بودجه سال 1399 به لحاظ تنگنای منابع ناشی از تداوم تحریمهای اقتصادی و تحمیل هزینه های جدید بعد از شیوع کرونا، وضعیت منحصر به فردی پیدا کرده است. به عقیده کارشناسان حدود 200 هزار میلیارد تومان از منابع 500 هزار میلیارد تومان باکسری مواجه خواهد شد.
منابع اصلی بودجه عبارتند از درامدها شامل انواع مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم، واگذاری داراییهای سرمایه شامل نفت و اموال دولتی و واگذاری داراییهای مالی. همانطور که اشاره شد با وجود تداوم تحریمهای اقتصادی وضعیت واگذاریهای داراییهای سرمایه‌ای و نفت و فراورده ها نسبت به رقم 50 هزار میلیارد تومانی مندرج در بودجه فاصله چشم گیری خواهد داشت اما دولت و وزارت اقتصاد تلاش کرده‌اند از طریق مولدسازی داراییها و فروش اموال مازاد که جلوه مشخص آن عرضه سهام دولتی از طریق(ETF) ای تی اف ها بود تا حدودی کسری ایجاد شده از این محل را پوشش دهندو تا کنون حدود 20 هزار میلیارد تومان از طریق واگذاری سهام دولت در شرکتهای بانکی و پالایشگاهی درآمد کسب شده است.
نکته جالب توجه اینکه در نیمه اول سال حدود 100هزار میلیارد تومان انواع اوراق نقدی(مرابحه_اراد) و غیر نقدی(اسناد خزانه اسلامی_اخزا) در بازارهای سرمایه و بین بانکی عرضه شده است و این روند تا پایان سال نیز ادامه خواهد یافت.
کارشناسان اقتصادی معتقدند، فروش چنین حجم گسترده ای از اوراق آن هم با نرخ بازده میانگین 20 درصدی یک موفقیت چشم گیر تلقی شده و علت اعتماد سرمایه‌های بزرگ برای تبدیل ریال به اوراق عملکرد سنوات قبل دولت در اعتماد سازی در بازار بدهی می باشد. به عبارت ساده تر حدود 4 یا 5 سال پیش هیچ حرفی از بازار بدهی مطرح نبود و بازار مذکور در محاسبات مربوط به بودجه کشور هیچ گونه نقشی ایفا نمی‌کرد اما سرمایه گذاری صحیح روی این بازار سبب شد تا در سخت ترین شرایط اقتصادی و تورمی دولت روزانه‌ای مشخص برای تامین هزینه‌ها و کسری بودجه خود در اختیار داشته باشد.
این درحالی است که اخیرا جوسازی‌های عجیب و غریب در خصوص شائبه پولی سازی کسری بودجه دولت مطرح شده است. نکته جالب توجه اینکه افراد و رسانه‌هایی که روی این موضوع مانور میکنند عملا هیچ راهکار جدید و قابل اتکایی به غیر از فروش اوراق مطرح نمی‌کنند.
این دست کارشناس نماها که عملا برای عبور دولت از شرایط پیچیده موجود راهکار مشخصی به غیر از آنچه که امروز از طریق دفتر مدیریت بدهیها در جریان است در آستین ندارند هشدارهای عجیبی نسبت به پولی سازی کسری بودجه مطرح میکنند که با توجه به تاکیدات رئیس کل بانک مرکزی و .... به نظر نمی‌رسد این دست هشدارها با واقعیت همخوانی داشته باشد.
به هر حال در شرایط تنگنای مالی آنچه که حائز اهمیت است و از رسانه‌های فعال در حوزه کلان اقتصادی انتظار می‌رود این است که راهکارهای منطقی و منطبق با شرایط روز کشور ارائه کنند.
