«زمان آن گذشته که دزدان فقط در خیابان پرسه بزنند و خودرویی، خانه‌ای و عابری را در موقعیت خوب پیدا کرده و از او سرقت کنند. بعد هم دنبال مالخری بگردند و تا جنس سرقتی را به او بفروشند. این روز‌ها روند کار بسیاری از آن‌ها تغییر کرده و قبل از سرقت مشتری آن را پیدا کرده و بر اساس سفارش مشتری یا مالخر سرقت می‌کنند. سرقتی که ریسک دستگیری را کم کرده و خیلی زود سارق را به پول می‌رساند. سایت‌های فروش دست دوم و مالخران افغان گوشی‌های اپل این روز‌ها مهم‌ترین کارفرمای دزدان شده‌اند. در کنار آن‌ها قاچاقچیان سوخت و کالا هم سفارش‌دهنده خودرو شده‌اند تا در صورت خطر به‌راحتی خودرو را رها کرده و فرار کنند.
سرقت در تهران، فروش در هرات
به گزارش ایسنا هر موبایلی را ببینند از دست صاحبش نمی‌قاپند و فقط دنبال چند مدل خاص تلفن همراه هستند و دیگر برای کشف موبایل سرقتی نباید در مولوی و حوالی پاساژ علاءالدین دنبال سارق بود؛ چرا که چند روز بعد از سرقت در هرات و کابل روشن می‌شوند.
یکی از سارقان گوشی‌قاپ که در تهران دستگیر شده و بیش از ۲۰۰ گوشی هوشمند را سرقت کرده، در مورد نحوه سرقت‌هایش می‌گوید: بعد از آزادی از زندان دوباره با چند همدستم گوشی‌قاپی را شروع کردیم. یک روز برای فروش گوشی دزدی به مولوی رفتم که مرد مالخر گفت اگر برایم فقط یک مدل گوشی را بیاوری، به تو پول بیشتری می‌دهم. بعد از سفارش مالخر به اعضای باند گفتم فقط یک مدل را سرقت کنند و هر گوشی را دو برابر قیمت و بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان به مالخر می‌فروختیم. درآمد خوبی هم داشتیم تا این که بعد از سرقت حدود ۲۰۰ گوشی دستگیر شدیم.
بعد از این اعتراف، مالخر این سارقان در مغازه تعمیرات تلفن همراه شناسایی و دستگیر شد. او درباره سرنوشت گوشی‌ها می‌گوید: یک روز یک مرد افغان به من مراجعه کرد و گفت هر تعداد از یک مدل خاص گوشی تلفن همراه را داشته باشم، می‌خرد. پیشنهادش وسوسه‌کننده بود. به همین خاطر در پوشش یک مغازه تعمیر موبایل، گوشی‌های سرقتی را از دزدان می‌خریدم. من به دزدان سفارش کار می‌دادم و هر گوشی را بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان می‌خریدم و بعد که تعداد گوشی‌ها به ۱۵ تا ۲۰ می‌رسید لب مرز‌های شرقی آن را به خریدار دانه‌ای ۲ میلیون تومان می‌فروختم و او گوشی‌ها را به افغانستان می‌برد تا ردیابی هم نشود.
پلیس مشهد هم چندی قبل باند بزرگ سارقان موبایل‌قاپی را دستگیر کرد که بیشترین موبایل را تاکنون دزدیده‌اند. سرکرده این باند اعتراف کرد با کمک اعضای باندش تاکنون سه‌هزار موبایل را سرقت کرده و به افغانستان فرستاده‌اند. یکی از اعضای این باند که ۱۵ ساله است، اعتراف کرد بر اساس سفارش رئیس باند پیاده یا با موتور گوشی سرقت می‌کردم و بعد از هر سرقت ۵۰۰ هزار تومان می‌گرفتم که خرج مواد و زندگی روزانه‌ام می‌شد.
این روز‌ها بازار خرید و فروش گوشی‌های سرقتی در مرز افغانستان یکی از بازار‌های پررونق است. این گوشی‌ها چند روز بعد از سرقت در هرات به فروش می‌رسند و بر اساس اعلام یکی از سایت‌ها در این کشور، فروش گوشی‌ها حتی به سوپرمارکت‌ها هم رسیده است.
در این گزارش آمده است: مدتی است برخی شهروندان در کشور، به‌خصوص جوانان از گوشی‌های هوشمندی که کارایی بالایی دارد، استفاده می‌کنند. این گوشی‌ها که از معتبرترین مارک‌ها هستند در بازار هرات به‌راحتی و با قیمت اندک در دسترس مردم قرار می‌گیرد.
اغلب این گوشی‌ها را می‌شود در دکان‌ها، دستفروشان و برخی بازار‌های گوشی یا به اصطلاح دیگر بازار سیاه پیدا کرد. مردم می‌گویند این گوشی‌ها از ایران و پاکستان در بازار هرات به فروش می‌رسد، هیچ‌گونه سندی ندارد. شهروندان هرات می‌گویند گوشی‌هایی را که در دسترسشان قرار می‌گیرد و از دکان‌ها خریداری کرده‌اند، هیچ گونه سندی مبنی بر این که سرقتی نیست، ندارند. با خرید این گونه گوشی‌ها بار‌ها پیش آمده که در کشور‌های مذکور مشکلاتی نیز برای آنان پیش آمده است.
افزایش سرقت گوشی و انتقال آن به هرات صدای رئیس پیشین هیأت‌مدیره جامعه راهنمایان ایرانگردی را هم درآورد. «علی صدرنیا» با اشاره به پرشمار بودن سرقت‌ها به‌ویژه ربودن گوشی‌های موبایل در شهر‌های پرازدحام و توریستی ایران گفت: این اتفاق با توجه به نزدیکی فصل سفر گردشگران خارجی به ایران مایه نگرانی است؛ مخصوصا آن که بیشتر گزارش‌های سرقتی به مراکز پرتردد گردشگران ایران مربوط می‌شود. فقط کافی است برای دو گردشگر خارجی این اتفاق تلخ رخ دهد و آن‌ها در فضای مجازی منتشر کنند تا در سفر دیگر گردشگران اثر منفی بگذارد. بررسی‌ها و گزارش‌ها نشان می‌دهد بیشتر گوشی‌های موبایل سرقت‌شده در شهر هرات افغانستان ردیابی شده‌اند. اگر چنین چیزی صحت دارد، چرا مسئولان وارد مذاکره با کشور همسایه نمی‌شوند تا دست کم آرامش روانی را بازگردانند؟
از سرقت کامپیوتر ماشین تا چراغ مزدا سه
گروهی دیگر از سارقان که تا پیش از این خودرو و لوازم داخل آن را سرقت می‌کردند، با گران شدن لوازم یدکی، دست از سرقت ضبط و باند برداشته و به‌صورت تخصصی و بر اساس سفارش مشتری لوازم یدکی خودرو‌های گران‌قیمت را سرقت می‌کنند. این دزدان با تغییر روش کار خود، بر اساس نیاز مشتری سرقت می‌کنند و قبل از این که سراغ قطعه‌ای بروند از قبل سفارش آن را از مشتری می‌گیرند. این روش هم ریسک سرقت را کم می‌کند و هم سود آن را بیشتر. روش سفارش‌گیری این سارقان پرسه‌زنی در سایت‌های فروش لوازم دست دوم است. با مشاهده درخواست قطعه خودروها، با آگهی‌دهنده تماس گرفته و بعد از توافق بر سر قیمت به او قول می‌دادند که قطعه را تا یک روز دیگر برایش ارسال می‌کنند. بعد هم شبانه سراغ خودروی مورد نظر رفته و آن قطعه را سرقت می‌کنند.
برخی از این سارقان هم با یک مالخر کار می‌کنند که فقط در کار خرید و فروش قطعات خودرویی خاص است. کارشناسان افزایش قیمت لوازم داخل خودرو را دلیل رواج این شیوه سرقت می‌دانند. این روش سرقت با دستگیری اعضای دو باند مختلف سرقت در تهران برملا شد.
در اولین پرونده ماموران اداره مبارزه با سرقت تهران با افزایش سرقت کامپیوتر خودرو ۲۰۶ متوجه فعالیت باند جدیدی در پایتخت شدند که فقط کامپیوتر خودروی پژو ۲۰۶ را سرقت می‌کنند. در ادامه ماموران موفق شدند سارقی را هنگام سرقت از یک خودرو ۲۰۶ در حوالی خیابان فلسطین دستگیر کنند. با دستگیری مرد جوان او اعتراف کرد عضو یک باند سرقت است و بر اساس سفارش سرکرده باند کامپیوتر خودرو‌هایی را که محافظ ندارند سرقت کرده و برای هر سرقت ۲۰۰ هزار تومان دستمزد می‌گیرد.
با اعترافات این سارق، سایر اعضا و سرکرده باند دستگیر شدند. متهم اصلی در مورد تشکیل باند و سرقت‌ها گفت: پیش از این لوازم داخل خودرو سرقت می‌کردیم، اما یک مالخر به من پیشنهاد داد اگر کامپیوتر ۲۰۶ برایش سرقت کنم او برای هر سرقت ۵۰۰ هزار تومان به من می‌دهد. من هم دوستانم را به خط کردم تا فقط کامپیوتر ۲۰۶ بدزدند.
با این اعترافات مرد مالخر هم دستگیر شد و گفت: با کم شدن کامپیوتر خودرو ۲۰۶، هر کامپیوتر را ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان می‌خریدم و تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در بازار آزاد به رانندگانی که کامپیوتر خودروشان سرقت شده بود می‌فروختم.
با افزایش هر روزه قیمت خودرو‌های خارجی در بازار گروهی دیگر از سارقان به فکر سرقت لوازم این خودروها افتادند. یکی از سارقان دستگیر شده که چراغ خودروی مزدا ۳ سرقت می‌کرد، پس از دستگیری در مورد نحوه سرقت‌هایش اعتراف کرد در یک سایت اگهی دیدم چند نفر خواستار چراغ جلو مزدا سه هستند و انگار در بازار نیست و قیمتش حدود ۱۵ میلیون تومان شده است. به خودم گفتم اگر بتوانم چراغ این خودرو را سرقت کنم پول خوبی به دست می‌آورم. تصمیم به سرقت چراغ جلو این خودرو گرفتم. با پرسه‌زنی در شهر خودرو‌های مزدا ۳ را که در جای خلوت پارک شده بودند، شناسایی و در چند دقیقه دو چراغ را جدا و از محل فرار می‌کردم. بعد از سرقت با آگهی‌دهنده تماس می‌گرفتم و ادعا می‌کردم فروشنده لوازم یدکی هستم و چراغ خودرو را دارم. بعد از واریز پول، با پیک چراغ‌ها را برای مشتری می‌فرستادم. با این روش درآمدم از سرقت سه برابر شده بود.
سرقت لوازم خانگی با سفارش مشتری
سفارش سرقت فقط مربوط به خودرو و قطعات آن نیست. یک سال قبل پلیس موفق شد یک باند بزرگ سرقت از خانه‌های شمال شهر را دستگیر کند. اعضای هشت نفره این باند وارد ۱۰۰ خانه در شمال شهر شدند و هر چه در خانه‌ها بود را جارو کرده و با خود بردند. ابتدا این سرقت هم مانند همه سرقت‌های منزل به نظر می‌رسد، اما آن چه مهم است این که این دزدان از قبل سفارش لوازم خانگی گرفته بودند و بعد از هر سرقت لوازم خانگی را به یکی از شهر‌های غربی کشور برده و به مالخر می‌فروختند.
سرکرده این باند که سارقی خطرناک و سابقه‌دار است، مدعی شد: اول چهار خودرو سرقت کردیم و بعد با خودرو‌های سرقتی به شمال شهر می‌رفتیم و از خانه‌ها دزدی می‌کردیم. پول و طلا و ارز را برای خودمان برمی‌داشتیم و لوازم خانگی را برای مالخرمان در غرب کشور می‌فرستادیم و او پولش را به حسابمان می‌زد. فکر کنم او این لوازم خانگی را در فضای مجازی دوباره می‌فروخت. از این سرقت‌ها ۲۰ میلیارد تومان به جیب زدیم.
فقط نیسان آبی و تویوتا
نیسان آبی و وانت‌های تندرو یکی از خودرو‌های مورد علاقه قاچاقچیان است که برای آن پول خوبی می‌دهند. همین تقاضا باعث شد باند‌های سرقت خودرو سراغ این خودروها رفته و بعد از سرقت آن‌ها را در مرز به خریداران تحویل دهند.
شگرد و نحوه کار این دزدان متفاوت و سخت‌تر است. علاوه بر آن که باید نیسان آبی و وانت تویوتا سرقت کنند، خودروها را باید به کارفرمایشان در لب مرز تحویل دهند تا برای حمل سوخت قاچاق و مواد مخدر استفاده کنند. پولی که قاچاقچیان مواد و سوخت برای این خودروها می‌دهند آن قدر وسوسه‌کننده است که هر سارقی دست به این سرقت بزند.
چندی قبل پلیس اردکان متوجه سرقت چند دستگاه خودروی نیسان شد که خبر از سریالی بودن سرقت‌ها می‌داد. بعد از سرقت هیچ ردی از خودروها به دست نمی‌آمد و این نشان داد که سرقت برای لوازم داخل آن نیست. تحقیقات ادامه داشت تا این که یک سارق حرفه‌ای خودرو دستگیر شد و اعتراف کرد خودرو‌های نیسان را با سه دوستش سرقت و در شرق کشور تحویل یک قاچاقچی می‌دادند و در ازای هر خودرو ۲۵ میلیون تومان دریافت می‌کردند.
البته این تنها باند سرقت این خودروها نبود و چندین باند دیگر هم در شهر‌های مختلف دستگیر شدند. مهم‌ترین باند دستگیر شده در شهر شیراز بود که پس از دستگیری یک سارق، راز سرقت ۱۸۰ دستگاه نیسان فاش شد. اعضای این باند هم خودروها را پس از دستکاری شاسی و پلاک، به شرق کشور می‌بردند و به قاچاقچیان می‌فروختند.
قاچاقچیان با استفاده از این خودروها از ایران سوخت به آن سوی مرز‌ها برده و از آنجا مواد مخدر وارد کشور می‌کردند.
البته در سوی دیگر کشور و در مرز‌های غربی هم فردی دستگیر شد که به دزدان در تهران سفارش سرقت خودرو می‌داد. این فرد با خرید هر خودرو ۴۰۵ و پرشیا سرقتی به قیمت ۴۰ میلیون تومان از دزدان، از این خودروها برای جابه‌جایی بار قاچاق در نوار مرزی استفاده می‌کرد.
با دستگیری این متهم بیش از ۲۰ خودروی سرقتی که از نقاط مختلف تهران سرقت شده بود، کشف شد.
با دستگیری سارقان این خودروها آن‌ها اعتراف کردند که سود کار سفارشی بیشتر از سرقت و فروختن به مالخر است، این کار حتی ریسک دستگیری را کم می‌کند.
یکی از دزدان گفت: وقتی در یک شهر دست به سرقت بزنی و مال دزدی را به جای دیگر منتقل کنی، احتمال گیر افتادنت بسیار کم می‌شود، برای ما که همیشه یا در زندان هستیم یا در حال سرقت، این روش هم پول خوبی دارد و هم دردسرش کمتر است.
چرخه سرقت را قطع کنیم
مریم جنت‌آبادی / حقوقدان
سرقت یکی از جرایم قدیمی است که در طول سالیان گذشته فقط نحوه ارتکاب آن تغییر یافته و همسو با آن قانونگذار به جرم‌انگاری در خصوص آن برای سزادهی و پیشگیری از ارتکاب آن پرداخته است. در این میان نکته مهم چرخه سرقت است که باید قطع شود تا جلوی سرقت گرفته شود. یک معادله ساده، عرضه و تقاضا است. تا زمانی که برای اموال سرقتی مشتری وجود داشته باشد بازار سرقت و فعالیت مالخران هم داغ است. افزایش قیمت لوازم یدکی در سال‌های اخیر باعث شده که بازار خرید و فروش لوازم دست دوم هم داغ شود. این موضوع چرخه سرقت را فعال کرده است.
خریدار دنبال جنس دست دوم است و به مالخر سفارش می‌دهد، مالخر سفارش را به سارق می‌دهد و او با بازکردن لوازم از خودرویی آن را به مالباخته دیگری می‌دهد. با این روش و قرار گرفتن در این چرخه برای سرقت لوازم خود سارقان را فعال می‌کنیم. البته دولت نیز باید نظارت‌های خود را بیشتر کند و جلوی افزایش ناگهانی قیمت لوازم یدکی را بگیرد. اگر این رویه اصلاح شود، دیگر تقاضایی نیست و همین بازار دزدان را با رکود روبه‌رو می‌کند. در این میان برخورد با مالخران نیز باید شدت گیرد، زیرا آن‌ها نقش مهمی در افزایش سرقت دارند.»
