شنبه ۰۸ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۳۰ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۴:۲۴

حکم خمیرکردن اوراق قرآن‌های فرسوده

جمعی از مراجع عظام تقلید به استفتاء مبنی بر حکم خمیرکردن اوراق قرآن‌های فرسوده، نحوه برخورد با برخی اسماء متبرکه و لوح‌های فشرده قرآنی پاسخ داده‌اند و حکم صحیح یا ناصحیح بودن خمیرکردن قرآن‌های فرسوده و کاغذ استحصالی را بیان کرده‌اند.
کد خبر : ۱۶۵۰۰۷
صراط: با توجه به استفاده بسیاری که روزانه از قرآن‌های مختلف در مکان‌های مختلف می‌شود، ممکن است طی گذر سالیان متعدد و استفاده‌های مستمر صفحات قرآن کریم فرسوده شده و غیرقابل استفاده می‌شود. اگر قرآن‌ها از حیطه استفاده افراد خارج شده و بدون کاربردی در مکان‌ةای مختلف مانند منازل، مساجد، مدارس و... محبوس بماند کار صحیحی نیست و برای رسیدگی به فرسودگی این دست از قرآن‌های موجود در سطح شهر باید اقداماتی شکل بگیرد.

با گذشت زمان و افزایش قرآن‌های فرسوده سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلفی عهده‌دار شده‌اند تا برای رسیدگی به اینگونه قرآن‌های که  غیر قابل استفاده شده‌اند اقداماتی را صورت دهد این اقدامات باتوجه به میزان فرسودگی قرآن صورت می‌گیرد برخی از قرآن‌ها به قدری قدیمی و غیرقابل استفاده می‌شوند که با گذشت سالیان بسیار متن قرآن کریم نیز حتی از روی آن‌ها پاک می‌شود. قسم دیگری از قرآن‌های فرسوده باید به صورت خمیر درآید تا از آن اوراق جدیدی ساخته شود و نوع اقدامات در جهت رسیدگی به قرآن‌ها به نسبت میزان صدمه و فرسودگی متفاوت خواهد بود. اخیراً با توجه به شیوع و رایج‌ شدن اینگونه روش‌ها، استفاده از روش‌ها مورد تردید واقع شده و حکم شرعی آن مورد پرسش بسیاری قرار گرفته است، برای دریافت پاسخ این سؤال، از تعدادی مراجع استفتایی به عمل آمد که متن سؤال و پاسخ‌های برخی از علما و مراجع عظام تقلید به شرح زیر است:

«محضر مبارک مراجع با اهدای سلام و تحیات؛ همان‌گونه که حضرات‌عالی استحضار دارید، هر ساله مقدار زیادی از قرآن‌های فرسوده و غیر قابل استفاده و اسماء متبرک الهی از افراد و مراکز مختلف به سازمان‌های مختلف تحویل داده می‌شود، در چنین موقعیت‌هایی سوالاتی مطرح می‌شود:

1. آیا خمیر کردن اوراق قرآنی باید به شیوه خاصی انجام شود؟

2. آیا کاغذ استحصالی -در صورت از بین رفتن کامل خطوط قرآن- باید در مصارف خاص متناسب با شأن قرآن کریم استفاده شود؟

3. آیا عنوان «باسمه تعالی» در سربرگ اوراق اداری در صورت مس، حکم سایر اسماء الهی -مبنی بر وجوب طهارت-  را داراست؟

4. آیا لوح‌های فشرده قرآنی از جهت لزوم رعایت احکام طهارت و آداب، به قرآن مخطوط ملحق می‌شوند؟

«دفتر مرجع عالی‌قدر آیت‌الله العظمی سید علی‌خامنه‌ای»:

1ـ  شیوه خاصی ندارد، همین که موجب هتک حرمت نباشد، کافی است.
2ـ واجب نیست.
3ـ این حکم را ندارد
4ـ مس آن بدون وضو اشکال ندارد.

«دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی»:

1. روشی اتخاذ شود که توهین به اسماء متبرک الهی محسوب نگردد.
2. مصرف خاصی شرط نیست.
3. حکم اسماء الهی را ندارد هر چند رعایت احتیاط خوب است.
4. احکام قرآن مخطوط را ندارد.

«دفتر آیت‌الله بهجت»:

1. جایز نیست مگر با محو کردن کامل خطوط قرآن از اول بوسیله رنگ یا امثال آن.
2. اگر کسانیکه آنها را دادند ، به نیت تبدیل شدن به قرآن بوده ، باید همان طور عمل شود و در غیر اینصورت هم مصارف مناسب با شأن قرآن اولی است.
3. بله ، ضمیر حکم اسماء را دارد.
4. خیر.

«دفتر آیت‌الله سیستانی»:

1. عرفاً هتک محسوب نشود.
2. لازم نیست.
3. ندارد.
4. ملحق نمی شود.

«دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی»:

1. خمیر کردن اوراق قرآنی باید با رعایت دو نکته انجام شود : 1)به شکلی انجام شود که عرفاً بی احترامی به قرآن کریم محسوب نشود. 2)از دست زدن بی وضو به اوراق اجتناب شود
2. کاغذ استحصالی با توجه به از بین رفتن کامل خطوط قرآن حکم کاغذ معمول را دارد.

3. حکم سایر اسماء الهی را دارد.

4. هر چند لوح‌های فشرده قرآنی حکم طهارت و حرمت مس بدون وضو را ندارد، ولی از آن جا که شامل متون قرآن (به شکل دیجیتال) است، باید به گونه‌ای رفتار شود که عرفاً موجب بی‌احترامی به قرآن نشود.


منبع: تسنیم