تا همین چند روز پیش نام سید حسن خمینی به عنوان نامزد قطعی جریان اصلاحات برای ریاست جمهوری سیزدهم مطرح شده بود، اما به سبب مشورتی که از مقام معظم رهبری گرفته و ایشان نیز حضور او را در شرایط فعلی کشور به صلاح ندانستند نامش برای همیشه از اسامی انتخاباتی هر کدام از جریان‌های سیاسی خط خورد. حال اما سوالی که بر جا می‌ماند این است که تکلیف جریان اصلاح طلب چیست و چه کسی را به عنوان نامزد اصلی جریان خود انتخاب خواهد کرد؟ جریانی که شابد نسبت به جریان رقیب گزینه‌های کم‌تری برای ریاست جمهوری سیزدهم داشته باشد.
وقتی احتمال ورود ظریف تقویت شد
اسماعیل دوستی عضو اسبق شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال که گزینه‌های نهایی ریاست جمهوری سیزدهم در جبهه اصلاحات چه کسانی هستند؟ به باشگاه خبرنگاران جوان گفت که گزینه‌های زیادی برای حضور مطرح هستند؛ برای مثال اسحاق جهانگیری، مسعود پزشکیان و محمدجواد ظریف نامشان در میان احزاب اصلاح طلب مطرح است.
احمد شریف عضو نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان ایران هم درباره اینکه بعد از سید حسن خمینی چه کسی نامزد اصلاح طلبان برای ریاست جمهوری سیزدهم خواهد بود؟ گفت: آقای سید حسن خمینی دارای يك سری ویژگی‌هایی بود که یکی از آنها توانمندی در اجماع سازی است كه در صورت نامزد شدن علاوه بر اصلاح طلبان برخی از اصولگرایان معتدل هم از او حمایت می‌کردند، اما اتفاقی که افتاد این بود که خبری منتشر شد مبنی بر اینکه بنا بر توصیه مقام معظم رهبری از فرآیند انتخابات کنار رفته و قصد نامزدی ندارد؛ به نظرم با اين اقدام سيدحسن خمينی موقعیت محمدجواد ظریف برای حضور در انتخابات تقويت شد.
او در ادامه گفته است که هر چند که او هم بارها عنوان کرده است که برنامه ای برای مطرح شدن به عنوان نامزد ریاست جمهوری ندارد، اما شرایط اقتضائی است و هر لحظه ممکن است تغییر کند و سیاستمداران بنا بر اقتضائات تصمیم می گیرند؛ اگر این اتفاق بیفتد با توجه به اينكه به نظر می رسد گفتمان اصلی دولت بعدی گفتمان توسعه روابط خارجی کشور با دنیا و انجام مذاکراتی دو جانبه و چندجانبه باشد، اتفاق خوبیست.
محمد عطریانفر فعال سیاسی اصلاح طلب دیگری بود که در گفت‌وگویی گفته بود که محمد جواد ظریف به‌عنوان گزینه مطرح برای ریاست‌جمهوری می‌تواند مورد وفاق دو جریان چپ و راست قرار بگیرد و اتفاق سال ۶۸ و اجماع در مورد کاندیداتوری و ریاست‌جمهوری آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی این‌بار درباره ظریف اتفاق بیفتد.
با این‌حال اما این چیزی از ارزش‌های ظریفی که قسم حضرت عباس خورده بود تا در انتخابات شرکت نکند کم نخواهد کرد.
وقتی ظریف قسم حضرت عباس خورد که نمی‌آید، اما...
محمد جواد ظریف در خردادماه امسال در پاسخ به سوالی پیرامون احتمال نامزدی برای ریاست جمهوری آینده گفت: در کمال صداقت عرض می‌کنم در خودم صلاحیت این مسئولیت را نمی‌بینم و فقط دیپلماسی بلدم و همین را ادامه خواهم داد.
البته او واکنش دیگری هم داشت؛ مثلا در حاشیه جلسه هیئت دولت در پاسخ به این سوال که چرا با وجود تکذیب اخیرش، ولی باز هم به عنوان یکی از گزینه‌های بالقوه ریاست‌جمهوری از او یاد می‌شود، گفت: قسم حضرت عباس را می‌خورم ...، اما جمله خود را به پایان نرساند و در ادامه در پاسخ به این سوال که یعنی شما در هر صورت برای انتخابات نمی‌آیید؟ با حالتی آمیخته با همان لبخند همیشگی گیت خروج حیاط پاستور را در پیش گرفت.
او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر این احتمال وجود داشته باشد که دولتی سر کار بیاید که همه زحمات شما را نادیده بگیرد، آیا باز هم حاضر نیستید به عرصه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ ورود کنید؟ گفت: قرآن کریم می‌فرماید که لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها؛ من توان خود را می‌دانم و همان‌طور که حضرت علی (ع) در این زمینه می‌فرمایند که انا اعلم بنفسی من غیری؛ من خود را بهتر از بقیه می‌شناسم. من دوست دارم مردم کسی را انتخاب کنند که سیاستی را که گفتم دنبال بکند؛ اما نمی‌توانم در حوزه‌ای که تخصص ندارم، ورود پیدا کنم.
محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم گفته بود که من قبلا هم گفتم محمدجواد ظریف پایگاه رأی خوبی دارد؛ یعنی از بیشتر دوستانی که این روز‌ها اسم‌شان مطرح است، پایگاه رأی دارد؛ اما خود وی در نیامدن خیلی جدی است.
سید احمد خمینی فرزند سید حسن خمینی هم در این باره گفته که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه موافقان بسیاری دارد، اما در مخالفت با این پیشنهاد، اعلام کرد از عهده ریاست جمهوری برنمی‌آیم و آن را بلد نیستم. به کار وزارت خارجه آشنایی دارم. خمینی همچنین افزوده که ظریف در این تصمیم بسیار مصمم است و اعلام کرده حاضرم به محضر بروم و بنویسم که نامزد نمی‌شوم تا اصولگرایان این‌قدر نگران نباشند.
در راستای گمانه زنی در مورد حضور ظریف در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ محمد مهاجری فعال رسانه‌ای اصولگرا که به نظر می‌رسد رابطه نزدیکی هم با محمد جواد ظریف دارد در توئیتی نوشت:" ظریف شرط خود را برای ثبت نام در انتخابات ۱۴۰۰ اعلام کرد. او در پاسخ کسانی که گفته‌اند ظریف برای تایید صلاحیتش توسط شورای نگهبان تلاش می‌کند گفته است اگر این شورا تضمین قطعی بدهد که صلاحیت مرا رد می‌کند، حتما ثبت نام خواهم کرد تا خیال همه برای همیشه راحت شود. "
محمدجواد ظریف در ۲۹ بهمن ماه در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران درباره احتمال کاندیداتوری وی و نیز انتشار لیست کابینه منسوب به وی در فضای مجازی تاکید کرد: تصمیم من همان است که اعلام کرده بودم و نه جدال با خدا و نه مردم دارم، اما هنوز تصمیم من همان است که اعلام کرده بودم.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از این گفت‌وگو اظهار کرد: واقعا دلم نمی‌خواهد که باعث اختلاف در کشور شوم؛ چون احساس می‌کنم بیش از هر زمان دیگر، کشور نیازمند اجماع است. ما اکنون داریم بودجه کشور را سیاسی می‌کنیم و این برای کشور سم مهلک است. همه نیرو‌های کشور باید کنار هم بیایند. من اصلا این شرایط را برای حال کشور مفید نمی‌دانم و برای همین همواره گفته‌ام که دنبال این کار نیستم، علاقه‌ام به تدریس است و کاری که بلدم سیاست خارجی است.
با این حال اما به نظر می‌رسد که قطعیت در عدم حضور سیدحسن خمینی در انتخابات کمی معادلات را تغییر داده باشد تا جایی که چندی پیش آقای دیپلمات در صفحه اینستاگرام خود نوشته بود که « علت تصمیم بنده برای نامزد نشدن نگرانی از سبد رأی نیست که برای بهبود آن از سیاست خارجی و یا انسجام ملی هزینه کنم. نگرانی من از رأی آوردن است نه رأی نیاوردن. بر عزم خود برای نامزد نشدن استوارم؛ ولی تداوم فشارها، آزارها، افتراها و تهدیدها در اقبال عمومی و در این عزم تأثیر معکوس دارد.»
حال باید دید که این تاثیر معکوس آیا باعث خواهد شد که قسم حضرت عباس خود را بشکند یا اینکه تا پایان سر حرف خود یعنی( لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها) بماند.
فاطمه تورانلو باشگاه خبرنگاران جوان
