به‌خصوص پس از شیوع کرونا، توجه به نیاز این ویتامین بیش‌تر شده، چون تحقیقات ثابت کرده کمبود ویتامین‌دی، بدن را مستعد بیماری کرونا می‌کند و از سوی دیگر، خانه‌نشینی و تعطیلی مراکز آموزشی باعث شده نوجوانان، کم‌تر در معرض نور آفتاب قرار بگیرند و در نتیجه بیش‌تر در معرض کمبود ویتامین دی قرار بگیرند.
«مریم مراداُف»، کارشناس تغذیه و کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی به هفته‌نامه‌ی دوچرخه می‌گوید: «به ویتامین‌دی، ویتامین آفتاب هم می‌گویند، چون 80درصد از ویتامین‌دی بدن در حالت معمول از طریق نور آفتاب تأمین می‌شود و اولین و معروف‌ترین اثر ویتامین‌دی در بدن این است که روی جذب کلسیم و فسفر اثر می‌گذارد.»
در ادامه صحبت‌های این کارشناس را می‌خوانیم.
چرا کمبود داریم
آپارتمان‌نشینی، بیماری کرونا، ماندن در خانه و عدم فعالیت بدنی، استخوان‌ها را کاملاً تحت‌تأثیر قرار داده است. در پاییز و زمستان هم بیش‌تر روزها هوا ابری است و زمان کم‌تری برای دریافت نور خورشید در اختیار داریم. از طرفی به‌طور معمول سطح زیادی از پوستمان را در برابر خورشید قرار نمی‌دهیم یا حتی به صورتمان کرم ضدآفتاب می‌زنیم که خود این کرم ضدآفتاب، مانع رسیدن اشعه‌ی مؤثر برای تولید ویتامین دی به بدن ما می‌شود. ناگفته نماند که مردم کشور ما چندان سفیدچهره نیستند؛ ما گندمگون و سبزه‌رو هستیم و پوستمان ملاتونین دارد. پوست سبزه‌ها، قابلیت کم‌تری برای تولید ویتامین دی دارد و به‌همین جهت ویتامین‌دی کم‌تری از طریق پوستشان ساخته می‌شود. بله، کمبود ویتامین‌دی بیداد می‌کند!
کمبود ویتامین دی
تحقیقات نشان داده که سطح ویتامین‌دی فعال خونِ بسیاری از مبتلایان کرونا پایین بوده است. کمبود ویتامین‌دی، پوکی و نرمی استخوان ایجاد می‌کند و باعث می‌شود استخوان‌های قوی و محکمی نداشته باشیم. هم‌چنین روی روند رشد قدی نوجوانان تأثیر می‌گذارد. چون نوجوانی سن رشد است و بدن به همه‌ی مواد مغذی، به‌خصوص ویتامین‌ها و مواد معدنی و کلسیم، روی و آهن نیاز دارد. در بسیاری از کسانی که به بیماری خودایمنی مبتلا شدند، کمبود ویتامین‌دی دیده شده است؛ مثل بیماری ام‌اس و یا دیابت نوع یک که علائمش بیش‌تر در سنین کودکی و نوجوانی بروز پیدا می‌کند.
از نور
ما به یک تابش مستقیم و بدون واسطه از خورشید نیازمندیم؛ ابرهای غلیظ، گردوغبار، آلودگی و شیشه، مانع از تابش مستقیم خورشید به پوست ما می‌شوند. تا جایی که امکان دارد بهتر است با همان امکانات خانگی از نور مستقیم خورشید استفاده کنیم. اگر خانه‌مان، بالکن یا پشت‌بام مشرف ندارد، ساعتی از روز را خانوادگی در برابر نور قرار بگیریم و اگر هوا مناسب است، ساعد و ساق پایمان را در برابر نور قرار دهیم. اما یادمان باشد که بین ساعت ١١ تا 15، تابش مستقیم اشعه، زمینه را برای بروز بیماری‌های خطرناک فراهم می‌کند و بهتر است در این ساعت‌ها مقابل اشعه‌ی مستقیم خورشید قرار نگیریم.
غیر از خورشید
پس با توجه به شرایط این‌روزها نمی‌توانیم به‌مقدار لازم از نور خورشید ویتامین‌دی جذب کنیم. با رژیم غذایی معمولی و مصرف مواد غذایی غیرغنی‌شده هم ویتامین‌دی بدن تأمین نمی‌شود. البته الآن بسیاری از مواد غذایی را با ویتامین‌دی غنی می‌کنند؛ محصولاتی مثل ماست، روغن و شیر غنی‌شده با ویتامین‌دی تولید می‌شود که بهتر است این مواد را مصرف کنیم. اما در کنار این‌ها به مکمل درمانی هم نیاز داریم. در کودکی و نوجوانی روزی ٦٠٠ واحد بین‌المللی(IU) ویتامین‌دی نیاز داریم که می‌شود ١٥ میکروگرم. در حال حاضر دونوع مکمل با دوز مصرفی روزانه و ماهانه در داروخانه‌ها وجود دارد که البته بهتر است با مشورت و تحت نظر پزشک و متخصصصان مصرف شود.
احتیاط کنید
مصرف ویتامین‌ها، پروتکل درمانی دارد. این‌که به‌مدت چندهفته یا چندماه استفاده شوند، باید طبق دستور یا مشورت پزشک یا متخصص باشد. چون ویتامین‌ها دو نوع‌اند؛ ویتامین‌های محلول در آب، اگر بیش از نیاز بدن مصرف شوند، خطر کمی دارند، چون اضافه‌ی آن‌ها می‌تواند از بدن دفع شود. اما ویتامین‌های محلول در چربی که قابلیت جذب‌شدن در چربی‌های بدن را دارند، در صورت مصرف زیاد، می‌توانند مسمومیت‌زا باشند. علاوه براین، ویتامین‌دی برای برخی بیماری‌ها مثل بیماران پاراتیروئیدی و بیماران کلیوی و برخی سرطان‌هاباید با احتیاط مصرف شود.
