کارت‌های اعتباری نوعی از کارت‌های بانکی هستند که استفاده از آن‌ها گستره جهانی پیدا کرده است. مردم بیش از ۱۰۰ کشور در دنیا از این قبیل کارت‌ها استفاده می‌کنند؛ کارت‌هایی که پشتوانه اخذ آن‌ها اعتبار فرد است.
در کشور ما هم بعد از آزاد سازی سهام عدالت قرار بر این شد تا افرادی که روش مستقیم فروش سهام خود را انتخاب کرده اند، درصورت تمایل از فروش سهام خود خودداری کرده و از این سهام به عنوان پشتوانه‌ای برای دریافت کارت اعتباری استفاده کنند
تصمیمی که پس از جلسه شورای هماهنگی اقتصادی رئیس جمهور و اعلام رئیس کل بانک مرکزی اتخاذ شده بود. تصمیمی که براساس آن مشمولان سهام عدالت می‌توانند از طریق بانک‌های عامل تا سقف ۵۰ تا ۶۰ درصد از ارزش دارایی سهام عدالت خود، کارت اعتباری دریافت کنند.
کارت‌های اعتباری یکبار مصرف نیستند
وثوقی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن حمایت از طرح مسوولان مبنی بر پشتوانه بودن سهام عدالت برای دریافت کارت اعتباری بیان کرد: این طرح خوب دارای ابهاماتی از جمله مشخص نبودن رده سنی متقاضیان، گروه‌های شغلی و چگونگی نحوه دریافت این کارت‌ها است.
او با اشاره به تجارب گذشته در خصوص اعطای کارت‌های اعتباری به بازنشستگان ادامه داد: این تجربه ناموفقی بود و سبب شد تا برخی سوء استفاده‌ها و کلاهبرداری‌هایی از قبیل این موضوع شکل گیرد بنابر این بار باید تدابیری اتخاذ شود تا اشتباهات گذشته تکرار نشود.
وثوقی با بیان اینکه پشتوانه اعطای این کارت، اعتبار فرد است، گفت: در اکثر کشور‌های جهان که کارت اعتباری اعطا می‌کنند، اعتبار فرد از جمله درآمد و محل اقامت او به عنوان پشتوانه فرد برای دریافت این نوع کارت است و در کشور ما هم قرار است در آینده سهام عدالت به عنوان یکی از پشتوانه‌های دریافت کارت اعتباری قرار گیرد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: باید در نظر داشت که افراد پس از دریافت آن اقدام به سوء استفاده و نقد کردن کارت در برخی فروشگاه‌ها نشوند یعنی فرد کارت را به فروشنده ارائه دهد و او با کسر مبلغی از اصل موجودی کارت، پولی را به دارنده کارت بدهد.
او با بیان اینکه کارت‌های اعتباری یکبار مصرف نیستند، گفت: دارندگان این کارت‌ها نمی‌توانند به یکباره از آن‌ها استفاده کنند و پس از اتمام موجودی دوباره می‌توان این کارت‌ها را شارژ کرد.
وثوقی با اشاره به یکی از مزایای این کارت‌ها اظهار کرد: سقف دریافت این کارت حدود، ۵۰ میلیون تومان است درحالیکه برای دریافت همین میزان در قالب وام، باید وام گیرنده ۳ ضامن داشته باشد تا مجموع حقوق آن‌ها بتواند پراخت اقساط را پوشش دهد.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: در برخی از کشور‌های جهان گاهی افرادی که خود دارنده این کارت‌ها هستند قرارداد جدید فرد دیگری که می‌خواهد کارت اعتباری دریافت کند را امضا می‌کنند و این زنجیره همچنان ادامه دارد و بدین گونه مردم را راغب به دریافت این نوع کارت می‌کنند.
او اظهار کرد: صورتحساب فرد یک ماه بعد از اولین تراکنش او صادر می‌شود و فرد تا ۶ ماه پس از دریافت کارت می‌تواند هیچ گونه تراکنشی نداشته باشد، اما درخصوص وام‌های دیگر درست یک ماه پس از دریافت وام پیامک کسر اقساط به شماره افراد ارسال می‌شود.
وثوقی با بیان اینکه در حال حاضر کارت اعتباری بیشتر از ۳۶ ماه قابل تقسیط نیست، گفت: نحوه بازپرداخت اقساط به گونه‌ای است که به عنوان نمونه قسط فرد هر ماه قریب به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است و بانک از این میزان سود خود را برداشته و یک میلیون تومان مجددا به حساب بازمی گردد و کارت فرد مجددا شارژ می‌شود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: یکی از مزایای مثبت این کارت‌ها نسبت به وام‌های بانکی، گردشی بودن اقساط آن است یعنی پس از کسر سود توسط بانک عامل، کارت مجدد شارژ می‌شود و فرد کمتر به مشکل مالی بر می‌خورد و شما از محل حقوق خود، قسط می‌دهید و دیگر نگران نیستید با پرداخت قسط، مشکلی بابت مدیریت حقوق خود پیدا می‌کنید.
او در پایان تصریح کرد: در برخی از کشور‌ها وثایقی مانند ملک هم به عنوان تضمین پرداخت این وام قرار می‌گیرد و بسته به میزان اعتبار شما روند دریافت این وام سهل‌تر می‌شود.
سقف کارت اعتباری در کشور ما ۵۰ میلیون تومان است
احمد ستاک کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن اشاره به وجه تمایز کارت‌های بانکی بیان کرد: کارت‌های نقدی به حساب خاصی متصل هستند و دارندگان تنها به اندازه موجودی کارت مورد نظر می‌توانند از آن استفاده کنند درحالیکه در
کارت‌های اعتباری موجودی وجود ندارد و دارنده می‌تواند آن را مجددا شارژ کنند.
او با بیان اینکه کارت‌های اعتباری در کشور ما تا سقف ۵۰ میلیون تومان اعتبار دارند، گفت: این میزان در کشور‌های دیگر ۱۴۰ هزار دلار و برخی از کارت‌های آن‌ها از همان ابتدا سقف و یا محدودیتی ندارند و بیش از ۹۰ درصد کشور‌های جهان از این نوع کارت‌ها استفاده می‌کنند.
ستاک ادامه داد: بدین طریق امتیاز‌هایی در اختیار صادر کنندگان قرار می‌گیرد و این کارت‌ها با اتصال به سوئیچ‌های بین المللی سبب می‌شوند تا گردشگران در هر کشوری که سفر می‌کنند بتوانند از امکانات آن استفاده کنند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به مزیت کارت‌های اعتباری تصریح کرد: اقساط دارنده یک ماه پس از اولین استفاده فرد از کارت خود شروع می‌شود درحالیکه وام گیرندگان بلافاصله یک ماه بعد از دریافت خود باید اقدام به پرداخت اقساط خود کنند.
او اظهار کرد: در برخی از کشور‌ها برای افرادی که استفاده بیشتری ازاین کارت‌ها دارند مزایایی در نظر می‌گیرند بدین ترتیب که فرد هنگام خرید از برخی فروشگاه‌ها از تخفیف‌های ویژه‌ای برخوردار می‌شود، اما در برخی دیگر از کشور‌ها کارمزد برداشت پول از دستگاه‌های‌ای تی ام برای دارندگان کارت‌های اعتباری، بیشتر است.
ستاک افزود: در برخی از کشور‌های پیشرفته مسائل مربوط به کلاهبرداری و مفقودی کارت را تضمین می‌کنند و بدین طریق مردم را ترغیب به استفاده از این نوع کارت‌ها می‌کنند و پشتوانه دریافت آن اعتبار فرد یعنی میزان درآمد و محل اقامت او است.
نباید این کارت‌ها به سرنوشت وام ازدواج دچار شوند
علی آقا محمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با حمایت از طرح پیشنهادی اعطای کارت اعتباری به برخی از دارندگان سهام عدالت گفت: سرانه اعتبار برای خانوار‌های ایرانی ۷ میلیون تومان است به همین منظور اعطای چنین تسهیلاتی به برخی خانوار‌های دارنده سهام عدالت می‌تواند کمک حال قشری از جامعه باشد.
او با اشاره به یکی از مزایای کارت‌های اعتباری برای خرید کالا ادامه داد: به عنوان مثال زمانی که فرد می‌خواهد کالایی مانند یخچال را خریداری کند ۵ درصد به فروشنده ۹۵ درصد را به حساب کارخانه واریز می‌کنیم و این امر سبب می‌شود دیگر کارخانه‌ای نیازی به اخذ وام پیدا نکند.
با این وجود انتقاداتی به طرح مذکور وجود دارد. برخی از کارشناسان معتقدند ممکن است برخی از بانک‌های عامل به دلیل سیاست‌های اعتباری که دارند شرایط تبعیض آمیزی را میان متقاضیان ایجاد کنند.
حسین دلبری کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار بورس باشگاه خبرنگاران، با انتقاد از این طرح بیان کرد: ساز و کار مشخصی برای نحوه اعطای این کارت‌ها مشخص نگردیده و از طرفی دیگر این احتمال وجود دارد که برخی از بانک‌های عامل سهام عدالت را به عنوان پشتوانه‌ای برای اعطای این کارت‌ها قبول نداشته باشند و دارندگان سهام عدالت به سرنوشتی مانند برخی از متقاضیان وام ازدواج دچار شوند.
حال امروز در جلسه مشترک میان بانک ملی و وزارت اقتصاد قرار است اولین کلید اعطای کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت بدون مراجعه حضوری به شعب کلید بخورد. باید منتظر ماند و دید این نوع تسهیلات چقدر می‌تواند در رفع نیاز جامعه موثر باشد.
در کشور ما هم بعد از آزاد سازی سهام عدالت قرار بر این شد تا افرادی که روش مستقیم فروش سهام خود را انتخاب کرده اند، درصورت تمایل از فروش سهام خود خودداری کرده و از این سهام به عنوان پشتوانه‌ای برای دریافت کارت اعتباری استفاده کنند
تصمیمی که پس از جلسه شورای هماهنگی اقتصادی رئیس جمهور و اعلام رئیس کل بانک مرکزی اتخاذ شده بود. تصمیمی که براساس آن مشمولان سهام عدالت می‌توانند از طریق بانک‌های عامل تا سقف ۵۰ تا ۶۰ درصد از ارزش دارایی سهام عدالت خود، کارت اعتباری دریافت کنند.
کارت‌های اعتباری یکبار مصرف نیستند
وثوقی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن حمایت از طرح مسوولان مبنی بر پشتوانه بودن سهام عدالت برای دریافت کارت اعتباری بیان کرد: این طرح خوب دارای ابهاماتی از جمله مشخص نبودن رده سنی متقاضیان، گروه‌های شغلی و چگونگی نحوه دریافت این کارت‌ها است.
او با اشاره به تجارب گذشته در خصوص اعطای کارت‌های اعتباری به بازنشستگان ادامه داد: این تجربه ناموفقی بود و سبب شد تا برخی سوء استفاده‌ها و کلاهبرداری‌هایی از قبیل این موضوع شکل گیرد بنابر این بار باید تدابیری اتخاذ شود تا اشتباهات گذشته تکرار نشود.
وثوقی با بیان اینکه پشتوانه اعطای این کارت، اعتبار فرد است، گفت: در اکثر کشور‌های جهان که کارت اعتباری اعطا می‌کنند، اعتبار فرد از جمله درآمد و محل اقامت او به عنوان پشتوانه فرد برای دریافت این نوع کارت است و در کشور ما هم قرار است در آینده سهام عدالت به عنوان یکی از پشتوانه‌های دریافت کارت اعتباری قرار گیرد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: باید در نظر داشت که افراد پس از دریافت آن اقدام به سوء استفاده و نقد کردن کارت در برخی فروشگاه‌ها نشوند یعنی فرد کارت را به فروشنده ارائه دهد و او با کسر مبلغی از اصل موجودی کارت، پولی را به دارنده کارت بدهد.
او با بیان اینکه کارت‌های اعتباری یکبار مصرف نیستند، گفت: دارندگان این کارت‌ها نمی‌توانند به یکباره از آن‌ها استفاده کنند و پس از اتمام موجودی دوباره می‌توان این کارت‌ها را شارژ کرد.
وثوقی با اشاره به یکی از مزایای این کارت‌ها اظهار کرد: سقف دریافت این کارت حدود، ۵۰ میلیون تومان است درحالیکه برای دریافت همین میزان در قالب وام، باید وام گیرنده ۳ ضامن داشته باشد تا مجموع حقوق آن‌ها بتواند پراخت اقساط را پوشش دهد.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: در برخی از کشور‌های جهان گاهی افرادی که خود دارنده این کارت‌ها هستند قرارداد جدید فرد دیگری که می‌خواهد کارت اعتباری دریافت کند را امضا می‌کنند و این زنجیره همچنان ادامه دارد و بدین گونه مردم را راغب به دریافت این نوع کارت می‌کنند.
او اظهار کرد: صورتحساب فرد یک ماه بعد از اولین تراکنش او صادر می‌شود و فرد تا ۶ ماه پس از دریافت کارت می‌تواند هیچ گونه تراکنشی نداشته باشد، اما درخصوص وام‌های دیگر درست یک ماه پس از دریافت وام پیامک کسر اقساط به شماره افراد ارسال می‌شود.
وثوقی با بیان اینکه در حال حاضر کارت اعتباری بیشتر از ۳۶ ماه قابل تقسیط نیست، گفت: نحوه بازپرداخت اقساط به گونه‌ای است که به عنوان نمونه قسط فرد هر ماه قریب به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است و بانک از این میزان سود خود را برداشته و یک میلیون تومان مجددا به حساب بازمی گردد و کارت فرد مجددا شارژ می‌شود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: یکی از مزایای مثبت این کارت‌ها نسبت به وام‌های بانکی، گردشی بودن اقساط آن است یعنی پس از کسر سود توسط بانک عامل، کارت مجدد شارژ می‌شود و فرد کمتر به مشکل مالی بر می‌خورد و شما از محل حقوق خود، قسط می‌دهید و دیگر نگران نیستید با پرداخت قسط، مشکلی بابت مدیریت حقوق خود پیدا می‌کنید.
او در پایان تصریح کرد: در برخی از کشور‌ها وثایقی مانند ملک هم به عنوان تضمین پرداخت این وام قرار می‌گیرد و بسته به میزان اعتبار شما روند دریافت این وام سهل‌تر می‌شود.
سقف کارت اعتباری در کشور ما ۵۰ میلیون تومان است
احمد ستاک کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن اشاره به وجه تمایز کارت‌های بانکی بیان کرد: کارت‌های نقدی به حساب خاصی متصل هستند و دارندگان تنها به اندازه موجودی کارت مورد نظر می‌توانند از آن استفاده کنند درحالیکه در
کارت‌های اعتباری موجودی وجود ندارد و دارنده می‌تواند آن را مجددا شارژ کنند.
او با بیان اینکه کارت‌های اعتباری در کشور ما تا سقف ۵۰ میلیون تومان اعتبار دارند، گفت: این میزان در کشور‌های دیگر ۱۴۰ هزار دلار و برخی از کارت‌های آن‌ها از همان ابتدا سقف و یا محدودیتی ندارند و بیش از ۹۰ درصد کشور‌های جهان از این نوع کارت‌ها استفاده می‌کنند.
ستاک ادامه داد: بدین طریق امتیاز‌هایی در اختیار صادر کنندگان قرار می‌گیرد و این کارت‌ها با اتصال به سوئیچ‌های بین المللی سبب می‌شوند تا گردشگران در هر کشوری که سفر می‌کنند بتوانند از امکانات آن استفاده کنند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به مزیت کارت‌های اعتباری تصریح کرد: اقساط دارنده یک ماه پس از اولین استفاده فرد از کارت خود شروع می‌شود درحالیکه وام گیرندگان بلافاصله یک ماه بعد از دریافت خود باید اقدام به پرداخت اقساط خود کنند.
او اظهار کرد: در برخی از کشور‌ها برای افرادی که استفاده بیشتری ازاین کارت‌ها دارند مزایایی در نظر می‌گیرند بدین ترتیب که فرد هنگام خرید از برخی فروشگاه‌ها از تخفیف‌های ویژه‌ای برخوردار می‌شود، اما در برخی دیگر از کشور‌ها کارمزد برداشت پول از دستگاه‌های‌ای تی ام برای دارندگان کارت‌های اعتباری، بیشتر است.
ستاک افزود: در برخی از کشور‌های پیشرفته مسائل مربوط به کلاهبرداری و مفقودی کارت را تضمین می‌کنند و بدین طریق مردم را ترغیب به استفاده از این نوع کارت‌ها می‌کنند و پشتوانه دریافت آن اعتبار فرد یعنی میزان درآمد و محل اقامت او است.
نباید این کارت‌ها به سرنوشت وام ازدواج دچار شوند
علی آقا محمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با حمایت از طرح پیشنهادی اعطای کارت اعتباری به برخی از دارندگان سهام عدالت گفت: سرانه اعتبار برای خانوار‌های ایرانی ۷ میلیون تومان است به همین منظور اعطای چنین تسهیلاتی به برخی خانوار‌های دارنده سهام عدالت می‌تواند کمک حال قشری از جامعه باشد.
او با اشاره به یکی از مزایای کارت‌های اعتباری برای خرید کالا ادامه داد: به عنوان مثال زمانی که فرد می‌خواهد کالایی مانند یخچال را خریداری کند ۵ درصد به فروشنده ۹۵ درصد را به حساب کارخانه واریز می‌کنیم و این امر سبب می‌شود دیگر کارخانه‌ای نیازی به اخذ وام پیدا نکند.
با این وجود انتقاداتی به طرح مذکور وجود دارد. برخی از کارشناسان معتقدند ممکن است برخی از بانک‌های عامل به دلیل سیاست‌های اعتباری که دارند شرایط تبعیض آمیزی را میان متقاضیان ایجاد کنند.
حسین دلبری کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار بورس باشگاه خبرنگاران، با انتقاد از این طرح بیان کرد: ساز و کار مشخصی برای نحوه اعطای این کارت‌ها مشخص نگردیده و از طرفی دیگر این احتمال وجود دارد که برخی از بانک‌های عامل سهام عدالت را به عنوان پشتوانه‌ای برای اعطای این کارت‌ها قبول نداشته باشند و دارندگان سهام عدالت به سرنوشتی مانند برخی از متقاضیان وام ازدواج دچار شوند.
حال امروز در جلسه مشترک میان بانک ملی و وزارت اقتصاد قرار است اولین کلید اعطای کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت بدون مراجعه حضوری به شعب کلید بخورد. باید منتظر ماند و دید این نوع تسهیلات چقدر می‌تواند در رفع نیاز جامعه موثر باشد.
