احتباس مایع بیشتر در بخش‌هایی پایینی بدن، مانند پاها رخ می‌دهد، اما می‌تواند دست ها، صورت و شکم را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
در شرایطی که به عنوان یک بیماری طبقه بندی نشده است، احتباس مایع بیشتر یک زنگ هشدار برای بیماری‌های جدی‌تر دیگر در نظر گرفته می‌شود. این شرایط می‌تواند به واسطه مشکلات در گردش خون، انسداد در سیستم لنفاوی و بی تعادلی‌های هورمونی رخ دهد.
اگرچه گاهی اوقات نادیده گرفته می‌شود، احتباس مایع به واسطه عدم کنترلی که در فرآیند‌های التهابی رخ می‌دهد، تقریبا همواره موجب یک سری واکنش‌ها در بدن می‌شود.
به همین دلیل، و برای پیشگیری از عوارض، آشنایی با چگونگی شکل گیری و عاداتی که می‌توانند به کنترل احتباس مایع کمک کنند، اهمیت دارد.
علائم احتباس مایع که نباید نادیده گرفته شوند
موارد خفیف احتباس مایع ممکن است مورد توجه قرار نگرفته یا با اندکی افزایش وزن اشتباه گرفته شوند.
با این وجود، زمانی که احتباس مایع شرایط جدی‌تری به خود می‌گیرد موجب برخی علائم مشهود می‌شود که حتی می‌تواند توانایی فرد در انجام وظایف روزانه را نیز کاهش دهد.
التهاب در اندام‌های انتهایی
تورم مشهود در اندام‌های انتهایی در نیم تنه بالایی و پایینی بدن، مانند دست‌ها و پاها، می‌تواند برای تشخیص مشکل احتباس مایع کفایت کند.
در این شرایط، اندام‌های انتهایی بزرگتر از اندازه عادی به نظر می‌رسند و به دلیل فشاری که آب اضافه بر دریچه‌های قلب وارد می‌کند، فرد می‌تواند با مشکلاتی در گردش خون خود مواجه شود.
از دیگر بخش‌های که می‌توانند التهاب و تورم را تجربه کنند می‌توان به شکم، سینه و صورت اشاره کرد.
احساس تنبلی
احساس شدید تنبلی در بدن به واسطه احتباس مایع علامتی شایع است. این شرایط به ویژه زمانی که فرد فعالیت بدنی انجام می‌دهد، خود را نشان می‌دهد.
انباشت غیر عادی مایعات بر وزن بدن می‌افزاید که می‌تواند بر سلامت عضلانی، لنفاوی و گردش خون تاثیرگذار باشد.
سلولیت
عوامل بسیاری بر ظاهر سلولیت در عضلات سرینی و پاها تاثیرگذار هستند. با این وجود، زمانی که به واسطه احتباس مایع شکل گرفته باشد، سلولیت می‌تواند مشهودتر و درمان آن دشوارتر باشد.
اگرچه روش‌های درمان بسیاری به بهبود سلولیت کمک میکنند، رسیدگی به انباشت مایع برای مشاهده بهبود در این شرایط اهمیت دارد.
خستگی و ناراحتی عمومی
به دلیل پیامد‌هایی که بر دستگاه گردش خون دارد، احتباس مایع می‌تواند موجب خستگی بدنی و ناراحتی عمومی شود. زمانی که اکسیژن و مواد مغذی به درستی و به میزان کافی در اختیار سلول‌های بدن قرار نمی‌گیرند، این شرایط می‌تواند بر عملکرد بدنی و روانی فرد تاثیرگذار باشد.
کاهش ادرار
از آنجایی که کلیه‌ها نمی‌توانند مایعات موجود در بدن را به خوبی پردازش کنند، دفع ادرار کمتر صورت می‌گیرد و این خطر ابتلا به عفونت در دستگاه ادراری را افزایش می‌دهد.
چگونه از احتباس مایع پیشگیری کنیم؟
عادات و درمانی‌های بسیاری وجود دارند که می‌توانند به پیشگیری و درمان احتباس مایع کمک کنند. اگرچه عوامل بسیاری بر ظاهر آن تاثیرگذار هستند، بهبود سبک زندگی می‌تواند به طور قابل توجهی خطر را به حداقل برساند.
محدود کردن مصرف نمک
مصرف بیش از حد نمک موجب بروز بی تعادلی‌ها در بدن می‌شود که می‌تواند انباشت مایع در بافت‌ها را به همراه داشته باشد.
به همین دلیل، محدود کردن مصرف نمک، نه تنها نمک آشپزخانه بلکه کاهش مصرف غذا‌های زیر اهمیت دارد:
- سوسیس
- غذا‌های کنسروی
- پنیر
- غذا‌های بسته بندی شده
نوشیدنی‌های گازدار
افزایش مصرف آب
مصرف ناکافی آب و نوشیدنی‌های سالم دیگر یکی از دلایل اصلی احتباس مایع در بدن است. نوشیدن آب گردش خون را تنظیم می‌کند و عملکرد کلیه‌ها را با حذف مواد زائد از بدن بهینه‌سازی می‌کند.
مصرف غذا‌های ادرارآور
انواع مختلفی از غذا‌های ادرارآور وجود دارند که می‌توانند به فرآیند دفع مایعات اضافه از بدن کمک کنند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آناناس
- کنگر فرنگی
- چغندر
- مارچوبه
- هندوانه
- ملون
- گیاه دم اسبی
زنجبیل
پرهیز از پوشیدن لباس‌های تنگ
لباس‌های بسیار تنگ می‌توانند در گردش خون انسان اختلال ایجاد کرده و در ظهور تورم، سیاهرگ‌های واریسی و مشکلات دیگر نقش داشته باشند.
ورزش
کم تحرکی یا باقی ماندن در یک وضعیت برای مدت طولانی می‌تواند به بی تعادلی‌های هورمونی در بدن منجر شود که می‌تواند بروز مشکلاتی در گردش خون و احتباس مایع را به همراه داشته باشد.
ورزش منظم، برای حداقل ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در روز، به بهبود شرایط گردش خون کمک کرده و اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها را تقویت می‌کند و همچنین از فرآیند‌هایی که به حفظ سلامت و تعادل بدن کمک میکنند، پشتیبانی می‌کند.
منبع: عصر ایران
