حمایت آیت الله از یک لائیک
آیت الله شریعتمداری در مورد اتهامات حسن نزیه و برخورد با او گفت : آقای نزیه با توجه به سوابق وی شخصی آزادی خواه ، مسلمان و ضد دیکتاتوری است که سالیان دراز با رژیم گذشته مخالفت و مبارزه کرده است.
ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی طی اطلاعیه ای که به امضای آیت الله مهدوی کنی رسیده است اعلام کرد کمیته ها به ستاد تبدیل خواهند شد .
امروز آیت الله شریعتمداری در یک مصاحبه مطبوعاتی و در مورد حدود ولایت فقیه گفت : ولایت فقیه تنها در جایی مطرح است که متصدی نداشته باشد . وی ادامه داد : با روی کار آمدن دولت موقت وظیفه حاکمیتی ولی فقیه به پایان رسیده است . آیت الله شریعتمداری همچنین در بخش دیگری از این مصاحبه از حسن نزیه مدیرعامل سابق شرکت نفت که توسط دادستانی احضار شده است حمایت کرده و او را مسلمان معتقدی دانست .
امروز همچنین محمد منتظری در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت : دولت موقت دولت انقلابی نیست بلکه دولت نهضت آزادی است و ای کاش نهضت آزادی سال ۱۳۴۰بود .
جبهه ملی نیز در نامه ای به مهندس بازرگان نخست وزیر حوادث کردستان را برادر کشی خوانده و تاکید کرد امنیت در کردستان با اعزام و بسیج مردم یک منطقه علیه منطقه دیگر بر قرار نمی شود . این سخن جبهه ملی ناظر انتقادی است به فرمان بسیج عمومی امام خمینی در ماه گذشته که به سرکوبی اشرار و ضد انقلاب در کردستان منجر شد .
دکتر صادق طباطبایی معاون نخست وزیر که از سفر به سوریه و لبنان بازگشته است در فرودگاه مهرآباد نتایج سفر به این دو کشور را تشریح کرد . وی که در سوریه با حافظ اسد رئیس جمهور این کشور دیدار کرده بود به نقل از وی گفت : همه آزادی خواهان پیروزی انقلاب ایران را آرزو می کنند چون خدای نکرده عدم پیروزی این تجربه حداقل برای صد سال برای آزادیخواهان جبران ناپذیر است و لذا با تمام قدرت باید از انقلاب حمایت کرد
ملتی که امپراتورها را شکست داد از یک دسته دزد نمی ترسد
رهبر انقلاب امروز روحانیون منطقه تجریش تهران را به حضور پذیرفتند . اهم بیانات امام خمینی در این دیدار عبارت است از :
۱- ملتی که با مشت محکم تو دهن امپراتورها زد، تو دهن ابرقدرتها زد، برای یک همچو کارهای جزئی ـ که یک دسته دزد و یک دسته قاچاقچی انجام میدهند[حوادث کردستان] ـ هیچ ابداً خوفی به خودتان راه ندهید.
چرا در کردستان شدت عمل نشان نمی دهیم
۲- اگر چنانچه ملاحظه این معنا نبود که در کردستان برادرهای ما هستند و اگر بخواهیم شدت عمل انجام بدهیم ممکن است این برادرها خدای نخواسته یک صدماتی ببینند، اگر این ملاحظه نبود، در دو روز اینها کَلَکشان کَنده میشد.
نکته ای که برادران کرد باید متوجه آن باشند
۳- باید برادران کُرد ما متوجه باشند که اینها خائن هستند، اینها میخواهند مملکت را مثل زمان سابق به دست چپاولگرها بدهند. باید اینها بیدار باشند، و نگذارند اینها رشد بکنند و نگذارند که اینها خرابکاری بکنند. اینها را معرفی بکنند تا اینکه قوای دولتی اینها را اخذ کند و به سزایشان برساند.
ضرورت رعایت موازین شرعی و الهی
۴- اسلام آنطور که بیان فرموده است و حدود را تعیین کرده با آن شرایط، کم اتفاق میافتد که ثابت بشود.همان وقت هم باید تحت نظر مجتهد عادل باشد. هرج و مرج نباشد که هر که در هر گوشهای یک چیزی درست کرده است، حدود جاری بکند.(۱)
شیخ محمد منتظری در یک مصاحبه مطبوعاتی با بیان این که دولت بازرگان دولت انقلابی نیست بلکه دولت نهضت آزادی است گفت : ای کاش نهضت آزادی هم نهضت آزادی سال ۴۰بود . وی درباره اعتراضات پدرش نیز گفت : پدرم معصوم نیست ، من کار خودم را میکنم و او هم کار خودش را .
آغاز پاکسازی و تبدیل کمیته ها به ستاد
ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی طی اطلاعیه ای اعلام کرد کمیته ها به ستاد تبدیل خواهند شد .در این اطلاعیه که به امضای آیت الله مهدوی کنی رسیده آمده است : کلیه مناطق و ستادهای وابسته باید توسط شوراها اداره شوند و سرپرستان مناطق با همکاری شورای مسئولین ستادها تعداد مشخصی از پاسداران کمیته های منحل شده را که واجد شرایط میباشند در ستادهای تعیین شده مستقر نمایند . (۲)
آیت الله شریعتمداری : با تعیین دولت موقت اختیارات ولی فقیه در حوزه حاکمیت پایان یافت
آیت الله شریعتمداری گفت : ولایت فقیه در جاهایی است که متصدی شرعی ندارد مانند روی کارآمدن همین دولت موجود؛ چون پس از سقوط رژیم قبلی دولتی وجود نداشت و فقیه با استناد به همان ولایت این دولت را موظف کرد که زمام امور را به دست بگیرد.
وی ادامه داد: ولی اگر مجلس شورایی وجود داشت و رئیس جمهوری وجود داشت آن رئیس جمهور دولتی را معین می کرد و بعد به نظر مجلس میرساند اگر مجلس به دولت رای اعتماد میداد آن دولت مشغول به کار میشد و قانونیت می یافت یعنی حاکمیت مردم از طریق مجلس شورا به نفع یک دولت رای میداد ولی در این انقلاب چنین نبود و این مجرای ایجاد اعمال حاکمیت ملی وجود نداشت لذا در اینجا ولایت فقیه کارکرد و دولت را تعیین نمود و از این پس نیز بعد از تعیین رئیس جمهور و برقراری مجلس شورا دیگر حاکمیت ملت از طریق نمایندگانشان در مجلس اعمال خواهد شد .
وی ادامه داد : دیگر این که در مملکت اگر مواردی با قوانین اسلام مطابقت نداشته باشد و یا مخالف اسلام باشد تشخیص آنها با فقیه حاکم است که جلوی آنها را بگیرد و یا ولی فقیه می تواند جلوی دیکتاتوری احتمالی دولت را بگیرد .
حمایت آیت الله شریعتمداری از نزیه
آیت الله شریعتمداری در مورد اتهامات حسن نزیه و برخورد با او نیز گفت : تا جایی که من آقای نزیه را می شناسم آدم بدی نیست و در زمانی که او به شرکت نفت رفت نگرانی هایی در کار شرکت نفت وجود داشت که ایشان نگرانی ها را از بین برد و آنجا را آرام کرد و اخیرا هم در روزنامه ها دیدم از خودش دفاع کرده و تاکنون جوابی به او داده نشده است حالا آیا مدیریت ایشان خوب بوده یا نبوده این مسئله ای است که اهل فن رسیدگی کنند و نظر بدهند .
حسن نزیه در دومین جلسه کنگره وکلای دادگستری گفت : اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می توانیم در قالب اسلامی بسازیم آیات عظام هم میدانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است نه ممکن و نه مفید . وی در این سخنرانی مدعی شد اسلام را در یک کلمه می توان خلاصه کرد و آن اعلامیه جهانی حقوق بشر و از این رو تمامی احکامی که با این اعلامیه منافات داشته باشد باید تعطیل شوند !
وی ادامه داد : آقای نزیه با توجه به سوابق وی شخصی آزادی خواه ، مسلمان و ضد دیکتاتوری است که سالیان دراز با رژیم گذشته مخالفت و مبارزه کرده است ولی اگر در باطن امر چیزهایی باشد ما از آنها بی اطلاعیم . (۳)گفتنی است امروز جمعیتی موسوم به جمعیت حقوقدانان ایران در نامه ای خطاب به نخست وزیر خواستار حمایت او از نزیه مدیر عامل سابق شرکت نفت شدند . در این نامه از حسن نزیه به عنوان همرزم بازرگان و یکی از ارکان مهم دولت موقت یاد شده است . (۴)
محمد منتظری : دولت بازرگان دولت انقلابی نیست
شیخ محمد منتظری در یک مصاحبه مطبوعاتی با بیان این که دولت بازرگان دولت انقلابی نیست بلکه دولت نهضت آزادی است گفت : ای کاش نهضت آزادی هم نهضت آزادی سال ۴۰بود . وی درباره اعتراضات پدرش نیز گفت : پدرم معصوم نیست ، من کار خودم را میکنم و او هم کار خودش را .(۵)
جبهه ملی حوادث کردستان را برادر کشی خواند
جبهه ملی ایران در نامه ای به نخست وزیر ضمن انتقاد از دولت، حوادث کردستان که طی آن گروه های مسلح به سرکردگی حزب منحله دموکرات صدها نفر از مردم را قتل عام کرده اند برادر کشی خواند. در بخشی از این نامه آمده است : اکنون جنگ و برادر کشی سراسر منطقه را فرا گرفته است، گروه های بسیاری از پاسداران انقلاب که از بهترین فرزندان میهن ما هستند جان خود را از دست داده اند .
مورالس رئیس گارد امنیتی شاه و عضو سیا به مردم معترض گفت : خبر مربوط به اعدام ژنرالها و بلندپایگان ایران شاه سابق ایران را از نظر روانی به شدت تحت فشار قرار داده و وی را به بیماری افسردگی دچار کرده است . به گفته وی پزشکان معالج تاکنون چندین بار به شاه سابق هشدار داده اند که لازم است برای حفظ تعادل روانی خود هر چند ماه یکبار محل اقامت خود را تغییر دهد.
جبهه ملی بی آنکه اشاره ای به علل رخدادهای کردستان داشته و آن را واکاوی کند در ادامه نامه آورده است :کسانیکه باید در راه سازندگی ایران انقلابی در قسمت های مختلف کشور فعالیت کنند در راههای کوهستانی و در شهرهای کردستان به سر می برند .جبهه ملی در ادامه از دولت به خاطر عدم توجه به خواسته های منطقی ! مردم منطقه [جبهه منحله دموکرات] انتقاد کرد و نوشت : هیچ کس نمی تواند منکر لزوم استقرار نظم و امنیت توسط نیروهای انتظامی در منطقه گردد ولی نظم و امنیت با تجهیز مردم سایر نقاط علیه یک منطقه میسر نیست . (۶)
گفتنی است با پیروزی انقلاب اسلامی حرکت های جدایی طلبانه با عنوان خودمختاری در بخش هایی از کشور از جمله کردستان ، ترکمن صحرا و خوزستان شکل گرفت که مدارک و مستندات موجود نشان دهنده مداخله برخی قدرت های جهانی از جمله آمریکا و شوروی در این تحرکات دارد با شدت گرفتن این تحرکات که به کشته شدن صدها نفر از مردم بیگناه منجرشد امام خمینی ماه گذشته اعلام بسیج عمومی کرده و با فرمان امام کردستان از دست اشرار نجات پیدا کرد . جبهه ملی دربیانیه فوق به اعلام بسیج عمومی از سوی امام اشاره کرده و به آن انتقاد می کند !
اشغال یک پایگاه نظامی توسط مهاجمان مسلح
پایگاه ژاندارمری هانی گرمله سرانجام پس از ۴۸ساعت مقاومت اشغال شد . این پایگاه تخلیه و ماموران مستقر در آن با هلی کوپتر به نوسود منتقل شده اند . پایگاه و پاسگاه ژاندارمری هانی گرمله دو روز پیش مورد حمله بیش از ۴۰۰مهاجم قرار گرفت و بدنبال آن بدلیل افزایش تعداد مهاجمان که به یک هزار نفر رسیده بود ابتدا پاسگاه و بدنبال آن پایگاه هانی گرمله تخلیه شد و مهاجمان این محل را اشغال کردند . (۷)
روزنامه البعث ارگان حزب حاکم سوریه امروز آمریکا را مسئول وجود عدم ثبات در روابط میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران دانست . این روزنامه نوشت : آمریکا رهبران عمان را تشویق به پیشنهاد ایجاد یک پیمان نظامی به بهانه حمایت منطقه خلیج فارس از خطرات ایران و شوروی کرده است .
معامله زمین ممنوع شد
وزارت مسکن و شهرسازی امروز اعلام کرد معامله زمین از روز شنبه ۲۱مهر ماه ممنوع است . این وزارتخانه اعلام داشت که تاریخ اجرای قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن در شهر تهران از روز شنبه ۲۱مهرماه تعیین شده است.بر اساس این اطلاعیه از روز شنبه معامله اراضی در هر حد و میزانی بدون اجازه سازمان عمران اراضی شهری استان تهران ممنوع است .(۸)
اختلاف افکنی آمریکا بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس
روزنامه البعث ارگان حزب حاکم سوریه امروز آمریکا را مسئول وجود عدم ثبات در روابط میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران دانست . این روزنامه نوشت : آمریکا رهبران عمان را تشویق به پیشنهاد ایجاد یک پیمان نظامی به بهانه حمایت منطقه خلیج فارس از خطرات ایران و شوروی کرده است . (۹)
حافظ اسد : همه آزادیخواهان جهان باید از انقلاب اسلامی ایران حفاظت کنند
دکتر صادق طباطبایی معاون نخست وزیر که از سفر به سوریه و لبنان بازگشته است در فرودگاه مهرآباد نتایج سفر به این دو کشور را تشریح کرد .وی درباره دیدار سه ساعته خود با حافظ اسد رئیس جمهور سوریه گفت :حافظ اسد به ما گفت انقلاب اسلامی انظار همه جهانیان را متوجه ایران کرده و نه تنها مسلمانان منطقه و مسلمانان جهان بلکه همه آزادیخواهان جهان همه جاذبه مغناطیسی را در جلوی خودشان می بینند که با تجربه جدید و فکر جدید و اهداف دیگر و فرمول های نه شرقی و نه غربی وارد میدان جنگ علیه شرق و غرب شده است .
پایگاه و پاسگاه ژاندارمری هانی گرمله دو روز پیش مورد حمله بیش از ۴۰۰مهاجم قرار گرفت و بدنبال آن بدلیل افزایش تعداد مهاجمان که به یک هزار نفر رسیده بود ابتدا پاسگاه و بدنبال آن پایگاه هانی گرمله تخلیه شد و مهاجمان این محل را اشغال کردند.
طباطبایی ادامه داد : اسد تاکید کرد همه آزادی خواهان پیروزی انقلاب ایران را آرزو می کنند چون خدای نکرده عدم پیروزی این تجربه حداقل برای صد سال برای آزادیخواهان جبران ناپذیر است و لذا با تمام قدرت باید از انقلاب حمایت کرد .
معاون نخست وزیر همچنین به دیدار خود با عرفات اشاره کرد و به نقل از وی گفت : سه تن از سفرای آمریکا که سابقا در ایران بوده اند سرپرستی کمیسیونی را در سازمان سیا به عهده گرفته اند که مسائل ایران را دنبال می کنند و این سازمان توطئه علیه انقلاب اسلامی ایران را تدارک می بیند و در جهت انجام همین توطئه است که یکی از این سه شخصیت در حال حاضر در کردستان ایران به سر می برد .
عرفات همچنین تاکید کرده است : شکست ما در فلسطین و یا لبنان در ابعاد وسیع یک شکست نظامی است ولی پیروزی توطئه گران در مواجهه با انقلاب اسلامی ملت ایران شکست استراتژی صد ساله آزادی خواهان در سراسر جهان خواهد بود لذا حمایت از انقلاب ایران با هر قیمتی سرلوحه کار ما خواهد بود . (۱۰)
اعتراض مردم مکزیک به اقدامات امنیتی شاه سابق در این کشور
مردم کوئر ناواکا شهرمحل اقامت شاه سابق در مکزیک از محدودیت های امنیتی در منطقه به ستوه آمده و به رئیس گارد امنیتی شاه سابق اعتراض کردند .مورالس رئیس گارد امنیتی شاه و عضو سیا به مردم معترض گفت : خبر مربوط به اعدام ژنرالها و بلندپایگان ایران شاه سابق ایران را از نظر روانی به شدت تحت فشار قرار داده و وی را به بیماری افسردگی دچار کرده است . به گفته وی پزشکان معالج تاکنون چندین بار به شاه سابق هشدار داده اند که لازم است برای حفظ تعادل روانی خود هر چند ماه یکبار محل اقامت خود را تغییر دهد .(۱۱)
صدام معاون دبیرکل حزب بعث عراق شد
بنا به گزارش های رسیده در اجلاس فرماندهی منطقه ای حزب بعث صدام حسین رئیس جمهور عراق به اتفاق آرا به عنوان معاون دبیرکل حزب بعث عراق انتخاب شد. در این جلسه میشل عفلق دبیرکل حزب بعث از صدام تجلیل کرد ، عفلق معتقد به اسلام زدایی از فرهنگ کشورهای عربی است . (۱۲)
پی نوشت:
۱- صحیفه امام ، جلد ۱۰، صفحه ۲۶۳
۲- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه ۲
۳- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه۲ ، سخنان آیت الله شریعتمداری مبنی بر این که حسن نزیه مسلمان معتقدی است ادعایی عجیب و از سویی تاسف آور است از این رو که مراجعه به سابقه و سخنان چند ماه قبل نزیه نشان می دهد که وی به اعلامیه جهانی حقوق بشر که با موازین دین مبین اسلام منافات دارد بیشتر از اسلام معتقد است . وی ششم خرداد ماه سال ۵۸در دومین جلسه کنگره وکلای دادگستری گفت : اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می توانیم در قالب اسلامی بسازیم آیات عظام هم میدانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است نه ممکن و نه مفید . وی در این سخنرانی مدعی شد اسلام را در یک کلمه می توان خلاصه کرد و آن اعلامیه جهانی حقوق بشر و از این رو تمامی احکامی که با این اعلامیه منافات داشته باشد باید تعطیل شوند ! (رک کیهان ، ۷خرداد ۵۸، صفحه ۳) متعاقب انتشار این سخنان آیت الله شهید دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی عضو برجسته شورای انقلاب هم در جمع طلاب و دانشجویان خواستار اعتراض عمومی به اظهارات نزیه شد. شهید بهشتی در این زمینه گفت: «بنده امروز در روزنامه کیهان در صفحه سوم یک سخنرانی دیدم مربوط به اجتماع کنگره وکلای دادگستری، در ستون دوم از صفحه سوم در آن اواسط ستون سخنرانی گفته است: «اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم میدانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است و نه ممکن و نه مفید.» من...این سؤال را میکنم که فرد یا گروهی که این دید را در رابطه با انقلاب ما و با اسلام دارد، آیا نسبت به انقلاب پیروزمند ما در این مقطع اخیر «خودی» است یا «بیگانه»؟ و حاضران سه بار با صدای بلند پاسخ دادند: «بیگانه، بیگانه، بیگانه» شهید بهشتی ادامه داد این کارها بیشتر نشانه این است که یک گروه اقلیت روشنفکرمآب و روشنفکرنما می‌خواهد با این بازی‌ها با دستاوردهای انقلاب خونین اسلامی ما موضع‌گیری تازه داشته باشد؛ برای ما عواقب آن معلوم است... من فعلاً نمی‌خواهم بگویم اینها خائن‌اند یا نه، باید اینها محاکمه شوند تا معلوم شود با چه انگیزه‌ای می‌گویند اسلام نمی‌تواند راه حل باشد.»آیت الله بهشتی خطاب به نزیه گفت: «شما خیال می‌کردید با یک کنگره چند صد نفری با نام دهان پرکن حقوقدان‌ها و وکلای دادگستری می‌توانید جامعه انقلابی ما را مرعوب کنید؟... مبادا کنگره‌های شما نسخه دوم کنگره‌های اندیشمندان شاهنشاهی باشد.»
۴- اطلاعات ، ۱۹مهر ۱۳۵۸، صفحه۱
۵- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸،صفحه۱۵
۶- کیهان ، ۱۹مهر ۱۳۵۸، صفحه ۳
۷- اطلاعات ، ۱۹مهر ۱۳۵۸، صفحه ۳
۸- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه ۲
۹- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه ۱۶
۱۰- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه ۱۶
۱۱- اطلاعات ، ۱۹مهر۱۳۵۸، صفحه ۱۶
۱۲- جمهوری اسلامی ، ۱۹مهر۱۳۵۸،صفحه۸ ، میشل عفلق در سال۱۹۱۰ در دمشق و در خانواده‌ای مسیحی از شاخه ارتدوکس یونانی زاده شد، در دوران جوانی به فرانسه رفت و در رشته حقوق به تحصیل پرداخت. عنوان شده که در طی این دوران تمامی تفکرات عفلق در خصوص حزب بعث و نیز ایده رهبری جهان عرب به وی دیکته شده است.وی پس از گذراندن تحصیلات تکمیلی در فرانسه به سوریه بازگشت و در سال ۱۹۴۹ به عنوان وزیر آموزش و پرورش برگزیده شد و تا چند سال در این منصب باقی ماند. گفته می‌شود که عفلق در جهت یگانگی و ملی‌گرایی تند اعراب و رهایی از استعمار غربی تلاش زیادی کرد. وی پس از آن در پی فشارهای سیاسی از سوریه رفت، اما در سال ۱۹۵۴ به آن کشور بازگشت و نقش مهمی را در اتحاد با مصر در سال ۱۹۵۸ ایفا کرد، اما در نهایت به دلیل عدم موفقیت در ایجاد یک کودتا در سوریه به دلیل قدرت نظامی در این کشور مجبور به فرار از سوریه به عراق شد.
تاسیس حزب بعث
عفلق نظریه‌پرداز و آغازگر حزب بعث سوسیالست عرب (حزب العربی الاشتراکی) بود که با کمک «صلاح‌الدین بیطار» این حزب را تأسیس کرد، این حزب که در سال ۱۹۴۶ تأسیس شده بود با شعار قومیت گرایی عربی، جوانان کشورهای عرب را به خود جذب کرده بود. او که این حزب را برای تقابل با جریان‌های اسلام‌گرا مانند اخوان المسلمین با کمک صلاح البیطار، اکرم الحورانی و شبلی العیسمی تشکیل داد و شاخه‌های متعددی را در برخی کشورهای عربی از جمله عراق پایه‌‌ریزی کرد.
به دست گرفتن قدرت در عراق
عفلق در سال ۱۹۶۳ با کمک حسن البکر، عبدالسلام عارف و صدام حسین طی کودتایی قدرت را در عراق به دست گرفت و بعدها با قدرت‌گیری صدام حسین در عراق تبدیل به رهبر معنوی این حزب (البته در ظاهر و نه به صورت واقعی) شد.
وی پیوندی با حکومت بعثی نداشت و برغم ناهمگونی اندیشه حزب بعث عراق با افکار عفلق و به علت فشارهایی که از سوی سوریه به عراق وارد شد، صدام، جایگاه خوبی را در حزب بعث عراق به وی داد تا بدین وسیله حزب بعث عراق را نسبت به حزب بعث سوریه قوی‌تر کند. این در حالی بود که حزب بعث عراق به اعتراضات حزبی فراوان عفلق اهمیت نمی‌داد.
سرانجام به دلیل قدرت خواهی روز افزون صدام حسین که خواستار در دست داشتن تمام قدرت در عراق بود در یک حادثه مشکوک سقوط هواپیما در سال ۱۹۸۹ و در سن ۷۹ سالگی کشته شد و دولت عراق، مراسم سوگواری باشکوهی برای وی برپا کرد.
عفلق؛ رهبر اتحاد جهان اسلام یا عامل غرب در نابودی آن
بسیاری او را یک مسیحی و حتی عامل غرب و به خصوص صهیونیسم برای تفرقه و نابودی جهان اسلام میدانند چرا که اندیشه‌های او بیشتر بر پایه پان عربیسم بود تا وحدت اسلامی و به پیامبر اسلام، اول به عنوان یک عرب می‌نگریست و نه عنوان پیامبر یک دین وحدت بخش.
هرچند «ایاد عفلق» فرزند میشل عفلق بعدها ادعا کرد که پدرم در خانواده‌ای مسیحی به دنیا آمد اما در سال ۱۹۸۰ میلادی وی نامه‌ای به صدام نوشته بود که در آن آمده است «اگر برایم اتفاقی افتاد، مسلمان مرده‌ام و گواهی می‌دهم که خدایی جز خدای یگانه نیست و حضرت محمّد (ص) نبی و پیامبر خداست». اندیشه‌های عفلق که مهمترین آنها در کتاب «فی سبیل البعث» گرد آمده است سال‌ها در دانشگاه‌های عراق و در زمان قدرت حزب بعث تدریس میشد.
منبع: فارس
