استفاده از مواد ضدعفونی کننده دست و سایر محصولات ضد باکتری و ضد ویروسی از زمان شیوع همه گیری کووید-۱۹ در جهان به شدت افزایش یافته است.
به گزارش ایسنا بدون شک استفاده از مواد ضدعفونی کننده به کاهش انتقال کروناویروس کمک کرده اما همچنین می تواند در طولانی مدت مشکلاتی برای سلامت انسان و محیط زیست ایجاد کند.
در دوران همه گیری بیماری و به ویژه در شرایطی که شرایط شستشوی دستها وجود ندارد استفاده از مواد ضد عفونی کننده بهترین راهکار است. هرچند لازم است در استفاده از این محصولات دقت لازم را داشت چرا که مصرف مداوم آنها با آسیب هایی برای سلامت همراه است.
سایت مدیکال اکسپرس در این مطلب به برخی از تاثیرات مخرب مواد ضدعفونی کننده دست و سایر محصولات ضد باکتری و ضد ویروسی اشاره کرده است:
احتمال مسمومیت: ضد عفونی کننده های دست بیشتر از الکل- اتانول یا ایزوپروپانول- با غلظت ۶۰ تا ۹۵ درصد ساخته شده اند و در صورت سوء مصرف ممکن است سمی باشند. نتایج یک مطالعه نشان داد که استفاده منظم از ضد عفونی کننده های دست حاوی اتانول منجر به انباشت اتانول در خون می شود که میزان آن به نسبت کم اما قابل اندازه گیری است.
اگرچه این میزان از اتانول کمتر از سطح مسومیت حاد است اما استفاده مداوم می تواند منجر به "مسمومیت مزمن" شود و خطر مشکلات سلامتی مانند اگزما یا سرطان پوست را افزایش دهد و گاهی اوقات ممکن است کشنده باشد. در کودکان نیز مسمومیت به راحتی از طریق پوست اتفاق می افتد. همچنین آنان در معرض خطر مصرف خوراکی این مواد به صورت تصادفی هستند.
مقاومت ضد میکروبی: استفاده مکرر از ضد عفونی کننده های بر پایه الکل نیز به افزایش عوامل بیماریزا کمک می کند زیرا میکروبها در برابر این مواد به تدریج مقاوم می شوند. مقاومت آنتی بیوتیکی به شرایطی گفته می شود که باکتری ها در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم می شوند و می تواند کشنده باشد.
تغییر میکروبیوم: استفاده بیش از حد از ضد عفونی کننده های بر پایه الکل موجب آسیب و ترک پوستی شده که اجازه می دهد ویروس های مضر و آلوده به بدن نفوذ پیدا کند. علاوه بر این، مواد ضدعفونی کننده دست باکتریهای مفید و طبیعی موجود در پوست را از بین می برد. برخی از محققان بر این باورند که ضد عفونی کننده های دست و افراط در شستشوی دستها می تواند به میلیاردها میکروب موجود در روده آسیب وارد کند هرچند این موضوع تایید نشده است.
افزایش موارد ابتلا به سایر عفونتها: اگرچه ضد عفونی کننده های دست علیه کروناویروس ها موثر هستند اما سایر پاتوژن ها را از بین نمی برند. موارد استثنا شامل انگلهایی مانند Cryptosporidium ، باکتریهایی از جمله Clostridium difficile و ویروسهایی مانند Norovirus است که همگی باعث اسهال و استفراغ می شوند. شستن دست تنها روش بهداشتی موثر در برابر این عوامل بیماری زاست. اگر افراد به جای شستن دست ها با آب و صابون، در بیشتر مواقع استفاده از ضد عفونی کننده های دست را جایگزین کنند ممکن است در معرض خطر ابتلا به این میکروب ها قرار گیرند که برخی از آنها برای افرادِ حساس و آسیب پذیر، کشنده است.
پیامدهای زیست محیطی: الکل شامل اتانول یا ایزوپروپانول می تواند تاثیر مستقیمی بر محیط زیست داشته باشد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده که ریختن اتانول به دریاچه ها، حوضچه ها، رودخانه ها و اقیانوس ها می تواند به گونه های آبزی آسیب برساند.
