صراط: امروز بررسی کلیات لایحه بودجه سال 94 در مجلس شروع شد. هر چند در این نشست علنی، حسن روحانی حضور نداشت، ولی موافق و مخالفان بودجه، نقطه نظرات خود را بیان کردند و مجلس برای میزان کردن دخل و خرج کشور در سال آینده، وارد شور شده است.
اولین روز از بررسی بودجه 94 کل کشور صبح روز یکشنبه، بیست و ششم بهمن ماه با ارائه گزارش کمیسیون تلفیق در دستور کار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.
جلسه علنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی کلیات لایحه بودجه 94 و نیز ادامه رسیدگی به لایحه بودجه 94 کل کشور با حضور 198 نفر از نمایندگان مجلس به ریاست علی لاریجانی رییس مجلس شورای صبح امروز آغاز شد.
در ابتدای جلسه اسامی موافقان و مخالفان کلیات لایحه بودجه 94 کل کشور توسط مهرداد بذرپاش عضو هیات رئیسه مجلس به این شرح قرائت شد:
مخالفان: هادی قوامی نماینده اسفراین، محمد حسن آصفری نماینده اراک، محمد ابراهیم رضایی، نادر قاضی پور، عباس قائدرحمت، محمدحسن ابوترابی‌فرد، حسین فتاحی، عبدالرحمان رستمیان، علی نعمت چهاردولی، الیاس نادران.
موافقان: هادی حسینی، حمیدرضا عزیزی، ایرج ندیمی، حبیب برومند، مجید منصوری، عزیز اکبریان، کمال‌الدین پیرموذن، سلیمان عباسی، غلامرضا کاتب و امیرآبادی.
انتقاد توکلی به عدم توزیع جداول بودجه ای
احمد توکلی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نسبت به عدم توزیع جداول لایحه بودجه 94 انتقاد کرد و از هیأت رئیسه خواست که جلسات مجلس برای بررسی جزئیات را در یک شیفت برگزار کند تا نمایندگان فرصت مطالعه لایحه بودجه را داشته باشند.
علی لاریجانی رئیس مجلس در پاسخ به این تذکر، گفت: جداول بودجه به اصلاحاتی احتیاج داشت و اکنون در حال چاپ است و به زودی بین نمایندگان توزیع می‌شود.
او در پاسخ به تذکر نادران نماینده تهران در خصوص دلیل حضور نیافتن رئیس‌جمهور در جلسه بررسی کلیات لایحه بودجه 94 نیز گفت: از رئیس جمهور برای حضور در این جلسه دعوت شده است.
یک مخالف: بودجه 94، تورم زاست
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با انتقاد از افزایش تعداد تبصره‌های لایحه بودجه توسط کمیسیون تلفیق، گفت: لایحه فعلی باعث افزایش قیمت و تورم در سال 94 می‌شود.
هادی قوامی به عنوان اولین مخالف کلیات لایحه بودجه 94 در جلسه علنی امروز (یکشنبه) مجلس، گفت: در شرایطی که طبق قانون برنامه پنجم باید میزان واریز درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی در سال پایانی برنامه یعنی سال 94 به 34 درصد برسد این میزان در لایحه بودجه 20 درصد در نظر گرفته شده است که این بدان معناست که وابستگی به درآمدهای نفتی همچنان وجود دارد. این یکی از نقاط منفی لایحه بودجه 94 همچون لوایح سالهای قبل بشمار می‌آید.
او در توضیح گفت: اگر بیش از 30 درصد درآمدهای بودجه یک کشور به نفت وابسته شود، به این دولت رانتی گفته می‌شود. ویژگی‌های دولت رانتی این است که شفاف نیست و به جای تولید به توزیع منابع می‌پردازد. حال اینکه طبق سیاست‌های کلی برنامه پنجم وابستگی بودجه جاری کشور به نفت باید صفر شود. از طرف دیگر از ویژگی‌های دولت رانتی این است که دولتی پاسخگو نخواهد بود که این رویکرد باعث افزایش مشکلات اداری و ناکارآیی در سیستم می‌شود.
قوامی کاهش نرخ تورم و بیکاری را یکی از احکام و برنامه‌های بالادستی خواند و گفت: در لایحه بودجه 94 برنامه مشخصی برای ایجاد شغل برای فارغ‌التحصیلان بیکار در نظر گرفته نشده است حال اینکه آمار بیکاران در این قشر بالای 25 درصد است که این یک چالش جدی است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزایش قیمت را یک نقطه منفی در لایحه بودجه خواند و گفت: مجلس قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت را تصویب کرد تا تبصره‌های بودجه کم شود اما متأسفانه کمیسیون تلفیق لایحه دولت با 20 تبصره را به 40 تبصره افزایش داد. احکامی که ماهیت افزایش قیمت دارد آن هم در شرایطی که کشور در شرایط تحریمی قرار دارد و باید تمامی تلاش‌های در جهت کاهش قیمت‌ها انجام شود.
قوامی با بیان اینکه لایحه فعلی افزایش قیمت را در سال 94 به وجود می‌آورد، گفت: کمیسیون تلفیق افزایش مالیات‌ها را تصویب کرده است. حال اینکه باید سهم درآمدهای مالیاتی از طریق شناسایی پایه‌های مالیاتی و نه درآمدهای مالیاتی محقق شود.
قوامی همچنین در خصوص هدفمندی یارانه‌ها طبق لایحه بودجه، گفت: باید تمام تلاش‌ها در اجرای قانون هدفمندی بر اساس تعریف اولیه آن صورت گیرد. ما هم معتقدیم که نباید یارانه نقدی به صورت یکسان بین تمامی خانوارها پرداخت شود. اما مصوبه کمیسیون تلفیق در خصوص پرداخت یارانه ابهاماتی دارد همچون اینکه معلوم نیست منظور از درآمد خانوار چیشت. آیا باید درآمد سرپرست خانوار 2.5 میلیون باشد یا درآمد مجموع اعضای خانوار در نظر گرفته شده است.
نماینده اراک: نظارت مالیاتی در بودجه ضعیف است
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نظارت خاصی برای پرداخت مالیات‌ها برای افراد پردرآمد وجود ندارد، گفت: افرادی مانند بابک زنجانی یا مربی تیم فوتبال درآمد بالایی دارند اما در پرداخت مالیات نظارت‌های قانونی وجود ندارد.
محمدحسن آصفری که در مخالفت با کلیات لایحه بودجه صبحت می‌کرد، ضمن تاکید بر ضرورت توجه به مالیات‌ها در بودجه گفت: همان‌طور که می‌دانید مردم با مشکلاتی از قبیل رکود اقتصادی و مسائل تورمی مواجه هستند، چه افزایش درآمدی برای مردم وجود داشته است که تصمیم داریم بخشی از مالیات‌ها را افزایش دهیم.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی گفت: بهتر است به سراغ دلال‌ها و واسطه‌هایی که پول‌هایی را از دولت می‌گیرند و فرار مالیاتی دارند برویم؛ زیرا افرادی هستند که درآمد آنها بسیار بالاست مانند بابک زنجانی یا مربی تیم فوتبال اما در پرداخت مالیات متاسفانه نظارت، قانون یا آیین‌نامه‌ای برای این قبیل افراد وجود ندارد.
او به مساله وام ازدواج نیز اشاره کرد و گفت: در سال جاری وزیر امور اقتصادی و دارایی با حضور در مجلس در این خصوص پاسخگو بود اما متاسفانه اقدامی که باید انجام شود صورت نگرفته است چرا که کمتر از مبلغ 10 میلیون تومان نمی‌تواند راهگشایی برای جوانان باشد.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی همچنین به مساله تحقق اجرای اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و گفت: برخی از نمایندگان می‌گویند که به این موضوع توجه شده است اما بسیاری از وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها، ارگان‌ها و مجموعه‌هایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند املاک مازادی دارند که هیچ استفاده‌ای از آنها نمی‌کنند.
آصفری گفت: گرچه امروز با کاهش قیمت نفت یا عدم فروش نفت مواجه هستیم اما معتقدیم اقتصاد مقاومتی یعنی از امکاناتی که داریم باید بهینه استفاده کنیم.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی اشتغالزایی را از دیگر عواملی عنوان کرد که باید در بودجه برای آن چاره‌ای اندیشیده شود، گفت: خانواده‌های بسیاری هستند که با مشکل اشتغال مواجه هستند و این در حالی است که متاسفانه برخی بانک‌ها پول مردم را به عنوان قرض‌الحسنه می‌گیرند اما سود نمی‌دهند و بعد مجدد همان پول مردم را با درصد سود بالاتری در اختیار مردم می‌گذارند که متاسفانه هیچ نظارتی نمی‌شود.
او با بیان اینکه کارخانه‌هایی وجود دارند که توانایی خوبی در رقابت‌پذیری و نیز ارائه تسهیلات دارند، گفت: اما متاسفانه با عدم تسهیلات از سوی صنایع مواجه هستیم و به جای اینکه 30 درصد از منابع خود را استفاده کنند صددرصد آن را به کار می‌گیرند.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مساله هدفمندی یارانه‌ها نیز گفت: گفته شده خانوارهایی که تا 2/5 میلیون تومان حقوق دارند از یارانه برخوردار شوند. چه تضمینی وجود دارد که برای خانواده‌های که دارای شش نفر عضو است همین میزان در نظر گرفته شود و برای خانواده‌ای که دو نفر عضو دارد نیز همین مبلغ و این با هیچ منطقی سازگار نیست.
آصفری در پایان بر توجه به مساله اوراق مشارکت وقفی در لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: سال گذشته مردم در این مساله مشارکت خوبی داشتند اما امسال حذف شده و توجهی به این مساله صورت نگرفته است.
یک موافق: وابستگی کشور به نفت، کم می شود
نمایند مردم قائمشهر ارائه دیر هنگام لایحه بودجه در سالهای قبل مشکلات متعددی را برای کشور ایجاد کرد اما دولت یازدهم در دو سالی که مسئول تنظیم بودجه بوده همواره لایحه را به موقع و در مهلت قانونی به مجلس تقدیم کرده است که این جای تقدیر دارد.
سید هادی حسینی که به عنوان موافق لایحه بودجه 94 کل کشور و پیش از آغاز بررسی لایحه بودجه در جلسه علنی امروز مجلس سخن می‌گفت با اشاره به نقاط قوت بودجه پیشنهادی دولت و تاکید کمیسیون تلفیق در اصلاح نواقص آن گفت: در شرایطی که قیمت نفت به چالش جدی در کشور تبدیل شده بود دولت توانست این لایحه بودجه را با کمترین وابستگی به نفت تقدیم مجلس کند که این نوع بودجه نویسی در گذشته کمتر دیده شده بود و تحقق آرزوی ما و خواست رهبری در این بخش از بودجه ستودنی است. همچنین معقول کردن نسبت سهم عمرانی و توسعه‌ای نسبت به بودجه جاری کشور نیز از دیگر نقاط قوت لایحه بودجه است.
او گفت: توجه به سازندگی و آبادانی و کاهش سهم بودجه جاری کشور نسبت به بودجه عمرانی و توسعه‌ای می‌تواند بسیاری از مسائل و مشکلات را در حوزه‌ی عمران و توسعه و تامین زیرساخت‌ها در کشور مرتفع کند و در بودجه به دنبال ایجاد ثبات قیمت‌ها و کاهش فشار بر مردم بوده نیز نکته مثبتی است.
نماینده مردم قائمشهر در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: سالهای قبل شاهد فشار مستمر بر مردم بر اثر نبود ثبات در قیمت‌ها بودیم. اما دولت امسال به درستی به دنبال ایجاد برقراری ثبات و مدیریت قیمت‌ها در لایحه بودجه بوده است.
همچنین سهم مالیات‌ها و کاهش فرار‌های مالیاتی و جلوگیری از بی قانونی در موضوع مالیات که با همکاری مجلس محقق شد در بودجه امسال به خوبی دیده می‌شود.
او ادامه داد: اقتصاد مقاومتی که مورد تاکید مجلس و مورد توجه رهبری بوده است در بودجه امسال نقش پررنگی دارد و اقتصاد دانش بنیان که یکی دیگر از مطالبات رهبری از دولت بوده است در بودجه امسال به خوبی دیده شده است و کمیسیون تلفیق نیز با ترکیب مناسب جدید خود که نشان داد تصمیم مجلس برای ایجاد ترکیب جدید در کمیسیون تلفیق موثر بوده است در بهبود شرایط بودجه نقش مهمی ایفا کرد.
او در بخش پایانی صحبت‌های خود به عنوان موافق لایحه بودجه 94 کل کشور توجه به سهم مناطق محروم وروستاها و بهبود بودجه‌های ایجاد زیرساخت در مناطق محروم را از دیگر نکات مثبت بودجه دوم دولت تدبیر و امید دانست و گفت: مطالبه مردم از نمایندگان برای رفع محرومیت در روستاها و ایجاد اشتغال که در سنوات گذشته در کشور مغفول مانده بود در بودجه امسال دیده شده و در بحث هدفمندی یارانه‌ها نیز کمیسیون تلفیق تصمیمات مناسبی را برای بهبود شرایط کشور گرفته است. ضمن آن که بودجه دانشگاهها و مراکز علمی و انضباط مالی در کلیات بودجه و توجه به حوزه آب نیز از نکات مثبت دیگری است که امیدواریم در بودجه امسال و کمک نمایندگان و رای قاطع مجلس هر چه سریعتر به اجرا درآید.
تابش: بودجه، شفاف و پاسخگوی نیازها است
نماینده مردم یزد در موافقت با کلیات بودجه سال 94، شفافیت و قدرت پاسخگویی را از ویژگی‌های این بودجه برشمرد.
حمیدرضا تابش در ابتدای سخنان خود با اشاره به راهپیمایی 22 بهمن آن را پیامی به قدرت‌های استکباری دانست که مردم با حمایت از دولتمردان، ترقی، پیشرفت و توسعه در کشور را رقم خواهند زد و در صورتی که به منافع ملی خدشه وارد شود همچون ید واحده در مقابل زیاده‌خواهی‌های مستکبران خواهند ایستاد.
او ابراز امیدواری کرد: بتوانیم با مدیریت خوب و بودجه‌ریزی مطلوب ثمره مطلوبی ببریم و کشور را در مدار ترقی و رشد قرار دهیم و از رنج مردم بکاهیم و در جهت خواسته‌ها و مطالبات آنان گام برداریم.
این نماینده اصلاح‌طلب مجلس از دولت به دلیل تقدیم به موقع بودجه و ارائه گزارش عملکرد بودجه در سال 93 تشکر کرد و گفت: گزارش عملکرد بودجه تصمیم‌گیری را برای نمایندگان واقع‌بینانه می‌کند. در سنوات گذشته نیز تأکید بر گزارش عملکرد بود اما اهتمامی برای آن وجود نداشت.
تابش با اشاره به شفافیت بودجه سال 94 نیز تأکید کرد: همه فعل و انفعالات شفاف و قابل پیگیری و قابل مقایسه است که نظارت را بالا برده و دولت را در مقام پاسخگویی قرار می‌دهد.
او گفت: به علاوه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در این بودجه تبلور دارد. به عنوان مثال می‌توان کاهش وابستگی به نفت را نام برد. در سال 93 از 211 هزار میلیارد منابع عمومی 100 هزار میلیارد از طریق مالیات و سایر درآمدها و 78 هزار میلیارد از طریق نفت تأمین می‌شد. اما در بودجه سال 94، 120 هزار درآمد مالیاتی دیده شده و تنها 70 هزار میلیارد تومان از نفت برداشت می کنیم که در کمیسیون تلفیق به 54 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است.
این نماینده مجلس توجه به اقتصاد دانش بنیان و افزایش 300 میلیون دلاری اعتبارات صندوق نوآوری و شکوفایی و توجه به مناطق محروم را از سایر ویژگی‌های بودجه برشمرد و افزود: با وجود کاهش درآمدهای نفتی اعتبارات محرومیت زدایی به 6000 میلیارد افزایش پیدا کرده که بالغ بر 70 درصد افزایش بوده است.
تابش با اشاره به تداوم اجرای طرح سلامت در بودجه سال 94 نیز گفت: تا قبل از اجرای این طرح مردم 35 درصد هزینه‌های درمان را از جیب خود پرداخت می‌کردند اما با اجرای طرح سلامت این هزینه به کمتر از 10 درصد رسیده که مورد استقبال همه مردم بوده است.
او در ادامه نطق خود به سایر نقاط قوت بودجه از جمله تخصیص هزار میلیارد برای بهره‌وری افزایش آب، 1400 میلیارد برای آب روستایی، 55 میلیارد برای مقابله با ریزگردها و حمایت از دریاچه‌ها و تالاب‌ها، افزایش 250 درصدی اعتبارات تقویت بنیه دفاعی و رسیدن آن به 1760 میلیارد، افزایش 90 درصدی اعتبارات تکمیل مجتمع‌های ورزشی نیمه‌تمام و افزایش درآمد مالیاتی دولت از طریق شناسایی فعالان اقتصادی که مالیات نمی‌دهند اشاره کرد.
او همچنین گفت: بودجه طرح‌های عمرانی از 42 هزار به 50 هزار میلیارد و در مجموع 25 درصد رشد داشته که مبلغ 7400 میلیارد نیز برای آب و خاک به این اعتبار اضافه خواهد شد.
تابش در پایان ابراز امیدواری کرد: با توجه به شفاف گویی و قدرت پاسخگویی، بودجه 94 با رأی بالایی در مجلس به تصویب برسد که پیامی است برای ایستادگی و تفاهم دولت و مجلس در مقابل دولت‌های استکباری.
ندیمی: بودجه94 برای محیط زیست، مناسب است
یک عضو کمیسیون تلفیق با تاکید بر این که خوزستان پاره تن ایران است گفت که این کمیسیون برای رفع مشکل آلودگی، خشکسالی و به طور کلی در موضوع محیط زیست بودجه مناسبی را در نظر گرفته است.
ایرج ندیمی نیز به عنوان موافق، گفت: مباحثی که تاکنون در مخالفت با کلیات لایحه بودجه مطرح شده شبیه نطق‌های میان دستور است و ارتباطی با بودجه ندارد.
او گفت: برخی از نمایندگان مطرح کردند که در بودجه توجهی به روستاها نشده است، حال اینکه 500 میلیون دلار در بودجه برای آب روستاها از صندوق برداشت شده است و برای گاز نیز 4 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. صحبت‌ها به گونه‌ای مطرح شد که انگاراول انقلاب است.
ندیمی با بیان این که در بودجه سهم مالیات بیشتر از نفت در نظر گرفته شده است گفت: نمایندگان باید به این موضوع توجه کنند که کشورداری سخت‌تر از آن است که ما در مباحث مطرح می‌کنیم.
او با تاکید بر این که کمیسیون تلفیق برای بررسی لایحه بودجه به موضوع گاز رسانی شهرها و روستاها توجه ویژه‌ای داشته است گفت: که از دیگر موارد مورد توجه کمیسیون موضوع رسیدگی به وضعیت خشکسالی و آلودگی زیست محیطی است چون محیط‌زیست و بهداشت از اصول زندگی به شمارمی‌رود و باید بر آن برنامه وجود داشته باشد.
این عضو کمیسیون تلفیق با بیان اینکه 6 هزار میلیارد برای احیای تالاب، کنترل آلودگی و ریزگرها در نظر گرفته شده است به هجوم ریزگردها در خوزستان اشاره کرد و گفت: خوزستان پاره تن ایران است، مگر می‌شود وضعیت خوزستان نادیده گرفته شود.
ندیمی با بیان اینکه باید حقوق معوقه معلمان پرداخت شود گفت که در لایحه بودجه در این خصوص ملاحظاتی دیده شده وبه طوری برای بهبود وضعیت مدارس در خصوص وضعیت گرمایشی و همچنین تعمیر خوابگاهها و دانشگاه نیز بودجه‌ای درنظر گرفته شده است.
نماینده‌ی مرم لاهیجان با اشاره به در نظر گرفته شدن جریمه برای سربازان غایب گفت: مجلس و دولت تدبیر کردند و جریمه‌ای برای سربازان غایب در نظر گرفتند تا این طور نباشد که هر کسی سربازی نرفت انگار اتفاقی رخ نداده است.
ندیمی با بیان این در لایحه بودجه هدف رسیدن به رشد سرمایه‌گذاری 4 درصد است گفت که برنامه در نظر گرفته شده در لایحه بودجه رسیدن به تورم 14 درصدی است که اکنون تورم 17 درصد می‌باشد، همچنین هدف آن است که رشد نقدینگی به 17 درصد برسد.
او با بیان اینکه در موضوع پرداخت یارانه‌ها نیز کمیسیون تلفیق تمرینات لازم را در نظر گرفته است گفت: طبق تاکید تمامی نمایندگان توزیع عادلانه یارانه نقدی صورت نمی‌گیرد، به همین دلیل کمیسیون تلفیق تدبیر کرد، تدبیری برای پرداخت یارانه انجام داد البته بنده هم این ابهام را قبول دارم که مشخص نیست منظور از پرداخت یارانه به خانواده‌های با درآمد کمتر از 2/5 میلیون تومان چیست. آیا منظور درآمد سرپرست خانوار و یا مجموع درآمد اعضای خانوار است.
این عضو کمیسیون تلفیق با بیان این که امسال بهترین کمیسیون تلفیق را داشتیم گفت: امسال کمیسیون تلفیق کار جمعی را ملاک قرار داد و از دخالت‌های شخصی برخی از دوستان در سالهای گذشته دیگر خبری نبود.
کاهش وابستگی بودجه به نفت از نقاط برجسته لایحه است
نماینده مردم پارس‌آباد در مجلس، کاهش وابستگی بودجه به نفت را از نقاط برجسته لایحه بودجه 94 عنوان و تاکید کرد که این مساله این فرصت را فراهم می آورد تا به سایر بخش‌ها از جمله کشاورزی و صنعت توجه شود.
حبیب برومند که در موافقت با کلیات لایحه بودجه صحبت می‌کرد، با بیان اینکه لایحه بودجه امسال لایحه‌ای کارشناسی شده است، گفت: ما نمایندگان مجلس نیز موظف هستیم لایحه بودجه و یا هر حادثه ملی را به طور مجموع مورد بررسی قرار دهیم.
او ضمن انتقاد از اینکه هیچ دولتمردی به استان متبوعش جهت افتتاح یا کلنگ‌زنی پروژه‌ای سفر نکرده است، گفت: اما انصاف حکم می‌کند که از نکات برجسته لایحه بودجه 94 نیز یاد کرد. نخست اینکه اولین بار است وابستگی بودجه به نفت به یک سوم کاهش می‌یابد و اگر لایحه بودجه هیچ نقطه قوتی نداشت همین موضوع یک نقطه قوت به شمار می‌رود.
نماینده مردم پارس آباد در مجلس خاطرنشان کرد: در سالیان گذشته بیشتر تکیه بودجه به نفت بود اما این مساله اکنون باعث می‌شود که وابستگی به نفت کاهش یافته و سایر بخش‌ها از جمله کشاورزی و صنایع مورد توجه بیشتری قرار گیرند.
این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس توجه به اقتصاد دانش بنیان برای تحقق اقتصاد مقاومتی را از دیگر نکات حائز اهمیت در بودجه 94 عنوان کرد و گفت: توجه به احکام برنامه پنجم نیز از برجستگی دیگر لایحه بودجه 94 می‌باشد که در این لایحه از سوی دولت مورد توجه قرار گرفته است.
برومند در پایان با اشاره به وضعیت بودجه عمرانی ابراز امیدواری کرد که این موضوع بهبود یافته و افزایش چشمگیر و قابل دفاعی داشته باشد.
مذاکرات درباره بودجه 94 همچنان در مجلس ادامه دارد.
اولین روز از بررسی بودجه 94 کل کشور صبح روز یکشنبه، بیست و ششم بهمن ماه با ارائه گزارش کمیسیون تلفیق در دستور کار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.
جلسه علنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی کلیات لایحه بودجه 94 و نیز ادامه رسیدگی به لایحه بودجه 94 کل کشور با حضور 198 نفر از نمایندگان مجلس به ریاست علی لاریجانی رییس مجلس شورای صبح امروز آغاز شد.
در ابتدای جلسه اسامی موافقان و مخالفان کلیات لایحه بودجه 94 کل کشور توسط مهرداد بذرپاش عضو هیات رئیسه مجلس به این شرح قرائت شد:
مخالفان: هادی قوامی نماینده اسفراین، محمد حسن آصفری نماینده اراک، محمد ابراهیم رضایی، نادر قاضی پور، عباس قائدرحمت، محمدحسن ابوترابی‌فرد، حسین فتاحی، عبدالرحمان رستمیان، علی نعمت چهاردولی، الیاس نادران.
موافقان: هادی حسینی، حمیدرضا عزیزی، ایرج ندیمی، حبیب برومند، مجید منصوری، عزیز اکبریان، کمال‌الدین پیرموذن، سلیمان عباسی، غلامرضا کاتب و امیرآبادی.
انتقاد توکلی به عدم توزیع جداول بودجه ای
احمد توکلی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نسبت به عدم توزیع جداول لایحه بودجه 94 انتقاد کرد و از هیأت رئیسه خواست که جلسات مجلس برای بررسی جزئیات را در یک شیفت برگزار کند تا نمایندگان فرصت مطالعه لایحه بودجه را داشته باشند.
علی لاریجانی رئیس مجلس در پاسخ به این تذکر، گفت: جداول بودجه به اصلاحاتی احتیاج داشت و اکنون در حال چاپ است و به زودی بین نمایندگان توزیع می‌شود.
او در پاسخ به تذکر نادران نماینده تهران در خصوص دلیل حضور نیافتن رئیس‌جمهور در جلسه بررسی کلیات لایحه بودجه 94 نیز گفت: از رئیس جمهور برای حضور در این جلسه دعوت شده است.
یک مخالف: بودجه 94، تورم زاست
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با انتقاد از افزایش تعداد تبصره‌های لایحه بودجه توسط کمیسیون تلفیق، گفت: لایحه فعلی باعث افزایش قیمت و تورم در سال 94 می‌شود.
هادی قوامی به عنوان اولین مخالف کلیات لایحه بودجه 94 در جلسه علنی امروز (یکشنبه) مجلس، گفت: در شرایطی که طبق قانون برنامه پنجم باید میزان واریز درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی در سال پایانی برنامه یعنی سال 94 به 34 درصد برسد این میزان در لایحه بودجه 20 درصد در نظر گرفته شده است که این بدان معناست که وابستگی به درآمدهای نفتی همچنان وجود دارد. این یکی از نقاط منفی لایحه بودجه 94 همچون لوایح سالهای قبل بشمار می‌آید.
او در توضیح گفت: اگر بیش از 30 درصد درآمدهای بودجه یک کشور به نفت وابسته شود، به این دولت رانتی گفته می‌شود. ویژگی‌های دولت رانتی این است که شفاف نیست و به جای تولید به توزیع منابع می‌پردازد. حال اینکه طبق سیاست‌های کلی برنامه پنجم وابستگی بودجه جاری کشور به نفت باید صفر شود. از طرف دیگر از ویژگی‌های دولت رانتی این است که دولتی پاسخگو نخواهد بود که این رویکرد باعث افزایش مشکلات اداری و ناکارآیی در سیستم می‌شود.
قوامی کاهش نرخ تورم و بیکاری را یکی از احکام و برنامه‌های بالادستی خواند و گفت: در لایحه بودجه 94 برنامه مشخصی برای ایجاد شغل برای فارغ‌التحصیلان بیکار در نظر گرفته نشده است حال اینکه آمار بیکاران در این قشر بالای 25 درصد است که این یک چالش جدی است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزایش قیمت را یک نقطه منفی در لایحه بودجه خواند و گفت: مجلس قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت را تصویب کرد تا تبصره‌های بودجه کم شود اما متأسفانه کمیسیون تلفیق لایحه دولت با 20 تبصره را به 40 تبصره افزایش داد. احکامی که ماهیت افزایش قیمت دارد آن هم در شرایطی که کشور در شرایط تحریمی قرار دارد و باید تمامی تلاش‌های در جهت کاهش قیمت‌ها انجام شود.
قوامی با بیان اینکه لایحه فعلی افزایش قیمت را در سال 94 به وجود می‌آورد، گفت: کمیسیون تلفیق افزایش مالیات‌ها را تصویب کرده است. حال اینکه باید سهم درآمدهای مالیاتی از طریق شناسایی پایه‌های مالیاتی و نه درآمدهای مالیاتی محقق شود.
قوامی همچنین در خصوص هدفمندی یارانه‌ها طبق لایحه بودجه، گفت: باید تمام تلاش‌ها در اجرای قانون هدفمندی بر اساس تعریف اولیه آن صورت گیرد. ما هم معتقدیم که نباید یارانه نقدی به صورت یکسان بین تمامی خانوارها پرداخت شود. اما مصوبه کمیسیون تلفیق در خصوص پرداخت یارانه ابهاماتی دارد همچون اینکه معلوم نیست منظور از درآمد خانوار چیشت. آیا باید درآمد سرپرست خانوار 2.5 میلیون باشد یا درآمد مجموع اعضای خانوار در نظر گرفته شده است.
نماینده اراک: نظارت مالیاتی در بودجه ضعیف است
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نظارت خاصی برای پرداخت مالیات‌ها برای افراد پردرآمد وجود ندارد، گفت: افرادی مانند بابک زنجانی یا مربی تیم فوتبال درآمد بالایی دارند اما در پرداخت مالیات نظارت‌های قانونی وجود ندارد.
محمدحسن آصفری که در مخالفت با کلیات لایحه بودجه صبحت می‌کرد، ضمن تاکید بر ضرورت توجه به مالیات‌ها در بودجه گفت: همان‌طور که می‌دانید مردم با مشکلاتی از قبیل رکود اقتصادی و مسائل تورمی مواجه هستند، چه افزایش درآمدی برای مردم وجود داشته است که تصمیم داریم بخشی از مالیات‌ها را افزایش دهیم.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی گفت: بهتر است به سراغ دلال‌ها و واسطه‌هایی که پول‌هایی را از دولت می‌گیرند و فرار مالیاتی دارند برویم؛ زیرا افرادی هستند که درآمد آنها بسیار بالاست مانند بابک زنجانی یا مربی تیم فوتبال اما در پرداخت مالیات متاسفانه نظارت، قانون یا آیین‌نامه‌ای برای این قبیل افراد وجود ندارد.
او به مساله وام ازدواج نیز اشاره کرد و گفت: در سال جاری وزیر امور اقتصادی و دارایی با حضور در مجلس در این خصوص پاسخگو بود اما متاسفانه اقدامی که باید انجام شود صورت نگرفته است چرا که کمتر از مبلغ 10 میلیون تومان نمی‌تواند راهگشایی برای جوانان باشد.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی همچنین به مساله تحقق اجرای اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و گفت: برخی از نمایندگان می‌گویند که به این موضوع توجه شده است اما بسیاری از وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها، ارگان‌ها و مجموعه‌هایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند املاک مازادی دارند که هیچ استفاده‌ای از آنها نمی‌کنند.
آصفری گفت: گرچه امروز با کاهش قیمت نفت یا عدم فروش نفت مواجه هستیم اما معتقدیم اقتصاد مقاومتی یعنی از امکاناتی که داریم باید بهینه استفاده کنیم.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی اشتغالزایی را از دیگر عواملی عنوان کرد که باید در بودجه برای آن چاره‌ای اندیشیده شود، گفت: خانواده‌های بسیاری هستند که با مشکل اشتغال مواجه هستند و این در حالی است که متاسفانه برخی بانک‌ها پول مردم را به عنوان قرض‌الحسنه می‌گیرند اما سود نمی‌دهند و بعد مجدد همان پول مردم را با درصد سود بالاتری در اختیار مردم می‌گذارند که متاسفانه هیچ نظارتی نمی‌شود.
او با بیان اینکه کارخانه‌هایی وجود دارند که توانایی خوبی در رقابت‌پذیری و نیز ارائه تسهیلات دارند، گفت: اما متاسفانه با عدم تسهیلات از سوی صنایع مواجه هستیم و به جای اینکه 30 درصد از منابع خود را استفاده کنند صددرصد آن را به کار می‌گیرند.
نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مساله هدفمندی یارانه‌ها نیز گفت: گفته شده خانوارهایی که تا 2/5 میلیون تومان حقوق دارند از یارانه برخوردار شوند. چه تضمینی وجود دارد که برای خانواده‌های که دارای شش نفر عضو است همین میزان در نظر گرفته شود و برای خانواده‌ای که دو نفر عضو دارد نیز همین مبلغ و این با هیچ منطقی سازگار نیست.
آصفری در پایان بر توجه به مساله اوراق مشارکت وقفی در لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: سال گذشته مردم در این مساله مشارکت خوبی داشتند اما امسال حذف شده و توجهی به این مساله صورت نگرفته است.
یک موافق: وابستگی کشور به نفت، کم می شود
نمایند مردم قائمشهر ارائه دیر هنگام لایحه بودجه در سالهای قبل مشکلات متعددی را برای کشور ایجاد کرد اما دولت یازدهم در دو سالی که مسئول تنظیم بودجه بوده همواره لایحه را به موقع و در مهلت قانونی به مجلس تقدیم کرده است که این جای تقدیر دارد.
سید هادی حسینی که به عنوان موافق لایحه بودجه 94 کل کشور و پیش از آغاز بررسی لایحه بودجه در جلسه علنی امروز مجلس سخن می‌گفت با اشاره به نقاط قوت بودجه پیشنهادی دولت و تاکید کمیسیون تلفیق در اصلاح نواقص آن گفت: در شرایطی که قیمت نفت به چالش جدی در کشور تبدیل شده بود دولت توانست این لایحه بودجه را با کمترین وابستگی به نفت تقدیم مجلس کند که این نوع بودجه نویسی در گذشته کمتر دیده شده بود و تحقق آرزوی ما و خواست رهبری در این بخش از بودجه ستودنی است. همچنین معقول کردن نسبت سهم عمرانی و توسعه‌ای نسبت به بودجه جاری کشور نیز از دیگر نقاط قوت لایحه بودجه است.
او گفت: توجه به سازندگی و آبادانی و کاهش سهم بودجه جاری کشور نسبت به بودجه عمرانی و توسعه‌ای می‌تواند بسیاری از مسائل و مشکلات را در حوزه‌ی عمران و توسعه و تامین زیرساخت‌ها در کشور مرتفع کند و در بودجه به دنبال ایجاد ثبات قیمت‌ها و کاهش فشار بر مردم بوده نیز نکته مثبتی است.
نماینده مردم قائمشهر در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: سالهای قبل شاهد فشار مستمر بر مردم بر اثر نبود ثبات در قیمت‌ها بودیم. اما دولت امسال به درستی به دنبال ایجاد برقراری ثبات و مدیریت قیمت‌ها در لایحه بودجه بوده است.
همچنین سهم مالیات‌ها و کاهش فرار‌های مالیاتی و جلوگیری از بی قانونی در موضوع مالیات که با همکاری مجلس محقق شد در بودجه امسال به خوبی دیده می‌شود.
او ادامه داد: اقتصاد مقاومتی که مورد تاکید مجلس و مورد توجه رهبری بوده است در بودجه امسال نقش پررنگی دارد و اقتصاد دانش بنیان که یکی دیگر از مطالبات رهبری از دولت بوده است در بودجه امسال به خوبی دیده شده است و کمیسیون تلفیق نیز با ترکیب مناسب جدید خود که نشان داد تصمیم مجلس برای ایجاد ترکیب جدید در کمیسیون تلفیق موثر بوده است در بهبود شرایط بودجه نقش مهمی ایفا کرد.
او در بخش پایانی صحبت‌های خود به عنوان موافق لایحه بودجه 94 کل کشور توجه به سهم مناطق محروم وروستاها و بهبود بودجه‌های ایجاد زیرساخت در مناطق محروم را از دیگر نکات مثبت بودجه دوم دولت تدبیر و امید دانست و گفت: مطالبه مردم از نمایندگان برای رفع محرومیت در روستاها و ایجاد اشتغال که در سنوات گذشته در کشور مغفول مانده بود در بودجه امسال دیده شده و در بحث هدفمندی یارانه‌ها نیز کمیسیون تلفیق تصمیمات مناسبی را برای بهبود شرایط کشور گرفته است. ضمن آن که بودجه دانشگاهها و مراکز علمی و انضباط مالی در کلیات بودجه و توجه به حوزه آب نیز از نکات مثبت دیگری است که امیدواریم در بودجه امسال و کمک نمایندگان و رای قاطع مجلس هر چه سریعتر به اجرا درآید.
تابش: بودجه، شفاف و پاسخگوی نیازها است
نماینده مردم یزد در موافقت با کلیات بودجه سال 94، شفافیت و قدرت پاسخگویی را از ویژگی‌های این بودجه برشمرد.
حمیدرضا تابش در ابتدای سخنان خود با اشاره به راهپیمایی 22 بهمن آن را پیامی به قدرت‌های استکباری دانست که مردم با حمایت از دولتمردان، ترقی، پیشرفت و توسعه در کشور را رقم خواهند زد و در صورتی که به منافع ملی خدشه وارد شود همچون ید واحده در مقابل زیاده‌خواهی‌های مستکبران خواهند ایستاد.
او ابراز امیدواری کرد: بتوانیم با مدیریت خوب و بودجه‌ریزی مطلوب ثمره مطلوبی ببریم و کشور را در مدار ترقی و رشد قرار دهیم و از رنج مردم بکاهیم و در جهت خواسته‌ها و مطالبات آنان گام برداریم.
این نماینده اصلاح‌طلب مجلس از دولت به دلیل تقدیم به موقع بودجه و ارائه گزارش عملکرد بودجه در سال 93 تشکر کرد و گفت: گزارش عملکرد بودجه تصمیم‌گیری را برای نمایندگان واقع‌بینانه می‌کند. در سنوات گذشته نیز تأکید بر گزارش عملکرد بود اما اهتمامی برای آن وجود نداشت.
تابش با اشاره به شفافیت بودجه سال 94 نیز تأکید کرد: همه فعل و انفعالات شفاف و قابل پیگیری و قابل مقایسه است که نظارت را بالا برده و دولت را در مقام پاسخگویی قرار می‌دهد.
او گفت: به علاوه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در این بودجه تبلور دارد. به عنوان مثال می‌توان کاهش وابستگی به نفت را نام برد. در سال 93 از 211 هزار میلیارد منابع عمومی 100 هزار میلیارد از طریق مالیات و سایر درآمدها و 78 هزار میلیارد از طریق نفت تأمین می‌شد. اما در بودجه سال 94، 120 هزار درآمد مالیاتی دیده شده و تنها 70 هزار میلیارد تومان از نفت برداشت می کنیم که در کمیسیون تلفیق به 54 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است.
این نماینده مجلس توجه به اقتصاد دانش بنیان و افزایش 300 میلیون دلاری اعتبارات صندوق نوآوری و شکوفایی و توجه به مناطق محروم را از سایر ویژگی‌های بودجه برشمرد و افزود: با وجود کاهش درآمدهای نفتی اعتبارات محرومیت زدایی به 6000 میلیارد افزایش پیدا کرده که بالغ بر 70 درصد افزایش بوده است.
تابش با اشاره به تداوم اجرای طرح سلامت در بودجه سال 94 نیز گفت: تا قبل از اجرای این طرح مردم 35 درصد هزینه‌های درمان را از جیب خود پرداخت می‌کردند اما با اجرای طرح سلامت این هزینه به کمتر از 10 درصد رسیده که مورد استقبال همه مردم بوده است.
او در ادامه نطق خود به سایر نقاط قوت بودجه از جمله تخصیص هزار میلیارد برای بهره‌وری افزایش آب، 1400 میلیارد برای آب روستایی، 55 میلیارد برای مقابله با ریزگردها و حمایت از دریاچه‌ها و تالاب‌ها، افزایش 250 درصدی اعتبارات تقویت بنیه دفاعی و رسیدن آن به 1760 میلیارد، افزایش 90 درصدی اعتبارات تکمیل مجتمع‌های ورزشی نیمه‌تمام و افزایش درآمد مالیاتی دولت از طریق شناسایی فعالان اقتصادی که مالیات نمی‌دهند اشاره کرد.
او همچنین گفت: بودجه طرح‌های عمرانی از 42 هزار به 50 هزار میلیارد و در مجموع 25 درصد رشد داشته که مبلغ 7400 میلیارد نیز برای آب و خاک به این اعتبار اضافه خواهد شد.
تابش در پایان ابراز امیدواری کرد: با توجه به شفاف گویی و قدرت پاسخگویی، بودجه 94 با رأی بالایی در مجلس به تصویب برسد که پیامی است برای ایستادگی و تفاهم دولت و مجلس در مقابل دولت‌های استکباری.
ندیمی: بودجه94 برای محیط زیست، مناسب است
یک عضو کمیسیون تلفیق با تاکید بر این که خوزستان پاره تن ایران است گفت که این کمیسیون برای رفع مشکل آلودگی، خشکسالی و به طور کلی در موضوع محیط زیست بودجه مناسبی را در نظر گرفته است.
ایرج ندیمی نیز به عنوان موافق، گفت: مباحثی که تاکنون در مخالفت با کلیات لایحه بودجه مطرح شده شبیه نطق‌های میان دستور است و ارتباطی با بودجه ندارد.
او گفت: برخی از نمایندگان مطرح کردند که در بودجه توجهی به روستاها نشده است، حال اینکه 500 میلیون دلار در بودجه برای آب روستاها از صندوق برداشت شده است و برای گاز نیز 4 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. صحبت‌ها به گونه‌ای مطرح شد که انگاراول انقلاب است.
ندیمی با بیان این که در بودجه سهم مالیات بیشتر از نفت در نظر گرفته شده است گفت: نمایندگان باید به این موضوع توجه کنند که کشورداری سخت‌تر از آن است که ما در مباحث مطرح می‌کنیم.
او با تاکید بر این که کمیسیون تلفیق برای بررسی لایحه بودجه به موضوع گاز رسانی شهرها و روستاها توجه ویژه‌ای داشته است گفت: که از دیگر موارد مورد توجه کمیسیون موضوع رسیدگی به وضعیت خشکسالی و آلودگی زیست محیطی است چون محیط‌زیست و بهداشت از اصول زندگی به شمارمی‌رود و باید بر آن برنامه وجود داشته باشد.
این عضو کمیسیون تلفیق با بیان اینکه 6 هزار میلیارد برای احیای تالاب، کنترل آلودگی و ریزگرها در نظر گرفته شده است به هجوم ریزگردها در خوزستان اشاره کرد و گفت: خوزستان پاره تن ایران است، مگر می‌شود وضعیت خوزستان نادیده گرفته شود.
ندیمی با بیان اینکه باید حقوق معوقه معلمان پرداخت شود گفت که در لایحه بودجه در این خصوص ملاحظاتی دیده شده وبه طوری برای بهبود وضعیت مدارس در خصوص وضعیت گرمایشی و همچنین تعمیر خوابگاهها و دانشگاه نیز بودجه‌ای درنظر گرفته شده است.
نماینده‌ی مرم لاهیجان با اشاره به در نظر گرفته شدن جریمه برای سربازان غایب گفت: مجلس و دولت تدبیر کردند و جریمه‌ای برای سربازان غایب در نظر گرفتند تا این طور نباشد که هر کسی سربازی نرفت انگار اتفاقی رخ نداده است.
ندیمی با بیان این در لایحه بودجه هدف رسیدن به رشد سرمایه‌گذاری 4 درصد است گفت که برنامه در نظر گرفته شده در لایحه بودجه رسیدن به تورم 14 درصدی است که اکنون تورم 17 درصد می‌باشد، همچنین هدف آن است که رشد نقدینگی به 17 درصد برسد.
او با بیان اینکه در موضوع پرداخت یارانه‌ها نیز کمیسیون تلفیق تمرینات لازم را در نظر گرفته است گفت: طبق تاکید تمامی نمایندگان توزیع عادلانه یارانه نقدی صورت نمی‌گیرد، به همین دلیل کمیسیون تلفیق تدبیر کرد، تدبیری برای پرداخت یارانه انجام داد البته بنده هم این ابهام را قبول دارم که مشخص نیست منظور از پرداخت یارانه به خانواده‌های با درآمد کمتر از 2/5 میلیون تومان چیست. آیا منظور درآمد سرپرست خانوار و یا مجموع درآمد اعضای خانوار است.
این عضو کمیسیون تلفیق با بیان این که امسال بهترین کمیسیون تلفیق را داشتیم گفت: امسال کمیسیون تلفیق کار جمعی را ملاک قرار داد و از دخالت‌های شخصی برخی از دوستان در سالهای گذشته دیگر خبری نبود.
کاهش وابستگی بودجه به نفت از نقاط برجسته لایحه است
نماینده مردم پارس‌آباد در مجلس، کاهش وابستگی بودجه به نفت را از نقاط برجسته لایحه بودجه 94 عنوان و تاکید کرد که این مساله این فرصت را فراهم می آورد تا به سایر بخش‌ها از جمله کشاورزی و صنعت توجه شود.
حبیب برومند که در موافقت با کلیات لایحه بودجه صحبت می‌کرد، با بیان اینکه لایحه بودجه امسال لایحه‌ای کارشناسی شده است، گفت: ما نمایندگان مجلس نیز موظف هستیم لایحه بودجه و یا هر حادثه ملی را به طور مجموع مورد بررسی قرار دهیم.
او ضمن انتقاد از اینکه هیچ دولتمردی به استان متبوعش جهت افتتاح یا کلنگ‌زنی پروژه‌ای سفر نکرده است، گفت: اما انصاف حکم می‌کند که از نکات برجسته لایحه بودجه 94 نیز یاد کرد. نخست اینکه اولین بار است وابستگی بودجه به نفت به یک سوم کاهش می‌یابد و اگر لایحه بودجه هیچ نقطه قوتی نداشت همین موضوع یک نقطه قوت به شمار می‌رود.
نماینده مردم پارس آباد در مجلس خاطرنشان کرد: در سالیان گذشته بیشتر تکیه بودجه به نفت بود اما این مساله اکنون باعث می‌شود که وابستگی به نفت کاهش یافته و سایر بخش‌ها از جمله کشاورزی و صنایع مورد توجه بیشتری قرار گیرند.
این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس توجه به اقتصاد دانش بنیان برای تحقق اقتصاد مقاومتی را از دیگر نکات حائز اهمیت در بودجه 94 عنوان کرد و گفت: توجه به احکام برنامه پنجم نیز از برجستگی دیگر لایحه بودجه 94 می‌باشد که در این لایحه از سوی دولت مورد توجه قرار گرفته است.
برومند در پایان با اشاره به وضعیت بودجه عمرانی ابراز امیدواری کرد که این موضوع بهبود یافته و افزایش چشمگیر و قابل دفاعی داشته باشد.
مذاکرات درباره بودجه 94 همچنان در مجلس ادامه دارد.
