دکتر خلیل قاسمی فلاورجانی، مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران با عنوان اینکه شایع شدن بیماری کووید ۱۹ جنبههای مختلفی از زندگی را تحت تاثیر قرار داده است، گفت: در زمینه چشم پزشکی هم شایع شدن پاندمی کرونا باعث تغییرات قابل ملاحظه در زمینههای مختلف شده است.
وی ادامه داد: یکی از جنبههایی که با بیماری کووید ۱۹ تحت تاثیر قرار گرفت، مراجعه بیمار و نحوه برخورد تشخیصی و درمانی با بیماریهای مختلف چشم پزشکی و مراجعه بیماران به مراکز مختلف چشم پزشکی بود. میدانیم که خیلی از بیماریهای چشم پزشکی جنبه اورژانس ندارند و با توجه به اینکه خیلی از مراکز چشم پزشکی مشترک با سایر بیماریهاست و این مراکز نیز درگیر درمان بیماران کرونا شدند و همچنین سایر مراکزی که تک تخصصی بودند نیز آمادگی لازم را در صورت مواجهه با تجمعات بیماران در ایام کرونا نداشتند، لازم بود تغییرات قابل ملاحظهای در نحوه درمان بیماران چشم پزشکی صورت گیرد.
این فوق تخصص شبکیه افزود: خیلی از بیماران در تماس با پزشکان خودشان در صورتی که ضروری نبود فواصل معاینات را زیاد کردند و دستورات دارویی را تلفنی دریافت کردند ولی بر خلاف خیلی از رشتههای پزشکی که از فاصله دور و بدون معاینه بیمار با استفاده از سوالات و فیلمهای ضبط شده امکان تشخیص و پیگیری بیماریها فراهم میشد، در زمینه چشم پزشکی قسمت اعظم بیماریها نیاز به معاینه دقیق با وسایل و تجهیزات پیشرفته و فوق تخصصی دارد.
فلاورجانی افزود: بنابراین امکان کمتری برای مشاوره از راه دور در بیماران چشم پزشکی فراهم است؛ اگرچه فاصله معاینات با تماس بیماران با پزشکان زیاد میشد اما لازم بود که این معاینات حتما انجام بگیرد و لاجرم بیمار باید در مطب و بیمارستان حضور پیدا میکرد.
وی گفت: بعد از ایام نوروز و با دستورالعملهای وزارت بهداشت و انجمن چشم پزشکی ایران، شرایط و فضا برای فعالیت چشم پزشکان بیشتر فراهم شد و با فاصله گذاری اجتماعی و رعایت بهداشت فردی امکان معاینات بهینه بیماران مهیا شد. بنابراین به طور اکید از بیمارانی که برای آنها فاصله زمانی مشخص برای ویزیت تعیین شده است، درخواست میکنم به این فاصله گذاری زمانی توجه کنند.
این فوق تخصص شبکیه اضافه کرد: بعضی از این فاصله گذاریهای زمانی بسیار حائز اهمیت است؛ به عنوان مثال کسی که در سنین بالا دچار آب مروارید خفیف است، شاید اگر یک فاصله زمانی ۳ ماهه و ۶ ماهه هم مراجعه نکند اتفاقی نیفتد ولی اگر بیمار، مبتلا به خونریزی شبکیه است یا بیماری که مبتلا به آب سیاه پیشرفته است، برای درمان مراجعه نکند، ممکن است تبعات غیر قابل پیش بینی و بسیار زیان باری برای او به دنبال داشته باشد.
فلاورجانی ادامه داد: نکته دیگر اینکه اگر کسی علائم حاد و تغییرات حاد در چشمهای خودش احساس میکند حتما جهت معاینه مراجعه کند و این را به دلیل بیماری کرونا به تعویق نیاز ندازد.
وی تصریح کرد: مصادیق این تغییرات این است که فرد دچار کاهش دید حاد و ناگهانی شود و یا اینکه به صورت حاد دچار قرمزی و درد چشم شود یا اینکه بیمارانی که قبلا بیماری چشمی آنها در حال کنترل بود، به طور ناگهانی تغییر قابل توجهی در وضعیت چشمهای خود ببینند؛ این گروه از بیماران حتما باید به پزشک خودشان مراجعه کنند و ما امیدواریم رعایت پروتکلهای بهداشتی باعث شود این بیماران از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ مصون باشند.
این فوق تخصص شبکیه گفت: به بیماران توصیه میکنم هنگامی که می خواهند مراجعه کنند حتما از قبل با مطب و یا مرکز درمانی هماهنگ کنند، چون معاینه چشم پزشکی نیازمند مقدماتی است که لاجرم شخص باید در مرکز درمانی مدتی را به سر ببرد بنابراین کوتاه کردن مدت حضور فیزیکی بیماران میتواند بسیار مفید باشد و بیماران از حضور پیش از موعد در مطب و مرکز درمانی خودداری کنند و بر لزوم دستورالعملهای بهداشتی مبنی بر فاصله گذاری اجتماعی و پوشیدن ماسک در مکانهای پرجمعیت تاکید میشود و لازم است بیماران با حفظ آرامش و با رعایت نکات مذکور مثل جلوگیری از آلوده شدن دستها، عدم تماس دست آلوده با دهان و چشمها را جدی بگیرند و همچنین فاصله اجتماعی را کاملا رعایت کنند.
فلاورجانی افزود: اغلب افرادی که دچار بیماریهای چشمی هستند در سنین بالا قرار دارند و رعایت این نکات برای آنها اهمیت به سزایی دارد و همین طور نباید از حضور در مراکز درمانی چشم پزشکی به دلیل بیماری کووید ۱۹ خودداری کرد و بی جهت از کرونا ترسید.
وی ادامه داد: در زمینه آموزشی مانند سایر رشتهها به دلیل اینکه بخشهای مختلف جامعه درگیر بیماری بودند به سمت درمان کرونا حرکت کردند و همکاران ما نیز وقفه بسیار کوتاهی را در امر آموزش داشتند، اما بلافاصله بعد از آن روشهای مختلف آموزشی جایگزین شد و سعی شد روشهای آموزشی به گونهای تغییر کند که این همه گیری و تغییر اولویتهای سلامت در آموزش کمترین تاثیر را بگذارد.
قاسمی فلاورجانی افزود: انجمن چشم پزشکی نیز کارگروه ویژهای در زمینه آموزش مجازی تشکیل داد و با بررسی مختلف و وسیع در روشهای مختلف آموزش و بر اساس شبکه جهانی اینترنت نرم افزارهای مورد هدف شناسایی و به سرعت برنامه ریزی برای کلاسهای آموزشی انجام شد.
این فوق تخصص شبکیه گفت: همکاران ما نیز در دانشگاههای مختلف برنامههای آموزشی را تدارک دیدند؛ به نحوی که نتیجه این تلاشها این شد که با استقبال و مشارکت بسیار خوب همکاران چشم پزشک و دانشجویان رشته چشم پزشکی واقع شد؛ به طوری که گستره بسیار خوبی را در زمینه چشم پزشکی ایجاد کرد و نواقص کم شدن آموزش حضوری را جبران کرد.
وی افزود: ما سمینارهای گسترده و پرباری را در سالهای گذشته در زمینه چشم پزشکی در ایران داشتیم که به صورت حضوری و با شرکت جمع کثیری از همکاران چشم پزشک داخل و خارج کشور برگزار میشد و با توجه به اینکه پیش بینی این است که برگزاری این قبیل سمینارها در آینده نزدیک ممکن نیست به این سمت حرکت کردیم که این سمینارها را مجازی برگزار کنیم.
قاسمی فلاورجانی گفت: در این زمینه برنامه ریزیهای خوبی صورت گرفته و امیدواریم که برگزاری این سمینارها بدون مشکل خاصی انجام گیرد و استقبال همکاران از برنامه های گذشته نشان میدهد که استفاده از روشهای مجازی بسیاری از نقطه ضعفهای برنامههای قبلی را پوشش میدهد.
وی ادامه داد: یکی از جنبههایی که با بیماری کووید ۱۹ تحت تاثیر قرار گرفت، مراجعه بیمار و نحوه برخورد تشخیصی و درمانی با بیماریهای مختلف چشم پزشکی و مراجعه بیماران به مراکز مختلف چشم پزشکی بود. میدانیم که خیلی از بیماریهای چشم پزشکی جنبه اورژانس ندارند و با توجه به اینکه خیلی از مراکز چشم پزشکی مشترک با سایر بیماریهاست و این مراکز نیز درگیر درمان بیماران کرونا شدند و همچنین سایر مراکزی که تک تخصصی بودند نیز آمادگی لازم را در صورت مواجهه با تجمعات بیماران در ایام کرونا نداشتند، لازم بود تغییرات قابل ملاحظهای در نحوه درمان بیماران چشم پزشکی صورت گیرد.
این فوق تخصص شبکیه افزود: خیلی از بیماران در تماس با پزشکان خودشان در صورتی که ضروری نبود فواصل معاینات را زیاد کردند و دستورات دارویی را تلفنی دریافت کردند ولی بر خلاف خیلی از رشتههای پزشکی که از فاصله دور و بدون معاینه بیمار با استفاده از سوالات و فیلمهای ضبط شده امکان تشخیص و پیگیری بیماریها فراهم میشد، در زمینه چشم پزشکی قسمت اعظم بیماریها نیاز به معاینه دقیق با وسایل و تجهیزات پیشرفته و فوق تخصصی دارد.
فلاورجانی افزود: بنابراین امکان کمتری برای مشاوره از راه دور در بیماران چشم پزشکی فراهم است؛ اگرچه فاصله معاینات با تماس بیماران با پزشکان زیاد میشد اما لازم بود که این معاینات حتما انجام بگیرد و لاجرم بیمار باید در مطب و بیمارستان حضور پیدا میکرد.
وی گفت: بعد از ایام نوروز و با دستورالعملهای وزارت بهداشت و انجمن چشم پزشکی ایران، شرایط و فضا برای فعالیت چشم پزشکان بیشتر فراهم شد و با فاصله گذاری اجتماعی و رعایت بهداشت فردی امکان معاینات بهینه بیماران مهیا شد. بنابراین به طور اکید از بیمارانی که برای آنها فاصله زمانی مشخص برای ویزیت تعیین شده است، درخواست میکنم به این فاصله گذاری زمانی توجه کنند.
این فوق تخصص شبکیه اضافه کرد: بعضی از این فاصله گذاریهای زمانی بسیار حائز اهمیت است؛ به عنوان مثال کسی که در سنین بالا دچار آب مروارید خفیف است، شاید اگر یک فاصله زمانی ۳ ماهه و ۶ ماهه هم مراجعه نکند اتفاقی نیفتد ولی اگر بیمار، مبتلا به خونریزی شبکیه است یا بیماری که مبتلا به آب سیاه پیشرفته است، برای درمان مراجعه نکند، ممکن است تبعات غیر قابل پیش بینی و بسیار زیان باری برای او به دنبال داشته باشد.
فلاورجانی ادامه داد: نکته دیگر اینکه اگر کسی علائم حاد و تغییرات حاد در چشمهای خودش احساس میکند حتما جهت معاینه مراجعه کند و این را به دلیل بیماری کرونا به تعویق نیاز ندازد.
وی تصریح کرد: مصادیق این تغییرات این است که فرد دچار کاهش دید حاد و ناگهانی شود و یا اینکه به صورت حاد دچار قرمزی و درد چشم شود یا اینکه بیمارانی که قبلا بیماری چشمی آنها در حال کنترل بود، به طور ناگهانی تغییر قابل توجهی در وضعیت چشمهای خود ببینند؛ این گروه از بیماران حتما باید به پزشک خودشان مراجعه کنند و ما امیدواریم رعایت پروتکلهای بهداشتی باعث شود این بیماران از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ مصون باشند.
این فوق تخصص شبکیه گفت: به بیماران توصیه میکنم هنگامی که می خواهند مراجعه کنند حتما از قبل با مطب و یا مرکز درمانی هماهنگ کنند، چون معاینه چشم پزشکی نیازمند مقدماتی است که لاجرم شخص باید در مرکز درمانی مدتی را به سر ببرد بنابراین کوتاه کردن مدت حضور فیزیکی بیماران میتواند بسیار مفید باشد و بیماران از حضور پیش از موعد در مطب و مرکز درمانی خودداری کنند و بر لزوم دستورالعملهای بهداشتی مبنی بر فاصله گذاری اجتماعی و پوشیدن ماسک در مکانهای پرجمعیت تاکید میشود و لازم است بیماران با حفظ آرامش و با رعایت نکات مذکور مثل جلوگیری از آلوده شدن دستها، عدم تماس دست آلوده با دهان و چشمها را جدی بگیرند و همچنین فاصله اجتماعی را کاملا رعایت کنند.
فلاورجانی افزود: اغلب افرادی که دچار بیماریهای چشمی هستند در سنین بالا قرار دارند و رعایت این نکات برای آنها اهمیت به سزایی دارد و همین طور نباید از حضور در مراکز درمانی چشم پزشکی به دلیل بیماری کووید ۱۹ خودداری کرد و بی جهت از کرونا ترسید.
وی ادامه داد: در زمینه آموزشی مانند سایر رشتهها به دلیل اینکه بخشهای مختلف جامعه درگیر بیماری بودند به سمت درمان کرونا حرکت کردند و همکاران ما نیز وقفه بسیار کوتاهی را در امر آموزش داشتند، اما بلافاصله بعد از آن روشهای مختلف آموزشی جایگزین شد و سعی شد روشهای آموزشی به گونهای تغییر کند که این همه گیری و تغییر اولویتهای سلامت در آموزش کمترین تاثیر را بگذارد.
قاسمی فلاورجانی افزود: انجمن چشم پزشکی نیز کارگروه ویژهای در زمینه آموزش مجازی تشکیل داد و با بررسی مختلف و وسیع در روشهای مختلف آموزش و بر اساس شبکه جهانی اینترنت نرم افزارهای مورد هدف شناسایی و به سرعت برنامه ریزی برای کلاسهای آموزشی انجام شد.
این فوق تخصص شبکیه گفت: همکاران ما نیز در دانشگاههای مختلف برنامههای آموزشی را تدارک دیدند؛ به نحوی که نتیجه این تلاشها این شد که با استقبال و مشارکت بسیار خوب همکاران چشم پزشک و دانشجویان رشته چشم پزشکی واقع شد؛ به طوری که گستره بسیار خوبی را در زمینه چشم پزشکی ایجاد کرد و نواقص کم شدن آموزش حضوری را جبران کرد.
وی افزود: ما سمینارهای گسترده و پرباری را در سالهای گذشته در زمینه چشم پزشکی در ایران داشتیم که به صورت حضوری و با شرکت جمع کثیری از همکاران چشم پزشک داخل و خارج کشور برگزار میشد و با توجه به اینکه پیش بینی این است که برگزاری این قبیل سمینارها در آینده نزدیک ممکن نیست به این سمت حرکت کردیم که این سمینارها را مجازی برگزار کنیم.
قاسمی فلاورجانی گفت: در این زمینه برنامه ریزیهای خوبی صورت گرفته و امیدواریم که برگزاری این سمینارها بدون مشکل خاصی انجام گیرد و استقبال همکاران از برنامه های گذشته نشان میدهد که استفاده از روشهای مجازی بسیاری از نقطه ضعفهای برنامههای قبلی را پوشش میدهد.