صاحب یک واحد مسکونی که ارزش آن در بازار معادل ۵۰میلیون تومان ودیعه و دو میلیون تومان اجاره ماهانه است، اگر به انتخاب خود خانه را خالی نگه دارد، در پایان سال اول باید ۳۳میلیون و ۶۰۰هزار تومان مالیات بپردازد. اگر هنوز قضیه را جدی نگرفته‌اید بهتر است بدانید قانون مالیات بر خانه‌های خالی نهایی شده و حدود دو هفته دیگر یعنی اوایل بهمن ماه اجرا می‌شود.
روزنامه هفت صبح در ادامه نوشت: تاکنون ۳۰۰هزار خانه شناسایی شده‌اند که طبق همین قانون، خالی از سکنه و مشمول پرداخت مالیات شناخته می‌شوند. یک میلیون و ۲۰۰هزار واحد دیگر هم لب مرز هستند و ممکن است خودشان و صاحبانشان چنین سرنوشتی پیدا کنند.
کدام واحد‌ها مشمول مالیات خانه‌های خالی می‌شوند؟
طبق ماده ۵۳ قانون مالیات بردرآمد، صاحبان خانه‌های اجاره‌ای موظف به‌پرداخت مالیات هستند. مقدار این مالیات بر اساس کل مال‌الاجاره پس از کسر ۲۵درصد بابت هزینه‌ها و استهلاکات تعیین می‌شود. واحد‌های کمتر از ۱۵۰متر در تهران و واحد‌های کمتر از ۲۰۰متر در شهرستان‌ها مشمول پرداخت مالیات بردرآمد نیستند، اما در مورد مالیات خانه‌های خالی این معافیت وجود ندارد و حتی اگر یک واحد ۳۲متری داشته باشید و آن را خالی نگه دارید، باید مالیات خانه‌های خالی را پرداخت کنید.
مالیات خانه‌های خالی چگونه محاسبه می‌شود؟
فرض کنید ارزش خانه‌ای در بازار معادل ۵۰میلیون تومان پول پیش و دو میلیون تومان اجاره ماهانه باشد. صاحب چنین خانه‌ای اگر بخواهد خانه خود را خالی نگه دارد باید مالیات بپردازد. برای محاسبه میزان این مالیات ابتدا مالیات بردرآمد اجاره سالانه او را حساب می‌کنند.
یعنی دو میلیون تومان را در ۱۲ماه ضرب می‌کنند که معادل ۲۴میلیون تومان می‌شود. در مرحله بعدی باید ۱۸درصد مبلغ رهن را به اجاره سالانه اضافه کنید. این رقم در مثال ودیعه ۵۰میلیون تومانی، ۹میلیون تومان می‌شود. قانون در این مثال درآمد سالانه صاحبخانه را مجموع دو عدد ۲۴میلیون به علاوه ۹میلیون تومان در نظر می‌گیرد که می‌شود ۳۳میلیون تومان. مالیات بردرآمد را از این رقم محاسبه می‌کنند.
اما قبلش ۲۵درصد از درآمد را بابت هزینه‌های نگهداری از ساختمان کسر کرده و معاف از مالیات در نظر می‌گیرند؛ بنابراین عدد ۳۳میلیون تومان را در ۰.۷۵ ضرب می‌کنیم تا رقم ۲۴میلیون و ۷۵۰هزار تومان به‌دست بیاید. ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم که مالیات بردرآمد اجاره را هم شامل می‌شود، می‌گوید تا سه میلیون تومان درآمد اجاره مشمول ۱۵درصد، بین سه تا ۱۰میلیون مشمول ۲۰درصد، بین ۱۰ تا ۲۵میلیون مشمول ۲۵درصد، بین ۲۵ تا ۱۰۰میلیون تومان مشمول ۳۰درصد و بالاتر از ۱۰۰میلیون تومان مشمول ۳۵درصد مالیات است؛ بنابراین درآمد ۲۴میلیون و ۷۵۰هزار تومان صاحبخانه مثال ما، تا سه‌میلیون
شامل ۱۵درصد مالیات، بین سه تا ۱۰میلیون، ۲۰درصد و بین ۱۰ تا ۲۵میلیون، ۲۵درصد مالیات بپردازد.
در نهایت این صاحبخانه باید ۴۵۰هزار تومان به اضافه یک میلیون و ۴۰۰هزار تومان، به اضافه سه‌میلیون و ۷۵۰هزار تومان مالیات بپردازد. در پایان محاسبه‌ها رقم کل مالیات بر درآمد اجاره سالانه این واحد پنج میلیون و ۶۰۰هزار تومان می‌شود.
کار تمام نشده؛ قانون مالیات بر خانه‌های خالی با بی‌رحمی تمام می‌گوید اگر مالک این واحد مسکونی تصمیم بگیرد ملک خود را خالی نگه دارد، یعنی تصمیم گرفته دست به احتکار بزند. پس در سال اول مشمول شش برابر رقم مالیات بر درآمد اجاره سالانه که عددی برابر با ۳۳میلیون و ۶۰۰هزار تومان است می‌شود.
مالک باید در سال دوم ۶۷میلیون و ۲۰۰هزار تومان جریمه یا همان مالیات خانه خالی بپردازد و این مبلغ در سال سوم به ۱۰۰میلیون و ۸۰۰هزار تومان می‌رسد، چون قانون تازه تصویب شده می‌گوید به واحدی که بیش از چهار ماه خالی از سکنه باقی بماند، از ماه پنجم به‌ازای هر ماه، در سال اول شش برابر، در سال دوم ۱۲برابر و در سال سوم ۱۸برابر مالیات تعلق خواهد گرفت.
قانون جدید استثنائاتی را برای مالیات خانه‌های خالی درنظر گرفته است.
یک: هر سرپرست خانوار می‌تواند علاوه‌بر خانه‌ای که محل اقامت اصلی است، یک واحد نیز در شهر دیگری در ملکیت خود داشته باشد که حتی اگر خالی باشد از آنجا که اقامت فرعی خانواده به‌حساب می‌آید از پرداخت مالیات بر خانه‌های خالی معاف خواهد بود. خانه‌های خالی در شهر‌های زیر ۱۰۰هزار نفر جمعیت و روستا‌ها نیز مشمول این مالیات نمی‌شوند.
دو: اگر خانه خالی نوساز باشد پس از ۱۲ماه و ۱۲۰روز و اگر از در طرح‌ها و پروژه‌های انبوه‌سازی ساخته شده باشد پس از ۱۸ماه و ۱۲۰روز مشمول پرداخت مالیات خانه‌های خالی شناخته خواهد شد.
سه: اشخاصی که در یک سال مالیاتی دارای بیش از پنج خانه خالی باشند، مشمول مالیات دو برابری خواهند بود.
چهار: در صورت تغییر مالکیت به صورت رسمی، مهلت ۱۲۰روزه برای مالک جدید در نظر گرفته می‌شود.
