در ابتدای مناظره حق‌شناس با اشاره به یکی از خواستهای ملت ایران در تلاش برای کسب استقلال در انقلاب سال 57، گفت:یکی از دلایلی که مردم در انقلاب هزینه دادند این بود که از نعمت استقلال بی‌بهره بودند و انسان زمانی خواستهای را طلب می‌کند که آن را نداشته باشد.
حق‌شناس در مورد مبنای برخورد و مواجهه با نظام سلطه، گفت:از زمانی که قدرت‌ها و دولت‌های بزرگ پدید آمدند، چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام، نگاه بالا به پایین از سوی قدرت‌های بزرگ به طور طبیعی وجود داشت، البته همیشه نوعی مقاومت در مقابل این خواستهای قدرت‌طلبانه در مردم هم وجود داشت.
عضو حزب اعتماد ملی، تغییر مفهوم سنتی قدرت را یادآور شد و افزود: قدرت از مفهوم سنتی خود در دودهه اخیر فاصله گرفته و دیگر شرایط جنگ سرد حاکم نیست که موشک‌های بالستیک و داشتن هواپیماهای نظامی قدرت محسوب شود، بلکه امروز مولفه قدرت نرم مطرح است.
این فعال سیاسی ادامه داد: متناسب با تغییر مفاهیم مربوط به قدرت، استقلال را نیز باید بازتعریف کرد.
حق‌شناس با اشاره به تلاش‌های آمریکا در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم برای افزایش قدرت خود، گفت: آمریکا یک هژمون است و تعبیر سلطه‌گر شاید بتواند بخشی از معنای معادل را برساند.
سید نظام‌الدین موسوی در ادامه این مناظره با تایید تغییر در بسیاری از مفاهیم اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، گفت: ما به عنوان یک جامعه و کشور برای تقابل با مفاهیم جدید از ابزار متناسب با مفاهیم جدید استفاده کنیم.
موسوی افزود: با همه این تغییر مفاهیم، ماهیت نظام سلطه که براساس خوی شیطانی است، تغییری نکرده است.
وی ادامه داد: در گذشته تلاش برای تسلط بر کشورهای ضعیف از طریق قدرت سخت بودو امروز برخلا گذشته جنگ نرم مطرح است. پس اصالت جنگ هنوز وجوددارد و سلطه بر فکرها و اذهان مطرح است.
این فعال رسانه‌ای و سیاسی افزود: با همه این تغییر مفاهیم می‌بینیم که آمریکا هنوز از ادبیات نظامی استفاده می‌کند و این تعبیر که «گزینه نظامی روی میز است»، یعنی آمریکا خوی سلطه‌گری‌اش را دنبال می‌کند.
حق‌شناس در ادامه این مناظره با اشاره به در راس بودن منافع ملی، گفت: مسئولان دیپلماسی به عنوان ژنرال‌ها و سرداران این حوزه باید هوشمندترین و فرصت طلب‌ترین افرادی باشند که فقط و فقط برای منافع ملی تلاش کنند.
وی گفت: شرط اصلی زندگی در دنیای معاصر ارتباط و مراوده است و ما امروز ناگزیر به مراوده‌ایم و هیچ دلیل قابل قبولی برای عدم مراوده وجود ندارد.
حق‌شناس ادامه داد: همین ناگزیری به مذاکره است که ما امروز شاهد هستیم ارتباط میان ایران و آمریکا شکل گرفته است؛ ما واقعیت را قبول کرده‌ایم و در واقع کار درستی انجام داده‌ایم.
حق‌شناس با یادآوری دوران سازندگی و اصلاحات به عنوان دوران طلایی سیاست‌خارجی، تنش‌زدایی را محور سیاست‌خارجی این دوره ها عنوان کرد و گفت: در 8 سال قبل رفتار قابل دفاعی در سیاست‌خارجی نداشتیم.
سید نظام‌الدین موسوی در پاسخ به حق‌شناس، گفت: ما امروز در شرایط آچ مز نیستیم که ناگزیر به مراوده باشیم، ناگزیر بودن به مذاکره یعنی پذیرش کدخدایی آمریکا. البته همیشه مبنای عمل جمهوری اسامی در دیپلماسی تعامل بوده است.
وی ادامه داد: در دوران جدید علیرغم تغییر ابزارها، قدرت حرف اول را می‌زند. الان شما می‌بینید که در حوزه بین‌الملل بحث‌های نظری مردم‌سالاری و دموکراسی با حق وتوی برخی کشورها به خاطر داشتن منابع قدرت که اکثرا هم نظامی است، در تناقض است.
سید نظام‌الدین موسوی با بیان اینکه اگر قرار بود سیستم کدخدا منشی آمریکا را بپذیریم دیگر انقلاب نمی‌کردیم، گفت: در بیشتر موارد آن آمریکا بوده است که در خواست مذاکره به ایران داده است؛ مثلا در همین موضوع عراق آمریکا به ایران احتیاج دارد.
موسوی افزود: یکی از سخت‌ترین قوانین تحریم علیه ایران در همان دوران طلایی که آقای دکتر اشاره می‌کنند، تصویب شد. در همان دوران اصلاحات همه سفرای کشورهای اروپایی از کشور خارج شدند و رئیس‌جمهور وقت آقای هاشمی‌رفسنجانی در لیست تحریم‌ها قرار گرفت.
این فعال رسانه‌ای ادامه داد: در دوران اصلاحات هم در اوج مباحث گفتگوی تمدن‌ها، بوش ایران را در کنار عراق و کره‌شمالی به عنوان محور شرارت تعبیر کرد.
حق‌شناس در ادامه این مناظره در رابطه با حادثه میکونوس، گفت: این حق آلمان و طبیعی بود که در مقابل این کشور سیاست‌هایی را اتخاذ کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است و وقتی پای منافع در میان است، فرقی میان آمریکا و روسیه و چین نیست و باید با همه کشورها مذاکره کرد.
