روزنامه صبح نو در گزارشی به اقدام جدید فیلیمو مبنی بر اضافه کردن بخشی به نام «ترکی دوبله‌شده» در فهرست محصولات خود پرداخته است که بخش‌های مهم آن را در ادامه می‌خوانید.
سامانه فیلیمو بخشی به نام «ترکی دوبله‌شده» در فهرست محصولات خود قرار داده است. این سامانه مدتی است به دوبله و پخش سریال و فیلم سینمایی‌‌‌های ساخت کشور ترکیه پرداخته و عملا با این کار برای کسانی که سریالهای ترکی را در شبکههای جم دنبال میکنند راه جدیدی به وجود آورده تا بتوانند مجموعههای دوبله‌شده بیشتری را از محصولات ترکی ببینند.
نکته جالبی که درباره اکثر این سریال‌ها وجود دارد این است که خود فیلیمو برای آنها رده سنی بالای 17 سال را تعیین کرده است؛ رده سنی‌‌ای که ارتباطی با صحنه‌‌‌های خشن ندارد و بیشتر به دلیل مضمون و صحنه‌‌‌های نامتناسب با عرف جامعه است. اما محتوای این سریال‌ها چیست؟ چرا باید سریالهایی که همسو با فرهنگ ما نیستند در یک سامانه رسمی در اختیار مردم قرار گیرند؟
در این گزارش هشت مجموعه را از میان بالغ بر 30 فیلم و سریال انتخاب کرده‌ایم تا ببینیم چه محتوایی دارند.
بابیل/ محصول 2020
داستان درباره زندگی یک مرد شکست خورده است که به دلیل ابتلای پسرش به یک بیماری خاص وارد دنیای مافیاهای خطرناک شده است؛ اما اصل ماجرا این است که شخصیت اصلی داستان در مسیر کاریش با نامزد قبلی خود روبه‌رو میشود و این سرآغاز داستانهای رمانتیک و فلاش‌بک‌هایی است که درباره رابطه آنها زده میشود. روابط کاری و جنسی خلافکاران، بدنه اصلی قصه را تشکیل میدهد. سریال بابیل جزو مجموعههای پربیننده شبکه استار تی‌وی ترکیه است که هنوز چند قسمت از آن بیشتر منتشر نشده و فیلیمو همزمان دارد آن را دوبله و پخش میکند. این مجموعه با رده‌بندی بالای 17 سال در این پلتفرم عرضه شده است.
کلاغ/ محصول 2019
پلیسی در گذشته پیشنهاد رشوه را از یک باند خلافکار نمی‌پذیرد و به همین خاطر زندگی خانوادگی‌اش از هم می‌‌پاشد. حالا پس از سال‌ها پسرش در پی انتقام است. او تنها راه را نزدیک‌شدن به دختر رییس آن باند خلافکار میبیند و بدین‌ترتیب قصه عشقی سریال آغاز میشود. ترکیبی از داستانهای عاشقانه، خیانت، خلافکاری و... را در این سریال می‌‌بینیم؛ مجموعهای که شبیه تمام سریالهای دیگر ترکی است. پخش سریال کلاغ به تازگی در شبکههای جم به پایان رسیده و پلتفرم فیلیمو چند روزی است این سریال را از شبکه استار تی‌وی ترکیه خریده و آن را بارگذاری کرده است.
دختر سفیر/ محصول 2019
این سریال از روی مجموعه تلویزیونی کره‌‌ای برداشت شده و داستانش درباره سانجار و ناره است که از جوانی یکدیگر را دوست دارند، اما پدر ناره با ازدواج آنها مخالف بوده و او و سانجار تصمیم میگیرند فرار کنند و مخفیانه ازدواج کنند؛ اما بعد از شب عروسی روابط این زوج دچار بحران میشود و... در سایت‌ها و منابع ترکی از این سریال به عنوان یک مجموعه سیاسی عاشقانه یاد شده است اما این موضوع فقط در حد اینکه ناره، دختر یک سفیر است، باقی می‌‌ماند و بیشتر حوادث داستان حول محور عشق و خیانت می‌‌چرخد؛ مساله‌‌ای که در سریالهای ترکی بیش از هر چیزی اهمیت دارد. دختر سفیر تا به حال از شبکه جم پخش نشده اما فیلیمو آن را در میان سریالهای جدیدی که منتشر کرده، قرار داده است.
خانه من/ محصول 2019
این سریال با نام اصلی خانه‌ای که متولد شدی سرنوشت توست و براساس کتابی با نام «دختری کنار پنجره» ساخته شده است. مهدی و زینب که کودکی سختی داشته‌اند و زخم‌‌‌های روحی زیادی حاصل از تعارض و بی‌مهری در وجودشان باقی مانده است، حالا در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند و درگیر رابطه‌ای عاشقانه میشوند. از طرفی نامزد قبلی زینب از این رابطه جدید راضی نیست و مدام برای این دو مشکل‌آفرینی میکند. گذشته تاریک مهدی هم به این مثلث عشقی دامن می‌‌زند و شرایط سخت‌‌تر میشود. این خلاصه داستان به خوبی نشان میدهد با چه نوع داستانی روبه‌رو هستیم. این سریال پر از صحنه‌‌‌های آزار‌دهنده روابط غیرمتعارف و شکنجه‌‌‌های روحی برای کودکان است. ساخت سریال خانه من در ترکیه فعلا به دلیل شیوع کرونا متوقف شده اما قسمت‌‌‌های منتشرشده توسط فیلیمو عرضه شده است.
عشق سیاه و سفید/ محصول 2018
دختر داستان که پزشک است طی یک اتفاق سر راه یک خلافکار قرار میگیرد و پس از آن باندهای خلافکاری تصمیم میگیرند این دختر را به قتل برسانند چون او چیزهایی را دیده که نباید از آنها مطلع باشد. مسوولیت این قتل به شخصیت مرد داستان سپرده میشود، اما در لحظه آخر تردید میکند و به دختر می‌گوید که تنها یک راه برای نجات وجود دارد؛ اینکه با او ازدواج کند چون اعضای خانواده گنگ از سوی بالادستی‌ها در امان هستند. دختر برای نجات جان خود چاره‌ای جز تسلیم ندارد. عشق نامتعارف، صحنه‌‌‌های خشن روابط خلافکاران، تعقیب و گریز و... از سریال عشق سیاه و سفید، مجموعهای محبوب با ساختارهای سریالهای ترکی ساخته است. این مجموعه سال گذشته از شبکه جم پخش شد و به تازگی قسمت‌‌هایی از آن در فیلیمو عرضه شده است.
گودال/ محصول 2017
بازآفرینی سه‌گانه پدرخوانده ساخته کاپولا را با ساختار سریالهای ترکی تصور کنید میشود مجموعه گودال؛ سریالی که می‌‌خواهد به روابط زیرزمینی مافیای قاچاق مواد مخدر در شهر استانبول بپردازد. یک خانواده خلافکار که کنترل یک محله بی در و پیکر را برعهده دارند با خانواده رقیب روبه‌رو میشوند و باید از خود محافظت کنند. مجموعهای از روابط غیرمشروع، صحنه‌‌‌های خشن، بدآموزی‌‌‌های اجتماعی و... که شاید حجم روابط عاشقانه در آن کمتر باشد و کمی متفاوت‌‌تر از سایر سریالهای ترکی در روایت به نظر آید، اما در نهایت فرمول ساخت آن مانند سایرین است. این مجموعه در حال حاضر از شبکه جم روی آنتن می‌‌رود و در فیلیمو هم بارگذاری میشود.
معصوم/ 2017
داستان درباره یک کمیسر بازنشسته است که با همسرش در روستایی زندگی میکند. با آمدن پسرشان همه چیز به هم می‌‌ریزد؛ همچنین عروس این کمیسر پیر و پسرش داستانهای زیادی دارند که پس از آن قصه را پیش می‌‌برد اما در واقع مجموعهای از خیانت‌ها، روابط غیراخلاقی و قتل و تعارض، سازنده بدنه اصلی قصه هستند. این مجموعه از سریالهای ضعیف چند سال اخیر ترکی است که چندان هم مورد استقبال قرار نگرفته و حتی به شبکه جم هم نرسیده است اما فیلیمو تعدادی از قسمت‌‌‌های آن را در تابستان سال گذشته بارگذاری کرده است.
عشق اجارهای/ محصول 2015
دختر فقیری به اسم دافنه ناگهان با یک پیشنهاد جالب وارد یک بازی میشود که در ۶ ماه وقت دارد عُمر را عاشق خود کند. عُمر یکی از تاجرهای بزرگ و موفق کشور است و آنها در یک مثلث مرگبار و عاشقانه قرار میگیرند. در تمام طول داستان عمر و دفنه درگیری شدیدی دارند و نمی‌توانند عشقی که به هم دارند را باور کنند اما در نهایت ازدواج میکنند و... قسمت اعظم سریال عشق اجارهای از صحنه‌‌هایی تشکیل شده است که این دختر و پسر در خلوت یا در شرکت محل کار خود در حال برقراری ارتباط هستند و می‌‌خواهند به یکدیگر نزدیک شوند. در کنار داستان اصلی، پرداختن به زندگی شخصیتی که دگرجنس‌گراست هم روایت میشود. این سریال دو سال پیش از شبکه جم پخش شد و از اسفند سال گذشته در پلتفرم فیلیمو عرضه شده است.
زهرا حسین‌زاده‌ملکی، دانشجوی دکترای روان‌شناسی بالینی، سریالهای ماهواره‌ای به‌خصوص سریالهای ترکی را ازجمله دلایلی می‌داند که بر سردشدن روابط عاطفی و زناشویی زوجین تأثیر عمده‌ای دارد. وی به پیامدهای منفی تماشای این سریال‌ها اشاره میکند:
١. زمانی که هدف از پخش یک برنامه تلویزیونی صرفا کسب درآمد باشد، سازندگان آن باید تمامی تلاش خود را برای رسیدن به این هدف به کار برند. به همین دلیل زنان و مردان بازیگر در این سریال‌ها باید به‌صورتی نمایش داده شوند که برای مخاطبان جذاب باشند و برای به حداکثر رساندن این جذابیت‌ها در هر صحنه‌ای که نمایش داده میشود نورپرداز، فیلمبردار، چهره‌پرداز و... در تلاش هستند تا این امر محقق شود اما آیا در زندگی واقعی، همسران می‌توانند با این جلوه‌های به کار گرفته شده، رقابت کنند و آیا زمانی که سطح توقع افراد با دیدن این تصاویر افزایش می‌یابد، شخص می‌تواند از زندگی زناشویی خود احساس رضایت داشته باشد؟
٢. داستانهای مطرح‌شده در فیلم‌ها و سریالهای ماهواره‌ای به‌خصوص سریالهای ترکیه، روابط فرازناشویی را امری عادی جلوه داده و آن را یک رفتار همگانی نشان میدهد، بنابراین زمانی که افراد تصور میکنند می‌توانند از روابط خارج از خانواده به صورت گسترده لذت ببرند و تعهدی در قبال آن نداشته باشند، دیگر برای حفظ زندگی با یک نفر تلاش نخواهند کرد.
٣. در این فیلم‌ها به عواقب روان‌شناختی این سبک زندگی، ازجمله احساس تنهایی، خستگی روانی و آرامش نداشتن افراد پرداخته نمی‌شود، همچنین به بیماری‌های جسمانی حاصل از این نوع روابط به هیچ عنوان اشاره نمی‌شود.
٤. در بسیاری از سریالهای شبکههای ماهواره‌ای، زنان فاقد وابستگی اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی هستند. این برنامه‌ها زنان را هدف قرار داده، روابط فرازناشویی را دلیل پیشرفت و امروزی‌بودن جلوه می‌دهند و زنی که وقتش را با همسر و فرزندانش سپری میکند، به نوعی تحقیر میشود. بنابراین نمایش دایمی خیانت، لذتبخش جلوه دادن سبک زندگی مجردی، تمسخر پایبندی به زندگی خانوادگی و تعهد زناشویی همگی باعث میشود این احساس در بیننده ایجاد شود که نگاه او به زندگی بسیار کوته‌بینانه و محدود‌کننده است و شخص هرگز نخواهد توانست در سبک زندگی متعهدانه به رضایت دست یابد.
دکتر فرید براتی‌سده، روان‌شناس نیز درباره سازوکارهای تأثیر سریالهای ماهواره‌ای بر خانواده ایرانی می‌گوید: اخیرا در بعضی از کانال‌های ماهواره‌ای سریالهایی به نمایش درمی‌آید که محتوای آنها با روح و طبیعت خانواده ایرانی در تعارض آشکار است، اما این سریال‌ها چگونه بر خانواده‌ها و اعضای آن تأثیر می‌گذارد:
١- هم‌ذات‌پنداری
یکی از اصول عمده در ساخت سریال، همانندسازی بیننده با کاراکترهای مورد علاقه‌اش در آنهاست. منظور از همانندسازی پذیرش و درونی‌سازی رفتار و اعمال کاراکتر و سپس رفتارکردن مثل آن کاراکتر در دنیای واقعی است. این موضوع البته با توجه به دیدگاه‌های تازه‌تر که آدمی را موجودی فعال در کسب و پردازش اطلاعات و داده‌ها می‌داند، محل تردید است، به‌خصوص در موارد مرتبط با مسائل اخلاقی. بنابراین، شاید صرف هم‌ذات‌پنداری نتواند توجیه مناسبی برای اثرپذیری از محتوای اخلاقی یا غیراخلاقی سریالهای ماهواره‌ای باشد.
۲ - الگوگیری
الگوگیری از نظریه یادگیری اجتماعی یا یادگیری مشاهده‌ای سرچشمه میگیرد. طبق الگوگیری، در رسانه‌ها رفتار یا عملی را مشاهده می‌کنیم و سپس با توجه به پیامدهایش همان رفتار یا حتی رفتاری شدیدتر را در همان زمینه انجام می‌دهیم. برای این کار شرایط و لوازمی باید فراهم شود، یعنی الگوگیری طی مراحلی انجام میگیرد. ابتدا باید به رفتار کسی که می‌خواهیم از او الگو بگیریم، توجه کنیم.
در مرحله دوم، باید آن رفتار را در ذهن رمزگذاری و در حافظه ذخیره کنیم و سپس در مراحل بعد، آن را انجام بدهیم. البته این رفتار به عوامل زیادی بستگی دارد که از بین آنها می‌توان به عوامل انگیزشی و محیطی اشاره کرد. بنابراین در نظریه مذکور، برای آن‌که از رفتاری که در سریالی مشاهده شده، تقلید شود باید محیط مساعدی وجود داشته باشد، یعنی عوامل محیطی در این‌باره نقش آشکارساز مهمی دارند. نباید و نمی‌توان به صرف نمایش سریالی در ماهواره نتیجه گرفت که از آن تقلید میشود، بلکه باید دید چه عوامل محیطی وجود دارد که اجازه میدهد رفتار مشاهده شده عملی شود.
٣- مهارزدایی
مهارزدایی یعنی کاهش مهارهای طبیعی که بیشتر افراد به کار می‌بندند تا از بروز رفتارهای مشاهده‌شده در سریال‌ها جلوگیری کنند. مهارهای طبیعی حاصل تربیت‌های خانوادگی، زمینه‌های ارزشی، اخلاقی، فرهنگی و تعالیم رسمی و غیررسمی است.
مهارزدایی از دو طریق افراد را تحت‌تأثیر سریالهای ماهواره‌ای و محتوای غیراخلاقی آنها قرار میدهد:
الف) آماده‌کردن بیننده از راه تضعیف دیدگاه‌های عادی او: اگر نگرش‌های بیننده ضعیف شود، راه برای بروز رفتاری که در سریال یا فیلم مورد توجه قرار گرفته است، هموار میشود.
ب) پذیرش رفتارهای مشاهده شده: اگرچه بیشتر مردم این باور کلی را دارند که رفتارهای موجود در سریالهای ماهواره‌ای غیراخلاقی است، اما تکرار آنها در رسانه، سرانجام نگرش به آنها را تغییر میدهد و افراد به تدریج، به این رفتارها نگرش مثبت‌تری پیدا میکنند و کم‌کم زمینه برای ارتکاب آنها فراهم میشود. این مورد هم مثل خشونت در بازی‌های رایانه‌ای است.
محققان می‌گویند در بازی‌های خشن رایانه‌ای بچه‌ها اول شلیک میکنند و بعد سوال می‌پرسند. این‌جا هم پس از آن‌که نگرش مثبتی به رفتارهای موجود در سریالهای ماهواره‌ای ایجاد شود، بینندگان ابتدا مثل آنها عمل میکنند و سپس درباره رفتار خود فکر میکنند. مهارزدایی موجب میشود حساسیت‌ها به رفتارهای نمایش داده شده و برانگیختگی و ناراحتی ناشی از نمایش فیلم‌ها نیز کمتر شود.
هرچه فرد بیشتر با تلویزیون یا رسانه‌های تصویری برخورد کند و آنها را ببیند، درکش از واقعیت‌های اجتماعی با آنچه در تلویزیون نشان داده میشود، هماهنگ‌تر است و واقعیت‌ها را بیشتر شبیه چیزی در نظر میگیرد که در فیلم‌ها نشان داده‌اند. در حقیقت، بیننده در این‌جا واقعیت را همانی میبیند که از دریچه سریال دیده است.
سامانه فیلیمو بخشی به نام «ترکی دوبله‌شده» در فهرست محصولات خود قرار داده است. این سامانه مدتی است به دوبله و پخش سریال و فیلم سینمایی‌‌‌های ساخت کشور ترکیه پرداخته و عملا با این کار برای کسانی که سریالهای ترکی را در شبکههای جم دنبال میکنند راه جدیدی به وجود آورده تا بتوانند مجموعههای دوبله‌شده بیشتری را از محصولات ترکی ببینند.
نکته جالبی که درباره اکثر این سریال‌ها وجود دارد این است که خود فیلیمو برای آنها رده سنی بالای 17 سال را تعیین کرده است؛ رده سنی‌‌ای که ارتباطی با صحنه‌‌‌های خشن ندارد و بیشتر به دلیل مضمون و صحنه‌‌‌های نامتناسب با عرف جامعه است. اما محتوای این سریال‌ها چیست؟ چرا باید سریالهایی که همسو با فرهنگ ما نیستند در یک سامانه رسمی در اختیار مردم قرار گیرند؟
در این گزارش هشت مجموعه را از میان بالغ بر 30 فیلم و سریال انتخاب کرده‌ایم تا ببینیم چه محتوایی دارند.
بابیل/ محصول 2020
داستان درباره زندگی یک مرد شکست خورده است که به دلیل ابتلای پسرش به یک بیماری خاص وارد دنیای مافیاهای خطرناک شده است؛ اما اصل ماجرا این است که شخصیت اصلی داستان در مسیر کاریش با نامزد قبلی خود روبه‌رو میشود و این سرآغاز داستانهای رمانتیک و فلاش‌بک‌هایی است که درباره رابطه آنها زده میشود. روابط کاری و جنسی خلافکاران، بدنه اصلی قصه را تشکیل میدهد. سریال بابیل جزو مجموعههای پربیننده شبکه استار تی‌وی ترکیه است که هنوز چند قسمت از آن بیشتر منتشر نشده و فیلیمو همزمان دارد آن را دوبله و پخش میکند. این مجموعه با رده‌بندی بالای 17 سال در این پلتفرم عرضه شده است.
کلاغ/ محصول 2019
پلیسی در گذشته پیشنهاد رشوه را از یک باند خلافکار نمی‌پذیرد و به همین خاطر زندگی خانوادگی‌اش از هم می‌‌پاشد. حالا پس از سال‌ها پسرش در پی انتقام است. او تنها راه را نزدیک‌شدن به دختر رییس آن باند خلافکار میبیند و بدین‌ترتیب قصه عشقی سریال آغاز میشود. ترکیبی از داستانهای عاشقانه، خیانت، خلافکاری و... را در این سریال می‌‌بینیم؛ مجموعهای که شبیه تمام سریالهای دیگر ترکی است. پخش سریال کلاغ به تازگی در شبکههای جم به پایان رسیده و پلتفرم فیلیمو چند روزی است این سریال را از شبکه استار تی‌وی ترکیه خریده و آن را بارگذاری کرده است.
دختر سفیر/ محصول 2019
این سریال از روی مجموعه تلویزیونی کره‌‌ای برداشت شده و داستانش درباره سانجار و ناره است که از جوانی یکدیگر را دوست دارند، اما پدر ناره با ازدواج آنها مخالف بوده و او و سانجار تصمیم میگیرند فرار کنند و مخفیانه ازدواج کنند؛ اما بعد از شب عروسی روابط این زوج دچار بحران میشود و... در سایت‌ها و منابع ترکی از این سریال به عنوان یک مجموعه سیاسی عاشقانه یاد شده است اما این موضوع فقط در حد اینکه ناره، دختر یک سفیر است، باقی می‌‌ماند و بیشتر حوادث داستان حول محور عشق و خیانت می‌‌چرخد؛ مساله‌‌ای که در سریالهای ترکی بیش از هر چیزی اهمیت دارد. دختر سفیر تا به حال از شبکه جم پخش نشده اما فیلیمو آن را در میان سریالهای جدیدی که منتشر کرده، قرار داده است.
خانه من/ محصول 2019
این سریال با نام اصلی خانه‌ای که متولد شدی سرنوشت توست و براساس کتابی با نام «دختری کنار پنجره» ساخته شده است. مهدی و زینب که کودکی سختی داشته‌اند و زخم‌‌‌های روحی زیادی حاصل از تعارض و بی‌مهری در وجودشان باقی مانده است، حالا در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند و درگیر رابطه‌ای عاشقانه میشوند. از طرفی نامزد قبلی زینب از این رابطه جدید راضی نیست و مدام برای این دو مشکل‌آفرینی میکند. گذشته تاریک مهدی هم به این مثلث عشقی دامن می‌‌زند و شرایط سخت‌‌تر میشود. این خلاصه داستان به خوبی نشان میدهد با چه نوع داستانی روبه‌رو هستیم. این سریال پر از صحنه‌‌‌های آزار‌دهنده روابط غیرمتعارف و شکنجه‌‌‌های روحی برای کودکان است. ساخت سریال خانه من در ترکیه فعلا به دلیل شیوع کرونا متوقف شده اما قسمت‌‌‌های منتشرشده توسط فیلیمو عرضه شده است.
عشق سیاه و سفید/ محصول 2018
دختر داستان که پزشک است طی یک اتفاق سر راه یک خلافکار قرار میگیرد و پس از آن باندهای خلافکاری تصمیم میگیرند این دختر را به قتل برسانند چون او چیزهایی را دیده که نباید از آنها مطلع باشد. مسوولیت این قتل به شخصیت مرد داستان سپرده میشود، اما در لحظه آخر تردید میکند و به دختر می‌گوید که تنها یک راه برای نجات وجود دارد؛ اینکه با او ازدواج کند چون اعضای خانواده گنگ از سوی بالادستی‌ها در امان هستند. دختر برای نجات جان خود چاره‌ای جز تسلیم ندارد. عشق نامتعارف، صحنه‌‌‌های خشن روابط خلافکاران، تعقیب و گریز و... از سریال عشق سیاه و سفید، مجموعهای محبوب با ساختارهای سریالهای ترکی ساخته است. این مجموعه سال گذشته از شبکه جم پخش شد و به تازگی قسمت‌‌هایی از آن در فیلیمو عرضه شده است.
گودال/ محصول 2017
بازآفرینی سه‌گانه پدرخوانده ساخته کاپولا را با ساختار سریالهای ترکی تصور کنید میشود مجموعه گودال؛ سریالی که می‌‌خواهد به روابط زیرزمینی مافیای قاچاق مواد مخدر در شهر استانبول بپردازد. یک خانواده خلافکار که کنترل یک محله بی در و پیکر را برعهده دارند با خانواده رقیب روبه‌رو میشوند و باید از خود محافظت کنند. مجموعهای از روابط غیرمشروع، صحنه‌‌‌های خشن، بدآموزی‌‌‌های اجتماعی و... که شاید حجم روابط عاشقانه در آن کمتر باشد و کمی متفاوت‌‌تر از سایر سریالهای ترکی در روایت به نظر آید، اما در نهایت فرمول ساخت آن مانند سایرین است. این مجموعه در حال حاضر از شبکه جم روی آنتن می‌‌رود و در فیلیمو هم بارگذاری میشود.
معصوم/ 2017
داستان درباره یک کمیسر بازنشسته است که با همسرش در روستایی زندگی میکند. با آمدن پسرشان همه چیز به هم می‌‌ریزد؛ همچنین عروس این کمیسر پیر و پسرش داستانهای زیادی دارند که پس از آن قصه را پیش می‌‌برد اما در واقع مجموعهای از خیانت‌ها، روابط غیراخلاقی و قتل و تعارض، سازنده بدنه اصلی قصه هستند. این مجموعه از سریالهای ضعیف چند سال اخیر ترکی است که چندان هم مورد استقبال قرار نگرفته و حتی به شبکه جم هم نرسیده است اما فیلیمو تعدادی از قسمت‌‌‌های آن را در تابستان سال گذشته بارگذاری کرده است.
عشق اجارهای/ محصول 2015
دختر فقیری به اسم دافنه ناگهان با یک پیشنهاد جالب وارد یک بازی میشود که در ۶ ماه وقت دارد عُمر را عاشق خود کند. عُمر یکی از تاجرهای بزرگ و موفق کشور است و آنها در یک مثلث مرگبار و عاشقانه قرار میگیرند. در تمام طول داستان عمر و دفنه درگیری شدیدی دارند و نمی‌توانند عشقی که به هم دارند را باور کنند اما در نهایت ازدواج میکنند و... قسمت اعظم سریال عشق اجارهای از صحنه‌‌هایی تشکیل شده است که این دختر و پسر در خلوت یا در شرکت محل کار خود در حال برقراری ارتباط هستند و می‌‌خواهند به یکدیگر نزدیک شوند. در کنار داستان اصلی، پرداختن به زندگی شخصیتی که دگرجنس‌گراست هم روایت میشود. این سریال دو سال پیش از شبکه جم پخش شد و از اسفند سال گذشته در پلتفرم فیلیمو عرضه شده است.
زهرا حسین‌زاده‌ملکی، دانشجوی دکترای روان‌شناسی بالینی، سریالهای ماهواره‌ای به‌خصوص سریالهای ترکی را ازجمله دلایلی می‌داند که بر سردشدن روابط عاطفی و زناشویی زوجین تأثیر عمده‌ای دارد. وی به پیامدهای منفی تماشای این سریال‌ها اشاره میکند:
١. زمانی که هدف از پخش یک برنامه تلویزیونی صرفا کسب درآمد باشد، سازندگان آن باید تمامی تلاش خود را برای رسیدن به این هدف به کار برند. به همین دلیل زنان و مردان بازیگر در این سریال‌ها باید به‌صورتی نمایش داده شوند که برای مخاطبان جذاب باشند و برای به حداکثر رساندن این جذابیت‌ها در هر صحنه‌ای که نمایش داده میشود نورپرداز، فیلمبردار، چهره‌پرداز و... در تلاش هستند تا این امر محقق شود اما آیا در زندگی واقعی، همسران می‌توانند با این جلوه‌های به کار گرفته شده، رقابت کنند و آیا زمانی که سطح توقع افراد با دیدن این تصاویر افزایش می‌یابد، شخص می‌تواند از زندگی زناشویی خود احساس رضایت داشته باشد؟
٢. داستانهای مطرح‌شده در فیلم‌ها و سریالهای ماهواره‌ای به‌خصوص سریالهای ترکیه، روابط فرازناشویی را امری عادی جلوه داده و آن را یک رفتار همگانی نشان میدهد، بنابراین زمانی که افراد تصور میکنند می‌توانند از روابط خارج از خانواده به صورت گسترده لذت ببرند و تعهدی در قبال آن نداشته باشند، دیگر برای حفظ زندگی با یک نفر تلاش نخواهند کرد.
٣. در این فیلم‌ها به عواقب روان‌شناختی این سبک زندگی، ازجمله احساس تنهایی، خستگی روانی و آرامش نداشتن افراد پرداخته نمی‌شود، همچنین به بیماری‌های جسمانی حاصل از این نوع روابط به هیچ عنوان اشاره نمی‌شود.
٤. در بسیاری از سریالهای شبکههای ماهواره‌ای، زنان فاقد وابستگی اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی هستند. این برنامه‌ها زنان را هدف قرار داده، روابط فرازناشویی را دلیل پیشرفت و امروزی‌بودن جلوه می‌دهند و زنی که وقتش را با همسر و فرزندانش سپری میکند، به نوعی تحقیر میشود. بنابراین نمایش دایمی خیانت، لذتبخش جلوه دادن سبک زندگی مجردی، تمسخر پایبندی به زندگی خانوادگی و تعهد زناشویی همگی باعث میشود این احساس در بیننده ایجاد شود که نگاه او به زندگی بسیار کوته‌بینانه و محدود‌کننده است و شخص هرگز نخواهد توانست در سبک زندگی متعهدانه به رضایت دست یابد.
دکتر فرید براتی‌سده، روان‌شناس نیز درباره سازوکارهای تأثیر سریالهای ماهواره‌ای بر خانواده ایرانی می‌گوید: اخیرا در بعضی از کانال‌های ماهواره‌ای سریالهایی به نمایش درمی‌آید که محتوای آنها با روح و طبیعت خانواده ایرانی در تعارض آشکار است، اما این سریال‌ها چگونه بر خانواده‌ها و اعضای آن تأثیر می‌گذارد:
١- هم‌ذات‌پنداری
یکی از اصول عمده در ساخت سریال، همانندسازی بیننده با کاراکترهای مورد علاقه‌اش در آنهاست. منظور از همانندسازی پذیرش و درونی‌سازی رفتار و اعمال کاراکتر و سپس رفتارکردن مثل آن کاراکتر در دنیای واقعی است. این موضوع البته با توجه به دیدگاه‌های تازه‌تر که آدمی را موجودی فعال در کسب و پردازش اطلاعات و داده‌ها می‌داند، محل تردید است، به‌خصوص در موارد مرتبط با مسائل اخلاقی. بنابراین، شاید صرف هم‌ذات‌پنداری نتواند توجیه مناسبی برای اثرپذیری از محتوای اخلاقی یا غیراخلاقی سریالهای ماهواره‌ای باشد.
۲ - الگوگیری
الگوگیری از نظریه یادگیری اجتماعی یا یادگیری مشاهده‌ای سرچشمه میگیرد. طبق الگوگیری، در رسانه‌ها رفتار یا عملی را مشاهده می‌کنیم و سپس با توجه به پیامدهایش همان رفتار یا حتی رفتاری شدیدتر را در همان زمینه انجام می‌دهیم. برای این کار شرایط و لوازمی باید فراهم شود، یعنی الگوگیری طی مراحلی انجام میگیرد. ابتدا باید به رفتار کسی که می‌خواهیم از او الگو بگیریم، توجه کنیم.
در مرحله دوم، باید آن رفتار را در ذهن رمزگذاری و در حافظه ذخیره کنیم و سپس در مراحل بعد، آن را انجام بدهیم. البته این رفتار به عوامل زیادی بستگی دارد که از بین آنها می‌توان به عوامل انگیزشی و محیطی اشاره کرد. بنابراین در نظریه مذکور، برای آن‌که از رفتاری که در سریالی مشاهده شده، تقلید شود باید محیط مساعدی وجود داشته باشد، یعنی عوامل محیطی در این‌باره نقش آشکارساز مهمی دارند. نباید و نمی‌توان به صرف نمایش سریالی در ماهواره نتیجه گرفت که از آن تقلید میشود، بلکه باید دید چه عوامل محیطی وجود دارد که اجازه میدهد رفتار مشاهده شده عملی شود.
٣- مهارزدایی
مهارزدایی یعنی کاهش مهارهای طبیعی که بیشتر افراد به کار می‌بندند تا از بروز رفتارهای مشاهده‌شده در سریال‌ها جلوگیری کنند. مهارهای طبیعی حاصل تربیت‌های خانوادگی، زمینه‌های ارزشی، اخلاقی، فرهنگی و تعالیم رسمی و غیررسمی است.
مهارزدایی از دو طریق افراد را تحت‌تأثیر سریالهای ماهواره‌ای و محتوای غیراخلاقی آنها قرار میدهد:
الف) آماده‌کردن بیننده از راه تضعیف دیدگاه‌های عادی او: اگر نگرش‌های بیننده ضعیف شود، راه برای بروز رفتاری که در سریال یا فیلم مورد توجه قرار گرفته است، هموار میشود.
ب) پذیرش رفتارهای مشاهده شده: اگرچه بیشتر مردم این باور کلی را دارند که رفتارهای موجود در سریالهای ماهواره‌ای غیراخلاقی است، اما تکرار آنها در رسانه، سرانجام نگرش به آنها را تغییر میدهد و افراد به تدریج، به این رفتارها نگرش مثبت‌تری پیدا میکنند و کم‌کم زمینه برای ارتکاب آنها فراهم میشود. این مورد هم مثل خشونت در بازی‌های رایانه‌ای است.
محققان می‌گویند در بازی‌های خشن رایانه‌ای بچه‌ها اول شلیک میکنند و بعد سوال می‌پرسند. این‌جا هم پس از آن‌که نگرش مثبتی به رفتارهای موجود در سریالهای ماهواره‌ای ایجاد شود، بینندگان ابتدا مثل آنها عمل میکنند و سپس درباره رفتار خود فکر میکنند. مهارزدایی موجب میشود حساسیت‌ها به رفتارهای نمایش داده شده و برانگیختگی و ناراحتی ناشی از نمایش فیلم‌ها نیز کمتر شود.
هرچه فرد بیشتر با تلویزیون یا رسانه‌های تصویری برخورد کند و آنها را ببیند، درکش از واقعیت‌های اجتماعی با آنچه در تلویزیون نشان داده میشود، هماهنگ‌تر است و واقعیت‌ها را بیشتر شبیه چیزی در نظر میگیرد که در فیلم‌ها نشان داده‌اند. در حقیقت، بیننده در این‌جا واقعیت را همانی میبیند که از دریچه سریال دیده است.
