روحانی در این نشست که در بیشکک پایتخت قرقیزستان و با حضور روسای کشورهای عضو از جمله روسیه و چین و همچنین روسای کشورهای ناظر و هیات های بلند پایه برگزار شد ، اظهار داشت: در کنار فرصت ها، کشورهای منطقه با تهدیدهای مشترک روبرو هستند، «افراط گرایی»، «قاچاق مواد مخدر»، «تروریزم» و «حضور نیروهای فرامنطقه ای»، از چالش های اصلی در عرصه امنیت منطقه بشمار می روند که همکاری فزاینده اعضای سازمان را ضروری می سازد.
رییس جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: سازمان همکاری شانگهای در منطقه گسترده و تأثیرگذار اوراسیا از مسئولیتی مهم و تاریخی برای تضمین توسعه پایدار سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی کشورهای حوزه خود برخوردار می باشد.
متن کامل سخنرانی روحانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای آتامبایف، رییس محترم جمهوری قرقیزستان
جناب آقای مزنتسف ، دبیر کل محترم سازمان همکاری شانگهای
روسای جمهور محترم
روسای محترم هیأت های بلند پایه
در ابتدا مایلم مراتب تشکر و قدردانی خود را از استقبال و مهمان نوازی گرم و صمیمانه دولت و مردم قرقیزستان و برگزاری نشست اظهار نمایم.
عالیجنابان،
پیوستگی متقابل ، منطق تعاملات بین المللی در فضای انتقالی پس از جنگ سرد است. ائتلاف های منطقه ای پاسخ جمعی به چالش های جهانی است.
پس از پایان تنش های نظام دو قطبی ، رویکرد «همکاری» و «رقابت» جای «تقابل مطلق یا همکاری مطلق» را گرفته است. «همکاری منطقه ای» و «منطقه گرایی» در کنار بهره گیری از ظرفیت های فرامنطقه ای، نوید «نظم جهانی چند منطقه ای» را می دهد.
در چنین شرایطی سازمان همکاری شانگهای در منطقه گسترده و تأثیرگذار اوراسیا از مسئولیتی مهم و تاریخی برای تضمین توسعه پایدار سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی کشورهای حوزه خود برخوردار می باشد.
پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگ های کهن و غنی ، همکاری های اقتصادی بر مبنای منافع مشترک و ظرفیت های گسترده در حوزه انرژی و حمل و نقل، مناسبات پایدار سیاسی و ثبات منطقه ای را به ارمغان خواهد آورد.
اتخاذ رویکردهای عملی برای توسعه همکاری های درون منطقه ای یک ضرورت انکارناپذیر است. مسیر تمدنی جاده ابریشم و حضور کشورهای مهم درعرصه تولید و مصرف انرژی در این سازمان، زمینه های مناسبی را فراهم ساخته است و لذا انتظار می رود سازمان هر چه سریع تر نسبت به فعال کردن این عرصه ها، بخصوص فعال سازی باشگاه انرژی و عملیاتی کردن همکاری در این زمینه، اهتمام ورزد. در کنار این فرصت ها، کشورهای منطقه با تهدیدهای مشترک نیز روبرو هستند.
«افراط گرایی»، «قاچاق مواد مخدر»، «تروریزم» و «حضور نیروهای فرامنطقه ای»، از چالش های اصلی در عرصه امنیت منطقه بشمار می روند که همکاری فزاینده اعضای سازمان را ضروری می سازد.
امضای یادداشت تفاهم همکاری میان سازمان های شانگهای و اکو در دسامبر 2007 گامی قابل توجه برای دستیابی به این اهداف و تضمین منافع جمعی اعضا می باشد. حضور اکثریت کشورهای عضو اکو در سازمان شانگهای، زمینه را برای تقویت همکاری های منطقه ای فراهم کرده است.
حضار محترم،
ایران دارای جایگاه منحصر به فرد ژئوپولیتیکی، توانمندی های گسترده انسانی و مادی و اقتدار و استقلال سیاسی و اقتصادی بوده و میراث دار بخش مهمی از تمدن جهانی و اسلامی است. اشتراکات فرهنگی، تمدنی و تاریخی با اوراسیا، زمینه ساز ایفای نقش کشور من به عنوان سرزمین تعامل و دوستی و همزیستی صلح آمیز، فرهنگ ها و ملل و اقوام گوناگون در سایه اعتدال و احترام متقابل است. بهره برداری از این ظرفیت های عظیم درچارچوب ساز و کارهای مطلوب و بسترهای حقوقی مناسب به تقویت جایگاه سازمان همکاری شانگهای منجر خواهد شد.
عالیجنابان،
جمهوری اسلامی ایران خلع سلاح و عدم اشاعه سلاح هسته ای را برای صلح و ثبات بین المللی ضروری می داند و براساس تعهدات حقوقی، آموزه های دینی و اخلاقی و ملاحظات راهبردی به معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای پایبند است و بر حق انکارناپذیر همه اعضای معاهده برای برخورداری از فناوری صلح آمیز هسته ای تأکید و اصرار دارد.
اکثریت کشورهای عضو ملل متحد و از جمله 120 کشور عضو جنبش عدم تعهد، تحریم های نامشروع، غیرقانونی و سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را مردود شناخته اند. این تحریم ها اقدامی غیرمتمدنانه و بدعتی خطرناک است که به منظور مختل کردن روند توسعه ایران، بی رحمانه شهروندان عادی و بی گناه را هدف قرار داده است.
زبان جامعه بشری امروزین، باید زبان تفاهم و تکریم باشد. متأسفانه برخی قدرت ها هنوز نتوانسته اند خود را از دایره مناسبات استعماری کهن بیروند کشند و همچنان طبق عادت دیرینه، با دیگر ملت ها فقط با زبان زور سخن می گویند.
من اعلام می کنم که با عزم سیاسی، احترام متقابل و تأمین منافع مشترک و تنها از طریق تحقق عینی حقوق مردم ایران می توان صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تضمین نمود. با اعتمادسازی متقابل می توان در یک دوره زمانی کوتاه به این تضمین متقابل دست یافت.
حضار محترم،
منطقه ما در طول دهه های گذشته با معضلات فراوانی که در رأس آن اشغال سرزمین و پایمال شدن حقوق مردم فلسطین است، مواجه بوده است. اما امروز احتمال بروز جنگی جدید در منطقه ما نگرانی جدی جامعه بین المللی را برانگیخته است.
فاجعه انسانی سوریه تنها از مسیر سیاسی و گفت و گو بین دولت سوریه و مخالفان سوری آن و بدون دخالت نظامی خارجی قابل حل است. همه طرف های ذی نفوذ باید مانند ایران برای تحقق چنین گفتگوی سازنده ای کمک کنند.
ایران که خود بزرگترین قربانی استفاده سلاح های شیمیایی است، مخالف هرگونه تولید، نگهداری و بکارگیری این سلاح ها بوده، خواهان برچیده شدن کلیه سلاح های کشتار جمعی از منطقه است و لذا ابتکار روسیه را شروع مناسبی برای این هدف می داند. ما همچنین معتقدیم که تسلیح گروه های افراطی و تکفیری و بویژه دستیابی این گروه ها به سلاح های شیمیایی بزرگترین خطر برای صلح و امنیت منطقه است و باید در تمامی طرح ها مورد توجه قرار گیرد.همچنین همه تلاش ها برای دستیابی به راه حل سیاسی می بایست هرگونه تهدید و توسل به زور را محکوم و منتفی نماید.
دنیا نیازمند نفی خشونت و افراطی گری است. سازمان ما می تواند پرچمدار چنین حرکت جهانی باشد.
در پایان با اغتنام از فرصت ضمن قدردانی از تلاش های دبیرکل محترم، بار دیگر از جناب آقای آتامبایف رییس جمهور محترم قرقیزستان تشکر و قدردانی و از خداوند متعال برای ایشان و مردم قرقیزستان و همه ملت های منطقه موفقیت و سربلندی روزافزون مسألت می نمایم.
