سرم های دپو شده در کف گمرک و داروخانه های بدون سرم

بعد از گذشت دو ماه از دستور دادستان کل کشور مبنی بر تعیین تکلیف سرم‌های دپو شده در گمرک و ترخیص یکسره آن‌ها به شرکت‌های پخش و داروخانه ها، طبق بررسی میدانی که از گمرک تهران (شهریار) انجام دادیم، متوجه دپوی یک هزار و ۳۰۰ تن (حدود 3 میلیون) سرم انسانی در انبار‌های این گمرک شدیم.

وضعیت این سرم‌ها را از مسئولان گمرک پیگیری کردیم و زمان ورود و علت عدم ترخیص آن‌ها را جویا شدیم. مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرکاظهار کرد: علی رغم اینکه وزارت بهداشت از گمرک درخواست حمل یکسره این سرم‌ها را داده بود؛ گمرک نیز این موضوع را به تمام گمرکاتی که سرم از آنجا ترخیص می‌شوند از جمله گمرک تهران (شهریار)، گمرک امام خمینی (ره) و گمرک بازرگان به عنوان مبدا، ابلاغ کرده بود.

نامه وزارت بهداشت به گمرک و درخواست حمل یکسره سرم

وزارت بهداشت: در جریان واردات سرم ها نبوده ایم!

او افزود: در پی این ابلاغیه، تشریفات گمرکی سرم‌های وارد شده به این گمرکات ظرف نیم ساعت انجام و ترخیص می‌شدند و در مرداد ماه روند خوبی را شاهد بودیم، اما با گذشت زمان این موضوع کمرنگ شد و اجازه ترخیص سرم ها از گمرک به کندی صورت گرفت.

ارونقی در پاسخ به اینکه آیا دستور فوق (نامه) برای ترخیص این سرم ها کفایت نمی کند، بیان کرد: خیر، برای ترخیص کالاها از گمرک علاوه بر دستور فوق مبنی بر حمل یکسره، به اجازه ترخیص محموله ها نیز نیاز است و گمرک نمی تواند بدون اجازه و تکلیف از وزارت بهداشت هیچ گونه کالای سلامت محوری را ترخیص کند.

بررسی های خود را از وزارت بهداشت ادامه دادیم و محمدرضا شانه ساز رئیس سازمان غذا و دارو اظهار می کند که تعدادی کامیون های حامل سرم بدون مجوز و بدون اطلاع رسانی به ما وارد کشور شده است. ما امکان دسترسی به سامانه گمرک را نداریم تا از این طریق خبردار شویم.

اما ارونقی با اشاره به این بی اطلاعی از سوی وزارت بهداشت بیان کرد: اوایل ماه جاری گزارش وجود این سرم‌ها در گمرک تهران را اعلام کردیم. در کنار این موارد، به شرکت‌های وارد کننده اخطار داده شد که اگر بدون هماهنگی وزارت بهداشت نسبت به واردات سرم اقدام کرده اید، دلایل خود را توضیح دهید.

ورود سرم ها به کشور با مجوز رسمی وزارت بهداشت بوده است!

او در ادامه تاکید کرد: این شرکت‌های وارد کننده با نامه‌های تامین و مجوز‌های ثبت سفارشی که ورود آن‌ها را وزارت بهداشت تائید کرده بود، به گمرک اعلام کردند که تمامی این سرم‌ها با هماهنگی وزارت بهداشت وارد شده و هیچ مشکلی از نظر سلامت ندارند.

او افزود: حداقل انتظار ما این بود که طی دو هفته گذشته وزارت بهداشت نماینده خود را به گمرک اعزام کند و از سرم‌ها بازدید به عمل بیاورند.

مردم از کمبود سرم در داروخانه ها در مضیقه اند

این تعلل‌ها از سوی سازمان‌های متولی در حالی صورت می‌گیرد که مردم همچنان از کمبود سرم در داروخانه‌ها گلایه‌مند هستند. بازدید میدانی ما از داروخانه‌های سطح شهر و گفتگو با افراد متقاضی خرید سرم نشان داد که به عنوان مثال فردی که برای تهیه سه عدد سرم به داروخانه مراجعه می‌کند، امکان دریافت فقط یک سرم را دارند و داروخانه از فروش بیش‌تر از یک سرم به هر فرد، خودداری می‌کند. این داروخانه‌ها عرضه محدود سرم از شرکت‌های پخش را علت اصلی کمبود سرم می‌دانند.

یکی از انبار‌هایی که طی بازدید از گمرک به آن هم سری زدیم، انبار دپو شده ۲۵۰ تن سرم بود که از سال ۱۳۹۵ تا امروز در همانجا مانده بود. تاریخ انقضای این سرم‌ها به پایان رسیده و به هیچ وجه قابل استفاده نیستند. ایرج قاسم خانی رئیس گمرک تهران (شهریار) با اشاره به این سرم‌ها بیان کرد: ۱۳ محموله سرم وارداتی در سال ۹۵ در گمرک تهران تخلیه شد و در آن زمان نتوانست مجوز تخلیه را بگیرد.

او در ادامه بیان کرد: این محموله‌ها زمانی مجوز ترخیص را گرفتند که کمتر از شش ماه از تاریخ مصرف آن‌ها باقی مانده بود و طبق قانون، گمرک نمی‌توانست آن‌ها را ترخیص کند. در حال حاضر در اختیار سازمان اموال تملیکی قرار گرفته است. این محموله یا باید در همین محل معدوم شود و یا باید از کشور مرجوع و به خارج از کشور منتقل شود.

در ادامه پیگیر میزان تولیدات داخلی سرم در کشور شدیم و با یکی از تولیدکنندگان اصلی سرم در کشور گفت و گو کردیم. شرکت داروسازی قاضی که به عنوان بزرگترین تولیدکننده محصولات تزریقی کشور به حساب می‌آید، نقش پررنگی در تامین نیاز سرم کشور ایفا می‌کند. در این خصوص سعید باسمجی رئیس شرکت دارو سازی قاضی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به میزان تولید سرم در کشور اظهار کرد: این مجموعه با تولید روزانه ۱۶۰ هزار واحد انواع سرم‌های تزریقی و حدودا ۵ میلیون انواع سرم‌های بیمارستانی توانسته در ماه‌های اخیر با تامین ۴۰ درصد نیاز کشور، درصد زیادی از کمبود سرم کشور را تامین کند.

پس کم کاری وزارت بهداشت در ترخیص محموله‌هایی که خودش دستور واردات آن‌ها را صادر کرده، کاملا مشهود است. با توجه به شرایط کرونایی کشور و نیاز بیش از پیش به سرم (به عنوان یکی از موارد درمان کرونا) وزارت بهداشت دستور واردات را به شرکت‌های واردکننده می‌دهد، اما اهتمامی برای ترخیص به موقع آن‌ها ندارد.

علت این عدم اجازه ترخیص از سوی وزارت بهداشت برای ما نیز جای سوال است. اما با توجه به در مضیقه بودن مردم برای تامین سرم، پیگیری‌های باشگاه خبرنگاران به همینجا ختم نمی‌شود و سعی می‌کنیم تا زمانی که محموله‌هایی این چنینی به سرنوشت محموله‌هایی مانند سال ۹۵ دچار نشده اند، مطالبه گر دغدغه‌ها و خواسته‌های مردم نزد مسئولان مربوطه باشیم.