صراط: چندی پیش «یوز» به‌عنوان اولین موتور جست‌وجوی رسمی کشور از سوی وزارت ارتباطات رونمایی شد، اما افتتاح آن با توجه به اینکه پیش از این نیز موتورهای دیگری به عنوان موتور بومی رونمایی شده بودند، حاشیه‌هایی را دربرداشت.
در مراسم رونمایی از این جستوجوگر بومی اعلام شد که هدف از آن تامین بخشی از نیازمندی‌های مردم از طریق توانمندی داخلی است. اما اشکالاتی نیز به تمام جست‌وجوگرهای داخلی وارد می‌شد که فیلترینگ اطلاعات و کیفیت پایین جست‌وجو از جمله آنها بود.
طراح تازه‌ترین طرح جستوجوگر بومی یعنی همان موتور «یوز» به پاسخگویی به برخی ابهامات درباره این موتور پرداخت و آینده جستوجوگر «یوز» را تشریح کرد.
مهدی نقوی در پاسخ به این سوال که آیا نتایج جست‌وجو در این موتور، فیلتر شده و با طبقه‌بندی خاصی نمایش داده می‌شود، گفت: با قاطعیت اعلام می‌کنم که نه در این موتور جست‌وجو و نه در هیچ موتور بومی دیگری نه فیلترینگ و نه طبقه‌بندی اطلاعات اتفاق نمی‌افتد.
او با تاکید بر اینکه سیستم طبقه‌بندی اطلاعات در موتورهای جست‌وجو امکان‌پذیر نیست، اظهار کرد: چراکه موتورهای جست‌وجو مبنای علمی و تحقیقاتی دارند و براساس الگوریتم‌هایی طراحی می‌شوند که براین اساس بهترین اطلاعات و نتایج را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
وی افزود: اینکه موتورهای جست‌وجوی بومی نتایج غیرحقیقی یا غیرمرتبطی را به کاربر نمایش می‌دهد، امری غیرواقع است، زیرا باعث می‌شود این موتورها مشتریان خود را از دست بدهد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی تفاوت جست‌وجو در یک موتور بومی و غیربومی تصریح کرد: وقتی واژه‌ای در موتوری مانند گوگل سرچ می‌شود ممکن است نتایجی را به کاربران ایرانی ارائه دهد که برخی از سایت‌های آن در کشور فیلتر شده و غیرقابل دسترسی باشد.
نقوی ادامه داد: این در حالی است که جست‌وجوگرهای بومی نتایجی را به کاربر ارائه می‌دهند که همگی آنها در کشور قابل دسترسی باشد، چرا که اگر این نتایج به سایت‌هایی ارجاع دهد که فیلتر‌شده‌اند عملا نتایج بی‌فایده و غیرقابل استفاده‌ای خواهند داشت. درحالی که نتایج جست‌وجو در موتورهای جستوجوگر ایرانی صددرصد قابل استفاده و مفید است.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین با تاکید بر اینکه موتور جست‌وجوی ایرانی به خودی خود هیچ نقشی در فیلتر کردن اطلاعات هیچ نقشی را ایفا نمی‌کنند، درباره میزان استقبال از «یوز» اظهار کرد: خوشبختانه طبق آمار در طی دو هفته از راه‌اندازی این موتور تعداد کاربران رضایت‌بخش بوده است و به‌طور متوسط روزانه نزدیک به 400 هزار بازدید از سایت می‌شود.
وی ادامه داد: البته این میزان در روزهای مختلف متفاوت است ولی در برنامه‌های آینده قرار است تبلیغات بیشتری برای این موتور جست‌وجو انجام شود.
بهره‌برداری از فاز اول «یوز»
او با اشاره به اینکه پروژه یوز طی سه تا چهار سال گذشته آغاز شده است، گفت: برای این پروژه چند فاز تعریف کرده‌ایم، چرا که پروژه‌های بزرگی مانند موتور جست‌وجو پروژه‌هایی نیستند که تمامی داشته باشند بلکه باید توسعه پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر فاز اول موتور جست‌وجوی یوز به پایان رسیده است، اظهار کرد: قرار است در فاز دوم منابع انگلیسی این موتور افزایش پیدا کرده و به شش میلیارد منبع برسد و در فاز سوم نیز منابع اطلاعاتی به سه زبان عربی، انگلیسی و فارسی به 24 میلیارد منبع افزایش پیدا خواهد کرد.
موتورهای جست‌وجو؛ پایه‌های شبکه ملی اطلاعات
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی ارتباط این موتور با طرح شبکه ملی اطلاعات اظهار کرد: درواقع وظیفه موتورهای جست‌وجو جمع‌آوری اطلاعات از سطح وب است و از سوی دیگر شبکه ملی اطلاعات نیز با هدف انتقال پایگاه اطلاعاتی به داخل کشور طراحی می‌شود.
نقوی با اشاره به اینکه در شبکه ملی اطلاعات، دیگر لازم نیست کاربر داخلی برای به دست آوردن اطلاعات داخلی کشور به پایگاه‌های داده در خارج از کشور ارجاع داده شود، گفت: بنابراین اگر در این شبکه موتور جست‌وجوی خارجی وظیفه‌ی جست‌وجوی اطلاعات داخلی را برعهده داشته باشد، این امر با شبکه ملی اطلاعات ناهمگون خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه جست‌وجوگرهای ملی پایه‌های اصلی شبکه ملی اطلاعات به حساب می‌آیند، گفت: این جستوجوگرها می‌توانند با استفاده از پایگاه‌های داخلی نیاز کاربر را برطرف کنند و به این شکل دیگر لازم نیز ترافیک داده به خارج از کشور برود که این امر هم برای دولت هزینه‌بر خواهد بود و هم جلوی تحقق شبکه ملی اطلاعات را می‌گیرد.
به گفته نقوی دانشگاه‌های شریف، تهران، تربیت مدرس و علم و صنعت از جمله دانشگاه‌هایی هستند که در طراحی یوز سهیم بوده‌اند.
نقش حمایتی دولت در برابر «یوز»
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی ارتباط سازمان فناوری اطلاعات با جستوجوگر یوز تصریح کرد: این سازمان به عنوان بخش دولتی از این پروژه حمایت می‌کند.
وی افزود: با توجه به اینکه پروژه‌های بزرگی مانند موتور جست‌وجو در اوایل درآمدزایی ندارند، بنابراین بخش خصوصی به راحتی نمی‌تواند از پس هزینه‌های آن برآید و لازم است دولت تا زمان رسیدن به درآمدزایی از این پروژه‌ها حمایت کند.
نقوی همچنین خاطرنشان کرد: زمانی که پروژه یوز به اندازه لازم پیشروی داشته باشد و در بازار جست‌وجو جایگاه خود را پیدا کند می‌تواند از طرق مختلف به درآمدزایی برسد و در این زمان دیگر دولت پشتیبانی مالی از آن نخواهد کرد، بلکه به عنوان یک شرکت خصوصی باید هزینه‌های خود را تامین کند.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی ارتباط بین جستوجوگر یوز و پارسی‌جو اظهار کرد: این دو موتور جست‌وجو دو پروژه جداگانه هستند و دولت به دنبال این است که به جای یک پروژه از همه پروژه‌ها در این زمینه حمایت و آنها را به بازار رقابت وارد کند.
نقوی تصریح کرد: البته دو پروژه موتور جست‌وجو تقابلی با یکدیگر ندارد، بلکه هر کدام بخشی از این بازار را در بر می‌گیرد و با توجه به اینکه ما در زمینه‌ی جستوجوگرها عقب هستیم، اضافه کردن فعالان این حوزه در شرایط فعلی مشکلی را ایجاد نمی‌کند.
وی افزود: در حال حاضر موتور جست‌وجوی پارسی‌جو بیش از 200 میلیون صفحه را در فضای وب پوشش می‌دهد.
ویژگی‌های «یوز»
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی قابلیت‌های این موتور اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های فعلی یوز بحث «پدیده‌یابی» است، یعنی این موتور سطح اخبار و وبلاگ‌ها به طور مداوم زیر نظر دارد و هرگونه تغییری که در اطلاعات آنها ایجاد شود را به نتایج جست‌وجو اضافه و درصورت اهمیت به صورت خودکار آن را به کاربر نشان می‌دهد.
نقوی افزود: بخش تصویر در موتور جست‌وجوی یوز قرار است در آینده بهبود پیدا کند. در حال حاضر نیز یک سری پایگاه داده در این موتور وجود دارد که در پاسخ به جست‌وجوی برخی از کلمه‌ها برخی نتایج را به صورت مستقیم و در بالای صفحه نمایش می‌دهد.
وی در این باره خاطرنشان کرد: مثلا اگر کلمه‌ای مانند آب و هوا در این موتور جست‌وجو سرچ شود، در ابتدای نتایج آب و هوای منطقه نمایش داده می‌شود و سپس نام سایت‌های متناسب به ترتیب نشان داده خواهد شد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی دیگر سرویس‌های این موتور جست‌وجو در آینده گفت: سرویس ویدئو نیز قرار است به جستوجوگر یوز افزوده شود و همچنین قصد داریم هرماه یک سرویس جدید را به یوز اضافه کنیم که البته راه‌اندازی این سرویس‌ها در نتایج جست‌وجو اثر‌گذار خواهد بود تا این موتور را هوشمند‌تر کند و کاربر نیز در انتخاب سرویس‌ها گیج نشود.
نقوی همچنین با اشاره به اضافه‌شدن سایت‌های جانبی به جستوجوگر یوز تصریح کرد: اضافه کردن بخش‌هایی مثل ایمیل، ترجمه‌گر و شبکه اجتماعی مبتنی بر موبایل و وب از جمله برنامه‌هایی است که در فاز دوم یوز به آن توجه خواهد شد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز افزود: درواقع در فازهای بعدی هم به لحاظ کمی یعنی سرعت و تعداد کاربر و سخت‌افزار و هم به لحاظ کیفی به معنای افزایش سرویس‌های ارزش افزوده، موتور جست‌وجو پیشرفت خواهد کرد.
وی درباره‌ی دیتاسنتر‌های موتور جست‌وجوی یوز گفت: در حال حاضر مرکز پژوهشی این موتور با توجه به اینکه تنها یک نوع داده خاص را ذخیره می‌کنند تنها مرکزی است که این مزیت را دارد، زیرا دیتاسنتر‌هایی با ظرفیت بالاتر نیز وجود دارند اما انواع مختلف داده را در خود ذخیره می‌کند.
طراح موتور جست‌وجوی یوز افزود: با پشتیبانی وزارت ارتباطات قرار است ظرفیت این دیتاسنتر به 10 برابر افزایش پیدا کند تا پروژه پیش رفته و نیازمندی‌های صفحات فارسی، عربی، انگلیسی را تا حد خوبی پاسخگو باشد.
نقوی درباره‌ی ارائه آمار جست‌وجو از سوی «یوز» اظهار کرد: در حال حاضر آمار کلمه‌های پربازدید را داریم، ولی اینکه چه‌طور باید این آمار در مورد بخش‌های مختلف ارائه شود باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی همچنین درباره‌ی وضعیت مالی پروژه موتور جست‌وجو اظهار کرد: هر پروژه‌ای با برخی مشکلات مالی مواجه است. بخشی از هزینه‌های این پروژه نیز از درآمد‌های پروژه‌های جانبی به دست می‌آید، اما وزارت ارتباطات تصمیم دارد هم به لحاظ زیرساختی و هم اختصاص پهنای باند، دیتاسنتر و همچنین به لحاظ مالی به این پروژه کمک کند.
در مراسم رونمایی از این جستوجوگر بومی اعلام شد که هدف از آن تامین بخشی از نیازمندی‌های مردم از طریق توانمندی داخلی است. اما اشکالاتی نیز به تمام جست‌وجوگرهای داخلی وارد می‌شد که فیلترینگ اطلاعات و کیفیت پایین جست‌وجو از جمله آنها بود.
طراح تازه‌ترین طرح جستوجوگر بومی یعنی همان موتور «یوز» به پاسخگویی به برخی ابهامات درباره این موتور پرداخت و آینده جستوجوگر «یوز» را تشریح کرد.
مهدی نقوی در پاسخ به این سوال که آیا نتایج جست‌وجو در این موتور، فیلتر شده و با طبقه‌بندی خاصی نمایش داده می‌شود، گفت: با قاطعیت اعلام می‌کنم که نه در این موتور جست‌وجو و نه در هیچ موتور بومی دیگری نه فیلترینگ و نه طبقه‌بندی اطلاعات اتفاق نمی‌افتد.
او با تاکید بر اینکه سیستم طبقه‌بندی اطلاعات در موتورهای جست‌وجو امکان‌پذیر نیست، اظهار کرد: چراکه موتورهای جست‌وجو مبنای علمی و تحقیقاتی دارند و براساس الگوریتم‌هایی طراحی می‌شوند که براین اساس بهترین اطلاعات و نتایج را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
وی افزود: اینکه موتورهای جست‌وجوی بومی نتایج غیرحقیقی یا غیرمرتبطی را به کاربر نمایش می‌دهد، امری غیرواقع است، زیرا باعث می‌شود این موتورها مشتریان خود را از دست بدهد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی تفاوت جست‌وجو در یک موتور بومی و غیربومی تصریح کرد: وقتی واژه‌ای در موتوری مانند گوگل سرچ می‌شود ممکن است نتایجی را به کاربران ایرانی ارائه دهد که برخی از سایت‌های آن در کشور فیلتر شده و غیرقابل دسترسی باشد.
نقوی ادامه داد: این در حالی است که جست‌وجوگرهای بومی نتایجی را به کاربر ارائه می‌دهند که همگی آنها در کشور قابل دسترسی باشد، چرا که اگر این نتایج به سایت‌هایی ارجاع دهد که فیلتر‌شده‌اند عملا نتایج بی‌فایده و غیرقابل استفاده‌ای خواهند داشت. درحالی که نتایج جست‌وجو در موتورهای جستوجوگر ایرانی صددرصد قابل استفاده و مفید است.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین با تاکید بر اینکه موتور جست‌وجوی ایرانی به خودی خود هیچ نقشی در فیلتر کردن اطلاعات هیچ نقشی را ایفا نمی‌کنند، درباره میزان استقبال از «یوز» اظهار کرد: خوشبختانه طبق آمار در طی دو هفته از راه‌اندازی این موتور تعداد کاربران رضایت‌بخش بوده است و به‌طور متوسط روزانه نزدیک به 400 هزار بازدید از سایت می‌شود.
وی ادامه داد: البته این میزان در روزهای مختلف متفاوت است ولی در برنامه‌های آینده قرار است تبلیغات بیشتری برای این موتور جست‌وجو انجام شود.
بهره‌برداری از فاز اول «یوز»
او با اشاره به اینکه پروژه یوز طی سه تا چهار سال گذشته آغاز شده است، گفت: برای این پروژه چند فاز تعریف کرده‌ایم، چرا که پروژه‌های بزرگی مانند موتور جست‌وجو پروژه‌هایی نیستند که تمامی داشته باشند بلکه باید توسعه پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر فاز اول موتور جست‌وجوی یوز به پایان رسیده است، اظهار کرد: قرار است در فاز دوم منابع انگلیسی این موتور افزایش پیدا کرده و به شش میلیارد منبع برسد و در فاز سوم نیز منابع اطلاعاتی به سه زبان عربی، انگلیسی و فارسی به 24 میلیارد منبع افزایش پیدا خواهد کرد.
موتورهای جست‌وجو؛ پایه‌های شبکه ملی اطلاعات
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی ارتباط این موتور با طرح شبکه ملی اطلاعات اظهار کرد: درواقع وظیفه موتورهای جست‌وجو جمع‌آوری اطلاعات از سطح وب است و از سوی دیگر شبکه ملی اطلاعات نیز با هدف انتقال پایگاه اطلاعاتی به داخل کشور طراحی می‌شود.
نقوی با اشاره به اینکه در شبکه ملی اطلاعات، دیگر لازم نیست کاربر داخلی برای به دست آوردن اطلاعات داخلی کشور به پایگاه‌های داده در خارج از کشور ارجاع داده شود، گفت: بنابراین اگر در این شبکه موتور جست‌وجوی خارجی وظیفه‌ی جست‌وجوی اطلاعات داخلی را برعهده داشته باشد، این امر با شبکه ملی اطلاعات ناهمگون خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه جست‌وجوگرهای ملی پایه‌های اصلی شبکه ملی اطلاعات به حساب می‌آیند، گفت: این جستوجوگرها می‌توانند با استفاده از پایگاه‌های داخلی نیاز کاربر را برطرف کنند و به این شکل دیگر لازم نیز ترافیک داده به خارج از کشور برود که این امر هم برای دولت هزینه‌بر خواهد بود و هم جلوی تحقق شبکه ملی اطلاعات را می‌گیرد.
به گفته نقوی دانشگاه‌های شریف، تهران، تربیت مدرس و علم و صنعت از جمله دانشگاه‌هایی هستند که در طراحی یوز سهیم بوده‌اند.
نقش حمایتی دولت در برابر «یوز»
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی ارتباط سازمان فناوری اطلاعات با جستوجوگر یوز تصریح کرد: این سازمان به عنوان بخش دولتی از این پروژه حمایت می‌کند.
وی افزود: با توجه به اینکه پروژه‌های بزرگی مانند موتور جست‌وجو در اوایل درآمدزایی ندارند، بنابراین بخش خصوصی به راحتی نمی‌تواند از پس هزینه‌های آن برآید و لازم است دولت تا زمان رسیدن به درآمدزایی از این پروژه‌ها حمایت کند.
نقوی همچنین خاطرنشان کرد: زمانی که پروژه یوز به اندازه لازم پیشروی داشته باشد و در بازار جست‌وجو جایگاه خود را پیدا کند می‌تواند از طرق مختلف به درآمدزایی برسد و در این زمان دیگر دولت پشتیبانی مالی از آن نخواهد کرد، بلکه به عنوان یک شرکت خصوصی باید هزینه‌های خود را تامین کند.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی ارتباط بین جستوجوگر یوز و پارسی‌جو اظهار کرد: این دو موتور جست‌وجو دو پروژه جداگانه هستند و دولت به دنبال این است که به جای یک پروژه از همه پروژه‌ها در این زمینه حمایت و آنها را به بازار رقابت وارد کند.
نقوی تصریح کرد: البته دو پروژه موتور جست‌وجو تقابلی با یکدیگر ندارد، بلکه هر کدام بخشی از این بازار را در بر می‌گیرد و با توجه به اینکه ما در زمینه‌ی جستوجوگرها عقب هستیم، اضافه کردن فعالان این حوزه در شرایط فعلی مشکلی را ایجاد نمی‌کند.
وی افزود: در حال حاضر موتور جست‌وجوی پارسی‌جو بیش از 200 میلیون صفحه را در فضای وب پوشش می‌دهد.
ویژگی‌های «یوز»
طراح موتور جست‌وجوی یوز درباره‌ی قابلیت‌های این موتور اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های فعلی یوز بحث «پدیده‌یابی» است، یعنی این موتور سطح اخبار و وبلاگ‌ها به طور مداوم زیر نظر دارد و هرگونه تغییری که در اطلاعات آنها ایجاد شود را به نتایج جست‌وجو اضافه و درصورت اهمیت به صورت خودکار آن را به کاربر نشان می‌دهد.
نقوی افزود: بخش تصویر در موتور جست‌وجوی یوز قرار است در آینده بهبود پیدا کند. در حال حاضر نیز یک سری پایگاه داده در این موتور وجود دارد که در پاسخ به جست‌وجوی برخی از کلمه‌ها برخی نتایج را به صورت مستقیم و در بالای صفحه نمایش می‌دهد.
وی در این باره خاطرنشان کرد: مثلا اگر کلمه‌ای مانند آب و هوا در این موتور جست‌وجو سرچ شود، در ابتدای نتایج آب و هوای منطقه نمایش داده می‌شود و سپس نام سایت‌های متناسب به ترتیب نشان داده خواهد شد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز همچنین درباره‌ی دیگر سرویس‌های این موتور جست‌وجو در آینده گفت: سرویس ویدئو نیز قرار است به جستوجوگر یوز افزوده شود و همچنین قصد داریم هرماه یک سرویس جدید را به یوز اضافه کنیم که البته راه‌اندازی این سرویس‌ها در نتایج جست‌وجو اثر‌گذار خواهد بود تا این موتور را هوشمند‌تر کند و کاربر نیز در انتخاب سرویس‌ها گیج نشود.
نقوی همچنین با اشاره به اضافه‌شدن سایت‌های جانبی به جستوجوگر یوز تصریح کرد: اضافه کردن بخش‌هایی مثل ایمیل، ترجمه‌گر و شبکه اجتماعی مبتنی بر موبایل و وب از جمله برنامه‌هایی است که در فاز دوم یوز به آن توجه خواهد شد.
طراح موتور جست‌وجوی یوز افزود: درواقع در فازهای بعدی هم به لحاظ کمی یعنی سرعت و تعداد کاربر و سخت‌افزار و هم به لحاظ کیفی به معنای افزایش سرویس‌های ارزش افزوده، موتور جست‌وجو پیشرفت خواهد کرد.
وی درباره‌ی دیتاسنتر‌های موتور جست‌وجوی یوز گفت: در حال حاضر مرکز پژوهشی این موتور با توجه به اینکه تنها یک نوع داده خاص را ذخیره می‌کنند تنها مرکزی است که این مزیت را دارد، زیرا دیتاسنتر‌هایی با ظرفیت بالاتر نیز وجود دارند اما انواع مختلف داده را در خود ذخیره می‌کند.
طراح موتور جست‌وجوی یوز افزود: با پشتیبانی وزارت ارتباطات قرار است ظرفیت این دیتاسنتر به 10 برابر افزایش پیدا کند تا پروژه پیش رفته و نیازمندی‌های صفحات فارسی، عربی، انگلیسی را تا حد خوبی پاسخگو باشد.
نقوی درباره‌ی ارائه آمار جست‌وجو از سوی «یوز» اظهار کرد: در حال حاضر آمار کلمه‌های پربازدید را داریم، ولی اینکه چه‌طور باید این آمار در مورد بخش‌های مختلف ارائه شود باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی همچنین درباره‌ی وضعیت مالی پروژه موتور جست‌وجو اظهار کرد: هر پروژه‌ای با برخی مشکلات مالی مواجه است. بخشی از هزینه‌های این پروژه نیز از درآمد‌های پروژه‌های جانبی به دست می‌آید، اما وزارت ارتباطات تصمیم دارد هم به لحاظ زیرساختی و هم اختصاص پهنای باند، دیتاسنتر و همچنین به لحاظ مالی به این پروژه کمک کند.
