هزینه‌های غفلت از خاورمیانه

کانال تلگرامی اندیشکده راهبردی تبیین نوشت: «والتر راسل مید» عضو اندیشکده هادسون طی مقاله‌ای در وال‌استریت ژونال «می‌نویسد حمله پوتین به اوکراین در حال آزمایش سلامتی و قدرت سیستم اتحاد‌های آمریکاست. در اروپا و آسیا متحدان آمریکا مانند ژاپن و آلمان برای دفاع از نظمی که امنیتشان را تضمین می‌کند بسیج شده‌اند. در خاورمیانه، اما چندان این‌گونه نیست.

عربستان حفظ توافق با مسکو درباره تولید نفت را ترجیح داده است. امارات به قطعنامه شورای امنیت علیه روسیه رأی ممتنع داد. اسرائیل نیز که باید فعالیت‌های ضد حزب‌الله و ضد ایرانی خود در سوریه را با روسیه هماهنگ کند دنبال اجتناب از بیگانه کردن آمریکا و روسیه از خود است و در رویارویی پرآشوب بین آن‌ها مانور می‌دهد.

دولت اوباما یک فاجعه برای شبکه اتحاد‌های آمریکا در خاورمیانه بود. خروج نابهنگام از عراق، شکست در پیشبرد یک سیاست سازنده در قبال بهار عربی و محاسبات اشتباه درباره سوریه و ... احساس عمیقی از بی‌صلاحیتی و غیرقابل تکیه بودن آمریکا در سراسر منطقه ایجاد کرد.

درحالی‌که سیاست آمریکا در دوره ترامپ برای شرکای آمریکا بیشتر خوشایند بود تعداد کمی از کشور‌های منطقه نسبت به ماندن او در قدرت مطمئن بودند. در سراسر منطقه اکنون روابط خوب با چین و روسیه مکمل ضروری برای اتحاد روبه‌زوال آمریکایی تلقی می‌شود.

شوک اوکراین شاید باعث بازتنظیم سیاست واشنگتن شود، اما تاکنون دولت بایدن هم تردید دولت اوباما درباره ارزش شبکه متحدان در خاورمیانه و هم غفلت آن از خطرات تضعیف پیوند‌ها را دارد. مشکل ریشه‌ای، ناتوانی در فهم اهمیت انرژی خاورمیانه برای اقتصاد جهانی و قدرت آمریکا است.

درحالی‌که اهداف قدرت نرم آمریکا در منطقه (گسترش دموکراسی و تشکیل دولت صلح‌جوی فلسطینی) حتی با مداخله شدید شاید دور از دسترس باشند دستیابی به اهداف مهم‌تر امنیتی و اقتصادی هرگز آسان‌تر نیست.

به لطف رفتار تهاجمی روسیه در اوکراین، سوریه و قفقاز به نظر می‌رسد ترکیه برای نوع جدیدی از روابط با آمریکا، اسرائیل و عربستان آماده است. یک شبکه قوی متحدان در خاورمیانه اگر به‌درستی مدیریت شود راهبرد صلح جهانی آمریکا را با هزینه‌ای منطقی تقویت خواهد کرد.