پس از حدود دو سال تعطیلی مدارس و انتقال کلاس‌های درس به گوشی و تبلت، حالا در آستانه سال تحصیلی جدید زمزمه‌های بازگشایی مدارس قوت گرفته است و دانش‌آموزان نه از مهرماه بلکه از ابتدای آبان به تدریج به استقبال آموزش حضوری می‌روند البته با مقتضیات خاص دوران کرونا.
با توجه به تصمیم مسئولان برای بازگشایی تدریجی مدارس در سال تحصیلی جدید، هدف این گزارش بررسی وضعیت بازگشایی مدارس در برخی از کشورهای جهان و پیش‌شرط‌های این بازگشایی است.
سازمان جهانی بهداشت و یونیسف مخالف ادامه تعطیلی مدارس هستند، آنها معتقدند تعطیلی مدارس به علت همه‌گیری کرونا منجر به آسیب روحی کودکان و نوجوانان شده است.
هانس کلوگ، مدیر اروپای سازمان بهداشت جهانی گفت: سلامت روانی کودکان و تقویت روحیه اجتماعی آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. همه‌گیری کرونا به گونه‌ای بی‌سابقه در تاریخ تمدن تأثیراتی فاجعه‌بار برای آموزش و پرورش کودکان داشته است.
یونیسف و سازمان جهانی بهداشت خواستار بازماندن مدارس
دفتر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت برای اروپا و دفتر منطقه‌ای اروپا و آسیای میانه یونیسف، خواستار باز ماندن همه مدارس و ایمن‌تر شدن شرایط با اتخاذ تدابیری برای به حداقل رساندن انتقال ویروس شدند. این تدابیر شامل ارائه واکسن کرونا به معلمان و دیگر کارکنان مدارس به عنوان بخشی از گروه‌های جمعیت هدف در برنامه‌های واکسیناسیون ملی و اطمینان از واکسینه شدن جمعیت‌های آسیب‌پذیر است همچنین کودکان 12 سال و بالاتر که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای هستند که خطر ابتلای آنها به کووید – 19 را افزایش می‌دهد، باید واکسن دریافت کنند. همچنین لازم است محیط مدرسه از طریق کار گذاشتن سیستم تهویه بهتر برای کلاس‌های درس بهبود یابد و امکان تشکیل کلاس‌های کوچکتر، رعایت فاصله اجتماعی و آزمایش مکرر کودکان و کارکنان مدارس فراهم شود.
67 درصد کشورهای با مرگ و میر بالا مدارس را باز نگه داشتند
آنگونه که مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری اعلام کرده است: پیش از واکسیناسیون سراسری در میان 38 کشور با نرخ مرگ و میر بالاتر از 350 نفر (در یک میلیون) 6 کشور به طور موقت اقدام به تعطیلی کامل مدارس کرده‌اند در حالی که 24 کشور (67%) همچون انگلستان، فرانسه و آلمان در اوج موجود دوم شیوع، مدارس را به طور کامل باز نگه داشته‌اند (به جز ایام قرنطینه سراسری)، لازم به ذکر است در سال جدید تحصیلی و با توجه به پایان یافتن واکسیناسیون در اکثر کشورهای درگیر اروپایی بازگشایی مدارس به احتمال زیاد به صورت حضوری خواهد بود.
یک سوم دانش‌آموزان به حال خود رها شدند
یونیسف نیز با هشدار نسبت به تبعات تعطیلی مدارس برای دانش‌آموزان به ویژه گروهی که به آموزش مجازی دسترسی ندارند در گزارشی بیان کرده است: تحلیل گزارش‌های تعطیلی مدارس در دنیا نشان می‌دهد که مدارس در 14 کشور به صورت کامل از مارس 2020 تا فوریه 2021 تعطیل بوده‌اند. دو سوم آن کشورها در آمریکای لاتین بوده که 98 میلیون دانش‌آموز را تحت تأثیر قرار داده است. از این 14 کشور، پاناما به طور کلی مدارس را تعطیل کرده است و کشورهای السالوادو، بنگلادش و بولیوی در رده‌های بعد از آن قرار دارند. در حالی وارد دومین سال همه گیری کووید 19 می‌شویم که جوامع آموزش و پرورش در سطح دنیا نیازمند هم صدایی برای اطمینان بخشی برای ادامه کار مدارس یا در اولویت قرار دادن بازگشایی مدارس هستند و نباید از هیچ تلاشی در این خصوص دریغ شود. تعطیلی مدارس بیش از یک سوم دانش‌آموزان که به امکانات یادگیری از راه دور دسترسی ندارند را به حال خود رها کرده است. تعداد دانش آموزان دچار ترک تحصیل در حال افزایش به 24 میلیون نفر است، به طوری که در طول سالیان گذشته هیچ وقت تا این حد نبوده است متأسفانه شاهد از بین رفتن دستاوردهای آموزش و پرورش که به سختی به دست آمده‌اند، هستیم.
مطالعه‌ای که به‌تازگی توسط سازمان همکاری و توسعه اقتصادی با همکاری یونسکو و بانک جهانی درباره آزمون پیزا (کیفیت نظام آموزشی را می‌سنجد) انجام شده است، نشان داد کشورهایی که میزان تعطیلی مدارس آنها در ایام کرونا بیشتر بود از جمله کشورهایی هستند که در سنجش‌های پیشرفت آموزشی رتبه پایینی دارند و کشورهایی که مدارس را باز نگه داشتند مانند آلمان و فنلاند عملکرد خوبی در پیزا داشتند.
بسیاری از کشورهای اروپایی مدارس را باز کردند
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ایران نیز در گزارشی به سیاست‌های بسیار متنوع کشورها برای بازگشایی مدارس اپرداخته که شروع آن بستگی به میزان کنترل ویروس دارد اما افزایش نگرانی‌های اقتصادی و نگرانی در خصوص پتانسل آسیب‌های عدم حضور طولانی مدت در مدرسه باعث شده است تا نظام‌های آموزشی ، مدارس را علیرغم عدم کنترل کامل ویروس بازگشایی کنند. بسیاری از کشورهای اروپایی سال تحصیلی گذشته به طور کامل مدارس را در آغاز سال تحصیلی 2020-2021 (آگوست/ سپتامبر 2020) بازگشایی کردند. در انگلستان مدارس ابتدایی (11-5 ساله) تشویق شدند تا از اول ژوئن در گروه‌های کوچک و با کمک محفظه‌های پلاستیکی شروع کنند و دانش آموزان 11-10 ساله از 15 ژوئن در مدرسه حضور یابند با آغاز سال تحصیلی در سپتامبر مقرر شد همه دانش‌آموزان با رویکرد استفاده از محفظه‌های پلاستکی که کمک می کرد دانش‌آموزان ارتباط محدودتری با بقیه داشته باشند، به مدرسه بازگردند.
بازگشایی مدارس در انگلیس
امسال نیز دانش‌آموزان در انگلیس از 6 سپتامبر به مدارس بازگشتند همچنین در بازگشایی فعلی، اجبار استفاده از ماسک و قرنطینه هم لغو شده است اما از تمام دانش‌آموزان دبیرستانی دعوت شده که به طور منظم هر سه تا پنج روز آزمایش سریع ویروس کرونا را انجام دهند.
آلمان هم سال گذشته مدارس را باز کرد اما با تقسیم کردن دانش‌آموزان در گروه‌های کوچک که از ارتباط با سایر گروه‌ها جلوگیری می‌شدند، همچنین برگزاری رویدادهای ورزشی و کنسرت موسیقی در مدارس ممنوع شد.
نروژ سال تحصیلی گذشته با طرح سه رنگ چراغ ترافیک مدارس را طبقه بندی کرد. برنامه مدارس با چراغ سبز مانند ساعت‌های نرمال عمل می‌کردند، رنگ زرد به معنی این بود که مدارس باید ارتباطات در مدرسه را کم بکنند و دستورالعمل‌های بهداشتی را افزایش دهند و بالاخره، رنگ قرمز نشان دهنده این بود که مدارس باید تعداد دانش‌آموزان را کاهش دهند و ساعات حضور در مدرسه را متنوع سازند. فاصله‌گذاری اجتماعی در مدارس نروژ رعایت شده و شمار دانش‌آموزان حاضر در هر کلاس به حداکثر 15 نفر محدود شده است.
بازگشایی مدارس هند پس از 18 ماه تعطیلی
مدارس هند نیز پس از هجده ماه تعطیلی از اول سپتامبر 2021 باز شدند، دولت هند به ضرورت بازگشایی مدارس برای دانش‌آموزان فقیری که به اینترنت دسترسی ندارند، تأکید دارد همچنین کلاس‌های درس در مدارس دهلی برای دانش‌آموزان از سال نهم تا دوازدهم آغاز شد و طبق مقررات 50 درصد دانش‌آموزان می‌توانند در کلاس حضور داشته باشند، دانش آموزان اول تا هشتم مدارس دهلی نیز دو هفته آینده به مدارس می‌روند.
با کاهش محدودیت‌های کرونایی در زیمباوه یکی از کشورهای آفریقایی، دولت این‌کشور تصمیم به آغاز مجدد آموزش و پرورش در مدارس گرفت؛ سخنگوی دولت زیمباوه ضمن اشاره به اینکه آموزش در برخی از کلاس‌های تحصیلی پنجم آگوست شروع خواهد شد، گفت: آموزش در انستیتوها و کالج‌ها نیز بطور آنلاین ادامه خواهد یافت.
بازگشایی تمام مدارس ترکیه
سال تحصیلی 2021-2022 کشور ترکیه از روز دوشنبه 6 سپتامبر تحت تدابیر شدید کرونایی با حضور 18 میلیون دانش‌آموز و بیش از یک میلیون دبیر و آموزگار آغاز شد شد، مدارس مانند روز‌های پیش از شیوع کرونا، اما با تدابیر شدید بهداشتی، آموزش حضوری را شروع کردند، تعداد کافی ماسک توسط وزارت آموزش ملی در همه مدارس ارائه می‌شود، امکانات شستشوی دست با آب و صابون برای نظافت مکرر مدرسه و بهداشت دست کودکان، معلمان و سایر کارکنان مدرسه فراهم می‌شود. علاوه بر این، مقدار مورد نیاز مواد ضدعفونی کننده دست در مناطق مشترک مدارس، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در مورد فاصله دانش آموزان و نحوه صرف غذا و ورزش و بازی، تدابیر لازم اتخاذ شده است، در روز بازگشایی مدرسه، یک فرم اطلاعات در اختیار والدین قرار می‌گیرد تا آنها در صورت بیماری احتمالی اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند.
در فرانسه بازگشایی مدارس طبق برنامه دوم سپتامبر انجام شد و پروتکل‌های بهداشتی در سطح 2 اجرایی می‌شود، سیستم تهویه هوا، داشتن ماسک در داخل کلاس و حضور محدود دانش‌آموزان در کلاس اجباری خواهد بود.بازگشایی مدارس در فرانسه در حالی صورت گرفته است که در صورت مشاهده یک مورد مثبت از ابتلا به کرونا در میان دانش‌آموزان هر کلاس، آن کلاس تعطیل خواهد شد.
بازگشایی مدارس در آمریکا
آمریکا مدارس خود را بازگشایی کرده است و ایالت‌های مختلف این کشور دستور العمل‌های متفاوتی در استفاده یا عدم استفاده از ماسک اعلام کرده‌اند؛ فرماندار فلوریدا اعلام کرده است، مدارسی که ماسک زدن را اجباری کنند از بودجه ایالتی محروم خواهد کرد.
دانش‌آموزان آمریکایی مدتی کوتاه پس از بازگشایی مدارس، به دلیل شیوع کرونا مجدد تعطیل شدند، به گزارش دیلی‌میل، براساس اطلاعات موجود، با شروع بازگشایی مدارس، هفته گذشته بیش از 200 هزار کودک و نوجوان در آمریکا کرونا کرونا مثبت شدند. همچنین در هفته گذشته بیش از 19 هزار کودک در بیمارستان بستری شدند که رکوردی بی‌سابقه محسوب می‌شود.
آکادمی پزشکی اطفال آمریکا اعلام کرده است، تعداد موارد ابتلای کودکان به کرونا در طول یک ماه گذشته بیش از چهار برابر شده است. این آمار موجب افزایش نگرانی در رابطه با بازگشایی مدارس شده است اما به اعتقاد متخصصان بخش قابل توجهی از افزایش موارد ابتلا به بیماری در مدارس ناشی از عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.
