در روزهای گذشته در خبرها اعلام شد که پیش‌نویس نهایی سند «برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های جامع ایران و چین» به تصویب هیئت دولت رسیده و وزارت امورخارجه مأمور انجام اقدامات نهایی تا امضای این سند با طرف چینی شده است.
پس از انتشار این خبر و در شرایطی که هنوز هیچ جزئیاتی از پیش‌نویس همکاری ایران و چین منتشر نشده بود، رسانه‌های معاند در حجمی‌وسیع به این قرارداد حمله کردند.
نکته قابل توجه اینجاست که حساب توئیتری فارسی وزارت امور خارجه آمریکا- به‌عنوان رسانه رسمی‌دولت آمریکا- تقریبا اولین رسانه‌ای بود که فضاسازی علیه سند همکاری ایران و چین را کلید زد. این حساب توئیتری در مطلبی نوشت:«ظریف اصرار می‌ورزد که هیچ موضوع مخفی در مورد قرارداد با چین وجود ندارد. هیچ موضوع مخفی در مورد عهدنامه‌ترکمنچای نیز وجود نداشت، به جز اینکه هزینه آن را مردم ایران پرداختند. قرارداد ایران و چین، یا همان‌ترکمنچای دوم، به همان قیمت تمام می‌شود».
پس از آن، بی‌بی‌سی فارسی- رسانه استعمار پیر- در گزارشی با عنوان «سند همکاری ایران و چین؛ ‹حکمت‌آمیز› یا ‹قرارداد‌ترکمنچای›» نوشت:«برنامه بلندمدت همکاری‌های ایران و چین که دولت حسن روحانی آن را «سند راهبردی» و مخالفان «قرارداد ترکمنچای» می‌خوانند، این روزها موضوع یکی از داغ‌ترین بحث‌ها شده است». پس از آنکه رسانه رسمی‌دولت آمریکا و سپس رسانه رسمی‌دولت انگلیس بدون هیچ مستندی، ادعای تشابه سند همکاری ایران و چین با قرارداد‌ترکمنچای را مطرح کردند، دیگر رسانه‌های معاند و برخی فعالین و رسانه‌های مدعی اصلاحات در داخل، در نقش پادوهای آمریکا به این سند همکاری حمله کردند.
دروغ‌های شاخدار!
رسانه‌های معاند در شرایطی که هیچ جزئیاتی از سند همکاری ایران و چین منتشر نشده است، مدعی شدند که قرار است ایران جزیره کیش را به مدت 25 سال به چین واگذار کند. دروغ پرتکرار دیگر این بود که طبق سند همکاری ایران و چین، نیروهای نظامی چینی در ایران مستقر خواهند شد!
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه به تداوم جوسازی‌ها علیه سند جامع همکاری ایران و چین واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت: برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین، یک نقشه راه روشن و ریل گذاری اصولی برای روابط دو کشور مهم در دنیای آینده است؛ جایی که چین به‌عنوان قدرت اول اقتصادی دنیا در آینده نزدیک و ایران به‌عنوان قدرت بزرگ منطقه غرب آسیا، می‌توانند با روابطی مکمل و مستقل از قدرت‌های سنتی و سلطه‌گر غربی، ضمن تامین منافع مشترک، در برابر فشار قلدرها ایستادگی کنند.
موسوی در ادامه نوشت: نه از واگذاری جزایر ایرانی خبری است و نه حضور نیروی نظامی و نه سایر موهومات! شگرد کهنه دروغ پردازی و انتشار اطلاعات غلط برای دریافت جزئیات و اطلاعات صحیح که توسط دشمنان منافع دو ملت به جد پیگیری می‌شود، راه به جایی نخواهد برد.
ارائه پیش‌نویس به مجلس برای طی مراحل قانونی
سخنگوی وزارت خارجه در اظهارنظری دیگر گفت: بر اساس توافق سال 1394 روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین که در بند ششم بیانیه سفر رئیس‌جمهور محترم چین به تهران منعکس شده است، دو کشور صراحتا اراده سیاسی خود را برای توسعه و تعمیق راهبردی روابط بیان داشته و تصمیم گرفتند یک نقشه راه جامع 25 ساله بین دو کشور تدوین شود تا مبنای توسعه منسجم و همه‌جانبه روابط سیاسی و اقتصادی ایران و چین در سال‌های آتی قرار گیرد. پیش‌نویس اولیه این سند با مشارکت نهادهای تخصصی دو کشور تهیه شده و هم اکنون در مرحله مذاکره قرار دارد. بدیهی است که پس از نهایی شدن مذاکرات، این سند برای طی مراحل قانونی به نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی تقدیم خواهد شد.
موسوی با اشاره به واکنش خصمانه و عصبی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، اضافه کرد: بدون‌تردید روابط راهبردی ایران و چین که منافع کلیدی متقابل برای مردم دو کشور دارد، واجد دشمنانی است که تمامی تلاش خود را برای شکست این مذاکرات و عدم موفقیت این سند به کار خواهند گرفت.
وی ادعاهایی همچون اجاره جزایر ایرانی در خلیج فارس، انحصار فروش نفت با قیمت‌های پایین، استقرار نیروهای مسلح و غیره را مضحک دانست که حتی ارزش تکذیب کردن هم ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: تامین منافع ملی ایران تنها اصل راهنمای وزارت امور خارجه در تدوین این سند راهبردی بوده است و مذاکرات با دقت و وسواس کامل صورت گرفته که ان‌شاء‌الله مردم ایران به زودی ثمره آن را مشاهده خواهند کرد.
تقلای پادوهای آمریکا
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور دیروز(چهارشنبه) در حاشیه جلسه هیئت دولت با اشاره به سند راهبردی همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، اظهار کرد: امضای چنین اسنادی بین کشورها برای استحکام بیشتر روابط، متداول است. البته هیچ تعهدی به آن معنا در این سند وجود ندارد.
واعظی تأکید کرد: رسانه‌های خارجی برای اینکه روابط ایران و چین را تخریب کنند، یک خطی را آغاز کردند. متأسفانه در داخل کشور هم برخی افراد که دنبال فرصت می‌گردند تا نام خودشان را مطرح کنند، مطالبی را علیه این سند بیان کردند. وی در ادامه گفت: در فضای مجازی شبهه‌ای به‌وجود آورده‌اند که به‌عنوان مثال می‌خواهند کیش و قشم را به چین واگذار کنند. این خط رسانه‌ای از خارج کشور هدایت می‌شود. قانون اساسی و دستگاه‌های نظارتی نیز همه تلاش می‌کنند برای اینکه آنچه انجام می‌شود شفاف باشد.
جزئیات منتشر می‌شود
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، نائب رئیس مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان درباره سند همکاری ایران و چین گفت: باید در رابطه با قرارداد جدید ایران و چین که در حال مذاکره است بگویم که یک پای کار ارتباط جدید ما با چین، رئیس وقت مجلس دهم بود که به نمایندگی از نظام موضوع را پیگیری می‌کرد.
قاضی‌زاده‌هاشمی‌با بیان اینکه در ادامه موضوع سرمایه‌گذاری مشترک و برخی اقدامات مطرح شده است، اظهار داشت: البته هنوز هم به جمع‌بندی و پیش‌نویس قرارداد نرسیده است که در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد.
وی افزود: هر زمان که این قرارداد به نقطه قابل توجهی رسید، حتما در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت. دوستان ما هم در کمیسیون‌های اقتصادی و امنیت در جلسات مشترک در جریان موضوعات مرتبط با این تفاهم‌نامه قرار گرفته‌اند.
چرا آمریکا عصبانی است؟
دولت تروریست و غارتگر آمریکا از انعقاد چنین قراردادی میان ایران و چین عصبی و پریشان است. چرا که این سند همکاری، بیش از پیش نقشه این دولت جنایتکار در پروژه فشار حداکثری بر ایران را نقش بر آب خواهد کرد.
برای همین واشنگتن در یک عملیات رسانه‌ای گسترده به پادوهای خود در خارج و دنباله‌های آنان در داخل، دستور داده است تا به پمپاژ شایعه و دروغ درباره سند همکاری ایران و چین اقدام کنند. لازم به ذکر است که در طول دو سال گذشته و به‌رغم فشارهای آمریکا و تحریم چند شرکت چینی این کشور همچنان به خرید نفت خود از ایران ادامه داده است.
به گزارش فارس، اهمیت این تفاهم‌نامه وقتی در چارچوب رویکرد «نگاه به شرق» مورد بررسی قرار گیرد بیشتر خواهد بود. پس از برجام و بالاخص پس از خروج ایالات متحده آمریکا از آن تقریبا روشن شد که هیچ حسن نیتی را از سمت طرف غربی در روابط با ایران نمی‌توان انتظار داشت. حتی کسانی که روزگاری بی‌پرده از توافق هسته‌ای ایران و 1+5 دفاع می‌کردند به رفتار شدیدا ضدایرانی آمریکا در سه سال اخیر اذعان دارند.
اما اعتراف مهم‌تر آنها این است که کشورهای اروپایی نیز پس از خروج آمریکا از برجام نشان دادند که نه توان مقابله با خواست آمریکا را دارند و نه عزم و اراده‌ای برای ایجاد این توان. به دیگرسخن، غرب آن‌قدر برای روابط با ایران اهمیت قائل نبود و آن‌قدر در قبال ایران حسن نیت نداشت که تلاشی برای حفظ منافع ایران در چارچوب توافقی که خود روزگاری از آن به‌عنوان موفقیتی بزرگ یاد می‌کرد هم صورت نداد.
رویکرد نگاه به شرق از یکسو پاسخی به این عدم حسن نیت است که تفاهم درازمدت راهبردی با چین می‌تواند بخشی از آن باشد و از سوی دیگر محملی است برای حفظ منافع ملی ایران و مقابله با تحریم‌هایی که کشورهای غربی عامل آنها هستند.
دیروز روسیه، امروز چین
طبیعی است که توسعه روابط چین و ایران به هیچ عنوان خوشایند واشنگتن نیست اما موضع‌گیری‌های شاذ عقبه رسانه‌ای غرب درخصوص خبر تصویب پیش‌نویس تفاهم‌نامه ۲۵ ساله ایران و غرب، مورد دیگری را در اذهان زنده می‌کند و آن هم همکاری ایران و روسیه در جریان نبرد با تروریست‌های تکفیری در سوریه بود.
در ماجرای فرود و سوخت‌گیری بمب‌افکن توپولف- ۲۲ام روسی در پایگاه شهید شاهرخی همدان برای بمباران تروریست‌ها در سوریه نیز ناگهان یک جنجال گسترده خبری با حمایت رسانه‌های خارجی و برخی از رسانه‌های داخلی برپا شد. اعتراضاتی که عمدتاًً ناشی از کم‌اطلاعی درباره وظایف و اختیارات شورای عالی امنیت ملی است. جالب این است که «جان کری» وزیر خارجه وقت آمریکا ضمن اعلام خطر درباره چنین تحرکاتی، از ضرورت تحریک احساسات ملی ایرانیان در مقابل گسترش روابط دوطرفه ایران و روسیه سخن می‌گوید.
حال سؤال این است که چرا وزیر امور خارجه آمریکا باید از گسترش روابط ایران و روسیه احساس خطر کند و از تحریک احساسات ملی ایرانی‌ها سخن بگوید؟ اکنون و در مورد روابط ایران و چین هم دقیقاًً همین الگو در حال تکرار است.
نگاه به شرق
به گزارش فارس، ایران به‌صورت بالقوه این توانایی را دارد که جریان انرژی به سمت شرق را با همکاری چینی‌ها تضمین کند چنان‌که برای اولین بار یک رزمایش سه‌جانبه بین ایران، چین و روسیه در بندر چابهار برگزار شد. علاوه‌بر این، ایران همانند چین درخصوص عدم دخالت قدرت‌های بزرگ در امور داخلی کشورها هم‌نظر و خواهان به‌وجود آمدن نوعی از نظام چندقطبی در دنیا است. کنار گذاشتن تمام قطعات این پازل نشان می‌دهد که جهت‌گیری حرکت ایران به سمت شرق کاملاًً درست و بجا بوده است.
تعامل آلمان با چین
پوليتیكو در گزارشي نوشت: با افزايش تنش ميان آلمان و آمريكا برسر تجارت و امنيت؛ آلمان‌ها چرخش بيشتري به شرق داشته‌اند. همچنين آلمان نسبت به همپيمانان غربي خود واكنش ملايم‌تري به اقدامات چين از جمله در ماجراي هنگ‌کنگ يا كرونا داشته است.
این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: مركل در هفته‌های گذشته گفته بود روابط با چين از اهميت استراتژيك برخوردار است.
پولیتیکو تصریح کرد: از زمان بحران مالي سال 2008 كه تقاضا از سمت آمريكا كم شد آلمان براي صادرات، نگاه خود را به چين دوخت؛ بطوريكه هم اكنون يك سوم تجارت اتحاديه اروپا با چين در اختيار آلمان است.چين و اتحاديه اروپا قرار است يك توافق نامه تجاري امضا كنند كه هدف اصلي آن بهبود شرايط شركت‌هاي اروپايي به‌ویژه آلماني‌ها در چين است.
آزمون چین و آمریکا در کرونا
پس از شیوع کرونا، آمریکا و اروپا به هیچ عنوان از تحریم‌های ضدایرانی کوتاه نیامده و حتی کرونا را بهانه‌ای برای امتیازگیری جدید از ایران قرار دادند. اما در سوی مقابل، دولت چین با حسن نیت برخورد کرده و اقدامات قابل توجهی انجام داد.
در برهه‌ای که اروپایی‌ها با اقدام توهین آمیز و مغرضانه «حضور پزشکان بدون مرز»، در پی اجرای اقدامات ضدایرانی بودند. محموله‌های اقلام بهداشتی یکی پس از دیگری از چین وارد ایران شد.
در فروردین ماه یک منبع آگاه در وزارت بهداشت در مصاحبه با ایسنا گفته بود محموله گروه اعزامی‌سازمان پزشکان بدون مرز، ارزشی کمتر از ۲۰ هزار دلار داشته و اقلام اهدایی آن تنها شامل ۱۰۰۰ عدد ماسک و تعدادی گان پزشکی بود.
این گروه یک چادر برای برپایی بیمارستان ۴۰ تخت‌خوابی همراه داشتند که جزو اقلام اهدایی نبوده و بصورت امانی بود. همچنین هیچ متخصصی مرتبط با ویروس کرونا نیز همراه این گروه نبوده است.
در همان مقطع، محمد کشاورززاده، سفیر ایران در پکن گفته بود:«تاکنون کمک‌های دولتی و مردمی چین با ۲۸ پرواز طبق جدول پیوست از شهرهای پکن، شانگهای و گوانجو به کشورمان ارسال شده است...بیش از ده میلیون ماسک، ۵۰۰ هزار کیت تشخیص کرونا، ۳۰۰ هزار جراحی و لباس ایزوله، دو میلیون و ۲۰۰ هزار دستکش، ۳۵۰ ونتیلاتور، ۵۰۰ اتاق پیش ساخته بیمارستانی و انواع دارو و تجهیزات بیمارستانی از جمله این کمک‌ها می‌باشد». همان‌طور که پیش از این نیز ذکر شد، توسعه روابط چین و ایران به هیچ عنوان خوشایند واشنگتن نیست. برای همین رسانه‌های دولت آمریکا و پادوهای رسانه‌ای واشنگتن در حال هجمه به این تفاهم‌نامه هستند.
پس از انتشار این خبر و در شرایطی که هنوز هیچ جزئیاتی از پیش‌نویس همکاری ایران و چین منتشر نشده بود، رسانه‌های معاند در حجمی‌وسیع به این قرارداد حمله کردند.
نکته قابل توجه اینجاست که حساب توئیتری فارسی وزارت امور خارجه آمریکا- به‌عنوان رسانه رسمی‌دولت آمریکا- تقریبا اولین رسانه‌ای بود که فضاسازی علیه سند همکاری ایران و چین را کلید زد. این حساب توئیتری در مطلبی نوشت:«ظریف اصرار می‌ورزد که هیچ موضوع مخفی در مورد قرارداد با چین وجود ندارد. هیچ موضوع مخفی در مورد عهدنامه‌ترکمنچای نیز وجود نداشت، به جز اینکه هزینه آن را مردم ایران پرداختند. قرارداد ایران و چین، یا همان‌ترکمنچای دوم، به همان قیمت تمام می‌شود».
پس از آن، بی‌بی‌سی فارسی- رسانه استعمار پیر- در گزارشی با عنوان «سند همکاری ایران و چین؛ ‹حکمت‌آمیز› یا ‹قرارداد‌ترکمنچای›» نوشت:«برنامه بلندمدت همکاری‌های ایران و چین که دولت حسن روحانی آن را «سند راهبردی» و مخالفان «قرارداد ترکمنچای» می‌خوانند، این روزها موضوع یکی از داغ‌ترین بحث‌ها شده است». پس از آنکه رسانه رسمی‌دولت آمریکا و سپس رسانه رسمی‌دولت انگلیس بدون هیچ مستندی، ادعای تشابه سند همکاری ایران و چین با قرارداد‌ترکمنچای را مطرح کردند، دیگر رسانه‌های معاند و برخی فعالین و رسانه‌های مدعی اصلاحات در داخل، در نقش پادوهای آمریکا به این سند همکاری حمله کردند.
دروغ‌های شاخدار!
رسانه‌های معاند در شرایطی که هیچ جزئیاتی از سند همکاری ایران و چین منتشر نشده است، مدعی شدند که قرار است ایران جزیره کیش را به مدت 25 سال به چین واگذار کند. دروغ پرتکرار دیگر این بود که طبق سند همکاری ایران و چین، نیروهای نظامی چینی در ایران مستقر خواهند شد!
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه به تداوم جوسازی‌ها علیه سند جامع همکاری ایران و چین واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت: برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین، یک نقشه راه روشن و ریل گذاری اصولی برای روابط دو کشور مهم در دنیای آینده است؛ جایی که چین به‌عنوان قدرت اول اقتصادی دنیا در آینده نزدیک و ایران به‌عنوان قدرت بزرگ منطقه غرب آسیا، می‌توانند با روابطی مکمل و مستقل از قدرت‌های سنتی و سلطه‌گر غربی، ضمن تامین منافع مشترک، در برابر فشار قلدرها ایستادگی کنند.
موسوی در ادامه نوشت: نه از واگذاری جزایر ایرانی خبری است و نه حضور نیروی نظامی و نه سایر موهومات! شگرد کهنه دروغ پردازی و انتشار اطلاعات غلط برای دریافت جزئیات و اطلاعات صحیح که توسط دشمنان منافع دو ملت به جد پیگیری می‌شود، راه به جایی نخواهد برد.
ارائه پیش‌نویس به مجلس برای طی مراحل قانونی
سخنگوی وزارت خارجه در اظهارنظری دیگر گفت: بر اساس توافق سال 1394 روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین که در بند ششم بیانیه سفر رئیس‌جمهور محترم چین به تهران منعکس شده است، دو کشور صراحتا اراده سیاسی خود را برای توسعه و تعمیق راهبردی روابط بیان داشته و تصمیم گرفتند یک نقشه راه جامع 25 ساله بین دو کشور تدوین شود تا مبنای توسعه منسجم و همه‌جانبه روابط سیاسی و اقتصادی ایران و چین در سال‌های آتی قرار گیرد. پیش‌نویس اولیه این سند با مشارکت نهادهای تخصصی دو کشور تهیه شده و هم اکنون در مرحله مذاکره قرار دارد. بدیهی است که پس از نهایی شدن مذاکرات، این سند برای طی مراحل قانونی به نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی تقدیم خواهد شد.
موسوی با اشاره به واکنش خصمانه و عصبی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، اضافه کرد: بدون‌تردید روابط راهبردی ایران و چین که منافع کلیدی متقابل برای مردم دو کشور دارد، واجد دشمنانی است که تمامی تلاش خود را برای شکست این مذاکرات و عدم موفقیت این سند به کار خواهند گرفت.
وی ادعاهایی همچون اجاره جزایر ایرانی در خلیج فارس، انحصار فروش نفت با قیمت‌های پایین، استقرار نیروهای مسلح و غیره را مضحک دانست که حتی ارزش تکذیب کردن هم ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: تامین منافع ملی ایران تنها اصل راهنمای وزارت امور خارجه در تدوین این سند راهبردی بوده است و مذاکرات با دقت و وسواس کامل صورت گرفته که ان‌شاء‌الله مردم ایران به زودی ثمره آن را مشاهده خواهند کرد.
تقلای پادوهای آمریکا
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور دیروز(چهارشنبه) در حاشیه جلسه هیئت دولت با اشاره به سند راهبردی همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، اظهار کرد: امضای چنین اسنادی بین کشورها برای استحکام بیشتر روابط، متداول است. البته هیچ تعهدی به آن معنا در این سند وجود ندارد.
واعظی تأکید کرد: رسانه‌های خارجی برای اینکه روابط ایران و چین را تخریب کنند، یک خطی را آغاز کردند. متأسفانه در داخل کشور هم برخی افراد که دنبال فرصت می‌گردند تا نام خودشان را مطرح کنند، مطالبی را علیه این سند بیان کردند. وی در ادامه گفت: در فضای مجازی شبهه‌ای به‌وجود آورده‌اند که به‌عنوان مثال می‌خواهند کیش و قشم را به چین واگذار کنند. این خط رسانه‌ای از خارج کشور هدایت می‌شود. قانون اساسی و دستگاه‌های نظارتی نیز همه تلاش می‌کنند برای اینکه آنچه انجام می‌شود شفاف باشد.
جزئیات منتشر می‌شود
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، نائب رئیس مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان درباره سند همکاری ایران و چین گفت: باید در رابطه با قرارداد جدید ایران و چین که در حال مذاکره است بگویم که یک پای کار ارتباط جدید ما با چین، رئیس وقت مجلس دهم بود که به نمایندگی از نظام موضوع را پیگیری می‌کرد.
قاضی‌زاده‌هاشمی‌با بیان اینکه در ادامه موضوع سرمایه‌گذاری مشترک و برخی اقدامات مطرح شده است، اظهار داشت: البته هنوز هم به جمع‌بندی و پیش‌نویس قرارداد نرسیده است که در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد.
وی افزود: هر زمان که این قرارداد به نقطه قابل توجهی رسید، حتما در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت. دوستان ما هم در کمیسیون‌های اقتصادی و امنیت در جلسات مشترک در جریان موضوعات مرتبط با این تفاهم‌نامه قرار گرفته‌اند.
چرا آمریکا عصبانی است؟
دولت تروریست و غارتگر آمریکا از انعقاد چنین قراردادی میان ایران و چین عصبی و پریشان است. چرا که این سند همکاری، بیش از پیش نقشه این دولت جنایتکار در پروژه فشار حداکثری بر ایران را نقش بر آب خواهد کرد.
برای همین واشنگتن در یک عملیات رسانه‌ای گسترده به پادوهای خود در خارج و دنباله‌های آنان در داخل، دستور داده است تا به پمپاژ شایعه و دروغ درباره سند همکاری ایران و چین اقدام کنند. لازم به ذکر است که در طول دو سال گذشته و به‌رغم فشارهای آمریکا و تحریم چند شرکت چینی این کشور همچنان به خرید نفت خود از ایران ادامه داده است.
به گزارش فارس، اهمیت این تفاهم‌نامه وقتی در چارچوب رویکرد «نگاه به شرق» مورد بررسی قرار گیرد بیشتر خواهد بود. پس از برجام و بالاخص پس از خروج ایالات متحده آمریکا از آن تقریبا روشن شد که هیچ حسن نیتی را از سمت طرف غربی در روابط با ایران نمی‌توان انتظار داشت. حتی کسانی که روزگاری بی‌پرده از توافق هسته‌ای ایران و 1+5 دفاع می‌کردند به رفتار شدیدا ضدایرانی آمریکا در سه سال اخیر اذعان دارند.
اما اعتراف مهم‌تر آنها این است که کشورهای اروپایی نیز پس از خروج آمریکا از برجام نشان دادند که نه توان مقابله با خواست آمریکا را دارند و نه عزم و اراده‌ای برای ایجاد این توان. به دیگرسخن، غرب آن‌قدر برای روابط با ایران اهمیت قائل نبود و آن‌قدر در قبال ایران حسن نیت نداشت که تلاشی برای حفظ منافع ایران در چارچوب توافقی که خود روزگاری از آن به‌عنوان موفقیتی بزرگ یاد می‌کرد هم صورت نداد.
رویکرد نگاه به شرق از یکسو پاسخی به این عدم حسن نیت است که تفاهم درازمدت راهبردی با چین می‌تواند بخشی از آن باشد و از سوی دیگر محملی است برای حفظ منافع ملی ایران و مقابله با تحریم‌هایی که کشورهای غربی عامل آنها هستند.
دیروز روسیه، امروز چین
طبیعی است که توسعه روابط چین و ایران به هیچ عنوان خوشایند واشنگتن نیست اما موضع‌گیری‌های شاذ عقبه رسانه‌ای غرب درخصوص خبر تصویب پیش‌نویس تفاهم‌نامه ۲۵ ساله ایران و غرب، مورد دیگری را در اذهان زنده می‌کند و آن هم همکاری ایران و روسیه در جریان نبرد با تروریست‌های تکفیری در سوریه بود.
در ماجرای فرود و سوخت‌گیری بمب‌افکن توپولف- ۲۲ام روسی در پایگاه شهید شاهرخی همدان برای بمباران تروریست‌ها در سوریه نیز ناگهان یک جنجال گسترده خبری با حمایت رسانه‌های خارجی و برخی از رسانه‌های داخلی برپا شد. اعتراضاتی که عمدتاًً ناشی از کم‌اطلاعی درباره وظایف و اختیارات شورای عالی امنیت ملی است. جالب این است که «جان کری» وزیر خارجه وقت آمریکا ضمن اعلام خطر درباره چنین تحرکاتی، از ضرورت تحریک احساسات ملی ایرانیان در مقابل گسترش روابط دوطرفه ایران و روسیه سخن می‌گوید.
حال سؤال این است که چرا وزیر امور خارجه آمریکا باید از گسترش روابط ایران و روسیه احساس خطر کند و از تحریک احساسات ملی ایرانی‌ها سخن بگوید؟ اکنون و در مورد روابط ایران و چین هم دقیقاًً همین الگو در حال تکرار است.
نگاه به شرق
به گزارش فارس، ایران به‌صورت بالقوه این توانایی را دارد که جریان انرژی به سمت شرق را با همکاری چینی‌ها تضمین کند چنان‌که برای اولین بار یک رزمایش سه‌جانبه بین ایران، چین و روسیه در بندر چابهار برگزار شد. علاوه‌بر این، ایران همانند چین درخصوص عدم دخالت قدرت‌های بزرگ در امور داخلی کشورها هم‌نظر و خواهان به‌وجود آمدن نوعی از نظام چندقطبی در دنیا است. کنار گذاشتن تمام قطعات این پازل نشان می‌دهد که جهت‌گیری حرکت ایران به سمت شرق کاملاًً درست و بجا بوده است.
تعامل آلمان با چین
پوليتیكو در گزارشي نوشت: با افزايش تنش ميان آلمان و آمريكا برسر تجارت و امنيت؛ آلمان‌ها چرخش بيشتري به شرق داشته‌اند. همچنين آلمان نسبت به همپيمانان غربي خود واكنش ملايم‌تري به اقدامات چين از جمله در ماجراي هنگ‌کنگ يا كرونا داشته است.
این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: مركل در هفته‌های گذشته گفته بود روابط با چين از اهميت استراتژيك برخوردار است.
پولیتیکو تصریح کرد: از زمان بحران مالي سال 2008 كه تقاضا از سمت آمريكا كم شد آلمان براي صادرات، نگاه خود را به چين دوخت؛ بطوريكه هم اكنون يك سوم تجارت اتحاديه اروپا با چين در اختيار آلمان است.چين و اتحاديه اروپا قرار است يك توافق نامه تجاري امضا كنند كه هدف اصلي آن بهبود شرايط شركت‌هاي اروپايي به‌ویژه آلماني‌ها در چين است.
آزمون چین و آمریکا در کرونا
پس از شیوع کرونا، آمریکا و اروپا به هیچ عنوان از تحریم‌های ضدایرانی کوتاه نیامده و حتی کرونا را بهانه‌ای برای امتیازگیری جدید از ایران قرار دادند. اما در سوی مقابل، دولت چین با حسن نیت برخورد کرده و اقدامات قابل توجهی انجام داد.
در برهه‌ای که اروپایی‌ها با اقدام توهین آمیز و مغرضانه «حضور پزشکان بدون مرز»، در پی اجرای اقدامات ضدایرانی بودند. محموله‌های اقلام بهداشتی یکی پس از دیگری از چین وارد ایران شد.
در فروردین ماه یک منبع آگاه در وزارت بهداشت در مصاحبه با ایسنا گفته بود محموله گروه اعزامی‌سازمان پزشکان بدون مرز، ارزشی کمتر از ۲۰ هزار دلار داشته و اقلام اهدایی آن تنها شامل ۱۰۰۰ عدد ماسک و تعدادی گان پزشکی بود.
این گروه یک چادر برای برپایی بیمارستان ۴۰ تخت‌خوابی همراه داشتند که جزو اقلام اهدایی نبوده و بصورت امانی بود. همچنین هیچ متخصصی مرتبط با ویروس کرونا نیز همراه این گروه نبوده است.
در همان مقطع، محمد کشاورززاده، سفیر ایران در پکن گفته بود:«تاکنون کمک‌های دولتی و مردمی چین با ۲۸ پرواز طبق جدول پیوست از شهرهای پکن، شانگهای و گوانجو به کشورمان ارسال شده است...بیش از ده میلیون ماسک، ۵۰۰ هزار کیت تشخیص کرونا، ۳۰۰ هزار جراحی و لباس ایزوله، دو میلیون و ۲۰۰ هزار دستکش، ۳۵۰ ونتیلاتور، ۵۰۰ اتاق پیش ساخته بیمارستانی و انواع دارو و تجهیزات بیمارستانی از جمله این کمک‌ها می‌باشد». همان‌طور که پیش از این نیز ذکر شد، توسعه روابط چین و ایران به هیچ عنوان خوشایند واشنگتن نیست. برای همین رسانه‌های دولت آمریکا و پادوهای رسانه‌ای واشنگتن در حال هجمه به این تفاهم‌نامه هستند.
