به گزارش فارس، جنگل‌های استان در این فصل تماشایی هستند چرا که علاوه بر ثمر دهی میوه بلوط، فرآورده‌های کوهی دیگری هم مثل زالزالک، پسته وحشی، گیلاس وحشی و… نیز یافت می‌شود.
ایلام اگر زیباست به خاطر انبوه درختان بلوط است، درختان بلوط یادگار هزار ساله طبیعت مهربان استان هستند؛ دارا بودن مناطق زیبا و بکر جنگلی و داشتن قابلیت‌های گوناگون اکوتوریسم باعث رونق گردشگری در استان شده است.
بدون شک وجود گیاهان و میوه‌هایی در کوه‌های استان ایلام فرصتی مناسب برای اشتغالزایی فراهم کرده و در هر فصل متناسب با شرایط آب و هوایی یک محصول کوهی خاص در استان وارد بازارهای استان می‌شود.
مردم ایلام علاقه زیادی به میوه‌ها و گیاهان کوهی دارند و از خرید آنها استقبال می‌کنند؛ در گذشته مردم از این میوه‌ها در جهت مصارف دارویی استفاده می‌کردند؛ در حال حاضر فصل رویش میوه‌های کوهی زالزالک و بنه در استان ایلام آغاز شده و بازارهای استان با رنگ و بوی این میوه‌ها عطرآگین شده است.
این دو گونه درختی به شکل کاملا کوچک هستند و میوه آن مانند تخمه به عنوان یک سرگرمی استفاده می‌شوند البته این دو گونه دارای خواص مفیدی هستند؛ بنه از نظر ارزش خوراکی جایگاه بالاتری نسبت به زالزالک دارد چرا که این گونه درختی از قدیم به علت مقوی بودن به عنوان غذا در بین مردم استفاده شده است.
چند روش استفاده از میوه بنه
مردم قدیمی بنه را با نان می‌خوردند که علاوه بر ارزش خوراکی دارای فواید پزشکی نیز هست؛ میوه درخت بنه علاوه بر خام خواری مصارف دارویی و غذایی نیز دارد به طوری که میوه نارس و کال آن را برای تهیه مربا و ترشی یا غذا‌های با طعم ترش استفاده می‌کنند و میوه رسیده آن نیز با توجه به اینکه دارای روغنی چرب است در تهیه پلو‌ها کاربرد دارد.
از میوه نارس درخت بنه بعد از خشک و پودر کردن به عنوان ادویه ترش مزه در خوارکی‌ها استفاده می‌شود و همچنین مغز و پوسته بیرونی ونوشک خوش عطر و رنگ رسیده را بعد از خشک و آسیاب کردن در تهیه شیرینی و کیک، ادویه ماست یا بر روی پلو به کار می‌برند.
مرغ شکم‌پر، قاتق بنه، دلمه، کپه، استانبولی، خورش ونوشک (پسته کوهی) کال و دمپختک از دیگر غذا‌هایی است که با میوه رسیده یا کال پسته کوهی تهیه می‌شود؛ اما مصرف عمده و اصلی پسته کوهی در استان ایلام به صورت خام خوری است که خانواده‌ها به عنوان یک نوع آجیل از آن استفاده می‌کنند و این میوه وحشی در زمره یکی از پرطرفدارترین آجیل‌ها نه تنها در فصل پاییز بلکه در تمام فصول قرار دارد.
خواص درمانی پسته کوهی(بنه)
پسته کوهی کال یا رسیده همچنین دارای خواص درمانی زیادی است که درمان دردهایی چون معده و روده، یبوست، خشکی مزاج، نفخ معده، خواص ضد میکروبی، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش قند خون، کاهش بیماری‌های قلبی و عروقی به علت داشتن اسیدهای چرب اشباع نشده طبیعی، تسکین دردهای مفاصل با روغن ونوشک، از بین بردن لک و جوش‌های پوستی، درمان زخم پای دیابتی، رفع کم‌خونی و درمان فقر آهن، تقویت حافظه، تقویت نیروی جنسی، تقویت اعصاب ، مفید برای بیماری ام‌اس، ضد ضعف جسمی، درمان ترک لب، ترک کف پا، مفید برای پوکی استخوان، رفع انگل معده، معالجه تکرر ادرار، افزایش وزن و درمان اسهال از جمله خواص پسته کوهی است.
علاوه بر میوه خوشمزه ونوشک، صمغ و شیره درخت بنه نیز استخراج می‌شود که یا به صورت صمغ به فروش می‌رسد یا تبدیل به سقز می‌شود که در مناطق غرب کشور به آدامس کردی مشهور است و طرفداران زیادی نیز دارد.
خواص درمانی زالزالک
زالزالک هم مانند بنه خواص زیادی دارد و یک ماده مهم دارویی است که مصرف آن قرن‌ها پیش تا به امروز برای درمان نقرس و ورم حجاب حاجز به کار می‌رفت و پوست ساقه آن را جهت رفع تب و میوه آن را برای رفع اسهال و گل‌های آن را برای تنظیم کار قلب و فشار خون استفاده می‌کردند.
این میوه یکی از بهترین آرام‌کننده‌های گیاهی است و به طور کلی دم‌کرده گل‌های سفید و یا گرد گل خشک شده آن برای رفع خستگی، بی‌خوابی، تنگی نفس، سرگیجه، تپش قلب، اضطراب، استرس، برای کاهش کلسترول خون، احساس صدا در گوش و نظایر آن مفید است.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که آنتی اکسید‌های این گیاه و بابونه و بومادران از همولیز گلبول‌های قرمز جلوگیری میکند و گیاهان بابونه، بومادران و زالزالک به عنوان دارنده‌های آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های مبتنی بر "پرااکسیدان لیپید" موثر است و عصاره "پلی فنولیک" آن ۴۹/۷ درصد همولیز گلبول‌های قرمز را مهار کرده است.
خالی از لطف نیست که بدانید زالزالک سرشار از ویتامین C است و به درمان سرماخوردگی‌های پاییزی کمک به سزایی میکند.
وجود میوه‌های کوهی با خواص دارویی در کوهستان‌های استان
یعقوبی دکترای گیاه پزشکی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: در فصل پاییز هم مانند سایر فصول سال، میوه‌های کوهی در کوهستان‌های استان وجود دارند که هر کدام کاربرد و خواص دارویی زیادی دارند.
وی افزود: این میوه‌ها به وفور از آنها در استان استفاده می‌شوند؛ از میوه‌هایی که میتوان به آنها اشاره کرد، بلوط است که به عنوان خوراک دام هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
250 هکتار از جنگل‌های استان رویشگاه بنه است
طاهری رئیس منابع طبیعی مهران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: حدود ۲۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های استان رویشگاه گونه بنه هست؛ رویشگاه گونه زالزالک چون جزو گونه‌های پیشگام در فاز تخریبی جنگل است، سطح قابل توجهی را به خود اختصاص نمی‌دهد.
وی افزود: اما بر اساس آمار برداری صورت گرفته ۹۰ درصد جنگل‌های استان گونه بلوط ۶ درصد بنه و ۴ درصد سایر گونه های جنگلی است که این درخت‌ها در کل جنگل‌های استان پراکنش دارند.
رئیس منابع طبیعی مهران گفت: تعداد ۱۲۶ شرکت تعاونی در عرصه حفاظت و احیا و بهره برداری با بیش از ۵۰۰۰ نفر عضو فعالیت دارند و تمامی امورات حفاظت، احیا و بهره برداری و توسعه و غنی سازی این جنگل‌ها و همچنین اجرای عملیات پرورشی و بهداشتی با نظارت مستقیم منابع طبیعی استان صورت می‌پذیرد.
یکی از مشکلات نبود صنایع تبدیلی صمغ حاصل از درختان بنه است؛ ضمغ برای تولید آدامس بنه که مخصوص به این منطقه است به سایر استان‌ها فروخته می‌شود؛ اگر امکان تبدیل این صمغ به آدامس در همین استان مقدور بود نه تنها مواد خام به استان دیگری منتقل نمی‌شد بلکه موقعیت‌های شغلی مناسبی برای تعدادی از مردم استان ایجاد می‌شد.
ایلام سرشار از موهبت است که با گشت و گذار در آن میتوان از این نعمت‌های الهی بهره برد.
