خیلی از انسان ها هنوز حقیقت وجودی خود را نشناخته
اند اینکه چه هستند؟ چه استعدادها و ظرفیت هایی را دارند؟ طبیعی است که
چنین فردی اگر خلاف آنچه را که دوست دارند می بینند سراغ افکار منفی و
ناپسند بروند.
افرادی هستند در جامعه که ابراز ناامیدی دارند و می گویند افکار نامناسب
به ذهنشان خطور می کند که در بسیاری از موارد این افکار بی اراداه به ذهن
خطور می کند. برای تحلیل این که چگونه می توان با وجود مشکلات زندگی
افکار زیبایی داشت خبرنگار بی باک گفتگویی با دکتر علی اکبر بیاری جامعه شناس و مدرس دانشگاه انجام داد.
افکار زیبا به چه معنا است؟
در ابتدا باید به تعریف دو واژه پرداخت یکی فکر و دیگری زیبا، وقتی می گوییم فکر و یا اندیشه منظور یک مسئله است. فکر و اندیشه در مورد یک موضوع که باید مشخص شود فکر و اندیشه ما در مورد چه موضوعی است.
کلمه زیبا یا دلنشین و جذاب یک واژه نسبی است به این معنا که ممکن است یک عمل و رفتاری و فکر برای فرد زیبا تعریف شود اما همان رفتار برای فرد دیگر نازیبا باشد.
برای تفاوت نوع فکر و زیبایی به این مثال توجه کنید: دونفر در حال راه رفتن هستند ماشینی برای آنها بوق میزند یکی از این ها این بوق زدن را به این تعبیر می کند که فردی آشنا است و می خواهد به آنها سلام کند ولی فرد دیگر تعبیر به این می کند که به علت سد راه این بوق به معنای ناسزا است.
فکر و اندیشه زیبا بستگی به نوع نگاه انسان به پدیده ها و جهان هستی و حتی نوع نگاه به خودش است. وقتی نوع نگاه به این عالم و اتفاقاتی که در ان رخ می دهد منفی باشد و یا نوع نگاهش این باشد که فقط برای لذت بردن به این دنیا آمده است این فرد تا زمانی که اتفاقات باب میلش باشد افکار زیبایی دارد اما همین که اتفاقی رخ داد که باب میل و اختیارش نبود تغییر نگرش داده و افکار منفی در ذهن پرورش می دهد و یا حتی به همه دنیا نا امید می شود و ممکن است دست به برخی رفتارهای نا مطلوب هم بزند.
علت چیست؟
افکار مثبت و منفی به نگاه و شناخت انسان از جهان بستگی دارد. فردی که جهان هستی را نشناخته است و یا این شناخت ناقص و اشتباه بوده است.
خیلی از انسان ها هنوز حقیقت وجودی خود را نشناخته اند اینکه چه هستند؟ چه استعدادها و ظرفیت هایی را دارند؟ طبیعی است که چنین فردی اگر خلاف آنچه را که دوست دارند می بینند سراغ افکار منفی و ناپسند بروند.
چگونه می توان در کنار وجود سختی ها افکار زیبا داشت؟
اولین راه برای اینکه فرد افکار زیبا و مطلوب داشته باشد این است که جهان هستی و محیط پیرامون خود را دقیق بشناسد و قبل از آن خودش را بشناسد وقتی به این شناخت ها دست پیدا کرد، دنیا برایش معنا پیدا می کند زمانی که دنیا معنا دار شد اتفاقات را زشت نمی بینند و حتی سختی ها هم برایش زیبا می شود.
در سیره بزرگان دین مصیبت و بلاها برایشان زیبا بود و هیچ وقت این مصیبت ها باعث نمی شده که فکر نامطلوب نسبت به این عالم داشته باشند و یا بد بین شوند واین مصبت ها را برای کمال و آزمایش می دانستند.
یکی از مشکلات خانواده ها به خصوص زوج های جوان تفاوت نوع نگاه است که باعث می شود، ضعف ها و مشکلات فرد مقابل را در ذهن خود با نوع نگاه خود تفسیر کنند اما اگر نوع نگرش و نگاه خود فرد درست باشد این درک را خواهد داشت که همسرش برداشت نادرستی داشته و می توان آن را اصلاح کرد.
امیر المومنین(ع) در اینگونه زمان ها تغافل می نمودند یعنی می دیدند که به وی دشنام می دهند اما می گفتند که با من نیست و شاید منظورشان فرد دیگری است .
علت اینکه برخی جوان ها با وجود داشتن زندگی مناسب سراغ افکار نادرست می روند چیست؟
ریشه اصلی این همان افکار نوع نگاه افراد است و ممکن است در زندگی خود مشکلی نداشته باشند اما نگاهشان این نباشد، اگر حقایق کوچکی از این جهان برای یک جوان روشن شود و معارف برایشان نهادینه شد بسیاری از این افکار برایشان حل خواهد شد.
برنامه های نامناسب ماهواره یا اینترنت و یا حضور در برخی از جمع ها افکار منفی را به وجود می آورد و پرورش می دهد .
تاثیر افکار مثبت و منفی در دنیای بسته ذهن است چه تاثیری در دنیای عملی دارد؟
این نکته بسیار مهمی است زیرا افکار و اندیشه به تنهایی مشکلی به وجود نمی آورد زیرا در دنیای بسته ذهن است اما فکر و اندیشه هرگز در محدوده ذهن باقی نخواهد ماند مطمئنا فکر و اندیشه تبدیل به رفتار خواهد شد .
به طور مثال نسبت به فردی بدگمان هستیم اگر این بدگمانی فقط در ذهن باشد و در رفتار نمود نکند مشکلی ندارد اما بدگمانی تبدیل به سوء ظن می شود که سوء ظن در اسلام گناه است زمانی که به فردی سوء ظن پیدا کردیم در عمل و رفتارمان با وی تغییراتی ایجاد می شود و ممکن است به افراد دیگر هم اطلاع دهیم.
تاثیر افکار منفی در خود فرد چگونه بروز می کند؟
این افکار باعث خواهد شد خود فرد هم کم تحریک شود با اطرافیان بد رفتاری کند، بی انگیزه شود، که در این صورت در زندگی خانوادگی دچار مشکل خواهد شد برعکس اگر فکر زیبا بود رفتار فرد هم زیبا خواهد شد.
افکار انسان مانند ریشه یک درخت است دیده نمی شود اما مهمترین تاثیر را در سرسبزی و دادن محصولات دارد .
تاثیر خانواده ای که فرد در آن زندگی می کند در داشتن افکار مثبت و منفی چیست؟
خانواده تاثیر انکار ناپذیری در شکل گیری افکار دارد نه تنها والدین که فرزندان در ابتدا در این خانواده پرورش یافتن بلکه همسران با اینکه به سن بلوغ هم رسیده اند تاثیر بسزایی در تغییر افمکار به سمت مثبت و منفی دارند.
آیا تاثیر افکار به صورت مستقم است و می توان گفت که ممکن است همه افکار در زندگی تاثیر ندارد؟
هرگز نمی توان ادعا کرد که فکر و اندیشه تاثیری در رفتار ندارد این تاثیر هم به طور مستقیم است و هم غیر مستقیم، فکر هی چوقت در چارچوب ذهن باقی نمی ماند به هر صورتی که شده بروز می کند زیرا فکر بستری برای رفتار است و هر کس این ادعا را داشته باشد به دنبال گول زدن خودش و توجیه افکارش است.
رفتاری وجود ندارد که مبتنی بر فکر و اندیشه نباشد البته ممکن است این اندیشه درست یا نادرست باشد ولی به هر حال به صورت رفتار نمایان شده است.
1. بهترین کار تلاش برای رفتن به سمت معارف بنیادی است کتاب های فراوانی در این زمینه نوشته شده است.
2. پی بردن به استعدادها و ظرفیت های شخصی.
3. نشست و برخاست با انسان هایی که به زندگی امیدوارند و افکار زیبا
دارند و به حقایقی از عالم پی بردند باعث خواهد شد افکار انسان نیز زیبا
شود، روایت های زیادی داریم که نگاه کردن به عالم عبادت است و یا نگاه
کردن به قرآن عبادت است زیرا تاثیر نگاه کردن باعث تغییر نگاه خواهد شد.
4. انسان در تنهایی فکر کند به پیامدهای مثبت اندیشی و منفی اندیشی و تاثیر آنها را قبل از هرچیز در روان خود بسنجد.