روزنامه گاردین به تازگی گزارشی منتشر کرده از مراسمی موسوم به «مراسم کلید» که تحت تدابیر شدید امنیتی در سازمان «آیکان» (سازمان جهانی تخصیص نام‌ها و اعداد) برگزار می‌شود؛ مراسمی برای تامین امنیت اینترنت در صورت بروز فجایع بزرگ در زمین.
آیکان که در آمریکا مستقر است٬ از مهم‌ترین نهادها در فرآیند حاکمیت اینترنت است و مسوولیت تخصیص آدرس‌های اینترنتی به همه وب‌سایت‌ها٬ سرورها و سیستم‌های کامپیوتری موجود در جهان را برعهده دارد. در واقع مدیریت سیستم تعیین دامنه‌ها (DNS) برعهده آیکان است.
تمام آدرس‌های اینترنتی در جهان (مثلا گوگل دات‌کام) به آدرس‌های آی‌پی مشخصی متصل‌اند و نام دامنه (گوگل دات‌کام) تنها پوششی برای تسهیل کاربری انسان‌ها است٬ چون به خاطر آوردن نام دامنه‌ها به مراتب راحت‌تر از مجموعه‌ای از چهار عدد است که با نقطه از هم جدا شده‌اند٬ مثلا 64.230.160.78 که یکی از آی‌پی‌های گوگل است. به عبارت ساده٬ آیکان مسوولیت ترجمه این اعداد به نام‌ها را برعهده دارد.
اگر کسی به پایگاه عظیم داده‌های آیکان دست پیدا کند٬ می‌تواند کنترل اینترنت را در دست بگیرد٬ به این معنی که مثلا می‌تواند با دریافت درخواست کاربران از طریق مرورگرها٬ آنها را به هرجایی که می‌خواهد هدایت کند.
اینترنت و احتمال فاجعه‌ها
دیتابیس آیکان اگر مهم‌ترین دیتابیس موجود در جهان نباشد٬ بی‌تردید یکی از مهم‌ترین‌ها است. به همین خاطر٬ در صورتی که فاجعه‌ای عظیم در زمین رخ دهد ممکن است نیاز به ری‌ست کردن یا بازسازی این دیتابیس وجود داشته باشد. برای افزایش امنیت٬ آیکان کلید ورود به این دیتابیس‌ها را در اختیار هفت نفر قرار داده تا بتوانند در مواقع ضروری اقدامات لازم را انجام دهند؛ هفت متخصص امنیت اینترنت از کشورهای گوناگون جهان.
هفت نفر دیگر هم به‌عنوان «کلیدداران جای‌گزین» یا «بک‌آپ» انتخاب شده‌اند تا در صورتی که اتفاقی برای هفت نفر اول رخ داد٬ آنها بتوانند وظایف تعریف‌شده را به انجام برسانند. در مجموع ۱۴ نفر کلید ورود به پایگاه عظیم داده‌های آیکان را در اختیار دارند.
این کلیدهای فلزی می‌توانند باکس‌هایی که در نقاط گوناگون در جهان پنهان نگاه داشته شده‌اند را باز کنند. درون این جعبه‌ها کلیدهای دیگری به شکل کارت‌های هوشمند قرار دارد.
اگر این هفت کلید هوشمند موجود در باکس‌های گوناگون را هم‌زمان در اختیار داشته باشید آن‌گاه «شاه‌کلید» اینترنت جهان را در دست خواهید داشت. شاه‌کلید در واقع یک کد کامپیوتری است؛ نوعی پسورد که می‌تواند امکان دسترسی به دیتابیس آیکان را فراهم کند.
چهار دیدار سالانه کلیدداران
از سال ۲۰۱۰ این هفت نفر هر سال چهار بار با یکدیگر دیدار می‌کنند تا با حضور در «مراسم کلید» یک «شاه‌کلید» جدید بسازند؛ یعنی در واقع پسورد برای ورود نهایی را تغییر دهند. این مراسم در لس‌آنجلس برگزار می‌شود؛ در اتاقی بی‌پنجره و دور از دیدرس دیگران در جنوب کالیفرنیا.
خبرنگار گاردین می‌گوید ورود به این مراسم فوق‌محرمانه مستلزم عبور از چندین گیت امنیتی بسیار پیچیده است؛ پر از درهای بسته‌ای که با کدهای مخصوص و اثر انگشت و اسکن چشم باز می‌شوند. مکانیسم امنیتی برای ورود به این مجموعه در حد مکانیسم امنیتی اتاق فرمان موشک‌های حامل کلاهک‌های هسته‌ای است.
در نهایت با عبور از این گیت‌ها به اتاقی می‌رسند که هیچ ارتباط الکترونیکی از آن خارج یا به آن وارد نمی‌شود و به همین خاطر امکان نفوذ الکترونیک به آن هم وجود ندارد. ماجرا کمی شبیه به صحنه‌هایی است که در فیلم‌های علمی‌تخیلی دیده‌ایم٬ اما واقعیت دارد.
کنترل اینترنت و سازمان ملل
آیا آن‌طور که در برخی شایعات عنوان شده٬ این هفت نفر می‌توانند اینترنت را در جهان غیرفعال کنند؟ آیا در صورتی که هکرها بتوانند به این سیستم نفوذ و کارکرد آن را مختل کنند٬ آنها می‌توانند سیستم را دوباره به حالت اول برگردانند؟ پاسخ به این سوال‌ها مثبت است. این هفت نفر کنترل کامل هسته اینترنت را در اختیار دارند.
به گزارش دویچه وله، با این حال٬ پس از افشاگری‌های تکان‌دهنده ادوارد اسنودن درباره جاسوسی‌های گسترده آژانس امنیت ملی آمریکا٬ حالا بسیاری از کشورهای جهان خواستار تحول اساسی فرآیند حاکمیت اینترنت در جهان‌اند.
اتحادیه اروپا به تازگی از آمریکا خواسته که «جدول زمانی روشنی برای جهانی‌سازی آیکان» ارائه کند؛ حالا محول کردن وظایف آیکان و انتقال مسوولیت راهبری اینترنت به نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل٬ کف مطالبات اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر است.
