ایام ثبت‌نام انتخابات همیشه از نظر رسانه‌ای برای جامعه جذاب بوده است. حضور افراد سرشناس در محل وزارت کشور به سرعت رسانه‌ای می‌شود و بخش دیگر اخبار را هم حضور افراد غیرسرشناس و حواشی ثبت‌نام آنها تشکیل می‌دهد.
در این بین، امسال و تا اینجای ثبت‌نام کاندیداهای ریاست جمهوری 1400 یک اتفاق خاص دیگر هم افتاده است. تعدادی از کاندیداها با همسر و یا دختر خود در محل وزارت کشور و برای ثبت‌نام حضور پیدا کرده‌اند. این حرکت به عنوان نمادی در جهت اهمیت به زنان و حضور آنان در عرصه‌های مهم کشور قلمداد و معرفی شده است. اما سوال این است که آیا صرف همراهی همسر و یا دختر کاندیدا درحالی که حتی خود این افراد مجالی برای صحبت پیدا نمی‌کنند، به معنای اهمیت و حمایت از حقوق زنان است؟
قوانین بر زمین مانده درباره زنان و مادران
اسناد بالادستی و لوایح و قوانین زیادی در کشور حاوی بندهای حمایت از حقوق زنان و مادران جامعه ایرانی است. اما بسیاری از این لوایح سالهای زیادی است بر زمین مانده است. سالهاست مادران شاغل در بیم و امید گرفتن مرخصی شش ماهه زایمان و شکایت از کارفرما برای داشتن 9ماه مرخصی قانونی خود هستند. سیاست‌های کلی جمعیت و خانواده که بندهای زیادی در حمایت از زنان و مادران دارد، در دولتهای مختلف دست به دست می‌شود و رنگ اجرایی شدن به خود نمی‌بیند. بیمه ناباروری علی‌رغم پیشرفت‌های خوبی که در زمینه قانوگذاری داشته است تا رسیدن به مرحله اجرا شدن مسیر طولانی پیش رو دارد.
حتی در همین ایام کرونا هم ثابت شد که سیستم قانونگذاری برای مادران و زنان شاغل برنامه‌ای ندارد و بدون در نظر گرفتن شرایط آنان از جمله نحوه مراقبت و نگهداری فرزندان در شرایط بسته بودن مهدها، بارها از سمت نهادهای مختلف دورکاری زنان شاغل لغو شد.
این بی‌توجهی به حقوق زنان و بر زمین ماندن قوانین حمایتی، فقط درباره زنان شاغل نیست. به عنوان مثال سالهاست که زنان خانه‌دار منتظر بهبود شرایط و عملی شدن بیمه زنان خانه‌دار برای همه اقشار هستند. زنان سرپرست خانوار مشکلات زیادی در زمینه حمایت و بیمه دارند و طرح حمایت از مشاغل خانگی که طیف وسیعی از شاغلان آن زنان هستند، منفعت زیادی به زنان و مادران دارای شغل خانگی نمی‌رساند.
حضور بدون تریبون
حضور زنان در کنار مردان برای ثبت‌نام در بزرگترین رویداد سیاسی کشور به خودی خود نمی‌تواند اتفاق بدی باشد. به شرطی که این حضور تریبونی برای همان زنان و برای طرح و صحبت از مشکلات زنان جامعه باشد. در موارد پیش آمده تا اینجا، زنان همراه یا فقط حضور نمایشی داشته و در کنار کاندیدای مرد راه رفته، نشسته و از وزارت کشور خارج شده‌اند و یا دقایقی در کنار کاندیدای مرد و رو به دوربین خبرنگارها ایستاده‌اند. نهایت اشاره‌ای که به حضور زنان در جمع شده است، صحبتهای کلی یک کاندیدا درباره مهم بودن نقش زنان در جامعه بوده است.
زنانی که آنها را فقط پیش از انتخابات می‌بینیم
حالت بدبینامه حضور زنان در پشت صحنه ثبت‌نام برای انتخابات ریاست‌جمهوری استفاده ابزاری کاندیدا از آنها برای جلب توجه رسانه‌ها و یا نمایشی صرف برای اهمیت به زنان است. اما حتی اگر نیت کاندیدا هم این نباشد، این حضور بدون تریبون و صرفا همراهی کننده، تفاوتی نخواهد داشت با شعار کاندیداهای قبلی که با استفاده ابزاری از حضور زنان در میتینگ‌های انتخاباتی، وعده در جهت حضور زنان در کابینه دولت و اعطای مناسب سیاسی، افراد را پای صندوق‌های رای کشاندند و به هیچکدام از وعده‌های خود در این زمینه عمل نکردند.
اینکه کاندیدای منصب مهمی مثل ریاست جمهوری به فکر نیمی از جمعیت جامعه باشد و حضور آنها را در کنار خود امر مفیدی بداند خوب است. اما این حضور باید منجر به نتیجه‌ای زنانه برای زنان جامعه بشود. این نتیجه می‌تواند از همین ابتدا با صحبت و ارائه راه‌حل درباره مسائل مبتلابه خانواده، زنان و مادران در هنگام ثبت‌نام باشد. و چه بهتر که وقتی زنی را با خود همراه می‌کنیم وظیفه صحبت درباره این امور را به خود او_ که احتمالا بسیاری از این مشکلات و کمبودها در حوزه خانواده را درک کرده است- بسپاریم تا به این ترتیب در اهمیت به مسائل زنان فقط به جلوه بیرونی و رسانه‌ای آن اکتفا نکرده و به دنبال کار موثر و اثربخش باشیم.
