سیروز کبدی یکی از بدترین مشکلات کبدی است که نگرانی‌های های زیادی را برای بهداشت جهانی به همراه آورده و میزان مرگ‌ومیر بالایی هم دارد. از شایع‌ترین علل این بیماری می‌توان به آلوده شدن به ویروس مزمن هپاتیت B و هپاتیت C و همچنین کبد چرب الکلی و غیرالکلی اشاره کرد.
مطالعات نشان داده‌اند که سوءتغذیه در بیماران مبتلابه سیروز کبدی از شیوع فراوانی برخوردار است و بر ۵۰ تا ۹۰ درصد بیماران اثرمی‌گذارد. درواقع سوءتغذیه پیش‌بینی کننده‌ای قوی از پیامد‌های بالینی منفی ازجمله عفونت، انسفالوپاتی کبدی و مرگ و میر ناشی از سیروز است که البته با تغذیه درست قابل اصلاح است.
به گفته متخصصان، آگاهی از اهمیت و نقش تغذیه در مدیریت بیماری سیروز برای کمک به بهبود نتایج بالینی بیماران مبتلابه آن بسیار مهم است. به همین دلیل راهنما‌های اخیر تغذیه‌ای، اهمیت ارزیابی سوء تغذیه را به‌عنوان بخشی اساسی در مراقبت‌های روتین سیروز برجسته کرده‌اند. بر این اساس رژیم غذایی باید به‌گونه‌ای باشد که کل کالری روزانه با تأکید بر کیفیت پروتئین و همچنین رفع هرگونه کمبود ویتامین و ریزمغذی‌ها را تأمین کند.
به دلیل تغییر در متابولیسم اسیدآمینه و مقاومت به انسولین در بیماران مبتلابه سیروز، حصول اطمینان از این‌که رژیم غذایی مربوطه نیاز‌های پروتئینی بیمار را برآورده می‌کند، برای حفظ توده بدون چربی بدن ضروری است.
در رابطه با این موضوع، پژوهشی توسط تیمی شش نفره از محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است که در آن بر مصرف سویا به‌عنوان یک ماده مغذی سالم برای بیماران مبتلابه بیماری سیروز کبدی تأکید شده است.
در این مطالعه مقطعی، ۶۸ بیمار مبتلابه سیروز با میانگین سنی ۵۴ سال مشارکت داشته و محققان با استفاده از داده‌های جمع آوری شده از آن‌ها، به بررسی موضوع فوق پرداخته‌اند.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که مصرف سویا و گنجاندن این دانه روغنی در برنامه غذایی، با شدت سیروز کبدی ارتباط معکوس دارد. این بدان معنی است که هرچه استفاده از سویا در برنامه غذایی بیشتر باشد، امکان شدت گرفتن بیماری سیروز کمتر می‌شود.
در این خصوص، آزیتا حکمت دوست، استاد و محقق گروه تغذیه بالینی و رژیم‌درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و همکارانش اظهار داشته‌اند: «در مطالعه ما، بین شدت بیماری سیروز کبدی به‌صورت کیفی با میزان دریافت سویا و محصولات آن ارتباط معنی‌داری دیده شد. همچنین ازنظر آماری ارتباط معنی‌داری بین گروه دریافت‌کننده مقادیر بیشتر سویا و شدت کمتر بیماری مشاهده گردید که همگی حکایت از اثربخشی تغذیه با سویا و کاهش شدت بیماری سیروز دارند».
آن‌ها افزوده‌اند: «به زبان ساده، این مطالعه نشان داد که مصرف سویا باعث شدت‌های کمتر سیروز کبدی می‌شود و با توجه به هم سویی یافته‌های مطالعات پیشین با نتایج این مطالعه، می‌توان سویا و محصولات آن را به‌عنوان مواد غذایی مفید جهت جلوگیری از پیشرفت سیروز کبدی به بیماران توصیه نمود».
این یافته‌ها در قالب یک مقاله فنی و علمی پژوهشی در مجله «علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده‌اند.
