بدسرپرست نامیده می‌شوند، از جمله دلایل مطرح‌شدن بحث ازدواج است.
عوامل مذکور بیان‌گر دلایلی است که اهمیت ازدواج جوانانی که یا تمایلی به ازدواج ندارند و یا به‌رغم تمایل موقعیت و امکانات لازم برای این اقدام به ازدواج را نمی‌یابند، را نشان می‌دهد.
ازدواج جوانان؛ مسئله‌ای اجتماعی
مسئله ازدواج جوانان و سپری‌شدن زمان مطلوب آن برای بخشی از آن‌ها، از جمله مسایل اجتماعی است. مسئله اجتماعی امری عینی است. به این معنا که از حوزه اختیارات فردی بیرون و به ساختارهایی مربوط می‌شود که خواست و اراده خود را بر افراد تحمیل می‌کنند. امر اجتماعی را تنها می‌توان با واقعیت‌های اجتماعی تبیین و مدیریت کرد. بنابراین در گام اول باید متذکر شد علی‌رغم وجود اراده و اختیار در افراد و توان تصمیم‌گیری، مبحث ازدواج جوانان امری فرافردی و نیازمند مدیریت و اصلاح ساختاری است.
بدون تغییر و اصلاح ساختارها نمی‌تواند کاری از پیش برد
واگذاری این امر به فرد جامعه و تشویق آن‌ها به ازدواج آسان یا سرزنش ایشان جهت تجملات و یا پیگیری آرزوهای شخصی که مانع از قبول مسئولیت ازدواج است، در این مسیر پر فایده نیست؛ اگر چه نباید منکر مشکلات فردی در این مسیر بود، اما به‌نظر می‌رسد در حال حاضر اندیشه و آرزوهای افراد به‌شدت متأثر و منبعث از تبلیغات وسیعی است که در خصوص آزادی و سرمایه‌گذاری بر موفقیت فردی انجام گرفته است. بنابراین به‌نظر نمی‌رسد بدون تغییر و اصلاح ساختارها بتوان در اذهان شکل‌گرفته افراد تغییری ایجاد و مسئله ازدواج جوانان را مدیریت کرد.
خانواده موضوعیت خود را به‌عنوان یک کل از دست داده است
مسئله خانواده و نادیده‌گرفتن آن در برهه‌هایی از زمان در سیاست‌های کلان کشور از یک‌سو و ارایه برنامه‌های کارشناسی‌نشده از سوی دیگر، از دیگر دلایل عمده و اساسی وضعیت فعلی است. جریان حوادث کشور در طی سی سال گذشته به‌نحوی رقم خورده است که خانواده موضوعیت خود را به‌عنوان یک کل از دست داده است. اعضای خانواده به‌جای آن‌که در خانواده و به‌عنوان زن/ همسر، مرد/ شوهر و فرزندان هویت یابند، به صورت اعضای منفردی تصویر شده‌اند که به‌دنبال بهزیستی و رفاه شخصی خود هستند.
رواج ایده فردگرایی و لذت‌بردن از فرصت زندگی محدود دنیوی و ارزش‌بخشیدن بیش از حد به موفقیت‌های مادی که ریشه در نظام سود محور و سرمایه‌سالار دارد، سبب شده است فرد ابتدائاً و اول به فکر خود و نیازهای خود باشد و پس از آن چنان‌چه فرصتی دست دهد، به ازدواج فکر کند.
ایجاد موج ناامیدی در دختران و تصور نادرست در پسران جهت داشتن امکان انتخاب‌های متعدد؛ نتیجه فراگیر شدن آمار در میان عموم مردم
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که مسئله ازدواج جوانان و ارایه آمارهای نگران‌کننده؛ اگر چه در میان جامعه متخصصین لازم و ضروری است، اما فراگیر شدن آن در میان عموم افراد جامعه نتیجه عکس خواهد داشت. ایجاد موج ناامیدی و اقدام به ازدواج‌های شتاب‌زده از جانب دختران جوان و خانواده‌های آن‌ها، گسترش فضای ناامیدی و راضی‌شدن فرد به انجام اعمال غیرقانونی برای تأمین نیازهای خود، توسل به آمارهای مذکور جهت انجام رفتارهای خلاف اخلاق و ادب و در نهایت ایجاد تصور نادرست برای مردان جهت داشتن امکان انتخاب‌های متعدد و تأخیر انداختن در ازدواج و مشغول‌شدن به سرگرمی‌های در دسترس، از آن جمله است.
به این ترتیب و به‌عنوان سخن پایانی باید متذکر شد که مسئله ازدواج جوانان ایرانی و مهم‌تر از آن خانواده ایرانی که ادامه و بقا جامعه ایرانی را ممکن و مقدور می‌سازد، در کنار ارایه آمار، نیازمند اقدامات عملی جدی و عاجل است. هر آن‌چه بتواند جوانان را متقاعد کند که علاوه بر فرد خویش و پیگیری خواسته‌ها، که البته در جای خود محترم و قابل ارزش است و خلاقیت و پیشرفت جامعه را در پی دارد، نیازمند حرکت جمعی و قدم‌برداشتن در راستای اهداف عالی‌تر جمعی هستیم، مثمرثمر است.
جامعه ایرانی در حال پیشرفت همراه با حس بالای تعلق خاطر جمعی است و به‌نظر می‌آید زمان آن است که از این آورده تاریخی جهت حل مشکل ازدواج و تشکیل خانواده ایرانی استفاده شود.
منبع: مهرخانه
