زمانی که باراک اوباما جنت یلن را به یکی از مهمترین و حساس‌ترین جایگاه تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاری اقتصادی جهان گماشت، علم اقتصاد با یک چهره تاریخ‌ساز مواجه شد. و حالا در ۷۴ سالگی بانوی ۱۶تریلیون دلاری به نقطه عطف دیگری در زندگی حرفه‌ای خود رسیده و آماده است تا به عنوان اولین زنی که وزارت خزانه‌داری را رهبری میکند، بار دیگر تاریخ ساز شود.
بر اساس گزارش رسانه‌ها جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا وی را به عنوان گزینه وزیر خزانه‌داری در نظر گرفته است.
به گزارش اقتصادنیوز روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی با عنوان «جنت یلن، انتخاب پیشگام بایدن برای رهبری وزارت خزانه‌داری در میانه بحران» در این زمینه نوشت: جو بایدن رئیس جمهور منتخب، جنت لوییز یلن، اقتصاددان، یک مدیر آزمایش شده که به کشور آمریکا کمک کرد تا از رکود بزرگ نجات یابد را به عنوان وزیر خزانه‌داری ایالات متحده انتخاب کرده است. اخیراً، یلن به عنوان صدای پیشرو در کنگره شناخته شده که می‌خواهد با کمک کنگره، محرک‌های اقتصادی کمکی بیشتری را برای جلوگیری از آسیب دائمی ناشی از پاندمی کرونا تصویب کند.
یلن ۷۴ساله راهی طولانی را برای شکستن "سقف شیشه‌ای"* برای زنان و مدیریت بحران های بزرگ داشته است. در صورت تأیید سنا ، وی اولین زنی است که از زمان تاسیس وزارت خزانه‌داری در سال 1789 این نهاد مهم را رهبری می کند. (*شکستن سقف شیشه‌ای استعاره از فائق آمدن زنان بر تبعیض‌های جنسیتی تاریخی است.)
جنت یلن، نمونه موفق یک مدیر اقتصادی
جنت یلن در میانه دهه ۴۰ در بروکلین نیویورک متولد شد، یک اقتصاددان مشهور و کارشناس برجسته بازار کار است که قبل از ورود به سیاست -به عنوان رئیس شورای مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور بیل کلینتون در اواخر دهه 1990- سال‌ها به عنوان استاد دانشگاه زندگی می‌کرد.
وی سپس مجموعه‌ای از نقش‌های کلیدی را در فدرال رزرو به عهده گرفت و در انتها با انتخاب رئیس جمهور باراک اوباما به عنوان رئیس فدرال رزرو انتخاب شد. او اولین زنی بود که در این مقام عالی‌رتبه خدمت کرد.
یلن از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ فدرال رزرو را رهبری کرد تا به یکی از قدرتمندترین زنان در جهان تبدیل شود و یکی از معماران اصلی بهبود اقتصادی لقب بگیرد. از زمان جنگ جهانی دوم، در دوره ریاست وی نرخ بیکاری بیش از دوران سایر رؤسای فدرال رزرو کاهش یافت.
جنت یلن؛ باهوش و همیشه آماده
جنت یلن، در دهه 1970 هنگام کار به عنوان محقق در فدرال رزرو با جورج آکرلوف، اقتصاددان، ملاقات و یک سال بعد ازدواج کرد. آکرلوف بعدها و در سال ۲۰۰۱ برنده جایزه نوبل اقتصاد شد. آنها یک پسر دارند که او نیز استاد اقتصاد است.
همکاران سابق جنت یلن اغلب او را مانند ماری پاپینز توصیف می کنند: محکم اما مهربان ، فوق‌العاده باهوش و همیشه آماده. سوالی که او اغلب از خودش و تیمش می پرسد این است: چه چیزی را از دست می‌دهیم؟ و اگر اشتباه کنیم چه می‌شود؟
همین خودپرسش‌گری مداوم بود که باعث شد مدل‌ها و پیش‌بینی‌های اقتصادی وی درست باشند و به او کمک کرد تا به یکی از اولین سیاست‌گذارانی تبدیل شود که پیش‌بینی کرد مشکلات عمیق و آشفتگی وام‌ها در بازار مسکن به بحران مالی ۲۰۰۸ منتهی شود. در آن زمان وی به عنوان رئیس بانک فدرال رزرو سانفرانسیسکو خدمت می کرد.
کریستینا رومر که به عنوان اقتصاددان ارشد دولت اوباما در دوران بحران خدمت می‌کرد، گفت: "او یکی از افرادی بود که قبل از ذوب شدن سیستم مالی زنگ خطر را به صدا درآورد." وقتی اوضاع بد شد، جنت اولین کسی بود که به او زنگ زدم. "
هنگامی‌که بسیاری از محافظه کاران او را وادار به افزایش نرخ بهره کردند ، یلن به آرامی پیش رفت و معتقد بود بدون تحریک تورم هم، بیکاری می‌تواند کاهش یابد. و وقتی معلوم شد که حق با او است، یلن فرآیند ایجاد تغییر در تفکر جاری فدرال رزرو در مورد چگونگی کاهش نرخ بیکاری آغاز کرد.
هنگام شروع کار یلن به عنوان رئیس فدرال رزرو، نرخ بیکاری ایالات متحده 6.7 درصد بود. وقتی او رفت، این میزان به 4.1 درصد رسیده بود. رئیس جمهور ترامپ علی‌رغم موفقیت یلن، سنت‌شکنی کرد و تصمیم گرفت او را برای دومین دوره ریاست فدرال رزرو منصوب نکند؛ ظاهراً به این دلیل که فکر می‌کرد، خانم یلن برای چنین شغل بزرگی، قد کوتاهی دارد! (قد یلن 5 فوت 3 اینچ یا حدود ۱.۶ متر است). ترامپ در عوض جروم پاول، وکیل جمهوری‌خواه را به عنوان جایگزین انتخاب کرد.
در صورت تأیید سنا، جنت یلن به عنوان وزیر خزانه‌داری بار دیگر کار خود را با یک چالش بزرگ آغاز خواهد کرد. زیرا آمریکا در تلاش است تا از یک پاندمی گسترده که جان بیش از ۲۵۰ هزار آمریکایی را گرفته، باعث بسته شدن صدها هزار کسب‌وکار و بیکاری بیش از 20 میلیون شهروند شده، رهایی یابد.
یلن در ماه اوت به واشنگتن پست گفت: این یک وضعیت اضطراری است. من بطور خاص نگران این واقعیت هستم که تعداد معدودی، به ویژه کارگران کم‌درآمد، متحمل زیان های شغلی دائمی می شوند.
توان تعامل و اجماع‌سازی جنت یلن
کسانی که یلن را سال‌ها می‌شناسند می‌گویند در کنار تخصص وی ، بزرگترین مهارت او، توانایی اجماع‌سازی است. جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در مورد چگونگی بهترین کمک به اقتصاد، اختلاف دارند و یلن ممکن است بتواند یک تعامل دو حزبی صورت دهد - و با کمک فدرال رزرو دست در دست هم پیش بروند.
با اینکه او مدت‌ها دموکرات بوده -امسال 2800 دلار به بایدن و 25،000 دلار به حزب دموکرات کمک مالی کرد- اما هم در جناح مقابل و هم در وال استریت مورد احترام است و با پاول و دیگر بانکداران مرکزی در سراسر جهان نزدیک است.
نکته دیگر اینکه یلن برای احترام به نظر هر دو جناح حزب دموکرات -لیبرال‌ها (ترقی‌خواهان چپگرا) و میانه‌روها (محافظه‌کاران مرکزگرا)- قدم‌هایی همسو با ایده‌های هر دو جناح برداشه است: چیزی که بایدن هنگام انتخاب او برای شغل خزانه‌داری به آن اشاره کرد.
در حالی که او به اندازه برخی افراد جناح ترقی‌خواه مانند سناتور الیزابت وارن، چپگرا نیست اما او پیامدهای عظیم دستمزد راکد، نژادپرستی سیستمی و گسترش نابرابری در اقتصاد و جامعه را بخوبی درک میکند.
وارن همچنین با تمرکز بر سوابق خانم یلن به عنوان تعدیل‌کننده مقررات بانکی، به او تبریک گفت. وارن در توئیتر نوشت: جانت یلن گزینه برجسته‌ای برای وزیر خزانه‌داری است. او باهوش، سختکوش و اصولگرا است."
اقتصاد سالم‌تر و عادلانه‌تر با چاشنی فمینیسم
یلن در مصاحبه ای در سال 1995 گفت: "من خودم را یک اقتصاددان عملگرا و جریان اصلی با گرایش قوی به سیاست می‌دانم." از بسیاری جهات، این هنوز هم مشی اوست.
دولت بایدن فراتر از رکود کنونی، در تلاش است تا اقتصاد را سالم‌تر و عادلانه‌تر بازسازی کند که برای محیط زیست نیز بهتر باشد و فرصت‌های برابر بیشتری را بدون توجه به محل تولد افراد فراهم کند.
یلن تجربه مدیریت مشکلات دشواری مانند نابرابری، نژادپرستی، تغییرات آب و هوا و تنظیم مقررات مالی را دارد. او با صدای بلند خواستار "تغییر فرهنگ" در اقتصاد شده است تا زمینه‌ساز دشمنی مردان سفیدپوستی که بافت اصلی سیستم اقتصادی آمریکا را شکل داده‌اند، شود.
وی به عنوان رئیس انجمن اقتصادی آمریکا، با نظارت بر جریان تحقیق از هزاران اقتصاددان که به کشف تبعیض گسترده و تجاوز جنسی در محیط‌های فعالیت اقتصادی منتج شد، کمک کرد. او به دنبال تغییرات ملموس بود.
برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، یلن یک گروه اقتصادی دو حزبی را به سمت امضای نامه‌ای برای تأیید مالیات کربن سوق داد. و در حالی که او از سرمایه داری دفاع میکند، اما معتقد به مقررات دولتی است. وی در روزهای آخر ریاست فدرال رزرو، پس از رسوایی بانکی حساب های ساختگی، یکی از شدیدترین مجازات ها را برای ولز فارگو اعمال کرد.
جوزف استیگلیتز، اقتصاددان برنده جایزه نوبل که در دوره تحصیلات تکمیلی به یلن تدریس می‌کرد و همچنان دوست اوست، می گوید: "یلن به طور مداوم نشان داده است که مایل است در برابر وال استریت بایستد. او به جادوی خودتنظیمی اعتقادی ندارد."
رکود ناشی از کرونا در حال حاضر نابرابرترین وضعیت را در تاریخ مدرن ایالات متحده رقم زده است. یلن بار دیگر باید به گونه‌ای عمل کند تا از جا نماندن سیاه‌پوستان، اسپانیایی‌تبارها و زنان اطمینان حاصل کند.
یلن به خونسردی معروف است، اما یکی از معدود افرادی که او را به هم ریخت، ترامپ بوده است. وی در سال 2019 به رادیو Marketplace گفت که ترامپ در مورد فدرال رزرو و سیاست های اقتصادی "درک کافی" ندارد.
در حالی که ترامپ سرانجام پاول را به عنوان رئیس فدرال رزرو معرفی کرد، وی به مشاوران خود گفت که تحت تأثیر یلن قرار گرفته و او را "زنی فوق العاده که کار فوق العاده‌ای انجام داده است" خواند.
یلن در فدرال رزرو، حدود ۲۸۰۰ کارمند، و بودجه‌ای در حدود 750 میلیون دلار را نظارت و مدیریت کرد. به عنوان وزیر خزانه‌داری ، یلن باید بر ۸۷۰۰۰ کارمند و بودجه ای در حدود 20 میلیارد دلار نظارت خواهد کرد. خزانه داری مسئول جمع آوری مالیات، صدور بدهی، چاپ پول، نظارت بر بانک‌ها و مشاوره به رئیس جمهور در زمینه سیاست های اقتصادی و مالی است.
جنت یلن اغلب در جلسات با نوشیدنی کک رژیمی با کت و شلواری که یقه کت آن بطور نمادین بالا زده بود، ظاهر می شود؛ انتخاب مدی که در محافل اقتصادی به اندازه نمادهای تزئینی روث بدر گینزبرگ در دادگاه عالی، برای زنان نمادین است.
آیا یلن به عنوان یک زن در عالی‌ترین مقام اقتصادی، به مانند گینزبرگ که زنی در عالی‌ترین مقام قضایی بود، تاریخ‌ساز و نمادین خواهد شد؟
مسیر تاریخ سازی جنت یلن
جنت یلن پکیج دقیقی از تمام تلاش رئیس جمهور منتخب جو بایدن برای یافتن یک وزیر خزانه داری که نه وال استریت را بدبین کند و نه جریان ترقی‌خواهان و چپ‌گرایان حزب دموکرات را ناامید کند و نه آنچه واقعا در خیابان اصلی (محل وزارت خزانه‌داری، فدرال رزرو و بانک جهانی و ...) جریان دارد را فراموش کند.
یلن با موقعیت‌های ویژه و نقش‌های پیشگامانه غریبه نیست. او پیش از این پله پله مسیرپیشرفت را پیمود تا در سال ۲۰۱۴ به عنوان رئیس فدرال رزرو انتخاب و تأیید شود و تا سال ۲۰۱۸، به عنوان قدرتمندترین زن جهان، رهبری یکی از مهمترین نهادهای اقتصادی جهان را عهده‌دار بوده است.
«اقتصادنیوز» بصورت خلاصه در قالب اینفوگرافی زیر نگاهی به مسیر تاریخ‌سازی جنت یلن داشته و در ادامه نیز به تشریح این مسیر پرداخته است.
۱. دانشمند کلاس ۱۹۴۶-۱۹۶۳
جنت یلن در ۱۹۴۶ در بروکلین نیویورک متولد شد. پدرش پزشک و مادرش معلم بود. یلن در سال ۱۹۶۳ از دبیرستان فورت‌همیلتون فارغ التحصیل شد. دوستانش به او لقب «دانشمند کلاس» داده بودند و یکی از 29 دانشجویی بود که بورس تحصیلی کالج Regents را دریافت کرد.
۲. دکترای اقتصاد از دانشگاه ییل ۱۹۷۱-۱۹۷۶
یلن پس از دریافت مدرک کارشناسی اقتصاد در دانشگاه ییل (Yale) مدرک دکترای خود را زیر نظر برنده جایزه نوبل جیمز توبین، که وی را قهرمان فکری خود توصیف کرده است. یلن شش سال تا سال ۱۹۷۶ را به عنوان استادیار دانشگاه هاروارد سپری کرد، اما موفق به تأمین حق تصدی پست نشد.
۳. یافتن شریکی برای اقتصاد و زندگی ۱۹۷۷
جنت یلن به عنوان اقتصاددان با هیئت مدیره فدرال رزرو کار می‌کرد، و در آنجا با جورج آکرلوف، اقتصاددان ملاقات و یک سال بعد ازدواج کرد. بیشتر کارهای مشترک آنها به نقص‌های تئوری اقتصادی‌ای که سیاستهای دولت را ذاتاً پرهزینه می‌داند، مربوط است و معتقدند که دولت -از جمله بانک های مرکزی-با اتخاذ سیاستهای اقتصادی زندگی مردم را بهبود بخشند. آکرلوف برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۰۱ شد.
۴. یک استاد صبور، از لندن تا هاروارد و برکلی ۱۹۷۸-۱۹۹۴
وی که سابقه تدریس در هاروارد را به عنوان استادیار داشت، از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۰، در مدرسه اقتصاد لندن تدریس کرد و سپس به عضویت هیئت علمی دانشکده تجارت Haas در دانشگاه برکلی کالیفرنیا درآمد. دانشجویان خانم یلن، صبر وی را در توضیح مفاهیم درسی می‌ستایند.
۵. ورود به هیئت مدیره فدرال رزرو ۱۹۹۴-۱۹۹۷
در آوریل ۱۹۹۴، جنت یلن و آلن بلیندر به عنوان ۲عضو جدید هیئت رئیسه فدرال رزرو معرفی و در آگوست تأیید شدند. کلینتون با هدف تعدیل و جبران محافظه‌کاری بازار محور آلن گرینسپن، رئیس فدرال رزرو صورت گرفت. (تعیین هدف تورمی ۱۹۹۶: یلن با استدلال موفق درباره ضرردهی تلاش برای از بین بردن کامل تورم، زمینه ساز تعهد فدرال رزرو برای حفظ تورم در 2 درصد شد.)
۶. ورود به کاخ سفید ۱۹۹۷-۱۹۹۹
یلن در ۱۹۹۷ و در دومین دوره ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، به عنوان رئیس شورای مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور از فدرال رزرو به کاخ سفید، نقل مکان کرد. وی در جلسه تأیید در سنا، خود را به عنوان "یک اقتصاددان عملگرا و جریان اصلی" توصیف کرده و برای از بین بردن تبعات جدایی بانکداری تجاری و سرمایه گذاری ابراز حمایت کرد. به گفته مقامات یکی از دلایل انتخاب یلن، توانایی وی در کنار آمدن با لارنس سامرز (معروف به قاتل پراگرسیوها)، معاون وزیر خزانه داری وقت بود.
۷. رئیس فدرال رزرو سن فرانسیسکو ۲۰۰۴-۲۰۱۰
یلن به مدت ۶ سال رئیس بانک فدرال رزرو سانفرانسیسکو -شامل 9 ایالت غرب راکی- شد. اقدامات:
- مسبب رفع سختگیری‌های تحلیلی بانک‌ها ۲۰۰۴
- هشدارهای اولیه درباره حباب مسکن ۲۰۰۵
- نگرانی از سرعت کاهش فعالیت بازار مسکن و قیمت خانه‌ها ۲۰۰۶
- هشدار جدی درباره تهدیدهای اقتصادی و ملی ناشی از آشفتگی وام‌های مسکن سپتامبر ۲۰۰۷
-اولین مقام فدرال که آغاز رکود اقتصادی را اعلام کرد اکتبر ۲۰۰۸
در هفته های بعد از فروپاشی برادران لمان در اوج بحران مالی، خانم یلن اولین مقام فدرال رزرو بود که گفت کشور وارد رکود شده است. وی می گوید: "به نظر می رسد اقتصاد ایالات متحده در رکود است. این یک دیدگاه بحث برانگیز نیست."
- هشدار درباره طولانی شدن دوره رکود ژانویه ۲۰۰۹
-حمایت از گسترش دور اول خرید اوراق قرضه فدرال مارس ۲۰۰۹
-پیش بینی بهبودی بیکاری فوریه ۲۰۱۰
۸. معاون رئیس فدرال رزرو ۲۰۱۰
یلن در آوریل ۲۰۱۰ به عنوان نامزد معاونت رئیس فدرال رزرو، دومین مقام عالی‌رتبه بانک مرکزی آمریکا معرفی شد. یلن درباره نامزدی این سمت گفت: "من به اهداف دوگانه‌ای که کنگره تعیین کرده تماماً متعهد خواهم بود؛ حداکثر اشتغال و ثبات قیمت. وی در سپتامبر تأیید شد. اقدامات:
- با وجود ریسک بالا، از یک فعال فدرال پشتیبانی کرد
- دفاع از دور دوم خرید اوراق قرضه
- تعهد در مورد اهداف بلند مدت
- تصدیق اشتباهات گذشته
- گره زدن خط مشی فدرال رزرو به بیکاری
- حمایت تمام‌قد از زنان
۹. رئیس فدرال رزرو ۲۰۱۴-۲۰۱۸
پس از آنکه پرزیدنت اوباما اعلام کرد آقای برنانکه در پایان دوره اول ریاست جمهوری خود مجدداً منصوب نمی‌شود، گزارش شد که سامرز مورد علاقه کاخ سفید، و در میان جانشینان بالقوه است. اما نامزدی احتمالی وی به سرعت در کاپیتول هیل مورد اختلاف نظر قرار گرفت و یک سوم مجمع نمایندگان دموکرات سنا با 54 عضو با امضای نامه‌ای به اوباما وی را به انتخاب خانم یلن فراخواندند.
سامرز ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۳ از نامزدی برای ریاست فدرال رزرو کنار رفت، و به طور پیش فرض یلن به عنوان پیشتاز برای تصدی این سمت معرفی شد. در اکتبر ۲۰۱۳ پرزیدنت اوباما با پایان دادن به جستجوی غیرمعمول عمومی ، جانت ال یلن را به عنوان اولین زنی که رئیس فدرال رزرو است ، نامزد می کند. او را "یکی از برجسته ترین اقتصاددانان و سیاست گذاران کشور" خواند.
دموکرات ها و جمهوری خواهان در کمیته بانکداری سنا با خانم یلن طوری رفتار می کنند که گویی او از قبل رئیس صندوق بانکداری فدرال است ، از سوالات مربوط به صلاحیت وی چشم پوشی می کند و در عوض ناامیدی در مورد سرعت پایین رشد اقتصادی را تخلیه می کند. وی در مورد موفقیت محدود تلاشهای بانک فدرال برای تحریک اقتصاد با پرسشهای تندی روبرو است و اعضای هر دو طرف این سوال را داشتند که آیا سیاستهای بانک فدرال بیشتر به سود ثروتمندان بوده است یا خیر ، در حالی که برای بهبود زندگی اکثر آمریکایی ها کم کاری می کند.
گزینه وزیر خزانه‌داری ۲۰۲۰
یلن در ۷۴ سالگی به نقطه عطف دیگری در زندگی حرفه‌ای خود رسیده و آماده است تا به عنوان اولین زنی که وزارت خزانه‌داری را رهبری میکند، بار دیگر تاریخ‌ساز شود. بر اساس گزارش رسانه‌ها جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا وی را به عنوان گزینه وزیر خزانه‌داری در نظر گرفته است.
