به گزارش صراط به نقل از ایسنا، حسن رحیم‌پور ازغدی در برنامه «اخلاق گفت‌وگو و مناظره در جامعه دانشگاهی و نخبگانی» که صبح امروز، سه‌شنبه ۲۸ آذر ماه در معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی برگزار شد، اظهار کرد: جهاد دانشگاهی از برکات بی‌نظیر انقلاب اسلامی به حساب است؛ آثار و برکات این نهاد انقلابی در ابعاد مختلف دیده شده است.
وی با بیان اینکه ترکیب جهاد دانشگاهی یک برکت به حساب می‌آید، گفت: دو مولفه «جهاد» و «دانشگاه» در عرف ۲ مفهوم متفاوت دارد. این باور در عرف جامعه وجود دارد که جامعه محل جهاد نیست و محلی برای کسب علم است. همچنین عرف بر این باور است دانشگاه به دانشمند نیاز دارد و دانشمند مجاهد و غیرمجاهد ندارد.
رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه برخی در اوایل انقلاب با مسائلی مانند تمدن‌سازی و حل مشکلات آشنا شدند، افزود: این افراد با دانشگاه‌های مختلف ارتباط گرفتند و آنچه که در ارتباط با مجاهد و دانشمند در ذهن داشتند، بهم‌ریخت.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: دلیل این بهم‌ریختگی این است که این افراد از پشتوانه تئوریک برخوردار نبودند. این افراد به دانشگاه‌های خارج از کشور رفته‌اند و آنچه را که می‌دیدند با آنچه که در ایران دیده بودند مقایسه می‌کردند؛ اما نمی‌توانستند مسائل را بررسی کنند و قدرت جمع‌بندی مسائل را نداشتند. در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ با مفاهیمی مانند مسئولیت اجتماعی، استکبار، توسعه و مسائل دیگر آشنا شدند؛ اما این مفاهیم به دلیل اینکه جوان بودند و به خارج کشور سفر کرده بودند با آنچه که از گذشته در ذهن داشتند، متفاوت بود.
وی با بیان اینکه جوانان با همان روحیه خیرخواهی، انقلابی‌گری در پی مسائل بودند، گفت: اگرچه خیزخواه و انقلابی بودند؛ اما به دلیل اینکه جوان، بی‌تجربه و کم‌سواد بودند با مشکلاتی روبرو شدند. این بی‌تجربگی ریشه در توطئه‌های دشمن و کم‌تجربگی دارد. اینطور باید گفت که برخی فقط به مشاهدات خود توجه کردند و عقل آن ها در چشمانشان بود.
رحیم‌پور ازغدی گفت: برخی که بسیار انقلابی بودند به دانشگاه‌های خارج از کشور رفتند و پس از مدتی پرسش «چرا مرگ بر آمریکا می‌گویید؟» را مطرح کردند. انسان‌های سوپر حزب‌الهی را می‌شناسم که به انسان‌های سوپر سکولار تبدیل شده‌اند؛ به عبارت دیگر، کسانی که فدایی مکتب حزب‌الله و یک مجاهد بودند به یک لاشه تبدیل شده‌اند؛ این انسان‌ها تبدیل به یک لاشه شده‌اند. برخی مذهبی هستند؛ اما فقط زبان و رفتار شخصی آنها مذهبی است؛ اما افکار دینی ندارند.
*افراط و تفریط به مناظره ضربه زده است
وی با بیان اینکه افراط و تفریط به گفت‌وگو و مناظره ضربه زده است، افزود: برخی تصور می‌کنند که مناظره به این معناست که یک نفر حق و طرف مقابل نیز ناحق است.
*مناظره ۲ شکل دارد
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه مناظره دو شکل دارد، گفت: مناظره دو شکل «واجب» و «حرام» دارد. مناظره واجب از ارزش معنوی و علمی برخوردار است و برای کشف حقیقت و رفع سوتفاهم انجام می‌شود. مناظره واجب به معنای شنیدن دلایل طرف مقابل است و تلاش برای تبیین حقیقت است.
وی درباره سبقه مناظره در میان اهل‌بیت گفت: اهل‌بیت در جلسات مناظره حاضر می‌شدند و در جهت تبیین حقیقت و نجات خلق از طریق مناظره گام برمی‌داشتند. به طور مثال، امام رضا در جلسات مناظره شرکت می‌کردند. امام رضا در مناظره‌ای با یک نفر از رهبران مسیحیت به این رهبر مسیحی گفتند که درباره مسائل که هردو قبول داریم گفت‌وگو کنیم؛ اما آن رهبر مسیحی بر این باور بود که هیچکدام طرف مقابل را قبول ندارد.
*مناظره واجب به رشد علمی کمک می‌کند
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه مناظره واجب به رشد علمی کمک می‌کند، گفت: این مناظره نه تنها به رسد علمی کمک می‌کند؛ بلکه غرض‌ورزی به دور است و براساس منطق است.
وی درباره مشکلات مناظره گفت: شکل درست مناظره را بلد نیستیم؛ مشکلات موجود در مناظره مربوط به مسائل فرهنگی می‌شود و مشکلات قانونی وجود ندارد. گفت‌وگو کردن را بلد نیستیم؛ مناظره به تربیت منطقی و دینی نیاز دارد. برخی در گفت‌وگو به توهین و تهمت دست می‌زنند. گاهی مناظره خوب شروع می‌شود؛ اما در ادامه نادرست می‌شود.
*مناظره ۳ مولفه دارد
رحیم پور ازغدی با بیان اینکه مناظره ۳ مولفه دارد، افزود: ۳ مولفه «آزادی»، «منطق» و «اخلاق» باید در مناظره وجود داشته باشد. پیامبر اکرم بر این موضوع تاکید کرده‌اند که ۳ مولفه آزادی، منطق و اخلاق در مناظره وجود داشته باشد و اگر این مولفه‌ها در مناظره وجود نداشته باشد مناظره به نتیجه نمی‌رسد و امکان غلبه حق بر ناحق وجود ندارد.
وی گفت: پیامبران، رهبران شیعه و اهل‌بیت بر ۳ اصل آزادی، منطق و اخلاق در گفت‌وگو و مناظره توجه کرده‌اند و مروج این اصول در مناظره بوده‌اند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره مفهوم آزادی در مناظره گفت: آزادی یعنی اینکه هرچه در ذهن وجود دارد به زبان آورده شود و این موضوع باید به دور از توهین، تحریف و فحاشی باشد. اگر بیان نظرات با فحاشی و توهین همراه باشد، اخلاق شکل نکرفته است.
*پیروزی و شکست هدف مناظره حرام
وی درباره مناظره حرام گفت: هدف از مناظره حرام این است که یک طرف مناظره پیروز شود و طرف مقابل نیز شکست بخورد. این مناظره یک جدال است و اخلاق در آن رعایت نمی‌شود؛ جدال جزو گناهان علمی است.
رحیم‌پور ازغدی درباره ورود به مناظره گفت: با سوظن نمی‌توان وارد مناظره شد و نباید نسبت به فرد مقابل در مناظره بدبین بود. هیچ‌گاه با پیش‌داوری نباید وارد مناظره شد. ما نباید به پیروزی و شکست در مناظره توجه کنیم؛ بلکه باید به دنبال این بود که یک مفهوم درست از مناظره برداشت شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: ارتداد، نور را نمی‌بیند و از تاریکی سخن می‌گوید. ارتداد نوعی تروریسم فکری است؛ ارتداد از جنس تعصب است و ارتداد را می‌توان ظلم نظری برشمرد.
*بیان مطالب خارج از فهم علمی به نظر می‌رسد
وی با بیان اینکه این تصور وجود دارد اگر مطالب خارج از فهم مردم بیان شود مطاب علمی به نظر می‌رسد، گفت: برخی هم در مناظره تحت تاثیر قرار می‌گیرند و چون دیگران دست می‌زنند آنها هم دست می‌زنند اما هیچ چیزی از مطاب بیان شده درک نکرده‌اند.
*برخی عوام‌فریبی می‌کنند
رحیم‌پور ازغدی گفت: برخی عوام‌فریبی می‌کنند و آنچه که در مناظرات بیان می‌کنند استدلال نیست و شبه استدلال است. اگر مراد از ایدیولوژی همان تعصب است باید گفت که تعصب نمی‌تواند یک مساله را حل کند. تعصب ضد ایمان است و شاخه‌ای از کفر به حساب می‌آید.
وی ادامه داد: ایمان از جنس نور است. ایمان با ایدئولوژی تفاوت دارد. ایمان با دو شرط آزادی و آگاهی همراه است. ایمان یک انتخاب است. هیچ‌کس را نمی‌توان با زور مومن یا کافب کرد. مدخل و مخرج ایمان و کفر پر قلب و عقل بشر وجود دارد. قرآن می‌گوید که با مخالفان گفت‌وگو کرد اما نباید با آنها مسامحه کرد.
رحیم‌پور ازغدی گفت: برخی می‌گویند که درباره مسائل مختلف داوری کرد چرا که فقط یک منطق وجود دارد و با گفت‌وگو نیز حل نمی‌شود. ما باید بدانیم که مطلق نیستیم و اشنباه می‌کنیم. مناظره برای این شکل می‌گیرد که دو گروه یا دو نفر با دیدگاه‌های متفاوت یکدیگر را مجاب کنند که دیگری نادرست است.
*دیدگاه نادرست نسبت به آزاداندیشی دارند
وی با بیان اینکه برخی تصور می‌کنند که آزاداندیشی به این معنا است که هیچ‌چیزی را قبول نداشته باشند، گفت: این موضوع در تفکر لیبرالی نقش دارد و تمام مکاتب را مکاتب را لیبرالی می‌دانند. ما باید بدانیم که مکتب لیبرالیسم از تمام مکاتب دیگر ایدیولوژیک‌تر است. آنها دست به جنایاتی در غزه زدند که کمتر از داعش دیده شده بود.
رحیم‌پور ازغدی گفت: ۳ رئیس دانشگاه در ایالات متحده به دلیل حمایت از مردم غزه مورد تفتیش عقاید قرار گرفتند.
وی دربازه تغییر دیدگاه در قرن ۱۹ و ۲۰ گفت: ابن دیدگاه به وجود آمد که علم تجربی می‌تواند جایگزین همه چیز شود و می‌تواند به جای دین و عقل باشد. به عبارت دیگر، علم تجربی را حق مطلق دانستند. منطق در مدرنیته به صورت مادی شد و در پست‌مدرن نیز منطق مادی زیر سوال رفت.
*مناظره برای سرگرمی نیست
وی با بیان اینکه مناظره برای سرگرمی نیست، گفت: مناظره باید منجر به حل مشکلات شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تشکیل کرسی آزاداندیشی گفت: هنگامی که موضوع تشکیل کرسی آزاداندیشی در دانشگاه‌ها مطرح شد، طرح خانه ملی گفت‌وگو را مطرح کردم که به تصویب رسید، اما اجرای آن بلاتکلیف مانده است اما در حال حاضر جدی گرفته شده است.
رحیم پور ازغدی ادامه داد: خانه ملی گفت‌وگو می‌تواند یک لولا میان حاکمیت و مردم باشد. گاهی آنچه که در حاکمیت و اذهان مردم وجود دارد تفاوت دارد به همین دلیل گاهی به مردم و گاهی به حاکمیت ظلم می‌شود. اگر خانه گفت‌وگو شکل می‌گرفت مساله مثل بنزین ایجاد نمی‌شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: داعش مسئولیت حکله به حرم شاهچراغ را پذیرفت اما برخی باور نمی‌کنند و ماجرا را به نظام نسبت می‌دهند. برخی هم ادعاهایی درباره ماجرای مهسا امینی و آرمیتا گراوند مطرح کردنذ. این موضوع به دلیل این است که دروغ گفتند به طور مثال گفتند بنزین گران نمی‌شود؛ اما روز بعد بنزین گران شد. به دلیل تینکه به مردم دروغ گفتند مردم برخی از حرف‌ها را باور نمی‌کنند. اگر خانه گفت‌وگو شکل بگیرد مسئولان باید در آنجا پاسخگو باشند.
