تکنوکراسی؛ افتخاری برای سردار

"صراط" / وبلاگستان - "مهدی فاضل" نویسنده وبلاگ "اندیشه عاشورایی" در آخرین بروز رسانی وبلاگ خود چنین نوشت:

سردار قالیباف به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات یازدهم ریاست جمهوری، در اظهاراتی جالب و قابل تأمل فرموده اند : «ممکن است بگویند قالیباف، انسان تکنوکراتی است که باید بگوییم تکنوکرات بودن چیز بدی نیست!» و در ادامه نیز در تعریفی خود ساخته (!) تکنو کراسی را به معنای استفاده درست از ابزار مدرن دانسته اند.

این که جناب سردار با استفاده از کدام ایدئولوژی به چنین تعریفی از تکنوکراسی رسیده اند، فعلا موضوع مورد بحث ما نیست. مسئله مهم تر از این، اقبال قالیباف (البته این بار به صورت آشکار) به تفکر تکنوکراسی است. تفکری که سردار قطعا بیش از هرکسی باید آن را بشناسد.

آقای قالیباف شاید به برگزیدن چنین عنوانی برای خود، افتخار کند، اما تاریخ هرگز فراموش نخواهد کرد مصائبی را که همین تکنوکرات ها بر کشور وارد کردند. تکنوکرات ها بودند که کلیدواژه های اصلی و مهم امام (ره) را از میان برداشتند و حاصل تفکرات خود را جایگزین آنها کردند. امام (ره) کسی بود که براساس بینش اسلامی، "پیشرفت" تؤام با "عدالت" را همیشه مورد تأکید قرار می داد و همین تکنوکرات ها بودند که بر اساس نظریات غربی، کلیدواژه "پیشرفت" را به کناری زدند  و "توسعه" را ملاک حرکت جامعه قرار دادند و همانها بودند که به جای واژه "مستضعفین" که همواره مورد تأکید امام (ره) بود، عنوان "آسیب پذیر" را جایگزین آن ساختند. این یعنی مقصر فقر طبقات پایین جامعه خودشان هستند، چرا که با میل خود پذیرای آسیب ها و بلایا شده اند.

این گونه بود که این جماعت با جرأتی که برآمده از پشتیبانی دولت سازندگی و اصلاحات بود، صریحا اعلام کردند: « ناچارا و بالاجبار برخی از مردم باید زیر چرخ توسعه له شوند.» و در جای دیگر، از مردم  (همان قشر آسیب پذیر) تعبیر به لشکر قابلمه به دست ها کردند و یا در سخنانی دیگر ادعا کردند: « این مردم برای مرگ موش مجانی هم صف می کشند.(همان مردمی که امام (ره) یک موی آنها را با تمام کاخ نشینان عوض نمی کرد.)» البته شاه بیت این غزل سرایی ها، سخنان دولت وقت، در تریبون نماز جمعه بود که در سخنان خود آشکارا "مانور تجمل" را در دستورکار دولت خود قرار داد.

از نظر تکنوکرات ها که جناب سردار سخت دلباخته آنهاست، مستضعفین باید که نباشند و همگی بهتر است که فراموش کنیم که روزی امام عزیز فرموده بود همین مردم ولی نعمتان جامعه هستند. از نظر دولت وقت (بخوانید تکنوکرات ها) مستضعفان برچسب ناجوری بر پیکره جامعه بودند و چون نمی توان همه آنها را به دریا انداخت، لازم بود که آنها از دید جهانیان پنهان شوند تا مبادا کراوات زده های غربی تصور کنند در این کشور پابرهنه هایی هم زندگی می کنند که لباس هایشان را با هزار وصله بر تن می کنند و یک جنتلمن با ظاهری اتوکشیده نیستند.

بعید است که سردار اینها را نداند. بعید است که نداند همین توسعه بود که روز به روز فاصله طبقاتی بین اقشار مختلف را افزایش داد و فساد اقتصادی را دامنگیر جامعه کرد. همین توسعه بود که فقرای پوست بر استخوان چسبیده را فقیر تر کرد و شکم سرمایه داران را برآمده تر از گذشته کرد.  البته کیست که دلباختگی سردار را به مبانی توسعه گرایی نداند و ندیده باشد. از عملکرد 7 ساله ایشان بر مسند شهرداری تهران تا مقالات و مصاحبه های ایشان در این سال ها همگی حکایت از دوستی دیرینه ایشان با تفکر تکنوکراسی دارد. برای نمونه ایشان در زمستان 87 در مقاله ای با عنوان "دولت توسعه گرا و ضرورت های شکل گیری آن در ایران" درباره ضرورت تشکیل دولت توسعه گرا این گونه نوشت: «اگر توسعه ضرورتي حتمي براي كشور ماست، راه تحقق آن در دولت نهفته است، تنها نوعي خاص از دولت، يعني دولت «توسعه‌گرا». تحقق چنين دولتي نيز نيازمند دگرگوني‌هايي در درون انديشه و ساختارهاي شكل‌دهنده و جهت‌دهنده دولت است كه مي‌توان در يك كلام به آن "توسعه دولت" اطلاق كرد. نتيجه نهايي آنكه، توسعه نيازمند دولت توسعه‌گرا است و دولت توسعه‌گرا نيازمند توسعه دولت است.» این سخنان شاید عمق علاقه ایشان به مبانی توسعه گرایی را بیش از پیش روشن کند. البته ایشان  علاقه مندی مفرط خود به تکنوکراسی را در سیاست خارجی نیز دنبال می کند و در بخش دیگری از مقاله مذکور از لزوم تنش زدایی در سیاست خارجی سخن می گوید. البته سردار قبلا نیز در سال 84 (که یکی از کاندیدا های ریاست جمهوری بود) هنگام تشریح مواضع خود در قبال چالش برانگیز ترین مسئله روز یعنی انرژی هسته ای به دفاع از رویکرد دولت خاتمی می پردازد و می گوید: «روشي كه دولت (اصلاحات) در بدست‌ آوردن اين انرژي دنبال كرده است بسيار مناسب و منطقي است و بايد همين سياست دنبال شود.»

در حالی که حضرت آقا در سخنان خود حتی از به کار بردن لفظ توسعه نیز امتناع می کنند، اصرار بیش از اندازه آقای قالیباف بر استفاده از این عبارت توجیه پذیر نیست. کما اینکه آقا در 10 آذرماه 89 در نشست اندیشه های راهبردی اینگونه به تفاوت پیشرفت و توسعه اشاره می کنند: «كلمه‌ى "پيشرفت" را ما با دقت انتخاب كرديم؛ تعمداً نخواستيم كلمه‌ى "توسعه" را به كار ببريم. علت اين است كه كلمه‌ى توسعه، يك بار ارزشى و معنائى دارد؛ التزاماتى با خودش همراه دارد كه احياناً ما با آن التزامات همراه نيستيم، موافق نيستيم. ما نميخواهيم يك اصطلاح جاافتاده‌ى متعارف جهانى را كه معناى خاصى را از آن مي فهمند، بياوريم داخل مجموعه‌ى كار خودمان بكنيم. ما مفهومى را كه مورد نظر خودمان است، مطرح و عرضه مي كنيم؛ اين مفهوم عبارت است از "پيشرفت".»

دیدگاه های قابل تأمل سردار، این سؤالات را بیشتر از پیش در ذهن ها قوت می بخشد که اساسا دلیل ائتلاف دو چهره موجه انقلاب یعنی آقایان حداد عادل و ولایتی با شخصی که افتخار خود را در تکنوکرات بودن می داند، چیست؟ و آیا کسی که برخی اصلاح طلبان طرد شده از سوی ملت، پیشنهاد اجماع بر سر کاندیداتوری او را می دهند، می تواند گزینه شایسته ای در ائتلاف بین نیروهای اصولگرا باشد؟

قطعا ائتلاف کنندگان با آقای قالیباف، باید همسویی و یا عدم همسویی با مواضع اخیر ایشان را صراحتا اعلام کنند و برای ائتلاف ناهمگون خود چاره ای دیگر برگزینند.