نابسامانی بازار سیمان و عرضه این محصول با نرخ های نجومی باعث شده تا این روزها جلسات سیمانی بین مسئولان دولتی و مجلس بیش از گذشته برگزار شود. در این راستا روز گذشته نیز جلسهای در کمیسیون صنایع و معادن مجلس با حضور وزرای صنعت، معدن و تجارت و نیرو برگزار شد و وضعیت عرضه و تقاضای سیمان و قیمت این محصول مورد بررسی قرار گرفت.
روح اله عباس پور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این مورد با بیان اینکه دستور کار نشست کمیسیون صنایع، بررسی دلایل گرانی سیمان و فولاد در بازار بود، گفت: نابسامانی فعلی بازار سیمان مربوط به ۱۶ نفر است، این افراد سیمان را به صورت عمده خریداری کرده و آن را انبار میکنند و پس از به چالش کشیدن بازار، سیمان دپو شده را میفروشند، یعنی دلیل اصلی افزایش قیمت را میتوان مربوط به فعالیت سوداگران دانست.
وی افزود: قطعی مکرر برق در سطح کشور، تولید واحدهای صنعتی به ویژه فولاد و سیمان را با چالش روبه رو کرده است.
* وعده وزیر نیرو برای حل مشکل تا 4 روز دیگر
وی اضافه کرد: هرچند بخشی از کاهش تولید سیمان و افزایش قیمت این محصول ناشی از قطعیهای برق بوده، اما واقعیت این است که دلیل گرانی سیمان به قطعی برق خلاصه نمیشود. طبق گفته رئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی، هر پاکت سیمان با قیمت 22 هزار تومان برای تولیدکننده صرفه اقتصادی دارد این در حالی است که در بازار شاهد قیمتهای بالاتر از این عدد هستیم.
وی افزود: وزیر نیرو وعده داد تا 4 روز آینده و با گذشتن از پیک گرما، تنشها پشت سر گذاشته شود. همچنین به گفته وی مقرر شد تا برای جبران خسارتهای وارد شده به واحدهای تولیدی پس از عادی شدن شرایط، برق با تعرفه صفر در اختیار این واحد قرار گیرد تا ضرر و زیان آنها نیز جبران شود.
* مغایرت هزینه تولید سیمان با عرضه به قیمتهای جهانی
اقبال شاکری، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز در این مورد گفت: عدم نظارت مستمر و سامانه محور، بر تولیدکنندگان و توزیع کنندگان مصالح ساختمانی باعث شده با هر اتفاقی شاهد افزایش قیمت نهادههای ساختمانی باشیم.
وی افزود: از زمانی که سیمان وارد بورس شد، شاهد افزایش سرسام آور قیمت آن هستیم ، در حالی که عرضه کالا در بورس با ایجاد قیمت رقابتی باید موجب ثبات بیشتر قیمت شود.
وی تصریح کرد: بسیاری از تولیدکنندگان سیمان به صراحت اعلام کردند که قیمت این نهاده ساختمانی باید به مطابق با قیمت جهانی باشد. تمام این کارخانهها از منابع درون کشور، نیروی کار داخلی و یارانه سوخت و انرژی استفاده میکنند، اما در صدد عرضه آن به قیمت جهانی و بین المللی هستند. این امر ناشی از بیتوجهی متولیان از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت و نیز ضعف دستگاههای نظارتی است.
* قطع برق؛ بهانهای برای افزایش قیمت
شاکری اظهار داشت: متاسفانه دولت روزهای گذشته به صورت غیر کارشناسی اقدام به قطع برق صنایع از جمله کارخانههای سیمان کرد، هرچند که بعد از چند روز با اعلام وزارت نیرو به این کارخانهها اجازه فعالیت شبانه داده شد، اما همین قطع برق چند روزه باعث بروز اخلال شدیدی در تولید و عرضه سیمان شد، به نحوی که کارخانههای سیمان در اقدامی عجیب در اولین روز، تمام محصولات خود حتی همان بخش ثبت سفارش شده و موجود در انبار را با قیمت بسیار بالاتر عرضه کردند. در واقع این افزایش قیمت پس از چند روز کاهش تولید رخ نداده ، بلکه دقیقا در همان ابتدا انجام شد.
وی اظهار داشت: در افزایش قیمت سیمان، تولیدکنندگان نیز دخیل بودند، چرا که با ایجاد جو روانی ناشی از کمبود مصالح ساختمانی اقدام به این کار کردند. از طرفی، واسطهها و دلالها نیز دیگر حاضر نبودند، سیمان را با همان قیمت قبل از قطعی برق عرضه کنند. این عوامل موجب شد قیمت سیمان یکباره به بیش از 70 تا 80 هزار تومان و در برخی موارد به بیش از 100 هزار تومان افزایش پیدا کند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: بی تردید سود افزایش قیمت مصالح ساختمانی به جیب مافیای دلالی و واسطهها رفته و البته که بخشی از آن نیز به تولیدکنندگان میرسد.
وی با بیان اینکه افزایش قیمت نهادههای ساختمانی موجب توقف اجرای پروژههای عمرانی میشود، گفت: افزایش قیمت سیمان، ساخت و ساز را تحت تاثیر قرار میدهد به نحوی که دیگر ادامه فعالیت پروژههای عمرانی برای سازندگان صرفه اقتصادی نداشته و نیمه کاره رها میشود که دود ناشی از آن به چشم مردم به ویژه کارگران روز مُزد میرود.
شاکری با تاکید بر اینکه تصمیمهای نسنجیده و غیر کارشناسی دولت مشکلات زیادی برای اقشار مختلف جامعه ایجاد کرده است، اظهار داشت: یقیناً دلالان با این پولهای بادآورده به بازارهای دیگر ورود کرده و آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده و نابود میکنند.
وی افزود: نبود نظارت کافی بر تولید و عرضه نهادههای ساختمانی موجب شده دلالان احساس کنند، بازار کاملاً رها بوده و هر کاری میتوانند انجام دهند. از این رو مجلس باید قاطعانه با عاملان وضع موجود برخورد کند، حتی اگر این افراد آخرین روزهای مسئولیت خود را میگذرانند، باید به دلیل ترک فعل مجازات شوند تا درس عبرتی برای سایر مسئولان شود.
* برق واحدهای سیمانی فقط برای گرم کردن کورهها کافی است
علیرضا رزم حسینی، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مورد با تاکید بر ضرورت آسیبشناسی واقعی و رصد روزانه میزان تولید و موجودی سیمان در کشور، گفت: در شرایط فعلی اولویت اصلی در حوزه سیمان تامین برق به منظور حفظ تولید است.
وی با بیان اینکه در جلسه با مجلسی ها، پیشنهادات وزارت صمت برای به حداقل رساندن آسیبهای ناشی از قطعی برق به بخش صنعت مورد قبول واقع نشد، تصریح کرد: در بازاری که میزان تقاضا تغییری نکرده است، وقتی عرضه کمتر از 30 درصد برسد، طبیعتا مشکلاتی ایجاد میشود.
وزیر صمت، مسئله اصلی در بازار سیمان را در شرایط فعلی مربوط به کاهش تولید دانست و گفت: تمرکز اصلی باید بر تولید باشد که آن هم نیازمند تامین انرژی و برق مورد نیاز این صنایع است.
وی با تاکید بر ضرورت بررسی موضوعات مرتبط با توزیع در کارگروههای تخصصی و بررسی کارشناسی آن برای اخذ یک تصمیم مناسب جهت رفع چالش نظام توزیع موجود، اظهار داشت: میزان برقی که در حال حاضر در اختیار واحدهای سیمانی است تنها برای گرم نگه داشتن کورهها کافی است و این اختلال در تولید موجب ایجاد چالش در حفظ بازارهای خارجی و مشکل در قراردادهای داخلی برای صنایع سیمان و فولاد شده است.
رزمحسینی ادامه داد: در شرایطی قرار داریم که علاوه بر مشکلات تحریم، کرونا و خشکسالی، قطعی برق نیز وجود دارد و با توجه به فصل گرما و نیاز مبرمی که مناطق گرمسیر کشور به برق دارند، لازم است با اولویتبندی و بررسیهای کارشناسی، این موضوع مدیریت شود.
وی از وزارت نیرو خواست که به تعهدات پذیرفته شده در قبال صنایع و معادن پایبند باشد و تامین برق واحدهای تولیدی سیمان و فولاد که به دلایل مختلف طی چند روز گذشته عملیاتی نشده است را در دستور کار خود قرار دهد.