همتی رئیس کل بانک مرکزی در پخش زنده در کلاب هاوس درباره عملکرد خود و ضرورت پذیرش مسئولیت گفت:همه ما نیاز به نقد داریم و کارهای ما کامل نیست و تلاش داریم کارها به نحو احسن انجام شود. اما در کشور شرایط خاصی وجود دارد.
همتی ادامه داد: تصمیم رفتن من به چین گرفته شده بود و استوارنامه خود را هم به مقامات ارشد چین ارسال کردم؛ اما برای شرکت در اجلاس سفرا در ایران باز هم به کشور برگشتم اما رئیس جمهور در روز دوم این اجلاس از من برای پذیرش مسئولیت بانک مرکزی درخواست کردند و من هم پذیرفتم.
وی افزود: من شرایط سخت اکنون را می‌دانستم چراکه آغاز شروع تحریم‌ها بود ولی سختی آن را تحمل کردم. اما تا حدی که توان داشتم خدمت کردم. اگرچه سختی مردم را می‌دانم و ابعاد تحریم اجازه آسایش برای آنها را نمی‌دهد. در ۳۲ ماه گذشته، فشاری که به مردم وارد شد، می توانست مشکلات جدی تری را برای کشور ایجاد کند، اما با پشتیبانی مقام معظم رهبری و کل مجموعه دولت و همراهان نظام، فشار حداکثری را رد کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: تا وقتی که در خدمت مردم هستم، رفاه و آرامش و آسایش بیشتری را برای مردم فراهم خواهم کرد.
همتی بیان کرد: افزایش قیمت بنزین یکسال تلاش من برای حفظ ارز در کانال ۱۱ هزار تومان را بی اثر کرد و دلار را به کانال ۱۵ هزار تومان رساند. هدف گذاری تورمی حتما به معنای آنکه به این رقم می رسیم نبود، بلکه کمک کرد به آن نزدیک شویم ، اوراق بفروشیم .
رئیس کل بانک مرکزی افزود: از طریق کارگاری بانک مرکزی 125 میلیارد تومان اوراق فروختیم که به تنهایی 32 درصد از رشد نقدینگی کاهش داد.
او در پاسخ به اینکه چرا از فرصت اوراق فروشی استفاده نکردید گفت: در این رابطه همکاران وزارت اقتصاد باید پاسخگو باشند، اما فرصت خوبی بود.
آیا بانک مرکزی مقصر ریزش بازار سرمایه بود؟
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوال سلاح ورزی عضو اتاق بازرگانی مبنی بر تاثیر بانک مرکزی بر ریزش های بورس بیان کرد: بشدت دخالت بانک مرکزی برای تعیین نرخ ارز را رد می‌کنم؛ نرخ ارز در بازار ثانویه تعیین می‌شود.
او افزود: بانک مرکزی برای ثبات بازار دخالت می کند و دخالتی در نرخ ارز ندارد. هماهنگی بانک ها باید با بورس انجام می گرفت که اتفاق افتاد. اواخر سال گذشته چندین طرح از جمله ایران خودرو تامین مالی اتفاق افتاد.
همتی بیان کرد: بر اساس موارد قانونی، تسعیر انجام می دهیم و تبصره 4 قانون بودجه یکی از مواردی که مورد نقد قرار می گیرد. نمی توان از قانون استنکاف کرد. بانک مرکزی از صندوق با نرخ تبدیل نیمایی انجام می دهد.
رئیس بانک مرکزی گفت: فقط رئیس بانک مرکزی داخل مجموعه نیستم بلکه باید به مواردی نظیر بهداشت و مقابله با کرونا نیز کمک رسانی کنم. نمی شود کشور را رها کرد و اداره نکرد.
30 نفر از صادرکنندگان متخلف بازداشت هستند
همتی تصریح کرد: صادرکنندگان را سرکوب نمی کنیم. اقتصاد ما روی ارز آوری صادرات غیرنفتی متکی است. دو سوم تامین ارز از طریق صادرات غیر نفتی انجام گرفت.
او افزود: 250 صادرکننده بودند که شغل آن ها صادرات نبود و کارت بازرگانی آن ها هم یک بار مصرف بود. 70 نفر از این صادرکنندگان از افراد تهی دست سوء استفاده کرده بودند. 30 نفر از این افراد بازداشت هستند. در حق بانک مرکزی و بنده جفا شد.
رئیس بانک مرکزی گفت: سال ۹۹ بدترین سال کشور از نظر فشار حداکثری بود که آن را شکست دادیم.اکنون وضعیت خوبی داریم که بهتر هم خواهد شد.زحمات صادرکنندگان را فراموش نمی کنم.
در خصوص FATF جنگ های خود را کرده ام
او ادامه داد: در خصوص FATF جنگ های خود را کرده ام و اجازه بدهید موضوعات را در افکار عمومی اعلام نکنیم و منتظر تصمیمات مجمع تشخیص باشیم. اگر از من پرسیده بودند حتما FATF را تایید می‌کردم ولی من صاحب نظر نیستم و جای دیگر باید تصمیم بگیرند.
همتی تاکید کرد: جلوی چک های تضمینی که سر از دبی در می آوردند را گرفتیم. در زمینه پولشویی کارهای بسیار مهمی کردیم.
او ادامه داد: سر مسائل شرط بندی طرح بزرگی مطرح شد. روزی 150 میلیون تراکنش شتابی و 100 میلیون تراکنش تراکنش شاپرک داریم که جمعا 40 هزار میلیارد تومان پول جا به جا می شود.
رئیس بانک مرکزی افزود: سامانه های مقابله با پولشویی را نداشتیم، سیستم فاش به ما اجازه می دهد که شبکه ها و سر شاخه ها را شناسایی کنیم و در آینده خبرهای خوبی خواهیم داشت. 2 و نیم میلیون پایانه فروش را قطع کردیم و 7 میلیون دیگر تحت بررسی است.
او ادامه داد: 11 نفر از بدهکاران بزرگ 90 هزار میلیارد تومان بدهی بانکی دارند.
علاوه بر رفع تحریم های بانکی نحوه استفاده از منابع و سایر ابزارها هم باید رفع تحریم شود
همتی گفت: برای راستی آزمایی تحریم ها بحث هایی داشتیم، تیم مستقر در وین نیز این مسائل را پیگیری می کند. تحریم های بانکی، باید رفع شوند. علاوه بر آن نحوه استفاده از منابع و سایر ابزارها را هم برای رفع تحریم ها باید به کار بگیریم.
رئیس بانک مرکزی تصریح کرد: هدایت نقدینگی را قبول ندارم جایی که بازدهی بیشتر باشد نقدینگی سوق پیدا می کند. در همین تبصره ها (16 و 18) 600 میلیارد تومان به بانک تکلیف شده است و برای بانک ها این موضوع مشکلاتی ایجاد می کند. قبول دارم اعتبار سنجی ارائه تسهیلات ضغیف است.
این مقام مسئول بیان کرد: سامانه اعتبار سنجی راه اندازی اما افتتاح رسمی نشده است. شرکت های اعتبار سنجی باید افزایش پیدا کنند تا بتوانیم بهتر کار کنیم.
وی افزود: تشکیلات اعتباری بانک مرکزی را اصلاح کردیم و مدیریت کل پولی و عملیاتی تشکیل دادیم. در بانک مرکزی برای ارائه تسهیلات به تولید سه اداره یا بخش تحت عنوان عملیات بازار باز، اداره اعتبارات و اداره تامین مالی زنجیره تولید است.
مشخص بود که ارز 4200 تومانی رانت زا می شود
او با اشاره به مخالفت همیشگی خود با ارز دولتی گفت: بارها گفته ام با ارز 4200 تومانی موافق نبودم ولی تابع سیاست دولت هستیم. مشخص بود که رانت زا می شود چرا که بر توزیع و نظارت عملکرد خوبی نداشتیم. زمانی که فاصله ارز 4200 و بازار شدید شد و صرفه اقتصادی افزایش پیدا کرد و رانت و فساد بیشتر شد. در بودجه سال آینده پیش بینی شده با حذف ارز 4200 تومانی مابه التفاوت به صورت یارانه به مردم پرداخت شود.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: تمام ارقامی که برای آزادسازی ها پول های کره مطرح می شود را تکذیب می کنم، در زمینه آزادسازی منابع هیچ اتفاقی نیفتاده است و اگر این اتفاق رخ دهد از طرف شخص من یا روابط عمومی بانک مرکزی باید مطرح شود.
او افزود: بانک مرکزی 11 میلیارد دلار تامین ارز از منابع خود کرده است. در شرایط جنگ اقتصادی از منابع خود اطلاع نمی دهیم. باید منابع مالی ایران در کره هر چه زودتر آزاد شود و جریمه این دیرکرد آزادسازی منابع بلوکه شده را بپردازند.
همتی بیان کرد: 60 سال است عضو صندوق بی المللی پول هستیم. 2 میلیارد دلار از منابع ما در آن صندوق است. صندوق اعلام کرد که به تمام کشورهایی که در کرونا به مشکل خورده اند وام می دهند و با سایر وام ها متفاوت است. ما هم بر اساس اینکه حق ما بود پیگیری کردیم.
او افزود: دو سالی است که نامه نوشته ایم که متوجه شدیم آمریکایی ها طی نامه ای ایران را از دریافت وام منع کردند و صندوق پول از ترس نتوانست وام را به ما بدهد.متاسفانه آمریکا اراده می کند سازمان های جهانی و بین المللی هیچ اختیاری ندارند.
همتی گفت: درخصوص FATF هم باید گفت که در صورت عدم اتصال حتی بعد از رفع تحریم ها هم به مشکل خواهیم خورد البته نه به معنای اینکه مبادلات نشدنی باشد اما سخت می شود. این نهاد یک نهاد رسمی است و ما نیز مثل سایر کشورها می بایست در آن حضور پیدا می کردیم.
رئیس بانک مرکزی گفت: متوسط تشکیل سرمایه سابق بانک در ده سال گذشته نیم درصد بوده است. یعنی تشکیل سرمایه 5 درصد کاهش پیدا کرده است. رشد 10 ساله ما کلا 2 درصد بوده است و باید حل شود.
برای تعدیل نرخ تورم باید بهتر عمل کنیم
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه به تلاش هایش برای کنترل تورم بیان کرد: برای تعدیل نرخ تورم باید بهتر عمل کنیم.
همتی گفت: حداقل هایی برای کار نیاز دارم که شخصی تصمیم می گیرم اما در برخی موارد تصمیم گیری های شخصی کل کشور را درگیر می کند. معتقدم برنامه ها طوری هماهنگ پیش بروند که تصمیم گیری میان شخص حقیقی و حقوقی رئیس کل بانک مرکزی بوجود نیاید.
او به روابط سازمان و حل اختلاف ها اشاره کرد و گفت: در خصوصFATF خاطره ای بگویم. در دوره ای که بیمه ها را خصوصی می کردم ، به هند سفر کردم. از تجربه رئیس کل بیمه مرکزی هند برای خصوصی سازی جویا شدم که وی از اجازه دولت خود گفت و از نهاد ناظر نام برد.
همتی ادامه داد: در رابطه با FATF نظراتمان را گفته ایم. بحث های مختلفی شده است و به مخالفان هم احترام می گذاریم و خواهشمان این است بگذارید کارشناسی و تخصصی روی آن کار شود.
رئیس کل مرکزی به بحث رمز ارزها گذری زد و گفت: آئین نامه رمز ارزها در هیئت دولت به تصویب رسید اما اجرایی نشد و در نهایت اصلاح شد و در آخر متوجه شدیم دبیرخانه شورای عالی پولشویی هم باید بررسی کند و ما منتظر آن هستیم تا بعد از تایید آن ها صرافی های رسمی مجوز فعالیت بگیرند و فعالیت خود را آغاز کنند.
بانک مرکزی در قضیه بورس مظلوم واقع شد
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: در قضیه بورس مظلوم واقع شده ایم. مشکل در هر چیزی ایجاد می شود می گویند بانک مرکزی ارز تامین نمی کند و از طرفی هم ارز گران می شود، از تامین کسری بودجه توسط این امر صحبت می کنند. چرا دوستان فکر می کنند بانک مرکزی نرخ بهره بین بانکی را کاهش می دهد تا برای بورس مشکل ایجاد کند.
وی گفت: ذخایر اضافی بانک ها از 70 هزار میلیارد تومان به زیر 20 هزار میلیارد تومان رسید چراکه تقاضای پول بشدت افزایش پیدا کرد. عمده اقتصاددان ها معتقدند که بانک مرکزی باید نرخ بهره را افزایش دهد و من استدلال کردم که نمی شود.
رئیس شورای پول و اعتبار از کمک‌رسانی به بورس توسط بانک مرکزی گفت: نرخ بهره عامل کنترل تورم است اما در شرایط تحریمی نمی شود. بازار سرمایه به بازار بدهی هم بست پیدا می کند و وضع آن بسیار بهتر شده است. بانک مرکزی همراه بورس است.
او افزود: بیش از 50 درصد سهام ها ارزنده هستند و آینده از آن بازار سرمایه است و باید همگی تلاش کنیم. سازمان بورس باید توجه کند تصمیماتی نظیر تغییر دامنه را به درستی بررسی کنند چرا که این تصمیمات آینده مشخصی ندارد البته نسبت به فشارهایی که بر آن ها نیز تحمیل می شود نیز آگاهیم.
همتی گفت: نمی شود که یک بازار تماما بازدهی بالایی داشته باشد و مابقی ثابت بمانند البته باید این موضوع را روشن کنیم که افراد بدون آگاهی نباید در بازار سرمایه نقش بازی کنند و بدانید دغدغه رئیس کل بانک مرکزی همراهی با بورس است.
همتی در پاسخ به خسارت های ناشی از تحریم ها گفت: بعد از برجام به برخی منابع مسدودی بانک مرکزی دسترسی داده شد و استفاده شد و رقم های مطرحی از جمله 100 تا 50 میلیارد دلار ارز آورده شده در برجام را تکذیب می کنم و چنین چیزی صحت ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی باز هم به دلایل های مختلف ریزش بازار سرمایه و نقش بانک مرکزی در این ریزش ها تصریح کرد: سال گذشته و با افزایش ذخایر اضافی بانک ها، هنوز اوراقی به بانک مرکزی داده نشده بود تا از طریق آن با فروش بتوانیم ریال جمع کنیم. از نیمه سال گذشته عملیات ریپور و omo اجرا شد.
وی افزود: سال گذشته همگی انتظار رشد 100 درصدی نقدینگی را داشتند و نرخ رشد پول، 88 درصد در مردادماه رسید. بسیاری از تحلیلگرها بازار سرمایه با ارز 40 هزار تومانی بازار را تحلیل کردند و همین موضوع بر بورس تاثیر گذار بود.
اگر بتوانم تورم را کنترل کنم نرخ بهره را کاهش می دهم
همتی گفت: درخصوص نرخ بهره تصمیم گیری نکرده ایم، اگر بتوانم تورم را کنترل کنم نرخ بهره را کاهش می دهم. سود بین بانکی را نگذاشتم بالا برود حتی در ایام عید که نباید عملیات ریپو انجام می دادم اینکار راکردم.
