احتمالاً قبلا در مورد "یخ خشک" چیزهای بسیاری شنیدهاید و در منازل خود نیز مقداری از آن درست کرده‌اید، اما شاید در مورد نقش ویژه "یخ خشک" در نگهداری واکسن‌های کرونا مطالب کمتری شنیدهاید.
به گزارش تسنیم، واکسن کرونای شرکت آمریکایی "فایزر" بزرگ‌ترین شرکت داروسازی جهان باید در دمای -94 درجه فارنهایت (-70 درجه سانتیگراد) ذخیره شود و اینجاست که یخ خشک نقش بسیار مهمی در حفظ درجه حرارت صحیح واکسن به ویژه در مواقع توزیع آن دارد؛ در کشور آمریکا بیش از 14.8 مبتلا به ویروس کرونا گزارش شده است که از این تعداد 282 هزار نفر فوتی گزارش شده است و انتظار می‌رود با توجه به در پیش بودن تعطیلات کریسمس تعداد تلفات روند صعودی داشته باشد.
قبل از اینکه به ویروس کرونا و ذخیرهسازی واکسن covid 19 بپردازیم بهتر است بدانیم یخ خشک دقیقاً چیست؟ یخ خشک دی‌اکسید‌کربن جامد است که در دمای منفی 109.3 درجه فارنهایت (-78.5-درجه سانتیگراد) این یخ مستقیماً به گاز تبدیل می‌شود و از حالت مایع خارج می‌شود و آنجاییکه ذوب نشده و می‌تواند در بلوک‌های جامد یا گلوله‌ها تشکیل شود، در حال حاضر یک گزینه بسیار محبوب برای حملونقل برخی مواد غذایی و دارویی است.
یخ خشک علی‌رغم مزایای فراوان آن به عنوان "مُبَرِد"، به خاطر خطرات سلامتی آن برای انسان باید به درستی کنترل شود و به هنگام دست‌زدن به آن باید از لباس و دستکش عایق پوشیده شده استفاده شود و هرگز نباید به صورت مستقیم آن را لمس کرد چراکه ممکن است پوست را مانند سرمازدگی بسوزاند؛ تهویه مناسب نیز لازم و ضروری است چراکه قرارگرفتن بیش از حد در معرض دی‌اکسید‌کربن به ویژه در فضاهای بسته، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
واکسن‌های 2 شرکت فایزر (بزرگ‌ترین شرکت داروسازی جهان و شرکت مُدرنا (شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی) در مرحله تکامل است؛ واکسن شرکت مُدرنا می‌تواند دردامنه دمایی 36 تا 46 درجه فارنهایت (2 تا 8 درجه سانتیگراد)تا 30 روززنده بماند،اما واکسن فایزر باید در -94 درجه فارنهایت (-70 درجه سانتیگراد) ذخیره شود تا ثابت بماند که به یخچال پیشرفته‌تری نیاز دارد.
شرکت‌های فایزر و شریک آلمانی‌اش بیو‌ان‌تک اعلام کردند که قادر به ارائه 50 میلیون دوز واکسن در سال جاری و بعد از آن 1.3 میلیارد دوز واکسن در پایان سال 2021 هستند؛ وقتی دوز واکسن‌ها در مقیاس میلیاردی مطرح می‌شود آنجاست که یخ خشک عملکرد خود را نشان خواهد داد تا اطمینان حاصل شود که واکسن شرکت آمریکایی فایزر در حین انتقال و ذخیرهسازی بعدی، هنگامی که برای پخش توزیع می‌شود، دمای مناسب آن حفظ شود.
شرکت فایزر برای جلوگیری از تاخیرهای احتمالی هنگام حمل و نقل، از حسگرهای حرارتی با قابلیت GPS نیز استفاده خواهد کرد؛ این شرکت معتقد است واکسن‌ها به محض اینکه به مقصد می‌رسند می‌توانند تا 5 روز در یخچال و در دمای 36 تا 46 درجه فارنهایت (2 تا 8 درجه سانتیگراد) در همان محدود مدنظر شرکت مُدرنا در یخچال نگهداری شوند.
اما در ایران مصطفی قانعی رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا می‌گوید ایران به برنامه جهانی کوواکس، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که واکسن "فایزر" را نمی‌خواهد؛ قانعی دلیل این تصمیم ایران را اینگونه توضیح می‌دهد: ایران هواپیما و امکانات حمل و نقل لازم برای واکسن آمریکایی فایزر را ندارد و اعلام کرده که این واکسن را نمی‌خواهد.
این مقام ارشد بهداشتی تاکید کرد: «به برنامه جهانی کواکس (covax) اعلام کرده‌ایم که این واکسن را نمی‌خواهیم چون برای نگهداری این واکسن به دمای منفی 70 درجه نیاز است و چنین امکاناتی نداریم»!
حمل و نقل واکسن کرونا شرایط ویژه‌ای می‌طلبد و کار ساده‌ای نیست، بر اساس بررسی انجمن باربری هوایی تنها 15 درصد اعضای صنعت هوایی برای انتقال واکسن‌ها در دمای نزدیک به منفی 70 درجه سانتیگراد آمادگی دارند؛ اکنون بیشتر کشورهای جهان در حال تدارک امکاناتی هستند که بتوانند بعد از خرید واکسن‌ها آنها را سالم به مشتری‌ها تحویل دهند و فرودگاه‌های جهان اکنون درگیر ساخت موقت انبارهایی می‌شود که بتوانند واکسن‌ها را نگهداری کنند.
چندی پیش وزارت راه نیز اعلام کرد در حال آماده‌سازی و تجهیز پنج فروند هواپیما برای حمل و انتقال واکسن کووید19 بوده و در حال بررسی است که در هر هواپیما با ایجاد مکانیزمی مانند بکارگیری چندین تن یخ خشک، امکان نگهداری از واکسن در طول پرواز را مهیا کند.
به گزارش تسنیم، واکسن کرونای شرکت آمریکایی "فایزر" بزرگ‌ترین شرکت داروسازی جهان باید در دمای -94 درجه فارنهایت (-70 درجه سانتیگراد) ذخیره شود و اینجاست که یخ خشک نقش بسیار مهمی در حفظ درجه حرارت صحیح واکسن به ویژه در مواقع توزیع آن دارد؛ در کشور آمریکا بیش از 14.8 مبتلا به ویروس کرونا گزارش شده است که از این تعداد 282 هزار نفر فوتی گزارش شده است و انتظار می‌رود با توجه به در پیش بودن تعطیلات کریسمس تعداد تلفات روند صعودی داشته باشد.
قبل از اینکه به ویروس کرونا و ذخیرهسازی واکسن covid 19 بپردازیم بهتر است بدانیم یخ خشک دقیقاً چیست؟ یخ خشک دی‌اکسید‌کربن جامد است که در دمای منفی 109.3 درجه فارنهایت (-78.5-درجه سانتیگراد) این یخ مستقیماً به گاز تبدیل می‌شود و از حالت مایع خارج می‌شود و آنجاییکه ذوب نشده و می‌تواند در بلوک‌های جامد یا گلوله‌ها تشکیل شود، در حال حاضر یک گزینه بسیار محبوب برای حملونقل برخی مواد غذایی و دارویی است.
یخ خشک علی‌رغم مزایای فراوان آن به عنوان "مُبَرِد"، به خاطر خطرات سلامتی آن برای انسان باید به درستی کنترل شود و به هنگام دست‌زدن به آن باید از لباس و دستکش عایق پوشیده شده استفاده شود و هرگز نباید به صورت مستقیم آن را لمس کرد چراکه ممکن است پوست را مانند سرمازدگی بسوزاند؛ تهویه مناسب نیز لازم و ضروری است چراکه قرارگرفتن بیش از حد در معرض دی‌اکسید‌کربن به ویژه در فضاهای بسته، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
واکسن‌های 2 شرکت فایزر (بزرگ‌ترین شرکت داروسازی جهان و شرکت مُدرنا (شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی) در مرحله تکامل است؛ واکسن شرکت مُدرنا می‌تواند دردامنه دمایی 36 تا 46 درجه فارنهایت (2 تا 8 درجه سانتیگراد)تا 30 روززنده بماند،اما واکسن فایزر باید در -94 درجه فارنهایت (-70 درجه سانتیگراد) ذخیره شود تا ثابت بماند که به یخچال پیشرفته‌تری نیاز دارد.
شرکت‌های فایزر و شریک آلمانی‌اش بیو‌ان‌تک اعلام کردند که قادر به ارائه 50 میلیون دوز واکسن در سال جاری و بعد از آن 1.3 میلیارد دوز واکسن در پایان سال 2021 هستند؛ وقتی دوز واکسن‌ها در مقیاس میلیاردی مطرح می‌شود آنجاست که یخ خشک عملکرد خود را نشان خواهد داد تا اطمینان حاصل شود که واکسن شرکت آمریکایی فایزر در حین انتقال و ذخیرهسازی بعدی، هنگامی که برای پخش توزیع می‌شود، دمای مناسب آن حفظ شود.
شرکت فایزر برای جلوگیری از تاخیرهای احتمالی هنگام حمل و نقل، از حسگرهای حرارتی با قابلیت GPS نیز استفاده خواهد کرد؛ این شرکت معتقد است واکسن‌ها به محض اینکه به مقصد می‌رسند می‌توانند تا 5 روز در یخچال و در دمای 36 تا 46 درجه فارنهایت (2 تا 8 درجه سانتیگراد) در همان محدود مدنظر شرکت مُدرنا در یخچال نگهداری شوند.
اما در ایران مصطفی قانعی رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا می‌گوید ایران به برنامه جهانی کوواکس، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که واکسن "فایزر" را نمی‌خواهد؛ قانعی دلیل این تصمیم ایران را اینگونه توضیح می‌دهد: ایران هواپیما و امکانات حمل و نقل لازم برای واکسن آمریکایی فایزر را ندارد و اعلام کرده که این واکسن را نمی‌خواهد.
این مقام ارشد بهداشتی تاکید کرد: «به برنامه جهانی کواکس (covax) اعلام کرده‌ایم که این واکسن را نمی‌خواهیم چون برای نگهداری این واکسن به دمای منفی 70 درجه نیاز است و چنین امکاناتی نداریم»!
حمل و نقل واکسن کرونا شرایط ویژه‌ای می‌طلبد و کار ساده‌ای نیست، بر اساس بررسی انجمن باربری هوایی تنها 15 درصد اعضای صنعت هوایی برای انتقال واکسن‌ها در دمای نزدیک به منفی 70 درجه سانتیگراد آمادگی دارند؛ اکنون بیشتر کشورهای جهان در حال تدارک امکاناتی هستند که بتوانند بعد از خرید واکسن‌ها آنها را سالم به مشتری‌ها تحویل دهند و فرودگاه‌های جهان اکنون درگیر ساخت موقت انبارهایی می‌شود که بتوانند واکسن‌ها را نگهداری کنند.
چندی پیش وزارت راه نیز اعلام کرد در حال آماده‌سازی و تجهیز پنج فروند هواپیما برای حمل و انتقال واکسن کووید19 بوده و در حال بررسی است که در هر هواپیما با ایجاد مکانیزمی مانند بکارگیری چندین تن یخ خشک، امکان نگهداری از واکسن در طول پرواز را مهیا کند.
